Co zrobić z wyrwanymi chwastami? Kompost, gnojówka i... potrawy z chwastów!
Większość z nas postrzega chwasty jako zło konieczne, z którym trzeba walczyć przez cały sezon. Tymczasem chwasty mają mnóstwo zalet i mogą być wykorzystane na różne sposoby. Zamiast je niszczyć i wyrzucać sprawdź, co zrobić z wyrwanymi chwastami na działce. Można z nich przygotować cenne gnojówki, kompost, kosmetyki, a nawet potrawy. Znając te sposoby, wykorzystasz chwasty na pożytek ogrodu i własnego zdrowia!
Co zrobić z wyrwanymi chwastami na działce
Fot. depositphotos
Kompost z chwastów
Chwasty są doskonałym dodatkiem do kompostu. Upewnij się tylko, że nie zawiązały jeszcze nasion, które mogłyby się rozprzestrzeniać wraz z gotowym nawozem. Chwasty rozłogowe, takie jak perz czy skrzyp polny, nadają się na kompost dopiero po wysuszeniu.
Niektóre z chwastów, takie jak rumianek, mniszek lekarski czy krwawnik, mogą przyspieszać dojrzewanie kompostu. Przez całe lato warto polewać pryzmę wywarem z rumianku (2 łyżki ziela gotujemy z 1 l wody, po ostudzeniu wylewamy na pryzmę kompostową), a jesienią wyciągiem z mniszka lekarskiego (200 g ziela zalewamy 1 l wody i odstawiamy na 24 godziny).
Gnojówka z chwastów
Jeśli nie masz kompostownika, możesz przerobić wyrwane chwasty na gnojówkę.
Aby przygotować gnojówkę, zbierz 1 kg chwastów, umieść je w wiadrze i zalej 10 l wody. Pozostaw to do czasu przefermentowania, co kilka dni mieszając. Następnie użyj tego ekologicznego środka do nawożenia roślin w ogrodzie lub do zwalczania chorób i szkodników.
Doskonałą gnojówkę można przygotować z mniszka lekarskiego
Fot. depositphotos
Gnojówkę możesz przygotować z różnych chwastów, które są dostępne w twoim otoczeniu. Najważniejsze rośliny wykorzystywane do przygotowania roślinnych gnojówek przedstawiamy poniżej.
Gnojówka z mniszka lekarskiego
Mniszek lekarski (Taraxatum officiale) jest bogaty w składniki mineralne i witaminy. Gnojówka z dodatkiem kwiatów mniszka ma odczyn lekko kwaśny, natomiast przygotowana z samych liści - obojętny lub lekko zasadowy. Rozcieńczona z wodą w stosunku 1:10 gnojówka z mniszka lekarskiego wzbogaca glebę w potas, stymuluje wzrost i owocowanie agrestu, malin, porzeczek, poziomek, truskawek oraz wszystkich drzew owocowych.
Gnojówka z pokrzywy
Pokrzywa pospolita (Urtica dioica) jest jednym z najpopularniejszych składników gnojówki z chwastów. Jej liście są bogate w składniki odżywcze, takie: witaminy: A, C, K, B oraz związki mineralne: azot, potas, fosfor i żelazo. Gnojówka z pokrzywy po rozcieńczeniu z wodą w stosunku od 1:20 jest polecana do nawożenia zwłaszcza pomidorów, ogórków, warzyw kapustnych, drzew i krzewów owocowych oraz róż. Nie jest zalecana dla warzyw strączkowych i cebulowych. A jeśli własnej gnojówki zabraknie do nawożenia roślin, w sklepach ogrodniczych można kupić również gotową gnojówkę z pokrzyw.
Gnojówka z wrotyczu
Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare) zawiera szereg substancji czynnych: gorycze, olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne i kamforę, które skutecznie odstraszają wiele uciążliwych owadów. Gnojówka z wrotyczu bez rozcieńczania jest doskonałym środkiem na mrówki, pędraki oraz drutowce, zaś po rozcieńczeniu z wodą w stosunku 1:15 służy do zwalczania mszyc. Podobnie jak w przypadku gnojówki z pokrzywy, w sklepach można kupić również gotowy preparat z wrotyczu.
Ściółkowanie chwastami
Ściółkowanie gleby zatrzymuje wilgoć w ziemi i zapobiega jej zaskorupieniu, a także wzbogaca ją w materię organiczną. Jeżeli nie wiesz, co zrobić z wyrwanymi chwastami, po prostu rozłóż je cienką warstwą pomiędzy roślinami na grządkach.
Pamiętaj, aby jako ściółkę wykorzystywać tylko zdrowe chwasty, które nie zdążyły jeszcze zawiązać nasion. Przed rozłożeniem na grządkach, zerwane chwasty należy wstępnie podsuszyć. Najlepiej ułożyć je w przewiewnym, nasłonecznionym miejscu na kilka dni. Można je także suszyć powiązane na sznurku.
Przed wyłożeniem na grządki, chwasty warto najpierw wysuszyć
Fot. depositphotos
Do ściółkowania możesz wykorzystać wszystkie chwasty. Polecane jest zwłaszcza ściółkowanie zielem skrzypu polnego, które stymuluje wzrost innych roślin, oraz pokrzywą i nagietkiem lekarskim, które pozytywnie wpływają na wzrost i owocowanie, zwłaszcza pomidorów, papryki i ogórków.
Dania i potrawy z chwastów
Wyrwane z ogrodu chwasty można wykorzystać także kulinarnie. Jadalne chwasty są bogate w witaminy, związki mineralne i szereg substancji cennych dla zdrowia. Zupa lub sałatka z chwastów mogą więc regularnie gościć na naszych stołach.
Sałatka z chwastów
Fot. depositphotos
Posiekane liście czosnaczka pospolitego, pokrzywy, lebiody czy gwiazdnicy pospolitej można dodawać na surowo do sałatek lub koktajli albo ugotować z nich zupę lub gulasz. Liście pokrzywy, babki lancetowatej czy łopianu mogą być doskonałym zamiennikiem niezdrowych czipsów, a z korzenia łopianu wychodzą znakomite frytki. Więcej o jadalnych chwastach znajdziesz pod tym odnośnikiem:
Domowe kosmetyki z chwastów
Chwasty mogą być wykorzystywane w kosmetyce, ponieważ zawierają mnóstwo korzystnych dla zdrowia substancji. Oto kilka prostych przepisów na domowe kosmetyki z wykorzystaniem chwastów.
Wywar do pielęgnacji włosów - wywar z pokrzywy oraz skrzypu polnego jest od wieków wykorzystywany do pielęgnacji włosów. Żeby cieszyć się zdrowymi, gęstymi włosami należy 1 łyżkę suszu z pokrzywy i 1 łyżkę skrzypu polnego zalać 0,5 litrem wody i gotować około 20 minut. Po przecedzeniu wmasowujemy płyn w skórę głowy. Nie spłukujemy.
Z niektórych chwastów można przygotowywać potrawy i kosmetyki
Olej z korzenia łopianu większego - jest polecanym środkiem na porost włosów. Żeby samodzielnie przygotować ten naturalny kosmetyk należy drobno pokrojony, suszony korzeń łopianu zalać olejem lnianym, rzepakowym lub rycynowym i odstawić na 10-15 dni. Po tym czasie wcieramy olej w skórę głowy 1-2 razy w tygodniu.
Nalewka pokrzywowa - na porost włosów skuteczna jest także nalewka pokrzywowa, którą przygotowujemy zalewając 5 łyżek ziela pokrzywy 2 szklankami spirytusu. Po 14 dniach przecedzamy i wcieramy nalewkę w skórę głowy kilka razy w tygodniu.
Maseczka z podagrycznika - bogaty w witaminę C i karoten podagrycznik wspaniale wpływa na cerę nawilżając, kojąc i działając przeciwzmarszczkowo. Dlatego ten pożyteczny chwast w kosmetyce może być wykorzystany do przygotowania pielęgnującej maseczki. W tym celu garść młodych liści ucieramy na gładką masę z łyżką jogurtu oraz łyżeczką miodu i nakładamy na twarz i szyję na 20 min.
Więcej sprawdzonych przepisów!
Jeżeli zainteresował Cię ten artykuł i chcesz korzystać z naturalnych metod pielęgnacji ogrodu, zapoznaj się z treścią naszego e-booka ZRÓB TO INACZEJ! Sprytne rozwiązania od Matki Natury, które uratowały niejednego ogrodnika, którego przygotowaliśmy dla osób takich jak Ty!
Znajdziesz w nim mnóstwo przepisów na ekologiczne nawozy oraz opryski, przygotowywane na bazie prostych substancji dostępnych w każdym domu, a także z chwastów i ziół.
- Czasem wystarczy dodać do wody nieco sody oczyszczonej, octu lub szarego mydła aby w niecałą minutę przygotować doskonały oprysk przeciwko szkodnikom na roślinach;
- Jeśli masz w kuchni czosnek lub cebulę, w kilka chwil przygotujesz oprysk na choroby roślin;
- Wykorzystując niechciane chwasty możesz uzyskać ogromne ilości nawozu całkiem za darmo.
Ten e-book pokaże Ci jak pielęgnować ogród w sposób naturalny, jednocześnie oszczędzając czas i pieniądze :-)
mgr inż. Anna Błaszczuk
Przeczytaj również:
- Co zrobić ze skoszoną trawą? Sposoby aby wykorzystać ją w ogrodzie!
- Rośliny lecznicze i prozdrowotne w Twoim ogrodzie!
- Usuwanie chwastów. Jak pozbyć się chwastów na działce?
- Domowe sposoby na chwasty
Opracowano na podstawie:
1. C. Bańkowski, J. Serwatka, Pożyteczne chwasty, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1977, s. 13, 36, 41, 50, 88;
2. B. Frąszczak, Pokrzywa dobra na wszystko w Działkowiec 5/2011, s. 68-69;
3. B. Kuźnicka, M. Dziak, Zioła i ich zastosowanie, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1977, s. 119, 172-176;
