Dlaczego siewki więdną?

Z tego artykułu dowiesz się dlaczego siewki więdną i jak uniknąć tego problemu. Omawiamy najczęściej spotykane choroby atakujące siewki i metody ich zwalczania. Podpowiadamy też w jaki sposób odkażać podłoża do rozsad, jak zaprawiać nasiona oraz jak pielęgnować siewki aby uniknąć ich więdnięcia, zgorzeli i chorób. Oto sprawdzone sposoby na zdrowe zasiewy i rozsadę!

Dlaczego siewki więdną
Fot. depositphotos

Choroby powodujące więdnięcie siewek

Młode i delikatne rośliny często padają ofiarą chorób wywoływanych przez szereg patogenów, głównie przez grzyby: Pythium spp., Phytophthora spp., Olpidium, Fusarium, Rhizoctonia, Stemphylium, Phoma i Alternaria. Zgorzel siewek, mączniak i szara pleśń należą do najgroźniejszych i najtrudniejszych do wyleczenia chorób. Porażone rośliny żółkną, więdną i łamią się. W rezultacie zainfekowana siewka obumiera i gnije, a zatrzymanie procesu chorobowego jest niezwykle trudne

Największe straty w uprawach powoduje zgorzel siewek, czyli czarna nóżka porażająca niedojrzałe siewki, które nie wykształciły jeszcze liści właściwych. Zainfekowane kiełki roślin błyskawicznie obumierają jeszcze zanim wydostaną się ponad powierzchnię gleby. Gdy choroba zaatakuje po wschodach objawy choroby to wodniste, ciemne plamy na podstawie łodygi. Uszkodzone tkanki miękną więc łodyga się załamuje, a roślina więdnie i gnije. Ta niebezpieczna choroba dotyka właściwie wszystkie gatunki warzyw i roślin ozdobnych, a zwłaszcza warzywa kapustne (kapusta, brokuł, kalafior), warzywa psiankowate (pomidor, papryka), dyniowate (cukinia, patison, kabaczek) i sałaty.

Podstawa łodyki ciemnieje - typowy objaw zgorzeli siewek
Fot. forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Nie mniej często siewki porażane są przez mączniaka rzekomego i szarą pleśń. Warunki pod osłonami oraz w szklarniach i mnożarkach są optymalne dla ich rozwoju. Patogeny te najszybciej rozprzestrzeniają się w warunkach wysokiej wilgotności i w dużym zagęszczeniu. Zainfekowane siewki szybko więdną i zasychają. Charakterystyczny biały nalot grzybni zlokalizowany jest w przypadku mączniaka rzekomego na spodniej stronie liści właściwych, a szary nalot pleśni na porażonych organach.

Zarodniki grzybów są przenoszone wraz z zainfekowanymi nasionami, podłożem, pojemnikami do uprawy oraz narzędziami ogrodniczymi. Rozwojowi infekcji sprzyjają: wahania temperatury, nadmierne nawadnianie, gęsty siew, przenawożenie i wysoka kwasowość gleby.

Więdnące siewki
Fot. depositphotos

Jak zapobiegać więdnięciu siewek?

Aby zapobiec pojawieniu się infekcji, koniecznie dezynfekuj doniczki i narzędzia, których używasz przy produkcji rozsady. Dobrym pomysłem jest użycie do ich mycia szarego mydła oraz octu.

Zalecanym zabiegiem jest również zaprawianie nasion przed siewem. W zależności od wybranej zaprawy nasiennej, zaprawia się na sucho lub na mokro.

Ziemię w szklarniach i na rozsadnikach odkaża się przy pomocy suchej pary lub przeznaczonych do tego celu środków. W prosty sposób możesz pozbyć się czynników chorobotwórczych za pomocą grzybobójczego preparatu Magnicur Energy. Środek ten występuje w formie koncentratu do sporządzania roztworu wodnego. Ten popularny i łatwy w użyciu preparatwystarczy rozrobić z wodą (25 ml preparatu na 2 l wody) i taką mieszanką dokładnie polać podłoże do produkcji rozsady.

Jak zapobiegać zgorzeli siewek
Rys. depositphotos/PoradnikOgrodniczy.pl

Staraj się także unikać nadmiernego podlewania i zwilżania roślin. Aby zabezpieczyć siewki w czasie wzrostu do podlewania oraz oprysku ponownie użyj grzybobójczego środka Magnicur Energy. W tym celu do 10 l wody dodaj, w zależności od gatunku roślin, 15 - 20 ml preparatu i tak przygotowaną cieczą podlej lub opryskuj rośliny dwukrotnie w odstępie ok. 2 tygodni. W ten sposób ochronisz siewki przed zgorzelami, zgnilizną oraz fytoftorozą.

Dbaj o odpowiednią temperaturę oraz oświetlenie siewek. Staraj się utrzymać, w zależności od gatunku, temperaturę ok. 15-20°C. Rozsada powinna być oświetlana przez 12-16 godzin na dobę, więc dobrym sposobem na przedłużenie dnia może być doświetlanie roślin żarówkami LED. Sztuczne oświetlenie specjalistycznymi lampami do roślin korzystnie wpływa na ogólny rozwój i kondycję młodych roślin, podnosząc tym samym ich odporność.

Pamiętaj, że podłoże do sadzonkowania powinno być przepuszczalne, lekkie, o dużej pojemności wodnej i odczynie około pH 5,4-6,0. Zbyt kwaśny odczyn sprzyja rozwojowi patogenów. Na rozsadniku nie stosuj niedojrzałego kompostu, w którym mogą znajdować się formy przetrwalnikowe grzybów.

Regularnie wietrz rośliny, rozszczelniając osłony w ciepłe dni lub otwierając okna w szklarni. Zbyt wysoka wilgotność powietrza sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, dlatego tak ważne jest zapewnienie optymalnej temperatury i wilgotności powietrza.

Nie dopuszczaj do zbytniego zagęszczenia roślin. Po 2-3 tygodniach od siewu nasion przerwij młode siewki lub przepikuj do pojedynczych doniczek.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Praca zbiorowa, ABC Ogrodnictwa, PWRiL, Warszawa 1978, s. 148;
2. K. Wiech, Ochrona roślin na działkach, Wydawnictwo Polskiego Związku Działkowców, Warszawa 1999, s. 139-140;
3. H. Suter, C. Graber, Biologiczna ochrona roślin, Oficyna Wydawnicza Multico, Warszawa 1995, s. 22-24.

Przeczytaj również:

Uprawa warzyw z rozsady
Uprawa warzyw z rozsady, choć bardziej pracochłonna, ma wiele zalet w porównaniu do siewu warzyw wprost do gruntu. Zobacz jakie gatunki warzyw warto uprawiać z rozsady i jak wyglądają poszczególne etapy pielęgnacji rozsady. Więcej...

Hartowanie rozsady. Co to jest i jak hartować rośliny?
Z początkiem drugiej połowy maja, gdy minie ryzyko występowanie przymrozków, pieczołowicie hodowane rozsady warzyw i kwiatów mogą powędrować na grządki. Zobacz jak hartować rośliny aby bez szwanku zniosły przenosiny na grządki! Więcej...

Wysiew nasion w domu - krążki i doniczki torfowe
Pęczniejące krążki i doniczki torfowe to doskonałe rozwiązanie dla osób wysiewających nasiona i samodzielnie produkujących rozsadę w domu, choćby na okiennym parapecie. Zapewniają siewkom idealne warunki wzrostu i nie ma obawy o uszkodzenie korzeni podczas przesadzania. Więcej...