Uprawa warzyw z rozsady
Uprawa warzyw z rozsady, choć bardziej pracochłonna, ma wiele zalet w porównaniu do siewu warzyw wprost do gruntu. W przypadku niektórych gatunków uprawa warzyw z rozsady jest wręcz konieczna, jeżeli chcemy uzyskać zdrowe, smaczne i w pełni dojrzałe warzywa. Zobacz jakie gatunki warzyw warto uprawiać z rozsady i jak wyglądają poszczególne etapy pielęgnacji rozsady warzyw.
Rozsada warzyw
Jakie warzywa uprawiać z rozsady
Rozsada to inaczej młode rośliny wyhodowane z nasion w inspektach, szklarniach lub na rozsadnikach, przeznaczone do wysadzenia na stałe. Chociaż rośliny uprawiane z rozsady wymagają znacznie więcej zabiegów uprawowo-pielęgnacyjnych, niż rośliny wysiewane wprost do gruntu, to jednak uprawa warzyw z rozsady może przynieść wiele korzyści, a w niektórych przypadkach okazuje się wręcz konieczna.
Z rozsady uprawia się najczęściej warzywa, które mają długi okres wegetacji i potrzebują wyższych temperatur do wzrostu. Są to takie warzywa, jak: pomidory, papryka, bakłażan (oberżyna), kawon, melon, seler. Wymienione warzywa ciepłolubne możemy wysadzać do gruntu dopiero, gdy minie okres wiosennych przymrozków, czyli od połowy maja. Gdybyśmy wysiali je dopiero w tym terminie do gruntu, nie osiągnęły by dojrzałości zbiorczej przed jesienią i cały nasz trud poszedłby na marne.
Uprawa warzyw z rozsady pozwala również uzyskać plony wcześniejsze, bardziej obfite i lepsze jakościowo. Taki efekt uzyskamy w przypadku sałaty, cukinii, patisona, kabaczków i ogórków. Z rozsady warto również uprawiać warzywa, które po wschodach rosną bardzo wolno i niepotrzebnie zajmowały by dużo miejsca na grządkach, a ich pielęgnacja, odchwaszczanie, podlewanie i ochrona przed szkodnikami jest o wiele łatwiejsza na rozsadniku. Do tej grupy zaliczamy liczne odmiany warzyw kapustnych.
Uprawa z rozsady jest przydatna również w przypadku warzyw, których nasiona długo kiełkują (szpinak nowozelandzki, karczoch zwyczajny). Nasiona tych warzyw wysiewamy do doniczek już w drugiej połowie lutego, gdyż wysadzenie na miejsca stałe będzie możliwe dopiero po ponad 10-ciu tygodniach.
Zatem, w zależności od wymagań poszczególnych gatunków warzyw, produkcję rozsad rozpoczynamy od drugiej połowy lutego (w dobrze oświetlonym i ogrzewanym pomieszczeniu wysiewamy do skrzynek wysiewnych lub większych doniczek nasiona wczesnych warzyw) i kontynuujemy w marcu i kwietniu (wysiew do rozmaitych kiełkowników i inspektów). Jeżeli rozsadę produkujemy w domu, pamiętajmy aby zapewnić jej odpowiednią ilość światła, najlepsze miejsce będzie zatem bezpośrednio przy oknie.
Rośliny jednoroczne uprawiane z rozsady
Kwitnące rośliny jednoroczne uprawiane z rozsady goszczą na większości rabat ogrodowych. Rozsada to inaczej młode rośliny wyhodowane z nasion w inspektach, szklarniach lub na rozsadnikach, przeznaczone do wysadzenia na stałe. Choć przygotowanie rozsady wydaje się skomplikowane, rośliny jednoroczne uprawiane z rozsady można uzyskać nawet na okiennym parapecie. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad. Więcej...
Na powodzenie uprawy warzyw z rozsady wpływ ma także dobór odmian warzyw odpornych na choroby oraz zakup nasion naprawdę dobrej jakości. Takie nasiona warzyw można zamówić w sklepie naszego poradnika. W większości są to odmiany odporne i dające duży oraz smaczny plon, a także sprawdzone w warunkach uprawy ogrodowej. Zdecydowana większość nasion warzyw z naszej oferty jest pakowania hermetycznie, co gwarantuje wysoką zdolność kiełkowania niezależnie od warunków, w jakich nasiona były przechowywane!
Ziemia do rozsady warzyw
Powodzenie uprawy warzyw z rozsady w dużej mierze zależne jest od właściwego przygotowania podłoża. Podłoże takie musi być bogate w składniki pokarmowe, posiadać odpowiednie warunki wodno-powietrzne, odczyn zbliżony do obojętnego, a także być wolne od różnego rodzaju patogenów i szkodników.
Podłoże takie przygotowujemy przy użyciu dość łatwo dostępnych składników, takich jak obornik, torf ogrodniczy, piasek, glina, oraz ziemie pochodzące z przekompostowania resztek roślinnych. Przykładowy skład zalecanej mieszanki może wyglądać następująco: 2 części ziemi kompostowej (pobranej z kompostownika założonego nie później niż przed rokiem), 2 części gliny, 1 część torfu i 2 części gruboziarnistego piasku.
Do uprawy warzyw z rozsady nadaje się również ziemia inspektowa, czyli ziemia z pola, przekompostowana z obornikiem. Do ziemi inspektowej dodajemy także niewielkie domieszki składników rozluźniających jej strukturę i zapewniających właściwe stosunki wodno-powietrzne (piasek, żwir, glina lub torf).
W okresie wczesnej wiosny, kiedy to najczęściej przystępujemy do uprawy warzyw z rozsady, nie ma zbyt wielkiego zagrożenia ze strony patogenów atakujących części nadziemne roślin. Niebezpieczeństwo stwarzają natomiast choroby odglebowe i przenoszone na powierzchni nasion, m.in. zgorzel siewek. Ich sprawcy porażają warzywa wszystkich gatunków uprawianych z siewu. Dlatego też musimy zadbać aby ziemia do wysiewu nasion była wolna od patogenów. W tym celu najlepiej jest ją przez ok. 2 godziny odparować w piekarniku w temp. 180°C. Lepiej jednak nie robić tego w domowej kuchni, gdyż może wydzielić się bardzo nieprzyjemny zapach. Doskonałe natomiast będą tu stare przenośne piekarniki ogrodowe, których nie używamy już do przygotowywania posiłków.
Łatwiejszym sposobem na odkażenie podłoża jest zastosowanie środka grzybobójczego. Doskonale do tego celu nadaje się preparat Magnicur Energy, który stosuje się w ilości 25 ml środka dodane do 2 litrów wody, co wystarczy do odkażenia 100 litrów podłoża. Preparat można też stosować do podlewania siewek lub rozsady w ilości 15 ml na 10 litrów wody.
Jeżeli wyżej opisany sposób przygotowania podłoża do wysiewów wydaje nam się zbyt skomplikowany, nie mamy wszystkich składników lub po prostu szkoda nam na to czasu, dobrym rozwiązaniem może być gotowa ziemia do wysiewu nasion, która będzie już odkażona i wzbogacona o odpowiednie składniki. Taką ziemię w korzystnej cenie można zamówić w sklepie naszego poradnika :-) W uprawie warzyw z rozsady nasiona możemy wysiewać do różnego rodzaju doniczek, skrzyneczek lub kuwet. Przygotowując rozsadę powinniśmy zabezpieczyć ją przed rozwojem chorobotwórczych grzybów i pleśni. Dobrym sposobem jest zastosowanie wyciągu z czosnku lub podlanie preparatem Biosept Active. Wskazane jest również aby same nasiona były wcześniej zaprawione. Kiełkującym roślinom powinniśmy zapewnić dużo światła, temperaturę 18-25°C, oraz odpowiednią wilgotność. Rośliny zraszamy co najmniej raz dziennie. Warto też cały pojemnik przykryć folią lub plastikową osłoną lub wykorzystać małą szklarenkę. To pozwoli stworzyć młodym roślinom korzystny mikroklimat. Gdy siewki warzyw osiągną odpowiednie rozmiary, rośliny wyjmujemy ze skrzynek lub wielodoniczek pojedynczo i sadzimy do gruntu, umieszczając ich bryły korzeniowe w przygotowanych dołkach. Ziemię wokół nich ugniatamy i podlewamy. Uwaga! Warzywa uprawiane w pomieszczeniach, szklarniach i pod osłonami należy przed posadzeniem w gruncie odpowiednio zahartować, aby stopniowo przyzwyczaiły się do niższych temperatur i wiatru. Hartowanie w zimnym inspekcie lub pod osłonami powinno trwać od 10 do 14 dni. Polega ono na coraz dłuższym wietrzeniu roślin, najpierw w ciągu dnia, a z czasem również nocą. Przeczytaj również: Opracowano na podstawie: C. Brickell, Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, Muza SA, Warszawa 1994, s. 311; E. Sikora, Dlaczego produkuje się rozsadę ?, Działkowiec, nr 2/98, s. 40; Z. Jarosz, Przygotowanie podłoża do rozsad, Działkowiec, nr 2/98, s. 41; A. Zaniewicz-Bajkowska, Czas na rozsady, Działkowiec, nr 3/2004, s. 50 - 51. Fot. pixabay
Wysiew i pielęgnacja rozsady warzyw
Wysiew nasion do skrzynki
Praktyczne w uprawie warzyw z rozsady są również wielodoniczki. Są to pojedyncze lub połączone niczym komórki plastra miodu małe doniczki, do których można wysiewać nasiona, a także przesadzać siewki przed wysadzeniem do gruntu. Wielodoniczki mogą być wykonane z plastyku, papieru lub sprasowanego kompostu otoczonego siatką, przez którą mogą przerastać korzenie młodych sadzonek. Do jednej doniczki wysiewamy od 2 do 3 nasion, po skiełkowaniu pozostawiając najsilniejszą roślinę. W niektórych przypadkach możliwe jest również rozdzielenie roślin dopiero w momencie przesadzania na miejsca stałe (min. pory i cebula).
Wysiew nasion w domu - krążki i doniczki torfowe
Pęczniejące krążki i doniczki torfowe Jiffy to doskonałe rozwiązanie dla osób wysiewających nasiona i samodzielnie produkujących rozsadę w domu, choćby na okiennym parapecie. Zapewniają siewkom idealne warunki wzrostu i nie ma obawy o uszkodzenie korzeni podczas przesadzania. Do większych doniczek lub na miejsce stałe do ogrodu rośliny wysadza się razem z krążkami, w których rosną. Więcej...
Hartowanie rozsady. Co to jest i jak hartować rośliny?
Z początkiem drugiej połowy maja, gdy minie ryzyko występowanie przymrozków, pieczołowicie hodowane rozsady warzyw i kwiatów mogą powędrować na grządki. Zanim jednak je wysadzimy, należy je stopniowo przyzwyczaić do warunków panujących na zewnątrz. To właśnie jest hartowanie rozsady. Zobacz jak hartować rośliny aby bez szwanku zniosły przenosiny na grządki! Więcej...
Uprawa warzyw pod osłonami - folie i tunele foliowe
Uprawa warzyw pod osłonami, takimi jak folie, tunele foliowe i szklarnie, pozwala przyspieszać termin zbiorów, a także uzyskiwać obfitszy i lepszy jakościowo plon. Warzywa pod osłonami są chronione przed niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi, przez co stają się bardziej niezawodne w uprawie. Jednak aby taka uprawa się udała, warto bliżej zapoznać się z zasadami uprawy warzyw pod osłonami. Więcej...
Jak uprawiać warzywa w tunelu foliowym?
W tunelach foliowych możemy uprawiać wiele gatunków warzyw, a nasze zbiory będą obfite i zdrowe. Zobacz jak uprawiać warzywa w tunelu foliowym aby uzyskać jak najlepsze efekty. Oto sprawdzone sposoby na smaczne i zdrowe warzywa spod folii + praktyczna tabelka z terminarzem wysiewów warzyw w tunelu! Więcej...
