Brokuły - właściwości, odmiany, uprawa na działce
Brokuł włoski (Brassica oleraca) należy do rodziny warzyw kapustnych. Jego częścią jadalną jest niedojrzały kwiatostan, zwany różą. Brokuły są niezwykle zdrowe (słyną z właściwości antynowotworowych), dlatego warto wprowadzić je do swojej diety. Zobacz dokładniej jakie właściwości odżywcze i zdrowotne mają brokuły, jak wygląda uprawa brokułów na działce oraz wybierz najlepsze odmiany brokułów polecane dla ogrodników.
Brokuły - właściwości odżywcze i zdrowotne
Brokuły znane są z bogatych właściwości odżywczych, przy czym mają niewiele kalorii. Są źródłem beta karotenu, witaminy C, B6, kwasu foliowego i luteiny. Poza tym zawierają wiele składników mineralnych, takich jak: potas, magnez i wapń. Warto wprowadzić to cenne warzywo do swojej diety, w szczególności jeśli mamy problemy ze wzrokiem, czy uprawiamy dużo sportu, gdyż jest także świetnym źródłem białka. Brokuły zawierają dużo witaminy K, dzięki czemu dobrze wpływa na kości i chrząstki stawowe.
Brokuł doskonale smakuje i zachowuje swój intensywny zielony kolor zarówno po ugotowaniu, jak i mrożeniu. Gotowanie jednak nie powinno trwać zbyt długo aby brokuł się nie rozgotował (traci wówczas większość cennych wartości odżywczych). Polecany jest także do jedzenia na surowo i w takim stanie jest najzdrowszy!
Warto wiedzieć!
Brokuły zawierają w swym składzie sulforafan, który uważa się za substancję przeciwdziałającą nowotworom (chroniącą m. in. przed rakiem piersi i rakiem prostaty). Aby jednak zachować cenne właściwości antynowotworowe brokułów należy je spożywać na surowo. W tej postaci dobrze smakują maczane w śmietanie lub dipie. Jeżeli już musimy je ugotować, to powinno to trwać jak najkrócej, tak aby po gotowaniu brokuł był nadal chrupiący.
Brokuły - odmiany polecane dla ogrodników
Brokuły można uprawiać w 4 terminach: wczesnowiosennym, wiosennym, letnim i jesiennym. Do każdego okresu uprawy znajdziemy odpowiednie odmiany brokułów, o różnym osadzeniu róż, sile wzrostu, wielkości liści oraz odporności na choroby i zmieniające się warunki klimatyczne.
Z odmian wczesnych brokułów warto polecić odmianę 'Sebastian' czy 'Chronos'.
Odmiana brokułu 'Sebastian' to plenna odmiana, przeznaczona do uprawy polowej od wczesnej wiosny do jesieni. Wiosną tworzy róże po 30-40 dniach od wysadzenia, jesienią po 45-50 dniach. Róże tej odmiany są wypukłe, zwarte, o ciemnozielonej barwie. Nadaje się zarówno do spożycia bezpośredniego jak i do mrożenia.
Odmiana brokułu 'Chronos' charakteryzuje się wysoką odpornością na niskie temperatury, a także na choroby: mączniaka rzekomego krzyżowych oraz czarną zgniliznę i czerń krzyżowych.
Z odmian średniowczesnych warty polecenia jest brokuł 'Cezar' do uprawy wiosną i jesienią w polu oraz w nieogrzewanych tunelach foliowych. Róże tej odmiany brokułu są ścisłe, zielone, nadają się do bezpośredniego spożycia, jak i do zamrożenia. Inną średniowczesną odmianą jest brokuł 'Bator'y, który tworzy twarde, kształtne róże, nadające się zarówno do bezpośredniego spożycia jak i przetwórstwa. Jest odporny na zmieniające się warunki klimatyczne.
Monaco F1 jest odmianą brokułu polecaną na zbiór późnojesienny i jesienny. Tworzy zbite, ciężki i wysoko osadzone róże. Cechą charakterystyczną tej odmiany brokułu jest słabe wyrastanie róż bocznych. Odmiana Monaco F1 świetnie nadaje się do mrożenia.
Polecane odmiany brokułów przedstawia tabela.
Brokuły - uprawa na działce
Uprawiając brokuły na działce zadbajmy o to, aby posadzić je na żyznej, próchnicznej glebie o lekko kwaśnym odczynie (idealne dla brokułów jest pH gleby 5,5-6,8). Brokuły nie znoszą okresowego zalewania i długotrwałej suszy. Brokuły należy uprawiać w 4 letnim zmianowaniu, dzięki czemu zapobiegniemy namnażaniu się patogenów glebowych. Dobrym przedplonem w uprawie brokułów na działce są: ogórki, warzywa cebulowe, warzywa psiankowate i bobowate.
Brokuły są warzywami, które bardzo dobrze reagują na nawożenie. Wiąże się to z faktem, iż mają dużą masę wegetatywną, która potrzebuje wysokiego nawożenia azotowego, odpowiednio uzupełnionego dawkami fosforu, magnezu, siarki i potasu.
Uprawiając brokuły na działce, warto wykorzystać znany i cenny nawóz ograniczy jakim jest obornik, który dostarczy wspomnianych składników pokarmowych. Na glebach cięższych brokuł sadzi się w 2-3 roku po oborniku, na słabych - w pierwszym.
Brokuły uprawia się z rozsady. Terminy siewu, wysadzania rozsady na grządki i zbiorów są następujące:
- Brokuły uprawiane w okresie wczesnowiosennym siejemy w 2-3 dekadzie lutego i sadzimy na miejsce stałe w kwietniu, zaś termin zbiorów przypada na maj-czerwiec
- W wiosennym okresie uprawy siejemy brokuły w 2-3 dekadzie marca i sadzimy w 1 dekadzie maja, zaś zbiór rozpoczyna się w czerwcu i trwa do lipca
- Przy uprawie letniej, wysiewamy brokuły w 2-3 dekadzie kwietnia i sadzimy w 1-2 dekadzie czerwca, zbiór rozpoczynamy w sierpniu
- W jesiennym okresie uprawy brokułu na działce siew rozpoczynamy w 1-2 dekadzie czerwca, rośliny wysadzamy w 2-3 dekadzie lipca, zaś zbieramy od września do listopada.
mgr inż. Joanna Białowąs
Przeczytaj również:
Jak sadzić warzywa na działce?
Kiedy i jak sadzić warzywa na działce aby uzyskać zdrowe i obfite plony? Przeczytaj ten artykuł aby dowiedzieć się jak przygotować grządki pod warzywa, jak kupić dobrą rozsadę i jak wysadzić rozsadę warzyw na grządki! Więcej...
Jakie warzywa sadzić obok siebie - tabela
To, jakie warzywa sadzimy obok siebie, nie pozostaje bez wpływu na ich wzrost i jakość plonu. Poszczególne warzywa sadzone obok siebie mogą wzajemnie oddziaływać pozytywnie lub negatywnie. Zobacz jakie warzywa sadzić obok siebie, aby uzyskać zdrowy i wysoki plon. Oto kilka przydatnych wskazówek oraz tabela z zestawieniem warzyw, które warto sadzić obok siebie. Więcej...
Rośliny lecznicze i prozdrowotne w Twoim ogrodzie!
Rośliny lecznicze i prozdrowotne są stosowane od setek, a nawet tysięcy lat. Współczesna nauka tylko potwierdziła to, o czym od dawna wiedzieli zielarze, znachorzy i szamani. Doniczka na balkonie albo grządka w ogródku może stać się Twoją własną domową apteką. Oto 5 roślin, które pomogą zadbać o Twoje zdrowie, kondycję i dobry wygląd! Więcej...