Choroby i szkodniki bukszpanu - opis, zdjęcia, zwalczanie
Bukszpan jest krzewem bardzo chętnie sadzonym w ogrodach oraz w pojemnikach na balkonach i tarasach. Dobrze znosi cięcie i pozwala się formować w rozmaite kształty, świetny jest na niskie żywopłoty obwódkowe. Czasem, jednak problemy mogą sprawiać choroby bukszpanu oraz żerujące na roślinie szkodniki bukszpanu. Zobacz jak je rozpoznać i poznaj nalepsze metody zwalczania chorób i szkodników bukszpanu!
Choroby i szkodniki bukszpanu. Pozwijane liście bukszpanu, wyglądające niczym
główki kapusty, wskazują iż roślinę zaatakował szkodnik - miodówka bukszpanowa.
Choroby bukszpanu
Fizjologiczne zamieranie liści i pędów bukszpanu - wczesną wiosną najmłodsze liście bukszpanu, poczynając od wierzchołków, zmieniają kolor na rdzawobrązowy. Przebarwienia te stopniowo rozszerzają się obejmując całą powierzchnię blaszki liściowej, a następnie także pędy. Przyczynia się do tego niska temperatura panująca w końcu zimy i na początku wiosny, a także wiatry wysuszające tkanki roślinne. Gwałtowny wzrost temperatury powietrza w tym okresie sprzyja szybkiemu rozpoczęciu wegetacji nadziemnych części rośliny, chociaż podłoże ciągle jest jeszcze zamarznięte, w takich warunkach krzewy nie mogąc uzupełnić utraconej wody reagują zamieraniem liści i pędów, w następstwie osłabione organy z czasem mogą zamierać w wyniku porażenia przez grzyby.
Aby zapobiec temu zjawisku pod uprawę bukszpanu należy wybierać stanowiska osłonięte od wysuszających wiosennych wiatrów, w okresie zagrożenia cieniować rośliny używając włókniny i zapewnić odpowiednią wilgotność gleby.
Zamieranie pędów bukszpanu - jest to choroba bukszpanu o podobnej nazwie, co wyżej opisana, ale ma podłoże nie fizjologiczne, a wynikające z ataku patogenów. Wiosną, z chwilą rozpoczęcia wzrostu, liście najmłodszych pędów bukszpanu przebarwiają się na jasnozielono, a następnie na żółtobrązowo. Na pędach pojawiają się brązowe, szybko powiększające się plamy, niekiedy widoczne są one na całym obwodzie pędu, którego część powyżej miejsca infekcji zamiera. Nekroza może rozszerzać się także ku podstawie pędu, na powierzchni obumarłych tkanek widać pomarańczowe lub czarne skupienia zarodników grzyba. Takie objawy wskazują na porażenie przez grzyby Volutella buxi oraz Macrophoma candollei. Przenoszone są one na sąsiednie rośliny przez krople wody lub owady. Szczególnie łatwo infekcji ulegają rośliny uszkodzone przez niską temperaturę, przesuszone lub posadzone na zbyt mokrym dla nich podłożu.
Aby nie dopiścić do rozwoju tej choroby bukszpanu nie wolno dopuszczać do przesuszenia podłoża, a także przemarznięcia lub uszkodzenia korzeni przez owady. Porażone pędy trzeba wyciąć poniżej obumarłych tkanek, nad silnym, bocznym rozgałęzieniem, następnie rośliny opryskać 1-2 razy preparatem Topsin M 500 SC lub Score 250 EC. Można się też posiłkować biopreparatami: Bioczos, Biosept Active.
Choroby i szkodniki bukszpanu. Grzyb Volutella buxi powoduje zamieranie pędów bukszpanu.
Plamistość liści bukszpanu - na brzegu blaszek liściowych pojawiają się pojedyncze, białe lub jasnobrązowe okrągłe plamy, niekiedy zlewają się one ze sobą i obejmują całą powierzchnię liścia, na górnej stronie blaszki liściowej widoczne są czarne skupienia zarodników grzyba, z czasem liście i pędy mogą obumierać. Przyczyną wystąpienia tej choroby bukszpanu jest porażenie przez różne gatunki grzybów Macrophoma candollei, Mycosphaerella patouillardi oraz Volutella buxi. Źródło infekcji stanowią zarodniki, które wraz z kroplami wody lub przez owady przenoszone są na sąsiednie rośliny. Zdrowe krzewy, będące w dobrej kondycji bardzo rzadko ulegają zakażeniu, zakażeniom natomiast sprzyja uszkodzenie krzewów przez niskie wczesnowiosenne temperetury. W przypadku objawów porażenia należy wyciąć silnie porażone pędy i spalić, a całe rośliny opryskiwać 1 do 2-krotnie co 10 dni, stosując naprzemiennie Biosept 33 SL i Topsin M 500 SC.
Fytoftoroza bukszpanu - pierwsze objawy wystąpienia tej choroby bukszpanu widać na liściach i młodych pędach. Liście oraz najmłodsze pędy gwałtownie więdną, żółkną, brązowieją i zamierają. Po wyjęciu roślin z podłoża widać bardzo słabo rozwinięty, gnijący system korzeniowy. U nasady korzeni pojawia się nekroza, która z czasem rozszerza się także na podstawę pędu. Zaobserwowanie takiej zmiany u podstawy pędu pozwala ze 100% pewnością stwierdzić, iż jest to fytoftoroza.
Przyczyną tej choroby bukszpanu jest porażenie przez grzyby Phytophthora cinnamomi lub Phytophthora nicotianae, infekcja szczególnie szybko może rozwijać się na plantacjach w szkółkach. Zapobiegając tej chorobie nie należy sadzić bukszpanu w podłożach o dużej zawartości substancji organicznej - szczególnie w torfie - w których grzyb rozwija się bardzo intensywnie, nie uprawiać bukszpanu w podłożu po roślinach, na których mógł występować grzyb, na przykład po: cisach, cyprysikach, jodłach, różanecznikach czy sosnach oraz nie dopuszczać, by podłoże w pojemnikach było zbyt wilgotne. Z nasadzeń usuwać chore rośliny, a pozostałe podlewać fungicydami, np. Aliette 80 WG, Magnicur Energy 840 SL lub preparatem Biosept Active.
Miodówka bukszpanowa - jest to najczęściej spotykany szkodnik na bukszpanie. Liście bukszpanu zwijają się i wyglądem przypominają kapuściane główki, szkodnik podczas żerowania wydziela rosę miodową i wosk w postaci śnieżnobiałych poskręcanych nici. Zniszczenia te powodują larwy i osobniki dorosłe miodówki bukszpanowej (Spanioneura buxi), wysysające soki z liści bukszpanu. Jest to najczęściej spotykany szkodnik atakujący krzewy bukszpanu. Prewencyjnie pomaga systematyczne cięcie krzewów, opryski rozpoczynamy w maju, gdy zauważymy pierwsze objawy żerowania miodówki. Rośliny opryskujemy preparatem Mospilan 20 SP. Można też wykorzystać oparty na składnikach naturalnych i bezpieczny dla środowiska preparat Emulpar 940 EC. Przędziorek bukszpanowiec - szkodniki żerują na spodniej stronie liści, a efekty ich bytowania widać po górnej stronie blaszki liściowej. Są to drobne żółte cętki, z czasem zlewające się w plamy. Liście bukszpanu brązowieją i więdną. Po zauważeniu uszkodzeń na liściach rośliny należy opryskać preparatem przędziorkobójczym, np. Karate Zeon 050 CS. Wczesną wiosną, jeszcze przed ruszeniem wegetacji należy niszczyć zimujące jaja przędziorków wykonując oprysk olejem parafinowym lub lub naturalnym preparatem Emulpar 940 EC (preparat zawiera w składzie naturalny olej rydzowy). Dzięki temu jest szansa na uniknięcie konieczności ochrony chemicznej w ciągu sezonu wegetacyjnego. Pomocniczo w zwalczaniu ćmy bukszpanowej możemy stosować też środki o działaniu systemicznym, które zwalczają inne szkodniki ssąco-gryzące na liściach bukszpanu ale będą też pomocne w walce z gąsienicami ćmy bukszpanowej, np. Mospilan 20 SP. Skorupik jabłoniowy - ten szkodnik powoduje zamieranie pędów, zdrobnienie liści i ograniczenie wzrostu bukszpanu. Na pędach widoczne brązowe lub szare tarczki owadów. Szkodnika można rozpoznać po charakterystycznym wyglądzie samic, których ciało ukryte jest pod brązowawą lub szarą tarczką w kształcie przecinka długości około 2-3 mm. Samice składają jaja i umieszczają je pod swoim ciałem, następnie zamierając. Jaja zimują pod tarczką samicy aby w maju następnego roku wylęgły się z nich larwy. Jeśli bukszpany zaatakował skorupik jabłoniowy, rośliny trzeba opryskać w maju dwukrotnie co 14 dni jednym z preparatów: Mospilan 20 SP (w stężeniu 0,02%) lub Provado Plus AE (preparat w aerozolu). Opracowano na podstawie: Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 93. Fot. © Katarzyna Dziugan-Smoleń (miodówka bukszpanowa) oraz SB Johnny (zamieranie pędów i przędziorek bukszpanowiec), pliki udostępnione na licencji CC-BY-SA-3.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/), źródło: Wikimedia Commons. Zobacz również:
Żółte liście bukszpanu. Dlaczego bukszpan żółknie i jak go uratować?
Żółte liście bukszpanu psują estetykę tego popularnego krzewu, słynącego ze swojego gęstego pokroju i soczyście zielonego ulistnienia. Zobacz dlaczego bukszpan żółknie i jak uratować taką roślinę. Oto najlepsze sposoby na soczyście zielony bukszpan! Więcej...Szkodniki bukszpanu
Choroby i szkodniki bukszpanu. Drobne żółte cętki i brązowienie liści
powoduje szkodnik przędziorek bukszpanowiec.
Ćma bukszpanowa - szkodnik, który pojawił się w Polsce dopiero kilka lat temu ale szybko zaczął wyrządzać duże szkody. Atakuje różne gatunki bukszpanu. Dorosły owad to motyl o białych skrzydłach z ciemnych obrzeżem. Dla bukszpanu jednak najbardziej szkodliwe są jego larwy - zielone gąsienice o długości do 4 cm. Ich ciało jest zielone z podłużnymi czarnymi paskami. Najpierw obgryzają brzegi liści bukszpanu wewnątrz korony, przez co trudno je początkowo dostrzec. Potem obgryzają całe liście lub mocno je szkieletują, ogałacając wszystkie pędy bukszpanu, również te zewnętrzne.
Krzewy bukszpanu w poszukiwaniu gąsienic trzeba przeglądać już od kwietnia, aż do września. Jeśli tylko zauważymy larwy ćmy bukszpanowej, trzeba zbierać je ręcznie lub strząsnąć na folię podłożoną pod krzew, a następnie zniszczyć (rozgnieść, rozdeptać lub spalić). Przy większej liczbie krzewów, gdy nie jesteśmy w stanie wyłapać wszystkich gąsienic, trzeba sięgnąć po środki owadobójcze.
Najlepszym wyborem będzie bezpieczny w użyciu biologiczny preparat Lepinox Plus. Zawiera on w składzie bakterię Bacillus thuringiensis, która infekuje gąsienice ćmy bukszpanowej, powodując ich zamieranie. Jest to preparat selektywny, bezpieczny dla owadów pożytecznych, niszczy tylko gąsienice szkodnika. Jedną saszetkę 10g tego preparatu należy rozpuścić w 5 litrach wody i wykonać oprysk. Zwróćmy uwagę aby z opryskiem dotrzeć także do wnętrza korony krzewu bukszpanu.
Działanie systemiczne oznacza, iż preparat jest szybko pobierany przez zielone części roślin i jest przemieszczany wraz z sokami po całej roślinie. Owady i gąsienice żywiące się sokami rośliny giną nawet, jeśli nie zostały bezpośrednio opryskane.
Ćma bukszpanowa - objawy, zdjęcia, zwalczanie, opryski
Ćma bukszpanowa to szkodnik, którego gąsienice masowo objadają liście bukszpanów, prowadząc nieraz do całkowitego ogołocenia krzewów. To sprawia, że zwalczanie ćmy bukszpanowej staje się koniecznością. Zobacz jak rozpoznać objawy żerowania ćmy na bukszpanach, a także jakimi sposobami można szkodnika się pozbyć. Więcej...
Wzdymacz bukszpanowy - jest to szpeciel powodujący w okresie wiosennym zniekształcenie i drobnienie blaszek liściowych na młodych przyrostach. Z początkiem lata, w celu wykształcenia nowego pokolenia, szkodniki przechodzą do nowych pąków liściowych, powodując ich powiększenie i zmianę barwy z zielonej na brunatną. Te szkodniki bukszpanu są bardzo małe i gołym okiem ich nie widać, więc musimy je rozpoznawać na podstawie widocznych uszkodzeń liści i pąków liściowych. Oprysk przeciwko wzdymaczowi bukszpanowemu wykonujemy wiosną stosując preparat Karate Zeon 050 CS lub inny środek roztoczobójczy. Po około tygodniu oprysk trzeba powtórzyć.
Bukszpan wieczniezielony - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie
Bukszpan wieczniezielony jest krzewem zimozielonym, długowiecznym, o powolnym wzroście (nieformowany może jednak wyrosnąć nawet do ponad 2 m wysokości). Dzięki ładnej, regularnej budowie, krzew ten doskonale nadaje się na niskie strzyżone żywopłoty i obwódki. Może być również uprawiany w pojemnikach. Zobacz jakie są wymagania bukszpanu i jak wygląda jego uprawa, cięcie i rozmnażanie. Poznaj najlepsze odmiany bukszpanu na żywopłot. Więcej...
Jak zwalczać choroby grzybowe roślin bez stosowania chemii w ogrodzie?
Szara pleśń na owocach i kwiatach, mączniaki, plamistości liści, zamieranie trawników, fytoftoroza powodująca zamieranie różaneczników i iglaków - to tylko niektóre spośród chorób roślin, spędzających nam sen z oczu. Na szczęście dziś przeciw tym problemom nie musimy wytaczać całej artylerii chemicznych środków ochrony roślin. Właśnie przekonałem się jak skuteczny może być nowy, w pełni naturalny sposób na ochronę roślin przed chorobami grzybowymi. Więcej...
Jak zrobić sadzonki bukszpanu? Prosty sposób aby rozmnożyć bukszpan
Bukszpan to krzew zimozielony, doskonały na obwódki i niskie żywopłoty strzyżone. Na żywopłot, potrzebujemy jednak większą liczbę sadzonek, które nie zawsze są tanie. Warto zatem dowiedzieć się jak zrobić sadzonki bukszpanu i z choćby z jednego krzaczka pozyskać młode roślinki do swojego ogrodu. Zobacz jak rozmnożyć bukszpan z sadzonek - kiedy i jak pobierać sadzonki oraz jak o nie dbać aby szybko się ukorzeniły. Więcej...
