Motyle w ogrodzie. Kwiaty i krzewy wabiące motyle
Barwne motyle, unoszące się nad rabatami kwiatowymi, to kwintesencja lata. Aby stworzyć ogród przyjazny motylom, wystarczy posadzić pełne nektaru kwiaty chętnie odwiedzane przez te owady. Przedstawiamy najpiękniejsze kwiaty i krzewy wabiące motyle. Posadzenie tych roślin, to najlepszy sposób aby skutecznie zwabić motyle do ogrodu!
Motyle w ogrodzie
Fot. pixabay
Co jedzą motyle
Motyle żywią się pokarmem płynnym, przede wszystkim nektarem i sokiem z owoców, które dostarczają im cukrów niezbędnych do funkcjonowania. Owady te posiadają długą ssawkę i nie mają możliwości rozdrobnienia pokarmu stałego. Ssawkę umieszczają w kielichach kwiatów i wysysają przez nią nektar albo spijają sok z fermentujących, przegniłych owoców zwabiających je swoim zapachem. Lubią fermentujące śliwki, jabłka czy gruszki. Istnieją również gatunki motyli pożywiające się sokiem drzew oraz motyle żerujące na padlinie.
Ciekawostką może być fakt, że niektóre rośliny mogą dać pokarm tylko jednemu gatunkowi motyli, który posiada ssawkę o określonej budowie pasującej tylko do tej jednej rośliny. Wysokoenergetycznym pożywieniem dla znalezionego, wyczerpanego motyla (warto zwracać na nie uwagę jesienią, gdy kwiatów jest coraz mniej) będzie woda z cukrem lub miodem, którą można nalać na spodeczek i postawić przy motylu. W sprzedaży dostępne są także karmiki przystosowane dla motyli.
Zwabiając motyle do ogrodu należy pamiętać, że ich larwy potrzebują innego pożywienia. Larwy motyli są roślinożerne i jedzą głównie liście. Mogą być więc szkodliwe dla naszych upraw.
Jak zwabić motyle do ogrodu
Motyle można zwabić do ogrodu sadząc rośliny nektarodajne lub będące pokarmem dla ich gąsienic. Najlepiej w miejscu ciepłym i osłoniętym od wiatru. Owady te nie potrzebują wiele miejsca, wystarczą donice i pojemniki ustawione na tarasach i balkonach, obsadzone odpowiednimi roślinami. Motyle żywią się także sokiem wyciekającym z dojrzałych owoców, dlatego warto też posadzić w ogrodzie drzewa i krzewy owocowe.
Jeśli jednak chcemy aby motyle zagościły u nas na dłużej i znalazły miejsce do rozmnażania i rozwoju, trzeba im zapewnić dostęp do roślin żywicielskich. Gąsienice motyli żerują zwykle od maja do września, często na roślinach rosnących na łąkach i nieużytkach. Zostawiając w mniej uczęszczanej części ogrodu bardziej dziki fragment z pokrzywami (żerują na niej gąsienice kilku motyli z rodziny rusałek), podagrycznikiem czy chmielem, stwarzamy najlepsze warunki do rozwoju motyli.
Motyle w ogrodzie
Fot. pixabay
Na podagryczniku, koprze i marchwi żerują jaskrawo ubarwione gąsienice jednego z najpiękniejszych naszych motyli - pazia królowej. Z kolei gąsienice pojawiającego się już w marcu (w opadłych liściach zimują owady dorosłe) żółtego latolistka cytrynka potrzebują kruszyny pospolitej lub szakłaka zwyczajnego. Gąsienice fruczaka gołąbka, zawisającego w powietrzu przy kwiatach niczym koliber (stąd nazwa: polski koliber), żerują na wiciokrzewach i przytuliach.
Zapamiętaj!
Jeśli chcesz stworzyć ogród przyjazny motylom posadź kwiaty bogate w nektar, rośliny żywicielskie dla ich gąsienic i zrezygnuj z chemicznych środków ochrony roślin.
Rajem dla motyli będzie także łąka kwietna z dającymi nektar chabrami, makiem, cykorią podróżnik, żmijowcem, koniczyną, łopianem, wyką, nostrzykiem oraz wieloma roślinami żywicielskimi dla gąsienic. Rusałka osetnik uwielbia np. nektar ostów i ostrożni. Gąsienice błękitnych modraszków wybiorą komonicę zwyczajną, lucernę lub krwiściąg lekarski, gąsienice zorzynka rzeżuchowca wybiorą rzeżuchę łąkową, zaś gąsienice przestrojnika posilą się wśród traw łąkowych. Zastępując więc choć część trawnika łąką kwietną przyciągniemy do ogrodu chmary motyli.
Warto wiedzieć!
Motyle preferują kwiaty w barwach fioletowych i żółtych. Tak kwitnące rośliny najlepiej sadzić w grupach, tworzących barwne plamy, ponieważ motyle widzą kolory, a nie szczegóły. Pojedynczy kwiat może pozostać niezauważony.
Kwiaty jednoroczne wabiące motyle
Kwiaty jednoroczne zazwyczaj kwitną obficie i bardzo długo. Czasami wabią liczne motyle nawet przez kilka miesięcy. Są raczej niewymagające i zwykle najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych. W sprzyjających warunkach rozsiewają się same. Można je posadzić zarówno na rabatach jak i w pojemnikach na tarasach i balkonach.
Motyle w ogrodzie
Fot. pixabay
Jednoroczne kwiaty wabiące motyle i zakwitające od maja to: aksamitki, cynie czy żeniszki. Latem owady te mogą korzystać z nektaru takich roślin jednorocznych jak: lak, czarnuszka damasceńska oraz intensywnie pachnące lewkonia i maciejka. Późnym latem i jesienią wartościowym pokarmem dla motyli będą: aster chiński, kosmos podwójnie pierzasty, driakiew purpurowa, nasturcja, rudbekia, słonecznik, tytoń skrzydlaty czy kwitnąca aż do października werbena patagońska.
Byliny wabiące motyle
Wśród nektarodajnych bylin wabiących motyle jest bardzo wiele roślin, tutaj wymienimy tylko część z nich. Najchętniej odwiedzane przez motyle są kwiaty z długą rurką, z których, swoimi długimi ssawkami, motyle wypijają nektar. Do tego rodzaju kwiatów należą rośliny z rodziny astrowatych (np. aster, jeżówka, jastrun).
Dla motyli pojawiających się w naszych ogrodach jako pierwsze, takich jak: latolistki, rusałki pokrzywnik i rusałki pawik, dobrym pożywieniem będą: kwiaty cebulowe sadzone jesienią (zakwitają od wczesnej wiosny), fiołek wonny, żagwin czy pierwiosnek.
Motyl na kwiatach pierwiosnka
Fot. pixabay
Motyle chętnie spijają nektar również z floksów szydlastych i wiechowatych, liatry kłosowej, firletki kwiecistej oraz dyptamu jesionolistnego, na którym paź królowej czasem składa jajeczka.
Byliny wabiące motyle i uwielbiane przez owady zapylające to również kocimiętka i przegorzan, ale też szałwia i trojeść bulwiasta. Dobierając byliny wabiące motyle i posiadające długi okres kwitnienia, takie jak: jeżówka, kłosowiec, smotrawa okazała, różne odmiany szałwii i bodziszków, zapewnimy pełną stołówkę dla motyli przez wiele tygodni.
Motyl zwabiony kwiatami astrów
Fot. pixabay
Nektar późno kwitnących astrów jesiennych czy rozchodników zwabi motyle migrujące, takie jak rusałka osetnik i admirał.
Rośliny pachnące wieczorami, takie jak maciejki, zwabią do swoich kwiatów motyle nocne, np. krasopani hera czy fruczaka gołąbka. Kwiaty wielu ziół (np. lebiodki pospolitej) także są lubiane przez te owady.
Krzewy wabiące motyle
Krzewy odgrywają ważną rolę w ogrodzie przyjaznym motylom. Wśród ich liści owady schronią się przed deszczem, wiatrem oraz nadmiernym nasłonecznieniem. Królową wśród krzewów wabiących motyle jest niewątpliwie budleja Davida nazywana motylim krzewem. Jej kwiaty, w kolorach fioletowym, różowym i białym, kwitną aż do października i są wręcz oblegane przez różne gatunki motyli i innych owadów.
Motyle na kwiatach budlei
Fot. pixabay
Mniej popularna budleja Weyera o kwiatach żółtych również przyciąga te barwne owady. Kwitnące wczesną wiosną: róża pomarszczona, wierzba iwa (na której żerują motyle rusałki żałobnik i mieniaka tęczowca) czy porzeczka krwista dadzą pokarm motylom pojawiającym się o tej porze roku, takim jak rusałka pokrzywnik, rusałka ceik czy rusałka pawik.
Jeszcze wcześniejszym źródłem nektaru będą niskie krzewinki wrzośca krwistego. Od maja zakwitną lilaki, żylistek oraz maliny i jeżyny, których sok wyciekający z owoców także będzie pożywieniem dla motyli, np. dla rusałki osetnik. W czerwcu do pożytku dla motyli dołączą suchodrzewy: tatarski i Maacka. W drugiej połowie lata chmary motyli i innych zapylaczy będą się unosiły nad lawendą i barbulą klandońską.
Pnącza wabiące motyle
Ważną rolę dla motyli odgrywają również pnącza, których kwiaty są pokarmem a liście schronieniem. W gąszczu wiciokrzewów i bluszczu w ciągu dnia ukrywają się motyle nocne a w ciągu nocy motyle dzienne.
Podsumowując, nieco mniej uporządkowana zielona przestrzeń, z pozostawionymi niezagrabionymi jesienią wszystkimi liśćmi, kępą pokrzyw, różnorodnością nektarodajnych roślin i choć fragmentem kwietnej łąki, to więcej motyli w ogrodzie.
Pobierz za darmo zestawienie wszystkich roślin wabiących motyle w formie gotowej do wydrukowania:
Ciekawostka!
Jeżeli chcesz przyciągnąć więcej motyli, wyłóż niewielkie kawałki miąższu banana w kilku miejscach na ogrodowych rabatach, co niemal natychmiast zwabi motyle do ogrodu.
Monika Chwała
Przeczytaj również:
- Ogród przyjazny dla owadów pożytecznych
- Pszczoła murarka ogrodowa - hodowla, jak zrobić domek
- Ogród przyjazny pszczołom
- Byliny wieloletnie długo kwitnące - całe lato i jesienią
Opracowano na podstawie:
1. M. Kucharska, Wszystko dla motyli, Działkowiec nr 9/2019, s. 20-22;
2. Raj dla motyli, Mój piękny Ogród nr 7/2019, s. 20-27;
3. Kwiaty balkonowe wabiące owady, Mój piękny Ogród nr 4/2021, s. 28-30.
