Szałwia omszona - odmiany, uprawa, rozmnażanie
Szałwia omszona (Salvia nemorosa) to jedna z najbardziej znanych bylin mająca szerokie zastosowanie ozdobne. Dzięki jej strzelistym kwiatostanom, łatwości w uprawie oraz dostępności ciekawych odmian, roślina ta coraz częściej gości w naszych ogrodach. Dowiedz się jak wygląda uprawa szałwii w ogrodzie, oraz jak przycinać szałwię, żeby pięknie i długo kwitła. Poznaj najciekawsze odmiany szałwii omszonej oraz najlepsze sposoby jej rozmnażania.
Szałwia omszona - Salvia nemorosa
Fot. depositphotos
Szałwia omszona - opis wyglądu i zastosowanie
Szałwia omszona (Salvia nemorosa) jest byliną z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae) występującą w stanie naturalnym prawie w całej Europie oraz na obszarze Azji zachodniej. Szałwia ta porasta suche łąki, stepy, przydroża i nieurodzaje.
Eliptyczne liście o gęsto omszonej dolnej stronie blaszki i karbowanym brzegu tworzą gęste rozety, z których późną wiosną wyrastają długie kłosy grzbiecistych kwiatów o barwie niebieskiej, fioletowej, różowej lub białej. Termin kwitnienia szałwii omszonej zależy od odmiany i zamyka się w przedziale od maja do października. Roślina osiąga 60-80 cm wysokości i formuje kępy, które w zależności od odmiany mogą być zwarte bądź luźne. Jako roślina miododajna szałwia omszona wabi do ogrodu motyle i owady zapylające.
Szałwia omszona jest rośliną o wszechstronnym zastosowaniu, sprawdzającą się zarówno w uprawie w gruncie (klomby, obwódki, skalniaki, murki) jak i w pojemnikach. Efektownie prezentuje się sadzona w większych grupach w towarzystwie innych kwitnących bylin czy gatunków iglastych. Szałwia omszona dobrze komponuje się z roślinami takimi jak: róże, goździki, wiesiołek krzewiasty, przywrotnik, jeżówka, liliowce, lobelia szkarłatna, kłosowiec czy trawy ozdobne.
Czy szałwia jest wieloletnia?
Opisywana w tym artykule szałwia omszona jest rośliną wieloletnią. Bardzo dobrze zimuje i może spędzić w ogrodzie wiele lat, rosnąc na tym samym stanowisku. Jedynie raz na kilka lat warto ją wykopać i podzielić karpę w celu odmłodzenia. Innym popularnym wieloletnim gatunkiem szałwii jest szałwia lekarska.
Warto jednak wiedzieć, że nie każda szałwia jest wieloletnia. Do rodzaju szałwia (Salvia) należą również gatunki, które w naszym klimacie uprawiamy jako rośliny dwuletnie (np. szałwia muszkatołowa) oraz rośliny jednoroczne (np. szałwia błyszcząca).
Szałwia omszona - odmiany
W sklepach ogrodniczych dostępnych jest wiele odmian szałwii omszonej, które różnią się pokrojem, wysokością, terminem kwitnienia i barwą kwiatów. Najciekawsze odmiany szałwii omszonej polecane do uprawy amatorskiej w ogrodach i na balkonach przestawiamy w tabeli poniżej.
Pobierz tę tabelę w wersji do wydrukowania:
Szałwia omszona - uprawa
Szałwia omszona preferuje stanowiska ciepłe i nasłonecznione oraz glebę przepuszczalną, dość suchą i żyzną, najlepiej o odczynie zasadowym. Roślina ta nie toleruje zwartego, gliniastego, ciężkiego podłoża i bardzo źle reaguje na zalanie korzeni. Dobrze zaś znosi suszę.
W uprawie ogrodowej szałwia omszona nie jest wymagająca. Rośliny sadzimy w rozstawie 30x30 cm. Nowo posadzone szałwie trzeba regularnie podlewać. Dorosłe okazy nie wymagają nawadniania, o ile warunki pogodowe nie są ekstremalnie suche. Zbytnie wysuszenie podłoża odbija się na jakości kwiatostanów szałwii.
Szałwia omszona w ogrodzie
Fot. reniap, forum.PoradnikOgrodniczy.pl
Szałwia dobrze reaguje na silne przycinanie. Jeśli wykonamy je po pierwszym kwitnieniu, pobudzimy roślinę do wypuszczania nowych pędów, oraz do ponownego zakwitnięcia jesienią. Aby przedłużyć kwitnienie szałwii omszonej, warto na bieżąco usuwać zamierające kwiatostany, a gdy roślina przekwitnie - usunąć wszystkie pozostałe kwiatostany.
Szałwia omszona posadzona obok róży
Fot. depositphotos
Jeżeli sadziliśmy szałwię na zasobnym podłożu, nie musimy jej dodatkowo nawozić. Jednak na słabszym, przepuszczalnym gruncie warto wykonać nawożenie szałwii omszonej. Sprawdzi się nawóz o przedłużonym działaniu, a zalecaną dawkę podzielmy na 2 części, stosując je w 2-tygodniowych odstępach czasu. Warte uwagi są także naturalne nawozy, takie jak kompost i biohumus, które nie tylko odżywiają roślinę, ale także poprawiają strukturę gleby.
Szałwia omszona jest rośliną mrozoodporną (strefa mrozoodporności roślin 5), jednak młode okazy warto zabezpieczyć przed silnymi mrozami osłaniając je agrowłókniną bądź stroiszem.
Szałwia omszona - rozmnażanie
Rozmnażanie szałwii możemy przeprowadzić na 3 sposoby:
Podział dojrzałych roślin - szałwia może rosnąć wiele lat w tym samym miejscu, jednak mimo dobrych warunków wegetacji zaczyna po kilku latach tracić atrakcyjny wygląd, co oznacza, że należy ją odmłodzić. Zabieg najlepiej przeprowadzić pod koniec lata lub bardzo wczesną wiosną, dzieląc kępę na mniejsze części. Można wykorzystać ten moment i rozmnożyć bylinę sadząc powstałe po dzieleniu sadzonki bezpośrednio na nowe miejsce, bądź najpierw wysadzając je na rozsadniku, jeśli nie były wystarczająco ukorzenione. Więcej na ten temat w artykule rozmnażanie bylin przez podział.
Szałwia omszona
Fot. AnRo0002, CCO, Wikimedia Commons
Sadzonki pędowe szałwii omszonej - innym sposobem na rozmnażanie szałwii jest pobranie sadzonek pędowych. W tym celu pod koniec wiosny (maj-czerwiec) ze zdrowiej rośliny pobieramy sadzonkę wraz z piętką. Sadzonka powinna mieć ok. 10 cm długości. Po usunięciu dolnych liści końcówkę sadzonki zanurzamy w ukorzeniaczu, a następnie sadzimy ją na rozsadniku i po ukorzenienu, wysadzamy na miejsce stałe. Przed pierwszą zimą zalecane jest ich okrycie np. stroiszem lub agrowłókniną.
Wysiew nasion szałwii - nasiona wysiewamy wprost do gruntu w maju lub do ciepłego inspektu. Robimy to wczesną wiosną albo zimą, najwcześniej jednak na przełomie stycznia i lutego. Po wykiełkowaniu młode siewki pikujemy do pojedynczych doniczek i przechowujemy w inspekcie do połowy maja. Uzyskane siewki wysadzamy do wilgotnej ziemi i regularnie podlewamy.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Przeczytaj również:
Opracowano na podstawie:
1. Marcinkowski J., Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa, 2002 s. 8, 246, 251;
2. Grabowska B., Kubala T., Encyklopedia bylin, Zysk i S-ka, Poznań 2011 s.755, 756;
3. Czuchaj P., Szałwia omszona w Rośliny Ozdobne 2/2015.
