Skalniak w ogrodzie - jak zrobić, rośliny na skalniak
Jako skalniak w ogrodzie, lub inaczej - ogród skalny, wyobrażamy sobie z reguły niewielki, dobrze nasłoneczniony i bardzo ozdobny fragment ogrodu, obsadzony głównie roślinami wysokogórskimi. Zakładając skalniak musimy uwzględnić specyficzne wymagania środowiskowe roślin skalnych, a także we właściwy sposób dobrać gatunki aby uzyskać odpowiedni efekt ozdobny. Zobacz jak założyć skalniak w ogrodzie oraz jak wybrać najlepsze rośliny na skalniak. Jak sprawić aby Twój ogrodowy skalniak był piękny i łatwy w pielęgnacji?
Skalniak w ogrodzie
Rośliny na skalniak
Na skalniak w ogrodzie mają zastosowanie przede wszystkim rośliny wysokogórskie. Są to różnego rodzaju byliny, rośliny cebulowe, bulwiaste, zielne, a także karłowe i płożące się iglaki. Typowymi gatunkami roślin na skalniak są: rojnik murowy, rozchodnik, skalnica, szarotka alpejska. W naturze rośliny wysokogórskie rosną z reguły na glebach ubogich i przepuszczalnych, oraz poddawane są działaniu ekstremalnych warunków - silnego słońca, wiatrów, zmian temperatury. Ich poduszkowaty lub dywanowy pokrój oraz drobne, mięsiste, kutnerowate lub skórzaste liście chronią je przed utratą wody i wysuszeniem przez słońce, a rozległy, płytki system korzeniowy ułatwia zaopatrzenie w wodę i składniki pokarmowe.
Dobierając rośliny na skalniak warto zwrócić uwagę na kilka aspektów. Zapewne większości z nas zależy, aby skalniak stanowił atrakcyjną ozdobę naszego ogrodu przez większą część roku. Dlatego warto posadzić tutaj rośliny, które będą ozdobne w różnych porach roku. Efekt ten jest trudno osiągnąć tworząc skalniak monotematyczny, złożony z roślin należących do określonej grupy (np. wyłącznie jednorocznych, cebulowych, bylinowych lub wrzosowatych). Dlatego też polecamy zrobić skalniak mieszany, złożony z gatunków należących do różnych grup roślin skalnych.
Rośliny wieloletnie na skalniak
Choć popularnie kojarzy nam się on ze słonecznym stanowiskiem, ciekawy ogród skalny można założyć także w miejscu cienistym lub choćby w donicy. Poznaj sprawdzone rośliny wieloletnie na skalniak w słońcu oraz w cieniu. Oto TOP 30 niezawodnych roślin, które sprawdzą się na różnych typach skalniaków! Więcej...
Kolejnym czynnikiem gwarantującym dekoracyjność skalniaka w ogrodzie jest zestawienie roślin pod względem kontrastu - zarówno ich kształtu jak i barwy. W przypadku roślin kwitnących, musimy wziąść pod uwagę termin i długość kwitnienia. Dobrze jest, jeżeli kwiaty pojawiają się kolejno w różnych porach roku, a kwiaty roślin kwitnących w tym samym okresie - kontrastują pomiędzy sobą, dzięki czemu rabata będzie różnokolorowa. Zwróćmy też uwagę na ulistnienie, bo w okresie gdy rośliny nie kwitną, to właśnie ich liście będą stanowiły ozdobę naszego skalniaka.
Chociaż skalniak w ogrodzie zakłada się z reguły w miejscach nasłonecznionych, nie oznacza to, że jeżeli nie posiadamy miejsca dobrze nasłonecznionego, to jesteśmy skazani na porażkę. Otóż istnieją rośliny na skalniak, które dobrze znoszą albo wręcz preferują nieco cienia.
Oto propozycje roślin na skalniak w ogrodzie:
Jak zrobić skalniak w ogrodzie
Idealny skalniak w ogrodzie będzie położony na południowym, dobrze oświetlonym stoku wzniesienia, osłoniętym od wiatrów. Położenie na wzgórku zapewni właściwy odpływ wody. Jeżeli ogródek skalny zdecydujemy się założyć na terenie płaskim, konieczne będzie wykonanie drenażu. W sąsiedztwie skalniaka nie powinno być wysokich drzew. Drzewa będą uniemożliwiać odpowiednie nasłonecznienie skalniaka, a opadające z ich gałęzi krople deszczu przyczynią się do gnicia roślin skalnych.
Skalniak w ogrodzie
Nasz skalniak w ogrodzie nie powinien być jednak jedynie wzgórkiem o ściśle geometrycznych kształtach, naszpikowanym przypadkowo znalezionymi kamieniami. Budowa skalniaka musi być przemyślana aby ten zakątek ogrodu wyglądał naprawdę uroczo. Poza kamienną skarpą, ogródek skalny może przybrać formę murka oporowego, małego tarasu, czy dróżki zagłębionej w wąwozie. W ten sposób nie tylko urozmaicimy teren i przyczynimy się do naturalistycznego wyglądu skalniaka, ale również stworzymy różne warunki nasłonecznienia na zboczach. Linie murków powinny być płynne, a skarpy nie tylko proste, ale również swobodnie ukształtowane. Przynajmniej niektóre kamienie powinny mieć kanciaste brzegi, dzięki czemu będą przypominać odłamki skał. Rośliny szczególnie wrażliwe na nadmiar wilgoci w podłożu warto posadzić w szczelinach pionowych ścian murków, z których woda szybko ucieka.
Większość roślin na skalniak wymaga gleb dobrze przepuszczalnych. Zwykłą ziemię ogrodową możemy przystosować na potrzeby uprawy roślin ogrodu skalnego, mieszając ją w równych częściach z torfem i gruboziarnistym piaskiem. Korzystny będzie również dodatek żwiru, który zapewnia szybki odpływ wody, co jest szczególnie ważne dla roślin wrażliwych na nadmiar wilgoci.
Niezmiernie ważne jest usunięcie chwastów przed rozpoczęciem kolejnych prac. W tym celu, na co najmniej dwa tygodnie przed terminem budowy skalniaka, glebę opryskujemy herbicydem, np. Roundup Ultra 360 SL. Dwutygodniowy okres pozwoli na przeniknięcie herbicydu do wnętrza chwastów i zniszczenie nie tylko ich części nadziemnych, ale również ich korzeni.
Skalniak w ogrodzie
Fot. pixabay
Kamień na skalniak
Szczególne znaczenie dla wyglądu skalniaka w ogrodzie będzie miał zastosowany kamień. Należy unikać skał miękkich, szybko ulegających wpływom atmosferycznym, takich jak kreda czy iły. Nieodpowiedni będzie także zbyt twardy kamień wulkaniczny, taki jak granit czy bazalt.
Najlepiej wybrać kamień występujący w okolicy, dzięki czemu będzie łatwiej sharmonizować go z otoczeniem. Doskonałym materiałem na skalniaki jest miękki i porowaty tuf wapienny. Skały takie zawierają liczne kieszenie powietrzne, a ich wielkość ułatwia transport i obróbkę. W stosunkowo miękkiej powierzchni tych skał z łatwością można wydrążyć zagłębienia dla roślin. Tuf wapienny zapewnia idealne warunki wielu roślinom, wymagającym bardzo dobrego drenażu. Niestety jest to materiał skalny szczególnie drogi.
Tańsze i nie mniej przydatne okażą się skały piaskowe, o wyraźnej warstwowej budowie. Zaletą stosowania skał warstwowych jest łatwość ich łupania. Budując skalniak w ogrodzie możemy również stosować zwykłe skały wapienne.
Skały układamy zaczynając od największych, wokół których kolejno rozmieszczamy egzemplarze mniejsze. Jeżeli w sąsiedztwie układamy skały warstwowe, ich odłamki układajmy w taki sposób, aby warstwy biegły w tym samym kierunku i pod tym samym kątem. Kamienie zakopujemy na około 1/3 ich objętości i lekko odchylamy do tyłu. Zapewni to stabilność i pozwoli wodzie ściekać na podsypkę, a nie bezpośrednio na rośliny rosnące poniżej.
Skalniak w ogrodzie - sadzenie roślin na skalniaku
Sadzenie roślin na skalniaku
Najwygodniej jest kupić rośliny na skalniak w doniczkach, które możemy sadzić niemal przez cały sezon wegetacyjny. Unikajmy jednak okresów deszczowych, kiedy ziemia jest bardzo mokra oraz okresów suszy i upałów. Gdy rośliny są już zakupione ustawiamy je próbnie, przyglądając się kompozycji z różnych stron. Teraz jeszcze możemy poeksperymentować.
Rozmieszczając rośliny na skalniaku pamiętajmy o zachowaniu właściwych odstępów pomiędzy nimi. Rośliny rosnące silnie lub ekspansywnie sadzimy w większej rozstawie lub pojedynczo, gdyż szybko się rozrosną. Gatunki o powolniejszym wzroście sadzimy gęściej, najlepiej w grupach, dzięki czemu od zaraz będą stanowiły wyraźny akcent. Nie zapomnijmy również o dobraniu roślin pod względem pokroju i kolorystyki, a także wymagań stanowiskowych, glebowych i świetlnych. W zakamarkach pod większymi kamieniami, pod nawisami skalnymi, lub w większych szczelinach w murkach, umieszczamy egzemplarze wymagające nieco cienia.
Skalniak w donicy na balkonie
Skalniak w donicy na balkonie to doskonała propozycja dla wszystkich miłośników roślin skalnych, którzy nie mają do dyspozycji własnego ogrodu. Zobacz jak zrobić skalniak w donicy na balkonie, jak dobrać odpowiednie rośliny na skalniak w donicy oraz jak pielęgnować skalniak na balkonie aby długo zachwycał swoim pięknem! Więcej...
Gdy uznamy, że rośliny na skalniaku są właściwie rozmieszczone, możemy przystąpić do sadzenia. Z doniczek wyjmujemy je bardzo delikatnie i umieszczamy w wykopanych dołkach. Sadzimy na takiej głębokości, aby szyjka korzeniowa znajdowała się nieco nad poziomem ziemi. Następnie glebę wokół rośliny lekko ubijamy i rozsypujemy wierzchnią warstwę żwiru lub grubego piasku. Gdy cała powierzchnia skalniaka jest pokryta cienką warstwą piasku lub żwiru, rośliny podlewamy.
Nieco bardziej skomplikowane jest sadzenie roślin w szczelinach skalnych, pomiędzy kamieniami lub w szczelinach murków. Do takich nasadzeń wybieramy tylko sadzonki młode, z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym. Przed posadzeniem ich korzenie lekko skracamy. Jeżeli w szczelinie znajduje się stare podłoże lub resztki roślinne, należy je wydłubać, np. za pomocą łyżki.
Na dnie oczyszczonej szczeliny umieszczmy mały kamyk, a na nim troche ziemi. Następnie w szczelinę wsuwamy korzenie rośliny, w taki sposób aby była ona skierowana na zewnątrz szczeliny. Korzenie przysypujemy cieńką warstwą ziemi i dociskamy następnym kamykiem. Jeżeli istnieje taka konieczność, możemy nasypać kolejną warstwę ziemi i umieścić powyżej następną roślinę.
Jak dbać o skalniak w ogrodzie
Po założeniu skalniaka w ogrodzie systematycznie sprawdzajmy stabilność konstrukcji kamiennych i murków, a także czy rośliny tkwią pewnie w podłożu. Szczególnie te posadzone w szczelinach. W niektórych miejscach może okazać się konieczne dosypanie ziemi. Dopóki rośliny się nie przyjmą, dobrze jest zapewnić im nieco obfitsze nawadnianie. Dla większości roślin skalnych podlewanie w późniejszym okresie jest konieczne jedynie w czasie suszy.
Przeczytaj również:
Rośliny odporne na suszę
Jeżeli działkę posiadamy za miastem, odwiedzamy ją tylko w weekendy i brakuje nam czasu na regularną pielęgnację, to okresy suszy podczas lata mogą się okazać dla takiego ogrodu zabójcze. Dobrym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest wybranie do ogrodu roślin tolerujących suszę i wymagających mniej pielęgnacji. Znajdziemy tu szereg ciekawych gatunków i odmian. Więcej...
Murki oporowe w ogrodzie
Murki oporowe w ogrodzie mogą mieć szereg zastosowań, pełniąc funkcję podpór dla wzniesionych rabat oraz posiadając walory dekoracyjne. W zależności od materiału, z jakiego budowane są murki oporowe, będą się one różnić wytrzymałością i sposobem budowy. Zobacz jakie rodzaje murków oporowych są najczęściej stosowane w ogrodach, jakie są ich zalety i wady oraz wybierz materiał, z którego zbudujesz murek w Twoim ogrodzie! Więcej...
Gipsówka, łyszczec - odmiany i uprawa
Gipsówki to całkowicie lub częściowo mrozoodporne rośliny jednoroczne i byliny, sadzone na ogrodowych rabatach i w ogrodach skalnych. Wśród nich są też gatunki zadarniające, na skalniaki oraz stosowane na kwiat cięty. Zdobią je drobne, pięciopłatkowe kwiaty w kształcie miseczki lub czarki, w różnych odcieniach bieli, różu i jasnej purpury. Zobacz jak wygląda uprawa gipsówki w ogrodzie oraz jakie gatunki i odmiany gipsówek są najciekawsze. Więcej...
Opracowano na podstawie: C. Brickell, Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, Muza SA, Warszawa 1994, s. 189 - 201; Mój Ogród, Delta W-Z, Warszawa 1993, s. 38 39; A. Marosz, Zakładamy skalną rabatę, Działkowiec, nr 1/2004, s. 12 - 13; M. Szymczykiewicz, Skalniak w cieniu, Kwietnik, nr 10/2004, s. 40 - 42. Fot. depositphotos i freeimages.com
