Czy można kompostować liście orzecha włoskiego?

Kompostowanie liści orzecha włoskiego budzi wiele wątpliwości. Wynika to z powszechnie znanego negatywnego wpływu orzecha włoskiego na rosnące w jego pobliżu rośliny. Czy oznacza to, że musimy rezygnować z bogatego źródła materii organicznej, jaką są opadające jesienią liście tego drzewa? Wyjaśniamy czy liście orzecha włoskiego można kompostować, a także podpowiadamy jak wykorzystać kompost z liści orzecha włoskiego oraz kiedy lepiej unikać jego stosowania.

Czy można kompostować liście orzecha włoskiego?
Fot. depositphotos

Allelopatyczne oddziaływanie orzecha włoskiego na rosnące w jego pobliżu rośliny stwierdzone zostało już w 1925 roku. Odpowiedzialna za to jest substancja o nazwie juglon, który obecny jest w liściach orzecha włoskiego (Juglans regia), a także orzecha czarnego (Juglans nigra), orzecha szarego (Juglans cinerea) oraz innych przedstawicieli rodziny orzechowatych (Juglandaceae). Juglon wykazuje bardzo silne działanie allelopatyczne na rośliny, a nawet na niektóre owady. Uważa się, że juglon należy do substancji o najsilniejszych właściwościach allelopatycznych w świecie roślin. Zawartość juglonu w liściach orzecha włoskiego jest zmienna. Najwięcej zawierają go liście jesienne, a najmniej młode liście wiosenne. Największe stężenie juglonu znajduje się w liściach starszych gałęzi w dolnej części drzewa.

Wewnątrz liści orzecha włoskiego juglon jest zupełnie nieszkodliwy, dopiero dostając się do gleby przechodzi w formę toksyczną. Juglon przedostaje się do gleby poprzez wymywanie go z liści przez deszcz, wydzielanie przez korzenie oraz w wyniku rozkładu liści opadających jesienią i zielonych okryw owoców orzecha włoskiego. Zalegający w glebie juglon oddziałuje niekorzystnie na niektóre gatunki roślin, powodując, że rosną one w pobliżu orzecha włoskiego marnie lub w ogóle. Zjawisko to nazywane jest "zamieraniem orzechowym".

Do gatunków roślin szczególnie wrażliwych na juglon należą: pomidory, różaneczniki, azalie, sosna, dąb, jabłoń, winorośl, jeżyna, ziemniak, kapusta, krokus, lipa, piwonia, ogórki, groch i tymianek. U roślin wrażliwych juglon hamuje kiełkowanie nasion i wzrost siewek, ogranicza wzrost pędów i korzeni, obniża liczbę liści, niekorzystnie wpływa na plonowanie, zakłóca procesy fotosyntety i oddychania.

Warto wiedzieć!
Liście orzecha włoskiego warto wkładać do korytarzy wydrążonych przez nornice. To bardzo dobry sposób aby pozbyć się nornic z ogrodu.

Istnieje jednak wiele roślin tolerujących juglon, są to: cebula, topinambur, burak, fasola, tuja, jesion, wiśnie, porzeczki czerwone i czarne, lobelia, paprocie, tulipany, astry, pierwiosnki, trawy i czarny bez. Ponadto juglon korzystnie wpływa na kiełkowanie nasion melona.

Działanie juglonu na rośliny może być odmienne na różnych rodzajach gleb. Gleby ciężkie, gliniaste i wilgotne lepiej akumulują juglon, który zalega w nich przez wiele lat zachowując swoją toksyczną formę. Natomiast na glebach suchych, dobrze napowietrzonych juglon łatwo utlenia się tworząc mniej toksyczne pochodne. Dlatego zdarza się, że np. piwonie rosnące w sąsiedztwie orzecha włoskiego na glebach lekkich pięknie kwitną i nie chorują.

Co można kompostować? Oto 7 najlepszych składników na kompost!
Aby uzyskać pełnowartościowy ekologiczny kompost, należy użyć odpowiednich składników - bogatych w składniki mineralne i bezpiecznych dla środowiska. A takie znajdą się w każdym ogrodzie i domu. Zobacz co można można kompostować, aby uzyskany kompost był bezpieczny w stosowaniu, wolny od patogenów oraz bogaty w próchnicę. Więcej...

Wrzucając liście orzecha włoskiego do kompostownika musimy liczyć się z tym, że juglon będzie obecny w uzyskanym kompoście, a po jego wykorzystaniu dostanie się do gleby. Wówczas podczas uprawy roślin źle reagujących na obecność juglonu w podłożu, nie będziemy mogli skorzystać z uzyskanego nawozu. Ale w przypadku gatunków roślin niewrażliwych na juglon stosowanie kompostu, którego składnikiem były liście orzecha włoskiego, nie będzie stanowiło żadnego zagrożenia. Jednak wprowadzony do gleby wraz z kompostem juglon będzie w niej obecny jeszcze przez dłuższy czas, co wykluczy uprawę roślin na niego wrażliwych.

Dlaczego orzechy włoskie czernieją?
W momencie, kiedy orzechy dojrzewają, skóra na nich nie pęka, tylko czarna przylega i zasycha. Orzechy na drzewie są czarne, a w środku gniją. Też masz ten problem z orzechem włoskim? Zobacz dlaczego orzechy włoskie czernieją i jak sobie z tym poradzić! Więcej...

Dlatego, biorąc pod uwagę właściwości juglonu, liście orzecha włoskiego możemy kompostować, jednak w oddzielnym, dobrze opisanym worku lub pojemniku. Unikniemy w ten sposób ryzyka przypadkowego wprowadzenia juglonu do gleby. Uzyskana z liści orzecha włoskiego ziemia liściowa może być użyta jako ściółka lub cenny dodatek spulchniający do podłoży dla roślin tolerujących juglon.

Dodatkowo warto zaznaczyć, że obecność juglonu oraz innych związków o charakterze fenolowych i terpenowym w liściach orzecha włoskiego powoduje, że ich rozkład trwa bardzo długo (nawet 2 lata). Liście orzecha włoskiego wrzucone do kompostownika będą spowalniały proces kompostowania. Również dlatego liście orzecha włoskiego lepiej kompostować oddzielnie.

mgr inż. Agnieszka Lach

Przeczytaj również:

Czego nie wrzucać do kompostownika? Oto często popełniane błędy!
Nnieprzemyślane wrzucanie do kompostownika niektórych odpadków może sprawić, że kompost będzie całkowicie niezdatny do użytku, pełen patogenów i toksycznych substancji. Zobacz czego nie wolno wrzucać do kompostownika i jak uniknąć podstawowych błędów, często popełnianych podczas przygotowywania kompostu. Więcej...

Orzech włoski - odmiany, uprawa, sadzenie, cięcie
Orzech włoski jest gatunkiem stosunkowo popularnym w naszym kraju. Nie jest trudny w uprawie, a jego owoce są nie tylko smaczne ale i bardzo zdrowe. Warto mieć w swoim ogrodzie choć jednego orzecha włoskiego ale trzeba uważać, gdyż drzewo to może się mocno rozrastać. Dowiedz się więcej jak wygląda sadzenie i uprawa orzecha włoskiego oraz wybierz odmianę odpowiednią do Twojego ogrodu. Więcej...

Kiedy zbierać i jak przechowywać orzechy włoskie?
Jaki jest najlepszy termin zbioru orzechów włoskich i jak długo można je przechowywać? Na wszystkie te pytania odpowiada nasz ekspert. Zobacz kiedy zbierać orzechy włoskie i jak je przechowywać aby jak najdłużej zachowały świeżość! Więcej...

Opracowano na podstawie: A.Kozak, B. Leszczyński, C. Sempruch, H. Sytykiewicz, Allelopatyczne oddziaływanie juglonu, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, Tom 63 nr 4 (305), 2014, str. 611-622; K. Falińska, Ekologia roślin, PWN, Warszawa 2012, str. 127; Praca zbiorowa pod red. J. Kopcewicza i S. Lewaka, Fizjologia Roślin, PWN, Warszawa 2015, str. 196-197.