Liatra kłosowa - uprawa, przycinanie, rozmnażanie

Liatra kłosowa to ozdobna bylina o charakterystycznych, wysokich, maczugowatych kwiatostanach, które dumnie prężą się nad rozetą mieczowatych liści. Podpowiadamy jak wygląda uprawa liatry kłosowej w ogrodzie i jakie wymagania trzeba spełnić aby roślina ta długo i obficie kwitła. Z tego artykułu dowiesz się także kiedy przycinać liatrę kłosową oraz jaki jest najlepszy sposób na rozmnażanie tej byliny.

Liatra kłosowa - Liatris spicata
Fot. depositphotos

Jak wygląda liatra kłosowa?

Liatra kłosowa (Liatris spicata) należy do rodziny astrowatych (Asteraceae) i w stanie naturalnym porasta łąki i prerie w Ameryce Północnej. Jest najpopularniejszym z 40 gatunków zaliczanych do rodzaju liatra (Liastris).

Ta egzotycznie wyglądająca roślina osiąga 60-100 cm wysokości i jest jedną z najładniejszych bylin osiągających znaczne rozmiary. Z rozety długich, cienkich, ostro zakończonych liści wyłaniają się mocne i ulistnione pędy kwiatostanowe. Delikatne koszyczki kwiatowe liatry zebrane są w gęsty, walcowaty kłos długości 15-30 cm.

W zależności od odmiany kwiaty liatry kłosowej występują w różnych kolorach: purpurowym, fioletowym, różowym i białym. Charakterystyczny maczugowaty kształt kwiatostanu powodowany jest nietypowym rozwojem kwiatów, które rozwijają się od góry ku dołowi pędu.

Liatra kwitnie długo, bo od lipca aż do października. Pachnące kwiaty wabią liczne owady zapylające. To sprawia, że liatry są również warte uwagi jako rośliny miododajne.

Oprócz atrakcyjnych kwiatostanów ozdobą tej byliny są także liście, które pozostają zielone przez cały sezon wegetacyjny. Jesienią zaś liście liatry kłosowej przybierają intensywnie brązowy kolor. Częścią podziemną liatry są bulwiaste, spichrzowe kłącza.

Liatra kłosowa - Liatris spicata
Fot. pixabay

Liatra kłosowa - odmiany

Najbardziej znane odmiany liatry kłosowej to:

• liatra kłosowa 'Kobold' - tworzy kwiaty lilafioletowe, które pojawiają się już w czerwcu i zdobią roślinę aż do października, jest to odmiana o zwartym pokroju i nieco niższa od gatunku, osiągająca do 50 cm wysokości, z tego względu liatrę 'Kobold' można sadzić nieco gęściej niż gatunek i wyższe odmiany (16 roślin na 1 m²),
• liatra kłosowa 'Floristan violet' - tworzy kwiaty w kolorze jasnego fioletu, osiąga wysokość 45-60 cm,
• liatra kłosowa 'Floristan weiss' - odmiana liatry o białych kwiatach, osiąga wysokość 45-60 cm,
• liatra kłosowa 'Alba' – kwitnie od lipca do września, tworzy kwiatostany białe, osiąga wysokość 60-80 cm.

Odmiany liatry o kwiatach białych i fioletowych
Fot. depositphotos

Liatra kłosowa - gdzie sadzić?

Na rabatach sadzimy liatrę w towarzystwie innych bylin, zarówno ozdobnych z liści jak i kwiatów. Najczęściej sadzi się liatrę w sąsiedztwie niższych roślin, nad którymi jej ozdobne kwiatostany będą górować.

Dobrym sąsiedztwem dla liatry kłosowej będą: wiesiołek, dzwonek, pysznogłówka, tawułka, liliowce, lawenda, przywrotnik, nachyłek, krwawnik ogrodowy, kocanki ogrodowe.

Również karłowe odmiany sosen i jałowców stanowią piękne tło dla liatry. Cienkie, trawiaste liście liatry dobrze komponują się z piórkówką, kostrzewą, obiedką i innymi trawami ozdobnymi.

Liatry można z powodzeniem sadzić w większych grupach. Sadzimy je wówczas w rozstawie 12 roślin na 1 m². Zalecany termin sadzenia bulw liatry to kwiecień, zaś głębokość sadzenia powinna wynosić od 6 do 8 cm.

Liatra kłosowa - uprawa i wymagania

Liatra rośnie najlepiej w dobrze oświetlonym miejscu. Na cienistym stanowisku słabo się rozrasta oraz mniej efektownie kwitnie. Potrzebuje dość wilgotnej, żyznej, próchniczej i przepuszczalnej gleby. Poradzi sobie także na suchym i mniej zasobnym podłożu, będzie jednak wymagała częstego nawożenia i polewania. Bylina ta nie toleruje podłoża gliniastego, ciężkiego oraz płytko zlokalizowanych wód gruntowych. Liatra jest całkowicie mrozoodporna (zaliczana do strefy mrozoodporności roślin 5) i może być sadzona w gruncie na terenie całej Polski.

Liatra kłosowa - Liatris spicata
Fot. pixabay

Podlewanie liatry kłosowej nie stanowi problemu. Dzięki spichrzowym korzeniom roślina wytrzymuje krótkotrwałe niedobory wody. W czasie długotrwałej suszy wystarczy podlewać rośliny, gdy gleba wokół nich jest mocno przesuszona. Lepiej je nieco przesuszyć niż przelać, gdyż nadmierne podlewanie liatry może prowadzić do zagniwania systemu korzeniowego.

Liatrę należy nawozić 3 razy w sezonie nawozem z fosforem i potasem np. specjalnym nawozem do roślin kwitnących z mikroskładnikami.

Liatra kłosowa jesienią
Fot. depositphotos

Płytko położony system korzeniowy liatry łatwo uszkodzić podczas prac pielęgnacyjnych. Najlepiej regularnie uzupełniać warstwę ściółki wokół roślin. Dzięki warstwie kory ogrodowej lub dojrzałego kompostu ograniczony zostanie rozwój chwastów i parowanie wody z podłoża.

Liatra kłosowa z czasem mocno się zagęszcza, co może narażać ją na porażenie przez choroby grzybowe. Dlatego co 3-4 lata powinniśmy roślinę odmładzać.

Liatra kłosowa - kiedy przycinać

Jesienią, gdy liatra kłosowa zakończy kwitnienie, ścina się kwiatostany, aby wiatr nie roznosił nasion po całym ogrodzie. Pod koniec sezonu wegetacyjnego ścinamy całą nadziemną część liatry, tuż u nasady. Liatra jest mrozoodporna (strefa mrozoodporności roślin 3-5) lecz młode, wrażliwe rośliny warto po przycięciu jesienią przykryć 10-15 cm warstwą kory, dojrzałego kompostu lub liści. Zapobiegnie to ich przemarznięciu. Jeśli klimat jest łagodny, a stanowisko osłonięte od wiatrów, rośliny przetrwają zimę bez okrycia.

Kwiatostany liatry są często odwiedzane przez trzmiele
Fot. pixabay

W czasie kwitnienia, pędy liatry mogą być też ścinane w celu wykorzystania na bukiety. Liatrę często uprawia się na kwiat cięty, gdyż jej kwiatostany długo zachowują świeżość. Suszone kwiatostany liatry kłosowej stanowią zaś wspaniały dodatek do wielu kompozycji i suchych bukietów.

Przeznaczone do suszenia pędy liatry ścinamy, gdy około 1/2 do 2/3 kwiatów jest rozwiniętych. Związujemy je w pęczki i wieszamy kłosami w dół w chłodnym, suchym pomieszczeniu na 3 - 4 tygodnie.

Liatra kłosowa - rozmnażanie

W ogrodach najczęściej uprawia się hodowlane odmiany liatry kłosowej, które nie przekazują potomstwu cech rodzicielskich, jeśli rozmnażamy je z nasion. Z tej przyczyny najlepiej rozmnażać rośliny przez bulwy lub podział karp. Ponieważ roślina kwitnie całe lato, właściwym terminem rozmnażania liatry kłosowej będzie wczesna wiosna - marzec i kwiecień.

Rozmnażanie liatry przez podział - jeśli masz dojrzałą, 3-4 letnią roślinę, wykop ją z ziemi i delikatnie podziel na mniejsze części. Każda z nich powinna mieć przynajmniej jedną bulwę o średnicy nie mniejszej niż 2 cm i silny system korzeniowy. Pozyskane sadzonki sadź od razu na miejsce stałe.

Rozmnażanie liatry przez bulwy - wiosną należy wykopać bulwy z ziemi i zasadzić pojedynczo na głębokość 6-8 cm w rozstawie około 30x40 cm. Przed zasadzeniem bulwy liatry należy dokładnie obejrzeć i znaleźć wgłębienie. To będzie górna strona bulwy. Jeśli zagłębienie nie jest widoczne, lepiej sadzić bulwy bokiem.

Rozmnażanie liatry z nasion - nasiona liatry można zbierać samodzielnie, gdyż roślina obficie je zawiązuje. Po przechowaniu przez zimę wysiewa się je płytko na wiosnę, w marcu lub kwietniu. Kiełkują w wilgotnym podłożu o temperaturze powyżej 12°C. Niestety uzyskane siewki zakwitną dopiero po 3-4 latach.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Henschke M., Kwiaty na opak w Działkowiec 11/2012 s. 20
2. Czuchaj P., Liatra kłosowa w Rośliny Ozdobne 1/2017
3. Marosz A., Roślinne kandelabry w Działkowiec 1/2013, s. 20
4. Marcinkowski J., Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002, s. 291
5. Katalog bylin - kwiaty, trawy, paprocie, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o.o., Warszawa, 2018, s. 116

Pustynnik, Eremurus - sadzenie, uprawa, rozmnażanie
Pustynnik ze względu na efektowne kwiatostany oraz dużą tolerancję na susze i mrozy jest coraz częściej sadzony w naszych ogrodach. Uwagę zwraca imponujący kwiatostan pustynnika w żywych barwach, wznoszący się pośród roślinności. Więcej...

Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
Łącząc ze sobą mało wymagające kwiaty jednoroczne i byliny, przy minimum pielęgnacji, możemy stworzyć pięknie i długo kwitnący ogród. Oto 10 łatwych w uprawie kwiatów ogrodowych, które sprawdzą się na każdej rabacie. Wystarczy je posiać lub posadzić i gotowe! Więcej...

Byliny wieloletnie długo kwitnące - całe lato i jesienią
Szukając roślin do ogrodu chcemy, by efekt dekoracyjny z ich zastosowaniem był jak najdłuższy, a rośliny nie wymagały wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Oto zestawienie 20 najciekawszych wieloletnich bylin kwitnących całe lato i jesienią! Więcej...