Pustynnik, Eremurus - sadzenie, uprawa, rozmnażanie

Pustynnik (Eremurus) ze względu na efektowne kwiatostany oraz dużą tolerancję na susze i mrozy jest coraz częściej sadzony w naszych ogrodach. Uwagę zwraca imponujący kwiatostan pustynnika w żywych barwach, wznoszący się pośród roślinności. Zobacz jak powinna wyglądać uprawa pustynnika i kiedy warto wykonać sadzenie pustynników, które odmiany pustynnika wybrać oraz jak samodzielnie wykonać rozmnażanie pustynnika we własnym ogrodzie.

Pustynnik - Eremurus
Fot. depositphotos

Jak wygląda pustynnik?

Pustynnik, nazywany też lilią stepową lub igłą Kleopatry, wytwarza mięsiste kłącze, z którego wyrasta długi pęd, obsypany małymi kwiatami. Sam kwiatostan może mieć długość aż 60 cm. Pustynniki kwitną od maja do sierpnia. Wąskie i mieczowate liście pustynnika tworzą niebieskozieloną rozetę. Po kwitnieniu liście pustynników zasychają, a ich części nadziemne zanikają.

Pustynniki należą do podrodziny roślin złotogłowowych (Asphodeloideae) i są blisko spokrewnione z takimi roślinami jak: aloes, haworsja czy trytoma.

Pustynnik - sadzenie

Pustynniki doskonale sprawdzają się jako rośliny rabatowe, a także na kwiat cięty, gdyż ich kwiaty długo utrzymują się w wazonie. Posiadaczy ogrodów mocno nasłonecznionych, z ziemią mało urodzajną i łatwo wysychającą, na pewno ucieszy fakt, że pustynniki to doskonałe rośliny odporne na suszę.

W ogrodach pustynniki ładnie wyglądają posadzone w centralnym punkcie rabaty lub jako tło dla niższych gatunków. Bardzo efektownie pustynniki prezentują się na tle takich roślin, jak: piwonia, mak oraz czosnek ozdobny z grupy Giganteum. Po przekwitnięciu liście Eremurusa szybko zamierają, dlatego warto obok sadzić rośliny, które się szeroko rozrastają. Mogą to być drobne róże okrywowe oraz trawy ozdobne np. śmiałek darniowy, rozplenica japońska czy miskant cukrowy.

Pustynniki najlepiej sadzić we wrześniu, sypiąc pod nimi 15-centymetrową warstwę grubego piasku, gdyż ich korzenie są wrażliwe na nadmiar wody w glebie. Usypany pod ich korzeniami piasek będzie stanowił drenaż, dzięki któremu nadmiar wody szybko odpłynie.

Pustynnik wąskolistny - Eremurus stenophyllus
Fot. depositphotos

Kłącza pustynnika sadzimy w rozstawie 30-60 cm, w zależności od wielkości sadzonej odmiany pustynnika. Pomimo, iż sadzimy na głębokości 15 cm, trzeba je ułożyć w taki sposób, żeby główny pąk znajdował się nie głębiej niż 3-5 cm pod powierzchnią ziemi.

Warto wiedzieć!
Dopuszczalnym terminem sadzenia kłączy pustynnika jest też wiosna, jednak ten termin sadzenia opóźni kwitnienie rośliny. Otóż kwitnienie rozpoczyna się od kwietnia, gdy roślina była sadzona w terminie jesiennym (od września do listopada) z kolei Eremurus sadzony wiosną, w kwietniu lub maju, rozpoczyna kwitnienie dopiero od czerwca.

Pustynnik - uprawa

Naturalnym stanowiskiem występowania pustynników są tereny górskie, stepowe i pustynne, dzięki czemu są one odporne na mróz i świetnie czują się na glebach lekkich, suchych, żyznych, o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH 6,0-7,0). Podobne warunki roślinom tym warto zapewnić w ogrodzie.

Dzięki mięsistym kłączom i rozbudowanym korzeniom pustynnik dobrze radzi sobie z długotrwałymi niedoborami wody, zaś w okresie spoczynku w ogóle nie potrzebuje podlewania. Rośliny z rodzaju Eremurus należy nawadniać tylko w okresie intensywnego rozwoju liści i pędów, zwłaszcza kiedy brakuje deszczu.

Pustynnik - rozmnażanie

Pustynniki rozmnaża się głównie przez podział kłącza. Dzielimy rośliny starsze, tj. 4-5 letnie, które wymagają przesadzania. Oddzielamy cebulki przybyszowe, tak by nie uszkodzić korzeni. Zabieg ten wykonujemy we wrześniu. Kłączy nie przechowujemy, sadzimy od razu, gdyż szybko zasychają.

Pustynnika można również rozmnażać z nasion ale siewki kwitną dopiero po 4-5 latach. Pamiętajmy też, że w ten sposób można rozmnażać tylko gatunki, gdyż odmiany ogrodowe rozmnażane z nasion często nie zachowują cech rośliny matecznej.

Pustynnik na rabacie z innymi roślinami
Fot. Donkum, CC0, Wikimedia Commons

Nasiona pustynnika wymagają stratyfikacji (poddawania nasion działaniu niskiej temperatury). Najlepiej wysiać je po prostu jesienią i wówczas ulegną przechłodzeniu w sposób naturalny. Można je też przez miesiąc przechować w ujemnej temperaturze w zamrażalniku i wysiać wiosną, kiedy temperatura osiągnie 13-15°C.

Nasiona pustynnika wymagają światła do kiełkowania, dlatego wysiewając nie należy ich zbyt mocno przysypywać. Roczne siewki sadzimy na miejsce stałe (najlepiej w lipcu) w rozstawie 60 x 70 cm. Na zimę okrywamy glebę warstwą liści, gałązkami świerku lub torfem, gdyż rośliny mają tendencję do bardzo wczesnego podejmowania wzrostu wiosną, co prowadzi do ich przemarzania.

Pustynnik - gatunki i odmiany

Spośród uprawianych w ogrodach gatunków pustynnika najpopularniejsze są:

Pustynnik olbrzymi (E. Rubustus) - ten jeden z największych pustynników osiąga wysokość 3 m, a jego kwiatostany, pojawiające się już w maju, złożone są różowych kwiatów na długich szypułkach.

Pustynnik olbrzymi - Eremurus robustus
Fot. Agnieszka Kwiecień, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Pustynnik Elwesa (E. Elwesii) - to kolejny sporych rozmiarów pustynnik, wytwarzający pędy kwiatostanowe osiągające wysokość 2 m. Rozwijające się w maju i czerwcu kwiaty przybierają barwę różową.

Pustynnik wąskolistny (E. Stenophyllus) - dorasta do 1 m wysokości i wytwarza gęste, żółte, białe lub różowe kwiatostany.

Pustynnik Olgi (E. Olgae) - ten najpóźniej kwitnący (lipiec-sierpień) pustynnik wytwarza pędy kwiatostanowe dorastające do 2 metrów, a jego kwiaty są różowe z bordowym paskiem.

Pustynnik himalajski (Eremurus himalaicus) - to najpopularniejszy ze wszystkich wymienionych tu pustynników, który cechuje się silnym wzrostem, bujnym kwiatostanem, a ponadto wykazuje dużą odporność na niskie temperatury, aż do -30°C.

Pustynnik himalajski - Eremurus himalaicus
Fot. depositphotos

W obrębie tego gatunku pustynnika wyhodowano ciekawe odmiany, z których najbardziej znane są:

Pustynnik himalajski 'White' - niezastąpiona odmiana dla wielbicieli roślin cebulowych. Pięknie prezentujące się białe kwiatostany będą niezwykłą ozdobą rabat, ogrodów skalnych czy też kompozycji florystycznych. Osiąga 100 - 150 cm wysokości, kwitnie od maja do czerwca. Wytwarza kępy wąskich niebieskozielonych liści.

Pustynnik himalajski 'Pinokkio' - ta egzotycznie wyglądająca odmiana pustynnika odznacza się pięknymi, pomarańczowymi kwiatami. Dorasta do 60 - 120 cm wysokości, kwitnie od maja do czerwca.

Pustynnik himalajski 'Cleopatra' - jest to niezwykle dekoracyjna roślina, która może poszczycić się okazałym kwiatostanem w kolorze pomarańczowo-czerwonym. Osiąga nawet do 150 centymetrów wysokości. Gdy roślina zaczyna kwitnąć na przełomie maja i czerwca, jej liście usychają. Dlatego to imponujący kwiatostan jest największą ozdobą tej rośliny.

Pustynnik himalajski 'Romance' - ma charakterystyczne długie i smukłe, różowo-łososiowe kwiatostany otwierające się powoli, poczynając od dolnych kwiatów, dzięki czemu kwitną one przez całe lato. Osiąga 120 cm wysokości i kwitnie w okresie lipiec-sierpień.

Pustynnik himalajski 'Bungei' - to imponująca odmiana o kwiatostanach intensywnie żółtej barwy dorastająca do 140 cm. Termin kwitnienia przypada na czerwiec-lipiec. Pustynnik 'Bungei' przystosowany jest do ostrych zim i upalnego lata. Polecany na skalniaki, rabaty, ładnie prezentuje się także jako kwiat cięty.

Pustynnik himalajski 'White Beauty Favourite' - odmiana ta latem wydaje zachwycająco piękne białe kwiatostany z długimi pomarańczowymi pręcikami. W okresie kwitnienia wysokość roślin może dochodzić do 120-150 cm.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Mój piękny ogród, nr 5/2020, s. 11;
2. Scott-Macnab J., Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, 233;
3. Brickell C., Wielka encyklopedia roślin, Świat Książki, Warszawa 1996, s. 488;
4. Encyklopedia ogrodnictwa, Agencja Elipsa, Warszawa 1995, s. 327.

Przeczytaj również:

Kwiaty cebulowe sadzone jesienią
Kwiaty cebulowe sadzone jesienią to grupa wspaniałych roślin ogrodowych, które swoimi kwiatami ubarwią nasz ogród już od wczesnej wiosny. Są wśród nich jednak wyjątki, które posadzone odpowiednio wcześnie zakwitną już tej samej jesieni! Więcej...

Kwiaty cebulowe, które zimują w gruncie i nie trzeba ich wykopywać!
Coroczne wykopywanie cebulek kwiatowych bywa uciążliwe. Warto więc poznać te gatunki, które na rabacie mogą spędzić kilka lat, bez konieczności ich wykopywania. To znacznie ułatwia uprawę. Oto 6 ciekawych kwiatów cebulowych, które zimują w gruncie i nie wymagają wykopywania przez okres 3-4 lat. Więcej...

Sadzenie roślin cebulowych
Podczas urządzania ogrodu, koniecznie uwzględnijmy rabatę z roślinami cebulowymi. Wybór rozmaitych odmian i gatunków jest tu bardzo duży i do każdego typu ogrodu, znajdzie się coś odpowiedniego. Zobacz jak wykonać sadzenie roślin cebulowych i kiedy należy sadzić cebulki. Więcej...