Szorstkowiec Fortunego. Uprawa w domu i ogrodzie
Szorstkowiec Fortunego (Trachycarpus fortunei) to mało wymagający gatunek palmy. Duże, wachlarzowate liście szorstkowca doskonale prezentują się w pomieszczeniach, a znaczna mrozoodporność pozwala na wykorzystanie tej palmy do stworzenia egzotycznego zakątka na tarasie lub w ogrodzie. Podpowiadamy jak wygląda uprawa szorstkowca Fortunego i jakie wymagania trzeba spełnić aby palma ta zdrowo rosła i prawidłowo się rozwijała.
Szorstkowiec Fortunego - Trachycarpus Fortunei
Fot. ©Sylwia Hennek
Szorskowiec Fortunego - opis wyglądu
Szorstkowiec Fortunego (Trachycarpus fortunei) należy do rodziny arekowatych (Arecaceae). W warunkach naturalnych rośnie na w Chinach, Himalajach, Japonii i Birmie. Jest to najbardziej znany gatunek z rodzaju Trachycarpus, który w warunkach naturalnych może osiągnąć wysokość około 12 m.
W uprawie domowej wysokość szorstkowca Fortunego zazwyczaj nie przekracza 2,5 m. Liście ma duże, wachlarzowate i głęboko podzielone. Ich górna powierzchnia jest ciemnozielona, natomiast na odwrotnej stronie znajduje się srebrzysty nalot.
W warunkach naturalnych podczas kwitnienia palma wytwarza frędzlowate kwiatostany złożone z pachnących, żółtych kwiatów. Po kwitnieniu szorstkowiec zawiązuje brunatne owoce w kształcie rogalika, których kiście wyglądem przypominają winogrona. W warunkach domowych szorstkowiec niestety nie zakwita.
Szorstkowiec Fortunego - uprawa
Uprawa szorstkowica Fortunego jest łatwa i jeśli zapewnimy tej palmie dobre warunki wzrostu, nie będzie ona sprawiać większych problemów.
Stanowisko uprawy szorstkowca
Szorstkowiec Fortunego należy do roślin światłolubnych ale można go uprawiać na każdym stanowisku. Pamiętajmy jednak, że szorstkowiec nie lubi ostrego słońca oraz przeciągów. Najlepiej aby stanowisko jego uprawy było jasne, ale ze światłem nieco przefiltrowanym.
Warto wiedzieć!
Aby palma rosła i rozwijała się symetrycznie, należy raz na pół roku obrócić ją o 180° wokół własnej osi.
Latem doniczkę z szorstkowcem można wystawić na zewnątrz. Należy jednak stopniowo przyzwyczajać palmę do nowych warunków. Szorstkowiec Fortunego dobrze znosi zimne noce i nie zaszkodzą mu spadki temperatury do nawet -10°C. Jest w stanie przetrwać krótkotrwałe mrozy nawet do -17°C. Teoretycznie można go uprawiać w gruncie w zasięgu siódmej strefy mrozoodporności roślin, czyli w północno-zachodniej części Polski. Jednak w praktyce jest to niezwykle trudne, gdyż młode rośliny są delikatne i często uszkadza je nie tylko mróz ale i wysuszające, zimne wiatry.
Dlatego, jeśli chcemy uprawiać szorstkowca w ogrodzie, najlepiej wkopywać palmę do gruntu wraz z donicą, a na zimę przenosić ją do widnego pomieszczenia. Jeśli palma ma zimować na zewnątrz lub pomieszczenie do zimowania nie będzie ogrzewane, należy pamiętać o dobrym zabezpieczeniu bryły korzeniowej szorstkowca przez mrozem, np. umieszczając donicę z palmą w skrzyni wypełnionej materiałem izolacyjnym lub okładając ją dookoła styropianem.
Szorstkowiec Fortunego - temperatura uprawy
Od wiosny do jesieni szorstkowiec Fortunego najlepiej rośnie w temperaturze od 18-25°C. Nie lubi zbyt wysokich temperatur powietrza. W letnie upały jego wzrost zostaje zahamowany, a końcówki blaszek liściowych brązowieją, co negatywnie wpływa na dekoracyjność rośliny. W okresie zimowym zaleca się, aby palma przebywała w temperaturze 10-12°C ale dobrze znosi i nieco wyższe temperatury.
Szorstkowiec Fortunego - przycinanie liści
Aby szorstkowiec Fortunego zawsze dobrze wyglądał, należy regularnie obcinać liście uszkodzone i obumarłe. Nie zaleca się obcinania liści, które zaczęły żółknąć, ponieważ nadal dostarczają one składników odżywczych. Podobnie nie należy zbyt wcześnie przycinać tych, które zbrązowiały.
Szorstkowiec Fortunego w ogrodzie
Fot. depositphotos
Szorstkowiec Fortunego - podlewanie
Szorstkowce są bardzo odporne na suszę, dlatego należy je podlewać oszczędnie i z umiarem. Częste lub zbyt obfite podlewanie może prowadzić do gnicia korzeni. Podlewanie podłoża w doniczce wykonujemy dopiero, gdy wierzchnia warstwa przeschnie na głębokość 3-4 cm. Podlewać należy przefiltrowaną lub destylowaną wodą, ponieważ roślina negatywnie reaguje na chlor.
W zimie dobrze jest przecierać liście szorstkowca miękką szmatką, zwilżoną czystą wodą. Zraszanie liści nie jest zalecane. Aby zwiększyć poziom wilgotności powietrza, można umieścić obok szorstkowca kilka otwartych pojemników wypełnionych wodą lub użyć specjalnego nawilżacza powietrza. Nie należy nabłyszczać liści środkami chemicznymi.
Szorstkowiec Fortunego - nawożenie
Nawożenie szorstkowca Fortunego zalecane jest w okresie intensywnego wzrostu, czyli od kwietnia do sierpnia raz na 3 tygodnie. Najlepiej używać specjalistyczny nawóz do palm lub ewentualnie nawóz do roślin doniczkowych o zielonych liściach. W tym drugim przypadku, stosujemy jedynie połowę dawki zalecanej przez producenta nawozu.
Poza nawożeniem mineralnym, na szorstkowca dobrze wpływa podlewanie rozcieńczonym biohumusem. Naturalny biohumus użyźnia ziemię i wzbogaca ją o mikroorganizmy glebowe. Podlewanie biohumusem można wykonywać na przemian z podawaniem nawozu mineralnego.
Polecam też nawóz ze skórek bananów, który jest bogaty w potas i pozytywnie wpływa na wybarwienie oraz wzrost nowych liści palm.
Szorstkowiec Fortunego w doniczce
Fot. ©PoradnikOgrodniczy.pl
Szorstkowiec Fortunego - przesadzanie
Przesadzanie szorstkowca Fortunego konieczne jest dopiero, gdy korzenie nie mieszczą się w doniczce i wychodzą z otworów drenażowych. Zasadniczo młode rośliny należy przesadzać regularnie wiosną, co roku, a dojrzałe raz na 3 lub 4 lata.
Starsze, duże palmy, ze względu na delikatny system korzeniowy, mogą zostać poważnie uszkodzone podczas przesadzania. Lepiej, więc co roku na wiosnę wymienić tylko górną warstwę ziemi o grubości około 5 cm i zastąpić ją świeżą. Ponieważ korzenie są bardzo wrażliwe, należy przesadzić rośliny z jak największą bryłą korzeniową.
Ziemia do uprawy szorstkowca Fortunego powinna być luźna i przepuszczalna o odczynie pH 5,6-7,5. Najlepsza mieszanka to taka, która składa się z humusu, kompostu i ziemi liściowej oraz perlitu lub grubego piasku. Składniki te mieszamy w stosunku 1:1:1:1. Dostępne w sprzedaży są także gotowe mieszanki ziemi do palm.
Przesadzając szorstkowca należy najpierw ułożyć grubą warstwę drenażu na dnie nowego pojemnika. W tym celu warto wykorzystać keramzyt, choć sprawdzą się też drobne kamyki czy kawałki potłuczonych donic glinianych. Następnie ostrożnie umieszczamy w donicy roślinę i wypełniamy wszystkie puste przestrzenie świeżym podłożem.
Przesadzoną palmę trzeba obficie podlać i pozostawić na kilka dni w cieniu. Nie należy jej nawozić przez 4 - 6 tygodni, ponieważ będzie miała wystarczająco dużo składników odżywczych zawartych w świeżej ziemi.
Szorstkowiec Fortunego - rozmnażanie
Szorstkowca rozmnażamy przez nasiona. Nie jest to łatwa metoda, ponieważ materiał siewny tej palmy pozostaje zdolny do kiełkowania tylko przez 1 rok. Do tego szorstkowiec nie wytwarza nasion w warunkach domowych, więc nasiona musimy kupić.
Nasiona szorstkowca moczymy w wodzie przez 3-5 dni, po czym wysiewamy w styczniu lub lutym do doniczek wypełnionych ziemią do siewu nasion. Doniczki przykrywamy szklanym słoikiem lub umieszczamy w mini-szklarni. Często wietrzymy, żeby nie dopuścić do wystąpienia chorób grzybowych.
Pierwsze siewki szorstkowca powinny pojawić się po 1-3 miesiącach. Aby dobrze rosły, umieszcza się je w dobrze oświetlonym miejscu (światło powinno być rozproszone), gdzie temperatura powietrza jest stale utrzymywana na poziomie 20-22°C. Pod koniec pierwszego roku uprawy młode rośliny mogą uformować do 5 blaszek liściowych. Liście zaczną dzielić się na segmenty, gdy uformuje się 5-7 blaszka.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Opracowano na podstawie:
1. K. Mynett, Rośliny doniczkowe w mieszkaniu, Chemil, Warszawa 1990, s. 6-24;
2. Pielęgnacja i uprawa roślin pokojowych, Wydawnictwo SAMP, Warszawa 2006, s. 57-70;
3. J. Courtier, G. Clarke, Kwiaty w domu. Jak dobierać i pielęgnować rośliny doniczkowe, Przegląd Readers Digest, Warszawa 1998; s. 186;
4. Katalog roślin - drzewa, krzewy byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, Praca Zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni, Warszawa 2016, s. 236.
Przeczytaj również:
- Choroby palm doniczkowych. Objawy i zwalczanie
- Palma koralowa - uprawa, rozmnażanie, choroby
- Palma karłatka niska. Uprawa w domu
- Dlaczego palma usycha w domu?
