Choroby palm doniczkowych. Objawy i zwalczanie

Brązowe plamy na liściach palmy, żółknięcie i zasychanie końcówek liści oraz biały nalot na łodygach i liściach. To tylko niektóre objawy chorobowe, jakie można obserwować na palmach doniczkowych. Zobacz dlaczego palma usycha i jak rozpoznać najczęściej występujące szkodniki oraz choroby palm doniczkowych. Polecamy najlepsze opryski i sposoby zwalczania chorób palm.

Usychające końce liści palmy areki
Fot. ©PoradnikOgrodniczy.pl

Choroby nieinfekcyjne palm

Choroby nieinfekcyjne palm to choroby, których nie wywołuje patogen, a złe warunki uprawy. Są to zatem choroby o podłożu fizjologicznym, wynikające z zaniedbań, błędów w podlewaniu lub nawożeniu czy też niewłaściwego stanowiska uprawy.

Dobrym przykładem jest zasychanie końcówek liści palmy, widoczne na zdjęciu powyżej. Przyczyną jest zbyt suche powietrze w mieszkaniu lub niedostateczne podlewanie rośliny. Objaw ten występuje bardzo często zimą, gdy powietrze w mieszkaniu osusza centralne ogrzewanie. Wówczas pomaga zraszanie liści miękką, odstałą wodą. Zasychanie końcówek liści może pojawić się też latem, gdy palma stoi w zbyt nasłonecznionym miejscu.

Zamieranie wierzchołków liści palmy spowodowane może być zarówno przesuszeniem, jak i przelaniem rośliny. Objawami są brązowienie i zamieranie liści. Czerniejące wierzchołki korzeni są dowodem na pojawienie się właśnie tej choroby. Żeby nie dopuścić do wystąpienia takich objawów należy zadbać o drenaż na dnie doniczki, przepuszczalne podłoże oraz odpowiednio często polewać rośliny. Sadząc palmę trzeba zwrócić uwagę, by podstawa pędu znajdowała się nad powierzchnią ziemi.

Innym objawem wynikającym z naszych zaniedbań jest żółknięcie liści palmy, które inaczej określane jest jako chloroza liści. Liście stopniowo zmieniają barwę od jasnozielonej po żółtą. Objawy widoczne są początkowo na wierzchołkach liści, stopniowo mogą obejmować całą blaszkę liściową.

Zaobserwować można także brązowienie i opadanie dolnych liści palmy. Przyczyną choroby jest niedobór składników mineralnych: cynku, żelaza lub magnezu. Żeby zapobiec takim objawom należy zadbać o odpowiednią ziemię dla palm, oraz stosować zbilansowane nawożenie w okresie wegetacji.

Choroby infekcyjne palm

Rizoktonioza palmy - infekcja rozwija się w podłożu porażając w pierwszej kolejności korzenie. Zaczynają one butwieć i przestają pobierać z gleby wodę i substancje odżywcze. Na pędach palmy pojawiają się plamy, które wraz z rozwojem choroby powiększają się, zlewają, a gdy obejmą cały pęd, ten zamiera. Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla młodych roślin powodując ich całkowite zamieranie. Rozwój tej choroby palm jest szczególnie intensywny przy wysokiej wilgotności powietrza oraz temperaturze powyżej 20°C. Zwalczanie rizoktoniozy jest niemożliwe. Gdy dostrzegamy objawy, system korzeniowy jest już zainfekowany i prawdopodobnie mocno zniszczony. Roślinę trzeba wyrzucić. Profilaktyka polega na odpowiednim podlewaniu, dbaniu o właściwe podłoże oraz drenaż na dni donicy.

Plamistość liści palmy - wywoływana jest przez grzyby. Na liściach pojawiają się żółtawe i brązowe plamy, które zlewają się i przechodzą w nekrozy. Na zainfekowanych powierzchniach dostrzec można ciemne skupiska zarodników grzyba. Żeby nie dopuścić do wystąpienie infekcji należy sadzić rośliny tak, aby podstawa pędu znajdowała się nad powierzchnią podłoża oraz unikać zbyt częstego zraszania roślin. Dbajmy aby palmy nie stały zbyt blisko siebie i nie stykały się liśćmi, co zmniejszy ryzyko przenoszenia choroby z rośliny na roślinę.

Głownia palmy - to kolejna choroba grzybowa. Na powierzchniach liści występują żółte plamy. Zarówno na górnej, jak i dolnej stronie liścia, w obrębie plamy pojawiają się ciemne zgrubienia, które pękają uwalniając zarodniki grzyba. W efekcie zainfekowane palmy żółkną i zamierają.

Aby uodpornić palmy na choroby grzybowe możemy stosować opryski naturalnym preparatem Biosept Active Spray wyprodukowanym na bazie ekstraktu z grapefruita. W celu zwalczenia infekcji o podłożu grzybowym warto sięgnąć po wygodne preparaty grzybobójcze w sprayu np. Fungimat AL spray grzybobójczy lub Saprol Spray 750 ml.

Wełnowce na liściach palmy
Fot. 19754, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Szkodniki palm doniczkowych

Tarczniki - to szkodniki należące do rodziny czerwców. Pokryte płaską tarczką owady dostrzec można na spodniej stronie blaszki liściowej. Suche powietrze oraz niskie temperatury sprzyjają ich występowaniu. Żywiąc się sokami rośliny, tarczniki doprowadzają do deformacji liści i stopniowo do zamierania całej rośliny.

Wełnowce - podobnie jak tarczniki należą do rodziny czerwców. Objawem ich występowania jest biały, mączysty nalot produkowany przez ciało owada. Przypomina to jakby niewielkie kłaczki wełny.

Szkodniki te na palmach najlepiej zwalczać dwuetapowo:

1. Usuwamy ręcznie tarczniki pomagając sobie w razie potrzeby szczoteczką np. do zębów lub patyczkiem higienicznym.
2. Przecieramy wszystkie części rośliny mieszanką denaturatu z wodą zmieszanymi w proporcji 1:10. Możemy dodać także kilka kropli płynu do naczyń.

Przeciwko tarcznikom i wełnowcom na palmach możemy także opryskać rośliny preparatem z oleju i wody (10 ml oleju na 1 litr wody) oraz kilku kropli płynu do naczyń. W sklepach ogrodniczych można zaś kupić gotowe do użycia preparaty przeciwko szkodnikom Emulpar spray 750 ml lub Substral Multi-Insekt. Oba te preparaty są oparte na składnikach naturalnych i bezpieczne do użycia w domu. Jeżeli atak szkodników jest bardzo intensywny, można sięgnąć po silniejszy środek owadobójczy Polysect Ultra Hobby AL.

Wciornastek cieplarek  - to owad żywiący się głównie sokami i tkankami roślinnymi. Objawy żerowania wciornastków  widoczne są na liściach w postaci drobnych, jasnych plamek na powierzchni liści oraz zbrunatnienia części liści. Gdy zauważymy wciornastki wykonujemy opryski tymi samymi preparatami, co przeciwko tarcznikom.

Przędziorek chmielowiec - objawem żerowania tego pajęczaka są jasne plamki oraz żółknięcie i opadanie liści. Charakterystyczne też są niewielkie pajęczynki. W uprawie roślin doniczkowych w mieszkaniu zwalczanie przędziorka chmielowca będzie najłatwiejsze przy pomocy gotowych preparatów takich jak wymienione już wyżej Emulpar spray 750 ml lub Substral Multi-Insekt. Przy silnej inwazji szkodników pomoże środek owadobójczy Karate Spray.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. J. Courtier, G. Clarke, Kwiaty w domu. Jak dobierać i pielęgnować rośliny doniczkowe, Reader's Digest, Warszawa 1998;
2. G. Łabanowski, L. Orlikowski, A. Wojdyła, Jak pielęgnować rośliny doniczkowe. Choroby i szkodniki, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011;
3. K. Mynett, Rośliny doniczkowe w mieszkaniu, Chemil, Warszawa 1990.

Przeczytaj również:

• Dlaczego palma usycha w domu?
• Palmy doniczkowe domowe - gatunki, odmiany, uprawa
• Jak zwalczyć wełnowce? 3 domowe sposoby!
• Choroby roślin doniczkowych