Humus - bezcenny składnik gleby

Humus, inaczej próchnica, to organiczne szczątki, głównie roślinne, nagromadzone w glebach. Zawartość humusu w glebie jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na prawidłowy wzrost roślin oraz jakość i wielkość plonów z ogrodu. Jak się jednak okazuje, sam humus nie wystarczy dla zdrowego wzrostu roślin. Czego jeszcze potrzeba w glebie? Poznaj sekret zdrowych roślin oraz smacznych warzyw i owoców z własnego ogrodu!

Humus, próchnica - zawartość związków próchniczych w glebie decydująco wpływa na plony
Fot. depositphotos

Jak ważny jest humus, czyli warstwa próchnicza gleby, przekonał się każdy kto od lat stosował wyłącznie nawozy mineralne. Przy takim sposobie nawożenia wraz z upływem czasu, mimo dużej zawartości soli mineralnych, gleba ubożeje i staje się mało urodzajna. W wyniku zaniku humusu rośliny nie są w stanie pobierać substancji mineralnych zawartych w glebie. Giną też pożyteczne mikroorganizmy glebowe i następuje szybki rozwój organizmów chorobotwórczych. Takie środowisko glebowe staje się bardzo niekorzystne dla roślin, wręcz toksyczne.

Pojawiają się zatem pytania:

• Czy istnieje sposób aby zapobiec degradacji gleb?
• Czy gleby, które zostały zdegradowane, można ponownie użyźnić?
• Jak najszybciej odbudować warstwę humusową gleby?

Humus - znaczenie dla jakości upraw

Substancje humusowe wpływają na poprawę struktury gleby i jej utrzymanie przez wiele lat. Związki próchnicze charakteryzują się wysoką pojemnością wodną, pomagając tym samym utrzymać wilgoć w glebie i zmniejszając niebezpieczeństwo przesuszenia roślin. Poprawiają też termiczne właściwości gleby, dzięki nim gleba szybciej się nagrzewa. Są też niezbędne dla rozwoju pożytecznych mikroorganizmów glebowych, takich jak bakterie Azotobacter i Nitrosomonas, tym samym ograniczając rozwój organizmów chorobotwórczych.

Wysoka zawartość związków próchniczych w glebie stymuluje także wzrost włośników korzeniowych roślin. To z kolei ułatwia roślinom pobieranie składników odżywczych z gleby. Dzięki temu poprawie ulegają procesy fizjologiczne roślin, takie jak fotosynteza, oddychanie czy gospodarka wodna.

Humus w glebie można zachować stosując nawożenie kompostem.
Co jednak zrobić, gdy kompostu mamy za mało?
Fot. depositphotos

Jak zadbać o humus w glebie?

Podstawą utrzymania żyznej warstwy humusowej gleby jest stosowanie nawozów organicznych, przede wszystkim kompostu.

Jednak często ilość samodzielnie uzyskanego kompostu nie wystarcza. Głównie dlatego, że plony z ogrodu wykorzystujemy w celach spożywczych, a zatem zawarte w warzywach i owocach składniki odżywcze nie wracają do gleby. Poza tym do kompostowania nie nadają się resztki roślinne porażone przez choroby i szkodniki. To kolejny powód, dla którego tylko część materii organicznej powstałej w wyniku uprawy i wzrostu roślin powraca do gleby. Oczywiste jest zatem, że ten ubytek trzeba jakoś uzupełnić.

Z pomocą przychodzą nam preparaty humusowe, inaczej zwane polepszaczami lub użyźniaczami gleby. W swoim składzie zawierają one przede wszystkim kwasy humusowe oraz makro- i mikroelementy. Szczególnie pomocne są w nasadzeniach młodych, przy intensywnej uprawie roślin, na glebach ubogich w próchnicę oraz wszędzie tam gdzie od lat zaniedbywane było nawożenie organiczne.

Użyźnianie gleby poprzez podlewanie polepszaczem płynnym
Fot. depositphotos

Polepszacze glebowe w postaci płynnej można stosować w formie oprysku doglebowego lub poprzez podlewanie, zaś polepszacze w postaci sypkiej wysiewa się na powierzchni gleby, a następnie miesza z nią poprzez zagrabienie. Niektóre z nich można wysiewać razem z nawozami.

Co ważne, polepszacze glebowe, poprawiając strukturę i chłonność gleb oraz ułatwiając roślinom pobieranie z gleby składników odżywczych, pozwalają znacznie zmniejszyć zużycie nawozów mineralnych. Ma to ważny wymiar ekonomiczny, gdyż często kwota zaoszczędzona na nawozach wielokrotnie przewyższa koszty użycia użyźniacza. A zatem użycie polepszaczy glebowych to czysty zysk!

Warto wiedzieć!
Najlepszym terminem na stosowanie preparatów humusowych jest jesień oraz wczesna wiosna.

Czy sam humus wystarczy?

Jak wspomniałem na początku artykułu, humus to organiczne szczątki, głównie roślinne, nagromadzone w glebach. Pomagają one utrzymać strukturę i chłonność gleb, jednak same w sobie nie stanowią "pożywienia" dla roślin. Dopiero w wyniku rozkładu substancji humusowych, uzyskiwane są związki mineralne, którymi odżywiają się rośliny. Aby procesy rozkładu przebiegały poprawnie, niezbędna jest obecność mikroorganizmów glebowych.

Zapamiętaj!
To właśnie za sprawą mikroorganizmów glebowych dochodzi do rozkładu substancji organicznych i dostarczenia roślinom substancji niezbędnych do ich wzrostu i plonowania. Tym samym organizmy glebowe są niezbędnym warunkiem życia roślin.

Niestety w glebie ogrodowej bogactwo mikroorganizmów glebowych jest często ograniczone.

Niedobór mikroorganizmów glebowych może wynikać z:

• zaniedbania nawożenia organicznego,
• przenawożenia nawozami mineralnymi (nadmierne zasolenie gleby jest dla mikroorganizmów toksyczne),
• stosowania chemicznych środków ochrony roślin.

Zazwyczaj mikroorganizmom glebowym szkodzimy nieświadomie. Choć stosujemy naturalne metody upraw i nawożenia oraz unikamy wszelkiej "chemii" w ogrodzie, to jednak np. podlewamy rośliny chlorowaną wodą wodociągową. Niekorzystny wpływ na obecność mikroorganizmów glebowych ma też zanieczyszczenie środowiska.

Doskonałe efekty upraw dzięki stosowaniu Humus Active
Fot. depositphotos

Aby zatem procesy rozkładu substancji próchniczych w glebie przebiegały poprawnie, a rośliny miały do dyspozycji dostatek substancji odżywczych, konieczne jest zapewnienie dostatecznego bogactwa mikroorganizmów glebowych. Oprócz wprowadzania do gleby substancji humusowych, musimy też dostarczać pożyteczną mikroflorę.

Możemy to robić poprzez stosowanie preparatów zawierających pozytywne mikroorganizmy lub też, co jest znacznie efektywniejsze, połączyć użyźnianie substancjami organicznymi z wprowadzeniem mikroorganizmów glebowych.

Takim kompletnym produktem, który jednocześnie przywraca żyzność i życie biologiczne gleby jest Humus Active Papka Uniwerslany. Zawiera on aktywną próchnicę w postaci papki z bogatą populacją pozytywnych mikroorganizmów. Produkt ten charakteryzuje się bardzo wysoką zawartością kwasów humusowych i szybko rewitalizuje glebę.

Humus Active Papka działa na 3 sposoby:

1. Przyśpiesza rozkład masy organicznej
2. Poprawia napowietrzenie podłoża
3. Wpływa na właściwą gospodarkę wodną.

Jako produkt w 100% naturalny i bezpieczny dla środowiska Humus Active Papka idealnie nadaje się do stosowania w ogrodach przydomowych i działkowych. Można nim wspierać wszystkie rodzaje upraw, zarówno w polu jak i pod osłonami. Produkt można stosować zarówno w uprawie warzyw, ziół, drzew i krzewów owocowych, jak i roślin ozdobnych.

Opracowano na podstawie:
1. mgr Sławomi Żuber, Bezcenny humus, Działkowiec, Nr 9/2013, s. 70.

Przeczytaj również:

• Jak sprawić by ziemia trzymała wilgoć? Sposoby aby zatrzymać wodę w glebie
• Właściwości gleby - jak zbadać glebę w ogrodzie
• Nawozy organiczne - rodzaje, zastosowanie
• Nawozy zielone - kiedy siać, jakie rośliny na zielony nawóz