Nemezja powabna, jawnostka - odmiany, uprawa, rozmnażanie
Nemezja powabna to jednoroczna roślina balkonowa i rabatowa, łatwa w uprawie i wspaniale kwitnąca. Wystarczy zapewnić jej słoneczne stanowisko i wilgotną, przepuszczalną glebę, by przez całe lato cieszyć się widokiem barwnych kwiatów. Poznaj wymagania uprawowe nemezji oraz sposoby na jej rozmnażanie. Dowiedz się także jakie odmiany nemezji powabnej są obecnie najmodniejsze!
Nemezja powabna, jawnostka - Nemesia strumosa
Fot. pixabay
Jak wygląda nemezja powabna?
Nemezja powabna (Nemesia strumosa), zwana także jawnostką, należy do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae) i pochodzi z Afryki Południowej.
Ta jednoroczna roślina zielna ma wzniesiony pokrój i zwykle dorasta do 20-60 cm wysokości. Obficie rozgałęzione pędy nemezji są porośnięte przez lancetowate, ząbkowane, siedzące liście.
Nemezja powabna kwitnie od czerwca do września. Jej kwiaty mają dwuwargową koronę z ostrogą lub woreczkowatym wydęciem u nasady. Dekoracyjne kwiaty jawnostki są zebrane w szczytowe grona lub osadzone pojedynczo w kątach liści. Najczęściej występują w kolorze: białym, kremowym, różowym, żółtym, czerwonym, pomarańczowym i fioletowym. Spotykane są także odmiany nemezji o kwiatach dwubarwnych.
Nasiona nemezji powabnej, zebrane w torebkach, są podłużne, spłaszczone i otoczone przezroczystą błonką.
Nemezja powabna, jawnostka - Nemesia strumosa
Fot. pixabay
Nemezja powabna, jawnostka - zastosowanie
Wspaniale kwitnąca nemezja jest cenioną rośliną balkonową i rabatową. Jawnostka doskonale prezentuje się w skrzynkach balkonowych oraz amplach. Tworzy ładne kompozycje z takimi roślinami jak: lobelia, werbena czy scewola.
Na rabatach nemezja dodaje koloru letnim kompozycjom w stylu naturalistycznym i rustykalnym. Doskonale sprawdza się jako roślina na obwódki, a na jednogatunkowych rabatach tworzy barwne plamy. Nemezja powabna świetnie uzupełnia angielską rabatę tworzoną przez rośliny takie jak: dziewanna, krwawnik ogrodowy, ostróżka ogrodowa, farbownik lazurowy i szałwia muszkatołowa. Wysokie odmiany nemezji nadają się na kwiat cięty.
Nemezja powabna, jawnostka - Nemesia strumosa
Fot. pixabay
Nemezja powabna, jawnostka - odmiany
Nemezja powabna 'Blue Gem' - dorasta do 15-20 cm wysokości. Odmiana ta tworzy niewielkie kępy obsypane niebieskimi, drobnymi kwiatami.
Nemezja powabna 'Carnivale' - to mieszanka kwiatów w ciepłych odcieniach żółci, pomarańczu i czerwieni. Te wspaniale kwitnące, letnie rośliny osiągają do 25 cm wysokości.
Nemezja powabna 'Fire King' - niezwykle obficie kwitnie w intensywnym odcieniu czerwieni. Odmiana tworzy niskie dywany wysokości zaledwie 15-20 cm.
Nemezja powabna 'Galaxy' - to mieszanka dwubarwnych kwiatów. Niewysokie rośliny tworzą gęste kępy dorastające do 30 cm wysokości.
Nemezja powabna 'Helvetia' - to oryginalna odmiana jawnostki o dwubarwnych biało-czerwonych kwiatach. Posiada lancetowate, zielone, piłkowane liście.
Nemezja powabna 'Orange Prince' - to obficie kwitnąca odmiana, która przyciąga wzrok kwiatami w intensywnym, pomarańczowym kolorze. Dorasta do 15-20 cm wysokości.
Nemezja powabna, jawnostka - Nemesia strumosa
Fot. pixabay
Nemezja powabna, jawnostka - uprawa
Nemezja najlepiej rośnie w słonecznym i zacisznym miejscu, osłoniętym od wiatru. Gleba dla nemezji powinna być żyzna, próchnicza, lekka i dobrze przepuszczalna. Roślina jest bardzo wrażliwa na nadmiar wody, dlatego uprawiając ją w pojemnikach na dnie koniecznie musimy umieścić warstwę drenująca, wsypując np. keramzyt. Standardową ziemię dla kwiatów korzystnie jest wymieszać z wermikulitem lub perlitem, aby poprawić jej przepuszczalność.
Warto wiedzieć!
Nemezja bardzo źle znosi wysokie temperatury i zdarza się, że w czasie upałów częściowo lub całkowicie obumiera. Można spróbować ją odratować radykalnie przycinając pędy i obficie podlewając. Istnieje szansa, że uszkodzone rośliny wypuszczą nowe pędy i zdążą jeszcze zakwitnąć.
Nemezja powabna - podlewanie
Nemezja ma duże wymagania wodne. Musimy jej zapewnić stale lekko wilgotne podłoże. Jest to o tyle istotne, że nawet krótkotrwały brak wody może zahamować kwitnienie. Jednocześnie nie możemy zapomnieć, że nemezja nie toleruje przelania. Stagnująca woda sprzyja gniciu pędów oraz rozwojowi chorób grzybowych. Do podlewania jawnostki najlepiej używać odstałej lub przefiltrowanej wody o temperaturze pokojowej.
Nemezja powabna - nawożenie
Uprawiana w pojemnikach nemezja powabna wymaga regularnego nawożenia nawozem do roślin kwitnących. Rośliny w gruncie warto zasilać nawozami mineralnymi na zmianę z organicznymi - gnojówkami roślinnymi lub dojrzałym kompostem. Dobrym pomysłem jest też podlewanie jawnostki biohumusem.
Nemezja powabna - cięcie
Korzystnie jest po pierwszym, obfitym kwitnieniu przyciąć nemezję by pobudzić ją do ponownego kwitnienia.
Nemezja powabna, jawnostka - Nemesia strumosa
Fot. pixabay
Nemezja powabna, jawnostka - rozmnażanie
Nasiona ciepłolubnej nemezji można wysiewać w maju na miejsce stałe lub w marcu i kwietniu pod osłonami.
Żeby wyprodukować rozsadę nasiona nemezji wysiewamy do skrzynek wypełnionych ziemią do siewu nasion. Nasiona kiełkują po 7-14 dniach w temperaturze 18-22°C. Gdy siewki wytworzą 2-3 liście właściwe pikujemy je kępkami do pojedynczych doniczek i uszczykujemy wierzchołki pędów, żeby rośliny się rozkrzewiły.
Nasiona jawnostki możemy także wysiewać od razu do doniczek. System korzeniowy nemezji jest wrażliwy na uszkodzenia, dlatego uprawa w doniczkach jest bardzo wskazana.
Rozsadę nemezji powabnej sadzimy na miejsce stałe, gdy minie ryzyko wystąpienia wiosennych przymrozków (w drugiej połowie maja). Zalecana rozstawa sadzenia nemezji wynosi 20x20 cm.
Bezpośrednio do gruntu lub docelowych pojemników wysiewamy nasiona nemezji po 15 maja. Nasiona wschodzą zazwyczaj po 10-14 dniach, jeśli temperatura wynosi 15-20°C.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Przeczytaj również:
- Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
- Kwiaty na słoneczny balkon
- Rośliny jednoroczne uprawiane z rozsady
- Kwiaty balkonowe cieniolubne. Co posadzić na balkonie w cieniu?
Opracowano na podstawie:
1. H. Chmiel (redakcja), Uprawa roślin ozdobnych, PWRiL, Warszawa 1980, s. 488-489;
2. H. Heitz, Pięknie kwitnące kwiaty, Oficyna Wydawnicza Delta W-Z, Warszawa 1995, s. 121;
3. J. Mayer, Rośliny balkonowe, Hachette Livre, Warszawa 2005, s. 102;
4. M. Narkiewicz, Jednolatki na rabatki w Magnolia 1/2012, s. 32-35.
