Sasanka zwyczajna. Uprawa w ogrodzie

Sasanka zwyczajna, określana też czasem jako sasanka ogrodowa, jest jedną z najpiękniej kwitnących wiosennych bylin. Dekoracyjne są zarówno ażurowe liście sasanki, dzwonkowate kwiaty, jak i okrągłe, miękko omszone owoce. Poznaj najładniejsze odmiany sasanki ogrodowej oraz ich wymagania. Podpowiadamy jak wygląda uprawa sasanki zwyczajnej i zdradzamy sposoby na jej rozmnażanie.

Sasanka zwyczajna - Pulsatilla vulgaris
Fot. pixabay

Sasanka zwyczajna (Anemone pulsatilla, syn. Pulsatilla vulgaris) należy do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). W naturze można ją spotkać w europejskich lasach i na łąkach. Niegdyś powszechna, obecnie sasanka zwyczajna w Polsce występuje już tylko jako gatunek hodowlany. Popularna roślina doczekała się wielu odmian mieszańcowych zwanych potocznie sasanką ogrodową (Pulsatilla x hybrida).

Jak wygląda sasanka zwyczajna?

Sasanka to bylina tworząca niewielkie kępy dorastające w czasie kwitnienia do 40 cm wysokości. Wiosną z ziemi pierwsze wyłaniają się pąki kwiatowe. Mocno powcinane, pierzaste, delikatnie owłosione liście sasanki zwyczajnej tworzą odziomkową rozetę. Wyrastają ze spichrzowego kłącza. Cała roślina jest początkowo porośnięta delikatnymi, jedwabistymi włoskami, które stopniowo traci.

Pędy kwiatostanowe sasanki zwieńczone są pojedynczymi, dzwonkowatymi kwiatami o średnicy ok. 6-8 cm. W zależności od odmiany kwiaty sasanki mogą być fioletowe (od bladego do ciemnego fioletu), czerwone, purpurowe lub białe. Żółty środek kontrastuje z płatkami korony. Dekoracyjne, ażurowe listki okwiatu otaczają koronę niczym kryza.

Dekoracyjne owoce sasanki zwyczajnej
Fot. pixabay

W zależności od regionu kraju sasanka kwitnie od marca (na zachodzie Polski) do maja (na wschodzie i południu). Gry roślina przekwitnie, warto pozostawić ją na rabacie - na wydłużających się łodygach pojawiają się w czerwcu okrągłe, puszyste, dekoracyjne owoce sasanki.

Sasanka zwyczajna - uprawa i wymagania

Uprawa sasanki ogrodowej najlepiej udaje się w miejscach pełnych słońca, o przepuszczalnej, dość żyznej glebie, o odczynie od obojętnego po zasadowy (pH 6,6 -7,2).

Podłoże do uprawy sasanek powinno zawierać piasek, żwir i kamyczki, które sprzyjają dobremu drenażowi i ułatwiają odpływ nadmiaru wody. Stagnacja wody może prowadzić do obumierania roślin zarówno latem, podczas obfitych opadów, jak i w zimie, gdy gleba zamarza. Ponieważ sasanka nie toleruje nadmiaru wody, podlewamy ją tylko w czasie długotrwałego braku opadów.

Odmiana sasanki o kwiatach bordowych
Fot. pixabay

Jeśli podłoże jest żyzne, roślin nie nawozimy. Wystarczy jesienne ściółkowanie gleby kompostem, który ochroni sasankę przez zimnym i suchym wiatrem oraz dostarczy do gleby niezbędnych składników odżywczych. Takie zabezpieczenie rośliny na zimę w zupełności wystarczy, gdyż sasanka jest wystarczająco mrozoodporna (należy do strefy mrozoodporności roślin 5). W okresie wegetacji regularnie odchwaszczamy rośliny i usuwamy przekwitłe kwiatostany. Pozostawiamy tylko te, z których chcemy pozyskać nasiona.

Sasanka - gdzie i z czym sadzić?

Sasanka zwyczajna należy do jednych z pierwszych wiosennych kwiatów. Sadzona w grupie tworzy efektowne kępy. Dobrze prezentuje się na skalniakach i w alpinariach. Świetnie komponuje się z takimi roślinami jak: krokus, pierwiosnek, narcyz, hiacynt, miłek, gęsiówka, żagwin, ubiorek wiecznie zielony, niektórymi odmianami tulipanów, wrzosami i krzewami iglastymi. Wybierając dla niej miejsce, należy pamiętać, że sasanka nie lubi przesadzania.

Sasanka ogrodowa o kwiatach białych
Fot. pixabay

Sasanka zwyczajna - odmiany

Przeważnie w sprzedaży występują fioletowoniebieskie odmiany sasanki zwyczajnej, ale można także spotkać rośliny o kwiatach białych, jak np. sasanka ogrodowa 'Alba', blado różowych, np. sasanki ogrodowe 'Barton's Pink' oraz 'Pnk Shades', lub czerwonych, np. sasanki 'Eva Constance', 'Röde Klokke', 'Rubra'. Odmiana sasanki 'Papageno' wyróżnia się kwiatami w różnych barwach, od białej po wiśniową i fioletową.

Sasanka zwyczajna - rozmnażanie

Sasankę zwyczajną łatwo rozmnożyć z nasion wysiewanych na rozsadniku lub w szklarni. Jeśli wysiejemy je zaraz po zbiorze, czyli w czerwcu, wtedy wykiełkują jeszcze w tym samym roku. Można także zastosować siew jesienny (w listopadzie) oraz wiosenny (od kwietnia do czerwca), pamiętając jednak, że nasiona szynko tracą zdolność kiełkowania. Nie ma potrzeby przykrywania nasion ziemią, gdyż najlepiej kiełkują w świetle. Wystarczy wcisnąć je delikatnie w ziemię. W kolejnym roku młode rośliny możemy przesadzić na miejsce stałe.

Sasanki najczęściej mają kwiaty fioletowe lub niebieskie
Fot. pixabay

Sasanki rozmnożone z nasion nie powtarzają cech rodzicielskich, dlatego w ten sposób rozmnażamy tylko podstawowy gatunek. Ozdobne odmiany sasanki ogrodowej lepiej rozmnażać wegetatywnie, poprzez podział kłącza byliny.

Sasanka jest krótkowieczną byliną i po 4-5 latach traci swój efektowny wygląd. Warto wtedy ją odmłodzić, pozyskując przy tym nowe rośliny. Późnym latem wykopujemy z ziemi kłącze i dzielimy je na klika części, tak by każda miała przynajmniej 2 liście i mocne korzenie. Uzyskane sadzonki od razu sadzimy na miejsce stałe.

Czy sasanka jest trująca?

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że sasanka to trująca roślina ogrodowa, zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt. Zawarte w sasance toksyny (protoanemonina i anemonina) mogą powodować paraliż ośrodkowego układu nerwowego, mdłości i odurzenie. Na szczęście szkodliwość sasanek uważa się za umiarkowaną, a prawdopodobieństwo przypadkowego zatrucia sasanką poprzez spożycie tej rośliny jest znikome. Dawniej stosowano sasankę jako roślinę leczniczą. Ziele sasanki było uważane za środek uspokajający.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Rabiza-Świder J., Puchate sasanki w Działkowiec 3/2018 s. 10-11
2. Puczel U., Kwietniowe byliny w Działkowiec 4/2017 s. 22
3. Waszak A., Miękko i puchato w Działkowiec 3/2017 s. 22
4. Katalog bylin - kwiaty, trawy, paprocie, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o.o., Warszawa, 2018, s. 137
5. Narkiewicz M., Sasanka w Magnolia 4/2017 s. 14-15.

Przeczytaj również:

Kwiaty ogrodowe wieloletnie niskie
Kwiaty ogrodowe wieloletnie stanowią w ogrodzie przysłowiową "kropkę nad i", bowiem dopełniają kompozycje na rabatach. Wśród ogromnej ilości ciekawych gatunków można znaleźć rośliny, które są niskie i świetnie będą prezentować się na brzegu rabaty lub na skalniaku. Więcej...

Kwiaty na skalniak długo kwitnące
Chcesz aby Twój skalniak był atrakcyjny cały sezon, od wiosny do jesieni? Oto warte polecenia kwiaty na skalniak długo kwitnące, które zachwycają swą urodą przez wiele miesięcy. Te 10 roślin sprawi, że twój skalniak będzie cały obsypany kwiatami! Więcej...

Rozwar wielkokwiatowy - pielęgnacja, uprawa, rozmnażanie
Rozwar wielkokwiatowy to przepięknie kwitnąca bylina na skalniaki i rabaty kwiatowe, doskonale radząca sobie w naszym klimacie. Zdobią go zarówno w pełni rozwinięte, dzwonkowate kwiaty, jak i pączki kwiatowe, przypominające... baloniki! Więcej...