Narcyzy - odmiany, uprawa, sadzenie

Narcyzy to kwiaty cebulowe kwitnące wiosną, kojarzone najczęściej z kolorem żółtym, choć są i odmiany kwitnące na biało, pomarańczowo czy różowo. Z powodzeniem mogą być uprawiane na ogrodowych rabatach, jak i w doniczkach na balkonach i tarasach, a także cięte do wazonu. Zobacz kiedy i jak przeprowadzić sadzenie cebul narcyzów oraz jak wygląda uprawa tych kwiatów w ogrodzie.

Narcyzy wielkoprzykoronkowe mają na pędzie po jednym kwiecie o szeroko rozchylonym przykoronku, dłuższym od jednej trzeciej długości płatków ale zawsze krótszym od nich.
Na fot. narcyz 'Salome'

Narcyzy - gatunki i odmiany

Wiele osób jest przekonanych, iż nazwa rodzaju Narcissus wywodzi się od mitologicznego Narcyza, młodzieńca który zakochał się w swoim odbiciu w wodzie. Tymczasem okazuje się, iż nazwa rodzaju pochodzi od greckiego słowa "narkissos" (co oznacza narkozę, zasypianie) i jest związana z gatunkiem narcyza białego, inaczej zwanego też narcyzem wonnym (Narcissus poeticus), który roztacza charakterystyczną narkotyczną woń. Jesto on uważany za gatunek typowy dla rodzaju narcyz.

Narcyzy to typowo wiosenne kwiaty, kojarzone z barwą żółtą. Istnieją jednak również narcyzy pomarańczowe, łososiowe, z odcieniami różu oraz zupełnie białe. Kwiaty narcyzów są zwykle pachnące, z przykoronkiem w środku, wyrastają pojedynczo na łodydze. Wyjątek stanowi tu żonkil (Narcissus jonquilla), u którego wystęuje od 2 - 6 kwiatów na pędzie.

Poza gatunkami botanicznymi, istnieje kilka (a może nawet kilkanaście) tys. uprawnych odmian narcyzów, powstałych w wyniku krzyżowania różnych gatunków narcyzów. Często ich pochodzenia nie da się już ustalić, dlatego opisywane są wspólną nazwą są wspólną nazwą Narcissus spp. Aby te liczne odmiany i formy narcyzów uporządkować, ogrodnicy podzielili je na 12 grup. Spośród nich najbardziej okazałe kwiaty mają narcyzy trąbkowe, których przykoronek ma kształt trąbki dłuższej od otaczających go płatków okwiatu. U narcyzów wielkoprzykoronkowych płatki mają podobną długość co przykoronek, a u narcyzów drobnoprzykoronkowych, płatki okwiatu są znacznie dłuższe od przykoronka. Istnieje również wiele form o kwiatach pełnych, czy też atrakcyjne mieszańce jak np. Cyclamineus o płatkach odgiętych do tyłu.

Narcyzy trąbkowe wyróżniają się długością przykoronka, który jest co najmniej tak samo długi jak płatki korony. Są kwiatami odpornymi, bardzo żywotnymi i z biegiem czasu rozrastają się w duże kolonie

Narcyzy - zastosowanie, gdzie posadzić

Narcyzy można spotkać w niemal każdym ogrodzie, gdzie pięknie kwitną od marca do maja. Są doskonałe na formalne rabaty wiosenne, wczesne nasadzenia mieszane oraz do naturalizowania. Mogą być również sadzone w trawie. Formy niskie idealnie pasują na skalniak.

Rośliny te możemy również uprawiać w doniczkach, nadają się do pędzenia oraz na kwiat cięty.

Uwaga! Jeżeli narcyzy wstawiamy do wazonu z innymi kwiatami, pamiętajmy że wpływają one niekorzystnie na inne kwiaty cięte, przyspieszając ich więdnięcie (z narcyzów wydziela się lepki sok szkodliwy dla innych kwiatów). Aby tego uniknąć, narcyzy wstawmy do wazonu z letnią wodą o jeden dzień wcześniej. W ciągu 24 godzin lepki sok wydzieli się z narcyzów i przestaną one zagrażać pozostałym kwiatom. Następnego dnia wodę wymieńmy i możemy dołączyć bezpiecznie inne kwiaty.

Narcyzy - sadzenie i uprawa

Sadzenie narcyzów
W ogrodzie cebule narcyzów sadzimy od sierpnia do połowy września. Rośliny te najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych lub ewentualnie lekko ocienionych. Mogą być uprawiane na niemal każdej glebie, ale najlepiej będą rosły w podłożu przepuszczalnym i wilgotnym, o odczynie zbliżonym do obojętnego. Cebule narcyzów sadzimy na głębokości 10 do 20 cm w zależności od wielkości cebulki. Dobrze jest ściółkowanie miejsca sadzenia torfem, trocinami lub słomą.

Narcyz Tete-aTete to bardzo ciekawa karłowa odmiana, należąca do grupy mieszańców Cyclamineus. Osiąga wysokość 15 - 20 cm

Pielęgnacja narcyzów wiosną
Gdy minie zima i rozpocznie się okres wegetacji, narcyzy trzeba zacząć obficie podlewać. Duża wilgotność gleby sprzyja rozwojowi tych roślin. Już w marcu narcyzy pięknie zakwitną i będą zdobiły nasz ogród do maja. Jeżeli posadziliśmy narcyzy w trawie, pamiętajmy aby nie kosić jej przez około miesiąc od okresu kwitnienia narcyzów.

Wykopywanie cebul narcyzów
Gdy rośliny przekwitną, a ich liście zaczną zasychać, w lipcu możemy wykopać cebulki narcyzów. Nie jest to jednak konieczne, co jest niewątpliwą zaletą tych kwiatów i powoduje, że ich uprawa staje się znacznie łatwiejsza. Jeżeli cebule pozostawiliśmy w glebie, zaprzestańmy podlewania, aby zapewnić im okres spoczynku.

Konieczność wykopania cebulek pojawia się co około 3 do 4 lata, gdy w efekcie namnażania się cebulek przybyszowych, rośliny zagęszczają się i mają coraz drobniejsze kwiaty. Wykopane cebule narcyzów przechowujemy w skrzynkach w miejscu przewiewnym. Nieco wilgoci im nie zaszkodzi, gdyż korzenie na cebulach narcyzów nie zasychają całkowicie.

Rozmnażanie narcyzów
Gdy wokół cebuli matecznej widoczne są cebule przybyszowe, przed ponownym sadzeniem, możemy je oddzielić. Pamiętajmy jednak aby oddzielać tylko cebule dające się łatwo oddzielić od cebuli matecznej, bez użycia siły. Jeżeli cebulki przybyszowe przywierają mocno do cebuli matecznej, oznacza to, iż nie są jeszcze w pełni samodzielne i z rozdzieleniem należy się wstrzymać do następnego roku. Jeżeli podzieliliśmy cebulki wystarczająco "usamodzielnione" - narcyzy zakwitną już w następnym roku.

Przeczytaj również:

Kwiaty cebulowe sadzone jesienią
Kwiaty cebulowe sadzone jesienią to grupa wspaniałych roślin ogrodowych, które swoimi kwiatami ubarwią nasz ogród już od wczesnej wiosny. Są wśród nich jednak wyjątki, które zakwitną już tej samej jesieni! Zobacz jak przygotować się do sadzenia kwiatów cebulowych, jak wykonać sadzenie i na jakiej głębokości oraz jakie są wymagania poszczególnych gatunków kwiatów cebulowych sadzonych jesienią. Więcej...

Krokusy - uprawa, sadzenie
Krokusy (Crocus) to jedne z najwcześniej kwitnących roślin cebulowych, które zazwyczaj już od marca zachwycają swoimi pięknymi kwiatami, najczęściej białymi, żółtymi, różowymi, fioletowymi lub niebieskimi. Bardzo efektownie wyglądają posadzone na trawniku, najlepiej prezentują się rosnąc w kępkach. Zobacz jak wygląda uprawa krokusów oraz kiedy i jak sadzić cebule krokusów. Więcej...

Czosnek ozdobny - uprawa, odmiany, sadzenie
Czosnek ozdobny to roślina cebulowa o bardzo ciekawych kwiatostanach. U części odmian są to wręcz ogromne, kuliste kwiatostany na szczycie wysokiej łodygi, co sprawia, że od razu przykuwają uwagę. Zobacz jakie są najlepsze odmiany ogrodowe czosnku, jak wygląda sadzenie cebul czosnku i kiedy najlepiej to zrobić oraz jak wygląda dalsza uprawa czosnku ozdobnego. Więcej...

Opracowano na podstawie: C. Brickell, Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, Muza SA, Warszawa 1994, s. 225, oraz K. Mynett, Narcyz - biały książę, Mój Piękny Ogród, nr 3/97, s. 14 - 15.