Estragon - uprawa, właściwości, zastosowanie, przepisy

Estragon jest wieloletnim ziołem cenionym jako przyprawa kuchenna. Posiada liczne właściwości zdrowotne, a dodawany do potraw może zastępować sól. Z powodzeniem własny estragon możemy uprawiać na ogrodowej grządce lub choćby w domu w doniczce, a zbiory są możliwe przez cały sezon. Zobacz jak wygląda uprawa estragonu oraz jakie jest zastosowanie estragonu w kuchni i medycynie.

Estragon, bylica estragon, draganek - Artemisia dracunculus
Fot. depositphotos

Jak wygląda estragon?

Estragon (Artemisia dracunculus), określany też jako bylica estragon lub draganek, to wieloletnie zioło, które do Europy przywędrowało w czasie wojen krzyżowych z obszarów środkowej Azji. Jest silnie krzewiącą się byliną, o prostych łodygach, drewniejących u nasady. Może osiągać do 1,5 m wysokości (estragon rosyjski), choć w uprawie spotykane są też formy dorastające do zaledwie 60 cm wysokości (estragon francuski). Liście estragonu są podłużne, lancetowate, barwy zielonej. Żółtozielone koszyczki kwiatowe, zebrane w wiechowate kwiatostany, możemy obserwować od połowy lata do jesieni.

Estragon rosyjski i francuski - czym różnią się te odmiany?

W uprawie spotykane są dwie odmiany estragonu - francuska i rosyjska. W Polsce częściej uprawiany jest estragon rosyjski, pochodzący z azjatyckiej części Rosji. Estragon rosyjski osiąga do 1,5 m wysokości i charakteryzuje się ostrzejszym, bardziej gorzkim smakiem. Jego popularność wynika z faktu, że w naszym klimacie wytwarza nasiona i można go uprawiać właśnie z siewu nasion.

Estragon francuski (określany też czasem jako estragon niemiecki) osiąga zaledwie 60 cm wysokości. W porównaniu do estragonu rosyjskiego, odmiana francuska charakteryzuje się znacznie lepszym, anyżkowo-lukrecjowym smakiem, ale w naszym klimacie rzadko zakwita i nie wytwarza nasion. Estragon francuski w Polsce możemy rozmnażać wyłącznie wegetatywnie z podziemnych rozłogów. Dlatego, mimo bardziej cenionego smaku, francuska odmiana estragonu jest u nas mniej popularna niż estragon rosyjski. Dużą popularność estragon francuski zdobył natomiast we Francji i Hiszpanii, gdzie cieplejszy klimat sprzyja wegetacji tej rośliny.

Estragon, bylica estragon, draganek - Artemisia dracunculus
Fot. pixabay

Estragon - uprawa

Uprawa estragonu może być prowadzona na stanowisku słonecznym i osłoniętym od wiatru. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, o pH zbliżonym do obojętnego, dobrze spulchniona i odchwaszczona. W okresie wzrostu estragon wymaga odchwaszczania i podlewania.

Estragon - rozmnażanie, wysiew nasion

Tak jak wspominaliśmy - w uprawie spotykane są dwie formy estragonu - rosyjska i francuska. Forma francuska (zwana też niemiecką) w naszym klimacie rzadko zakwita i wydaje nasiona. Dlatego też estragon francuski rozmnaża się wiosną z rozłogów podziemnych. W tym celu estragon trzeba wykopać i z rośliny matecznej pobrać fragmenty rozłogów z kilkoma oczkami, a następnie posadzić je bezpośrednio do gruntu w rozstawie nie mniejszej niż 40x40 cm. Tak przygotowane sadzonki przykrywamy warstwą gleby grubości około 8 cm. Latem można też pobrać sadzonki zielne.

Z nasion można zaś rozmnażać estragon rosyjski. Nasiona wysiewa się wiosną do doniczek w domu lub na rozsadniku.

Estragon - zbiór i suszenie

Estragon można zbierać sukcesywnie przez cały sezon, choć najlepszy termin zbioru estragonu to miesiące lipiec i sierpień. W tym celu ścina się szczyty pędów, za każdym razem pozostawiając na roślinie przynajmniej 2 do 3 łodygi aby ponownie odrosła. Zebrane liście najlepiej dodawać do potraw świeże, rozdrobnione tuż przed spożyciem, ale można je też suszyć oraz zamrażać. Ziele estragonu suszy się powiązane w pęczki w zacienionych i przewiewnych miejscach.

Estragon - zimowanie

Estragon jest dość wrażliwy na niskie temperatury i na zimę wymaga okrycia. W tym celu jesienią pędy estragonu ścina się nisko i całą grządkę okrywa np. agrowłokniną.

Estragon, bylica estragon, draganek - Artemisia dracunculus
Fot. pixabay

Estragon - właściwości i zastosowanie

Estragon to przede wszystkim roślina przyprawowa. Jednak warto docenić również właściwości lecznicze estragonu. Ziele to zawiera m.in. kwasy organiczne, sole mineralne, witaminy A i C. Z tego względu warto włączyć je do zdrowej diety.

Zastosowanie estragonu jako przyprawy do potraw jest zalecane szczególnie osobom z nadciśnieniem tętniczym i innym osobom, które powinny ograniczyć spożywanie soli kuchennej. Otóż estragon swoim smakiem i zapachem zdecydowanie łagodzi brak soli w potrawach. Dlatego jest to najczęściej polecane zioło zastępujące sól.

Żucie świeżych liści estragonu może też pomagać w zapobieganiu miażdżycy i chorobie naczyniowej. Liście estragonu stanowią też doskonały dodatek do kiszenia ogórków i kapusty (zapobiegają psuciu i pomagają utrzymać naturalną jędrność kiszonych warzyw).

Świeże gałązki estragonu dodaje się do octu, musztardy, sosów i mieszanek przyprawowych. Estragon dodany do ciężkostrawnych potraw z dziczyzny i baraniny, ułatwi nieco trawienie. Doskonale smakuje też dodany do cielęciny, drobiu (kilka szczypt estragonu dodanego do kurczaka wydobędzie z niego więcej smaku) i nabiału. Estragon pomieszany ze szczypiorkiem i pietruszką naciową stanowi doskonały dodatek do wielu sałatek. Warto go także dodawać przygotowując mizerię. Estragon świetnie komponuje się z takimi warzywami jak: pomidory, ogórki, cukinia i kabaczek.

Uwaga!
Estragon do potraw należy dodawać z rozwagą, by nie zdominował ich smaku i nie zagłuszył innych przypraw. Pamiętajmy też, że estragonu nie należy gotować, gdyż wysoka temperatura zabija jego smak. Jeśli dodajemy estragon do potrawy gotowanej, najlepiej wsypać to zioło dopiero pod koniec gotowania.

Estragon - przepisy

Oto kilka prostych przepisów jak spożywać estragon i do czego dodawać to zioło:

• Chleb z masłem i estragonem - jeżeli lubimy chleb z solonym masłem, warto zamiast soli, dodać do masła estragonu. W tym celu trzeba oberwać listki z 3 lub 4 gałązek estragonu, a następnie zalać listki wrzątkiem. Potem je odcedzamy, studzimy, drobno siekamy i rozcieramy z około 10 dgk masła.
• Sos z estragonem do serów, jaj, mięs na zimno oraz ryb - aby przygotować ten smaczny sos o szerokim wachlarzu zastosowań, będziemy potrzebować następujące składniki: 1 czerwona papryka, 2 średnie cebule, 3 ząbki czosnku,3 łyżki posiekanych listków świeżego estragonu, po 1 łyżce zielonej pietruszki i koperku, 1 łyżeczka oliwy, sól, przyprawa chilli, sok z cytryny, goździki. Paprykę oczyszczamy z nasion, kroimy i wkładamy do garnka z wrzącą wodą, następnie dodajemy pokrojoną cebulę. Należy gotować około 10 minut. Następnie wyjąć paprykę i zdjąć z niej skórkę. Wszystkie składniki wraz z czosnkiem i zieleniną dokładnie zmiksować. Doprawić chilli, ewentualnie dosolić. Można też dodać odrobinę zmielonych goździków.
• Napar z estragonu - aby przygotować napar z estragonu 1 łyżkę suszonego estragonu lub świeżego zalewa się szklanką wrzącej wody, a następnie parzy pod przykryciem przez 15 minut i potem przecedza. Pić można 1 szklankę naparu dwa razy dziennie na poprawienie trawienia, w razie wzdęć oraz jako środek moczopędny.

Przeczytaj również:

• Stewia - uprawa, właściwości, zastosowanie
• Rozmaryn lekarski - właściwości, uprawa w ogrodzie
• Zioła w domu - uprawa w doniczkach, jak sadzić, kiedy siać
• Rośliny lecznicze i prozdrowotne w Twoim ogrodzie!

Opracowano na podstawie:
1. W. Rosłon, Zamiast soli - estragon, Działkowiec, Nr 5/2003, s. 65;
2. Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 710;
3. C. Brickell, Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, MUZA SA, Warszawa 1994, s. 294.