Krocionogi w domu i ogrodzie - zwalczanie
Krocionogi masowo gromadzą się wokół domów, na trawnikach, wchodzą do pomieszczeń i piwnic. Choć swoim wyglądem i zapachem u wielu ludzi wzbudzają obrzydzenie, warto pamiętać, że krocionogi odgrywają również pożyteczną rolę w przyrodzie. Wyjaśniamy czy krocionogi są szkodliwe oraz podpowiadamy najlepsze sposoby na zwalczanie krocionogów w domu i w ogrodzie. Poznaj sprawdzone sposoby na krocionogi!
Krocionóg
Fot. pixabay
Jak wyglądają krocionogi?
Krocionogi (Julida) to stawonogi należące do gromady wijów. Posiadają wydłużone i walcowate ciało o długości od 2-47 mm, najczęściej w kolorze brunatnym lub czarnym. Pokrywa je zewnętrzny, twardy pancerz z dużą zawartością soli wapniowych.
Swoją nazwę krocionogi zawdzięczają dużej liczbie nóg. Na każdy segment ciała przypadają dwie pary nóg (dlatego zaliczane są do dwuparców). Ilość segmentów zależy od wieku i gatunku, u niektórych jest ich nawet ponad 100. U samców jedna lub kilka par nóg mogą zamienić się w aparat kopulacyjny. Gdy w pobliżu pojawi się wróg, zwierzęta te zwijają się w spiralę i udają martwe - jest to dla nich odruch charakterystyczny.
Niektóre krocionogi są drapieżne, jednak większość gatunków jest roślinożerna. Odżywiają się przede wszystkim obumarłymi częściami roślin. Żyją od 3 do 5 lat w wierzchniej warstwie gleby, w miejscach wilgotnych, przy zbiornikach wodnych, w lasach, w parkach. Chowają się w kryjówkach pod kamieniami, liśćmi czy belkami drewna. Do najpospolitszych gatunków krocionogów należą: krocionóg krwawoplamy, czarny i brunatny.
Krocionóg
Fot. pixabay
Czy krocionogi są szkodliwe?
Na bokach lub grzbiecie ciała krocionogów znajdują się gruczoły obronne, przez które w momencie zagrożenia wydostaje się nieprzyjemnie pachnąca i trująca dla wielu zwierząt ciecz. W jej składzie znajduje się kwas solny i cyjanowodór. Z tego powodu krocionogów unikają ptaki, drapieżne owady, krety czy jeże. Ludziom w małych ilościach ciecz ta nie powinna zaszkodzić, ale należy zachować ostrożność. Kontakt z tą substancją może wywoływać podrażnienia oraz alergie.
Krocionogów nie powinno się dotykać gołymi rękoma. Gdyby jednak do kontaktu doszło, nie wolno dotykać twarzy oraz oczu a ręce należy szybko umyć.
W przypadku pojawienia się wysypki, pieczenia, pęcherzy czy jakiegokolwiek innego odczynu alergicznego po kontakcie z krocionogami, należy skontaktować się z lekarzem.
Warto wiedzieć!
Krocionogi odgrywają pożyteczną rolę w przyrodzie. Odżywiają się szczątkami martwych roślin, przez co przyśpieszają procesy przemiany materii organicznej zachodzące w glebie.
Krocionogi w domu - zwalczanie
Krocionogi lubią wilgoć. Suchy dom nie będzie dla nich przyjaznym miejscem. Co jakiś czas warto sprawdzać, czy nie pojawiły się jakieś wycieki, zawilgocone miejsca i czy nie ma szczelin, przez które krocionogi mogłyby się dostać do domu.
Do walki z krocionogami stosowane są chemiczne opryski środkami takimi jak: Alfasekt Plus czy Effect Ultimum. Powinno się spryskiwać wejścia do budynków oraz miejsca połączenia ścian z podłogą w korytarzach. Na zewnątrz środek należy rozprowadzić na ścianach budynków do wysokości metra oraz spryskać ok. 2 m pas terenu wokół budynku.
Do amatorskiego zwalczania krocionogów w domu można użyć preparaty ogólnego przeznaczenia przeciwko owadom biegającym, jak np. Spray na owady biegające DOWN CONTROL AE.
Krocionogi w ogrodzie - zwalczanie
Krocionogi odżywiają się głównie butwiejącymi resztkami roślin ale w ogrodzie mogą poczynić niemałe szkody. Zjadają kiełkujące nasiona, a uszkodzone przez nie młode siewki lub sadzonki łamią się i usychają. Czasami nadgryzają korzenie lub bulwy begonii, cyklamenów czy storczyków ogrodowych oraz cebule tulipanów i hiacyntów.
Zwalczanie krocionogów w ogrodzie można prowadzić na kilka sposobów:
- odkażać termicznie glebę lub kompost - nagrzewać ziemię za pomocą pary wodnej do temp. 90-100°C, przez ok. 30 minut. W ustaleniu aktualnej temperatury kompostu pomocny będzie specjalistyczny termometr do kompostu;
- przygotowywać pułapki na krocionogi - w dołkach umieścić resztki roślin, ziemniaki lub marchew, które przyciągną krocionogi. Po tygodniu można całość wyciągnąć i pozbyć się krocionogów;
- przeprowadzać wapnowanie gleby;
- stosować insektycydy o działaniu kontaktowym - wykłada się kawałki warzyw spryskane środkiem owadobójczym lub przynętę wykonaną z cukru i otrąb z dodatkiem preparatu.
Opracowano na podstawie:
1. Prof. dr G. Stelzer, Choroby i szkodniki roślin ozdobnych w ogrodzie, Oficyna Wydawnicza Multico, Warszawa 1993, s. 97-98;
2. Mała Encyklopedia Leśna, PWN, Warszawa 1991, s. 575-576;
3. S. Ignatowicz, Krocionogi, ich szkodliwość, życie i zwalczanie (dostęp 9.03.2022)
Przeczytaj również:
- Pędraki w trawniku - zwalczanie, jaki środek na pędraki
- Kowal bezskrzydły - czy jest groźny, zwalczanie, domowe sposoby
- Jak zwalczyć mole spożywcze w domu?
- Rybiki cukrowe - skąd się biorą i jak się pozbyć. Zwalczanie rybików w domu i łazience
