Dlaczego dynia nie owocuje? Co zrobić, żeby dynia miała owoce

Zdarza się, że mimo starannej pielęgnacji dynia nie owocuje. Czasami dynia nie kwitnie w ogóle albo kwitnie obficie, ale owoców dyni brak lub jest ich niewiele. Problem z owocowaniem dyni może mieć wiele przyczyn, zarówno rozwojowych, jak i agrotechnicznych. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego dynia nie owocuje i co robić, aby dynia miała owoce i plonowała obficie!

Dlaczego dynia nie owocuje?
Fot. pixabay

Aby dynia zaowocowała, najpierw musi zakwitnąć. Roślina ta wytwarza zarówno kwiaty męskie, jak i żeńskie, a następnie te drugie muszą zostać zapylone. Dlatego wyjaśnianie przyczyn braku owocowania dyni rozpoczynamy od omówienia problemów z kwitnieniem. Bez pojawiania się kwiatów i ich zapylenia, szansy na owoce nie będzie.

Dlaczego dynia nie kwitnie

Dynia charakteryzuje się długim okresem wegetacji - zaczyna kwitnąć po 40-60 dniach od siewu tworząc na jednej roślinie kwiaty męskie oraz żeńskie. Jeżeli kwitnienie się opóźnia, powinniśmy sprawdzić jaka jest tego przyczyna.

Dynia nie kwitnie z braku światła

Dynie do prawidłowego rozwoju potrzebuje przynajmniej 6-8 godzin światła słonecznego dziennie. Jeżeli ekspozycja na słońce jest zbyt krótka, rośliny mogą nie wytworzyć kwiatów. Aby uzyskać obfity plon dyni należy roślinom zapewnić ciepłe i słoneczne miejsce w ogrodzie.

Dynia nie kwitnie z powodu upału

Dynie lubią słońce, ale nie tolerują ekstremalnych upałów. Jeśli temperatury w ciągu dnia przekraczają 32°C stres może spowodować, że kwiaty dyni się nie rozwiną lub roślina zrzuci pąki kwiatowe. Żeby ochronić warzywa przed przegrzaniem, można je osłonić siatką cieniującą, wyściółkować kompostem lub słomą oraz regularnie podlewać.

Dynia nie kwitnie z powodu choroby

Dynia źle reaguje na podlewanie z góry - wilgotne rośliny są podatne na choroby, które mogą porażać nie tylko liście, ale także pąki kwiatowe podczas formowania. Do najgroźniejszych chorób mających wpływ na kwitnienie dyni należy mączniak prawdziwy dyniowatych - zainfekowana mączniakiem roślina zrzuca pąki kwiatowe. Żeby nie dopuścić do wystąpienia choroby, należy sadzić rośliny w odpowiedniej odległości, unikać moczenia liści podczas podlewania oraz dbać o prawidłowe nawożenie warzyw.

Podczas podlewania staraj się nie moczyć liści dyni
Fot. pixabay

Dynia nie kwitnie z powodu baraku składników pokarmowych

Dynia ma wysokie wymagania nawozowe a na niedobory składników pokarmowych może reagować brakiem kwitnienia. Niedobór wapnia prowadzi do zamierania kwiatów dyni a nadmiar azotu w glebie sprawia, że roślina tworzy dużą masę zieloną kosztem kwitnienia. Jeżeli zauważysz, że dynia słabo kwitnie lub owocuje możesz w czasie sezonu zastosować nawożenie dolistne, które szybko uzupełni niedobory składników odżywczych w roślinie.

Dlaczego dynia ma tylko męskie kwiaty

Dynia jest rozdzielnopłciowa - na jednej roślinie rozwijają się kwiaty męskie (na pędach głównych) oraz żeńskie (na pędach bocznych). Kwiaty męskie pojawiają się jako pierwsze, a dopiero 10-14 dni później rozwijają się kwiaty żeńskie dyni. Zdarza się, że dynia ma tylko męskie kwiaty a żeńskie nie pojawiają się w odpowiednim terminie - w rezultacie dynia nie owocuje. Dlaczego tak się dzieje i czy można z tym coś zrobić?

Powodem, przez który dynia ma tylko męskie kwiaty może być zbyt gorąca i sucha pogoda na początku sezonu. Zdarza się, że rośliny w takich warunkach opóźniają produkcję kwiatów żeńskich. W takiej sytuacji możemy cieniować rośliny oraz dbać o by gleba była stale wilgotna.

Kwiaty dyni
Fot. pixabay

Natomiast zbyt duża ilość azotu w glebie sprzyja rozwojowi pędów głównych dyni a co za tym idzie rozwojowi kwiatów męskich. W takim przypadku pomóc może przycięcie pędów głównych, dzięki czemu roślina wytworzy więcej pędów bocznych, na których pojawią się kwiaty żeńskie.

Dlaczego dynia nie zawiązuje owoców

Zdarza się, że dynia obficie kwitnie ale nie zawiązuje owoców. Co może być przyczyną tego zjawiska i jak sobie z nim poradzić?

Dynia nie zawiązuje owoców przez brak zapylenia

Kwiaty dyni nie są zbyt atrakcyjne dla owadów - mają mało nektaru. Żeby zwabić zapylacze można w sąsiedztwie dyni uprawiać rośliny miododajne, na przykład warzywa strączkowe, które przyciągają owady.

Można także samodzielnie zapylić kwiaty dyni. W tym celu przenosimy pyłek z pręcika męskiego na znamię słupka żeńskiego za pomocą miękkiej szczoteczki lub pędzelka. Przy odpowiedniej pogodzie ręczne zapylanie skutecznie poprawia plonowanie roślin.

• Zapylanie pomidorów. Jak zapylać pomidory pod folią?
• Dlaczego ogórki nie związują owoców?

Dynia nie owocuje z powodu niedoboru światła

Jeżeli dynia rośnie w miejscu niedostatecznie oświetlonym jej pędy wznoszą się do góry w poszukiwaniu słońca. Kwiaty dyni zostają osłonięte liśćmi i owady zapylające ich nie widzą. W ocienionych miejscach jest także chłodniej a pszczoły w temperaturze poniżej 15°C stają się ospałe i zwyczajnie nie nadążają z zapylaniem kwiatów dyni. W takiej sytuacji możemy jedynie spróbować ręcznie zapylić żeńskie kwiaty, tak jak to opisano powyżej.

Dynia nie zawiązuje owoców, bo jest za gorąco

Jak wspomniano, warunki pogodowe mogą być powodem, dla którego dynia kwitnie i nie wydaje owoców. Nie tylko upał, ale także susza sprawiają, że dynia rozwija więcej kwiatów męskich i opóźnia rozwój kwiatów żeńskich. W takiej sytuacji można osłaniać rośliny agrowłókniną lub siatką cieniującą i regularnie podlewać.

Dynia nie zawiązuje owoców, bo jest za zimno

Dynia jest warzywem ciepłolubnym - wymaga wysokiej temperatury zarówno powietrza jak i gleby. Najlepiej rozwija się i owocuje przy temperaturze powietrza 20-25°C, a podłoża 14°C. Jeżeli temperatura powietrza spadnie poniżej 15°C, roślina gubi kwiaty żeńskie.

Jeżeli prognozy pogody zapowiadają spadki temperatury, najlepiej osłonić dynie białą agrowłókniną. Warto także po posadzeniu ściółkować dynie kompostem, słomą, czarną agrowłókniną lub folią polipropylenową.

Dynia w ogrodzie działkowym
Fot. pixabay

Dynia nie zawiązuje owoców z nadmiaru wody

Dynia wymaga gleb żyznych i przepuszczalnych - źle reaguje na przelanie. Nadmiar wody sprawia, że korzenie dyni gniją a roślina zrzuca kwiaty i owoce. W uprawie dyni bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie podłoża tak by było lekkie i przepuszczalne.

Podlewanie dyni powinno być regularne i umiarkowane, żeby gleba była stale lekko wilgotna. Zwłaszcza w okresie kwitnienia i zawiązywania owoców należy dbać o to, żeby ziemia nie wyschła ani żeby jej nie przelać. Równie ważna jest temperatura wody przeznaczonej do podlewania dyni - woda nie powinna być zimna.

Dynia nie zawiązuje owoców, bo jest źle nawożona

Dynia tworzy bujną masę zieloną i duże owoce, dlatego ma wysokie potrzeby nawozowe. Nawet sadzona w żyznej glebie powinna być nawożona dwukrotnie w czasie sezonu - po pojawieniu się zawiązków owoców i po pierwszym zbiorze. Na niedobory składników pokarmowych, np. boru, dynie reagują zrzucaniem zawiązków owoców. Dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie gleby przez sadzeniem roślin oraz nawożenie pogłówne dyni, zarówno nawozami organicznymi jak i mineralnymi.

Dlaczego owoce dyni gniją

Najczęstszymi przyczynami gnicia dyni są:

• nadmiar wilgoci w glebie,
• niedobory składników pokarmowych,
• porażenie roślin przez choroby.

Owoce dyni gniją z nadmiaru wody

Nadmiar wody w glebie jest głównym czynnikiem powodującym gnicie owoców dyni. Dzieje się tak dlatego, że dynie są bardzo podatne na choroby rozwijające się w wilgotnym środowisku. Dlatego należy upewnić się, że gleba jest stale lekko wilgotna, ale nie nazbyt mokra. Aby zapobiec zalaniu roślin należy monitorować stan podłoża. Zazwyczaj dynie potrzebują podlania, gdy wierzchnia warstwa gleby przeschnie na głębokość 2,5 cm.

Owoce dyni gniją na mało zasobnym podłożu

Bez odpowiednio zasobnej gleby dynia nie jest w stanie utworzyć zdrowych owoców. Niedobory składników nawozowych sprawiają, że owoce dyni tracą turgor, stają się podatne na uszkodzenia i infekcje.

Zanim posadzisz rośliny upewnij się, że gleba jest odpowiednio żyzna i zasobna w składniki odżywcze. Po posadzeniu roślin możesz wyściółkować je kompostem, który dostarczy roślinom składników pokarmowych. Dbaj także o nawożenie dyni w czasie wegetacji. W ten sposób zwiększysz odporność owoców dyni na gnicie.

Dynie gniją w wyniku porażenia przez choroby

Istnieje wiele chorób, które mogą dotknąć dynie. Niektóre z nich sprawiają, że owoce dyni gniją i nie nadają się do spożycia. Do chorób tych należą:

• kanciasta plamistość (Pseudomonas syringae pv. lachrymans), która objawia się na owocach okrągłymi, niewielkimi, mokrymi plamami brązowiejącymi wraz z rozwojem choroby. Ze zmian chorobowych może wyciekać wysięk bakteryjny w postaci mlecznego płynu;
• bakteryjna plamistość liści (Xanthomonas cucurbitae), którą można rozpoznać na owocach po małych, wklęsłych plamach z brązowym środkiem otoczonym ciemną obwódką. Plamy z czasem zapadają się i pękają sprzyjając wtórnym infekcjom;
• szara pleśń (Botrytis cinerea) objawiająca się w postaci brunatnych plam, pokrytych szarym, pylącym nalotem grzybni. Zarodniki grzyba najczęściej wnikają do tkanek poprzez uszkodzenia skórki albo na wierzchołkach owoców, gdzie gromadzą się krople wody ułatwiające infekcję.
  
  Formy przetrwalnikowe wymienionych chorób zimują w glebie lub w szczątkach roślin. Choroby bakteryjne są także przenoszone przez nasiona. Infekcje rozwijają się w warunkach podwyższonej wilgotności oraz przy ciepłej pogodzie, z łatwością przenoszą się wraz z kroplami wody lub na narzędziach. Żeby zapobiegać chorobom i gniciu owoców dyni należy:
  • zapewnić roślinom słoneczne stanowisko i przepuszczalną, żyzną glebę;
  • prowadzić prawidłowy płodozmian;
  • usuwać resztki roślinne z zagonów;
  • sterylizować narzędzia oraz doniczki;
  • wykorzystywać tylko zdrowy materiał siewny;
  • dbać o prawidłową agrotechnikę.

  mgr inż. Anna Błaszczuk

  Przeczytaj również:

  • Warzywa dyniowate - charakterystyka, przykłady, rodzaje, lista gatunków i odmian
  • Przetwory z dyni na zimę do słoików
  • Mączniak rzekomy dyniowatych. Objawy, zwalczanie, opryski
  • Parch dyniowatych. Objawy, zwalczanie, opryski

  Opracowano na podstawie:
  1. Praca zbiorowa, ABC Moja działka, Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, Warszawa 1990, s. 114-127;
  2. H. Masternak, K. Wiech, Jaki to szkodnik, jak choroba, Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, Warszawa 1994, s. 115-122;
  3. A. Nowicka-Połeć, Sadzimy dyniowate w Działkowiec 5/2018, s. 48-49;
  4. M. Orłowski, E. Kołota, I. Strychacz, Uprawa warzyw w gruncie, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1988, s. 247-270.