Sucha zgnilizna wierzchołkowa pomidora i papryki
Sucha zgnilizna wierzchołkowa to choroba fizjologiczna objawiająca się w postaci brunatnych plam na wierzchołkach owoców papryki i pomidora. Główną przyczyną tej choroby jest niedobór wapnia w roślinie. Wyjaśniamy jakie są objawy suchej zgnilizny wierzchołkowej i jak rozpoznać tę chorobę, w czym na pewno pomogą zdjęcia. Poznaj najlepsze sposoby na zwalczanie suchej zgnilizny wierzchołkowej i polecane opryski!
Sucha zgnilizna wierzchołkowa pomidora
Fot. depositphotos
Sucha zgnilizna wierzchołkowa - objawy
Sucha zgnilizna wierzchołkowa to choroba fizjologiczna, na którą cierpią najczęściej pomidory, papryka i bakłażan. Choroba objawia się w postaci wodnistych, brunatnych przebarwień na wierzchołku owoców. Z czasem plamy rozprzestrzeniają się na całą ich powierzchnię, ciemnieją, zapadają się i wysychają. Sucha zgnilizna pojawia się najczęściej wtedy, gdy początek sezonu wegetacyjnego jest deszczowy, a okres zawiązywania się owoców - suchy.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa - przyczyny
Sucha zgnilizna wierzchołkowa spowodowana jest niedoborem wapnia w wierzchołkowych części roślin oraz owocach. Brak tego pierwiastka zmniejsza przepuszczalność błon komórkowych, co prowadzi do pęcznienia komórek i ich pękania. W efekcie powstają charakterystyczne niemal czarne plamy na pomidorach, które się zapadają i zawsze zlokalizowane są na wierzchołku owocu.
Warto wiedzieć!
Niedobory wapnia w roślinie możemy szybko dostrzec, jeszcze zanim na owocach pojawią się charakterystyczne plamy - wierzchołki wzrostu zamierają, kwiaty są słabo rozwinięte, a brzegi blaszki liściowej żółkną i ulegają deformacji. Wykonując już na tym etapie oprysk nawozem dolistnym zawierającym wapń, takim jak Help Plant CA, możemy zapobiec uszkodzeniu owoców!
Kilka czynników może ograniczać zdolność rośliny do wchłaniania wapnia. Należą do nich przede wszystkim:
- wahania wilgotności gleby (zbyt mokra lub zbyt sucha),
- nadmiar azotu w glebie,
- zbyt wysokie lub zbyt niskie pH podłoża.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa papryki
Fot. Fructibus, Domena publiczna, Wikimedia Commons
Kolejnym z czynników może być nieprawidłowy rozwój roślin, polegający na przeroście masy zielonej. Zawiązki owoców w takiej sytuacji muszą konkurować z liśćmi o wapń, co odbija się na ich rozwoju i może prowadzić do pojawienia się suchej zgnilizny.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa - zapobieganie i zwalczanie
Aby zapobiec wystąpieniu suchej zgnilizny wierzchołkowej utrzymuj stały poziom wilgoci w glebie przez cały sezon wegetacyjny. Gdy pogoda jest sucha, podlewaj obficie rośliny raz lub dwa razy w tygodniu, tak by zwilżyć glebę na głębokość co najmniej 15 cm. Żeby zminimalizować parowanie i utrzymać stałą wilgotność gleby warto ściółkować rośliny korą, trawą lub zielem pokrzywy oraz rumianku.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa pomidora
Fot. depositphotos
Dbaj o prawidłowy balans między masą zieloną, a zawiązkami owoców, regularnie przycinaj i prześwietlaj rośliny by zapewnić owocom najlepsze warunki do wzrostu. Unikaj także nadmiernego nawożenia azotem, gdyż prowadzi to do silnego rozwoju ulistnienia i części zielonych, kosztem kwiatów i owoców. Ostatnio bardzo modne stało się nawożenie pomidorów gnojówką z pokrzyw. Przynosi ono wiele korzyści i doskonale wpływa na wzrost pomidorów, ale pamiętajmy, że gnojówkę z pokrzyw łatwo przedawkować!
Upewnij się, że odczyn gleby jest jak najbardziej zbliżony do pH 6,5. Odpowiedni odczyn pH gleby ułatwia roślinom przyswajanie wapnia. Przed sadzeniem roślin oraz w czasie wegetacji warto wykonać pomiar pH gleby i w razie konieczności podlać rośliny nawozami do regulowania pH gleby:
- Podłoże pH+ odkwaszacz do gleby (jeśli pH jest zbyt niskie i chcemy uzyskać odczyn wyższy),
- Podłoże pH- zakwaszacz do gleby (jeśli chcemy obniżyć odczyn pH, czyli glebę zakwasić)
Oba w/w produkty polecam szczególnie do regulowania pH gleby tuż przed sadzeniem rozsady lub podlewania już posadzonych roślin. Tradycyjne nawozy wapniowe (obniżające pH gleby), takie jak wapno kredowe czy dolomit, powinny być stosowane głównie jesienią, gdy z grządek uprawy już znikną rośliny uprawne (ich celem jest obniżenie pH gleby na następne lata upraw).
Łatwo i skutecznie możesz zmierzyć zarówno odczyn, jak i temperaturę oraz wilgotności gleby przy pomocy elektronicznego miernika glebowego. Miernik ten jest niezwykle przydatny w uprawie papryki, pomidorów czy bakłażana i pomaga zapobiec suchej zgniliźnie wierzchołkowej.
Jeżeli pomimo naszych zabiegów na owocach pojawi się sucha zgnilizna najlepiej zastosować na rośliny oprysk nawozem dolistnym przeznaczonym do uzupełniania niedoborów wapnia Help Plant Ca. Dzięki temu rośliny bardzo szybko przyswoją wapń, a kolejne dojrzewające owoce pomidorów i papryki będą już bez gnilnych plam.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa - z czym bywa mylona?
Objawy suchej zgnilizny wierzchołkowej na owocach pomidora i papryki bardzo często bywają mylone z objawami szarej pleśni oraz zarazy ziemniaczanej.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa pomidora
Fot. depositphotos
W przypadku szarej pleśni plamy na owocach są zazwyczaj mokre, gnilne, pokryte szarym pylącym nalotem. Obecność nalotu grzybni wyraźnie odróżnia infekcję szarą pleśnią od suchej zgnilizny wierzchołkowej. Plamy będące wynikiem szarej pleśni mogą się pojawiać na wierzchołkach owoców, ale też w innych miejscach, często przy szypułkach. Zainfekowane owoce i inne części roślin trzeba jak najszybciej usunąć, a całe rośliny opryskać jednym ze środków grzybobójczych: Amistar 250 SC, Signum 33 WG lub Switch 62.5 WG.
W przypadku zarazy ziemniaczanej na owocach pomidora pojawiają się wodniste, szarozielone, stopniowo brązowiejące plamy. Nie zawsze muszą one koncentrować się w pobliżu wierzchołków owoców. Plamy i przebarwienia widać też na liściach i pędach. Po zauważeniu objawów należy usunąć porażone części roślin i całą uprawę opryskać środkami grzybobójczymi. Do zwalczania zarazy ziemniaczanej na pomidorze wykorzystuje się m. in. preparaty Amistar 250 SC, Signum 33 WG lub Miedzian 50 WP.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Opracowano na podstawie:
1. M. Orłowski, E. Kołota, I. Strychacz, Uprawa warzyw w gruncie, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1988, s. 240-243;
2. K. Wiech, Ochrona roślin na działkach, Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, Warszawa 1999, s. 154.
Przeczytaj również:
- Choroby pomidorów i ich zwalczanie
- Plamy na liściach pomidorów - przyczyny, zapobieganie, zwalczanie
- Choroby i szkodniki papryki. Objawy i zwalczanie
