Żywotnik zachodni - odmiany, pielęgnacja

Żywotnik zachodni, potocznie określany po prostu jako tuja, jest bardzo cenioną rośliną, a liczne ogrodowe odmiany żywotnika zachodniego zdobyły ogromną popularność jako rośliny żywopłotowe i rabatowe. Zobacz jakie odmiany żywotnika zachodniego będą najlepsze do Twojego ogrodu oraz jak wygląda pielęgnacja żywotnika zachodniego, gwarantująca zdrowy wzrost tej rośliny. Oto sekrety uprawy żywotnika!

Żywotnik zachodni - odmiana kulista

Żywotnik zachodni - Thuja occidentalis - pochodzi z północno-wschodnich obszarów Ameryki Północnej, gdzie występuje na terenach nizinnych i glebach wilgotnych, a czasem nawet podmokłych, dorastając do 20 m wysokości. Pierwsze egzemplarze tego żywotnika sprowadzono do Europy już w 1536 roku. Ze względu na niewysokie wymagania i dużą żywotność tych tui, stały się one jednymi z najczęściej sadzonych roślin w ogrodach, a przez kilka stuleci historii uprawy żywotnika zachodniego, uzyskano bardzo liczne formy pokrojowe, od niskich karłowych, po kuliste, kolumnowe i stożkowe, o urozmaiconym zabarwieniu łusek.

Żywotnik zachodni - pielęgnacja

Żywotniki zachodnie mogą rosnąć na stanowiskach słonecznych lub półcienistych. Miejsc zdecydowanie słonecznych wymagają odmiany o żółtym i złocistym zabarwieniu łusek, gdyż tylko na takich stanowiskach zyskują swoje ładne zabarwienie. Wszystkie odmiany żywotnika zachodniego wymagają gleb żyznych i wilgotnych.

Pielęgnacja żywotnika zachodniego wymaga zazwyczaj regularnego nawożenia roślin (nawozy mineralne granulowane daje się zazwyczaj raz - na wiosnę, ewentualnie w sierpniu lub wrześniu można podać nawozy jesienne do iglaków), podlewanie dla utrzymania wilgotności gleby oraz ewentualnego przycinania, w zależności od odmiany (są takie, które zachowują swój kulity czy stożkowy pokrój naturalnie, są i takie które wymagają regularnego przycinania).

Na żywopłot najczęściej wybierane są odmiany żywotnika zachodniego 'Brabant' oraz 'Smaragd'. Ta pierwsza jest dobrym wyborem dla osób, które chcą aby żywopłot bardzo szybko przekroczył 2 m wysokości, wymagają jednak przycinania i trzeba pogodzić się z brązowieniem łusek ich w zimie (wiosną powracają do swojego ładnego wybarwienia). Od wad tych wolny jest 'Smaragd' - nie wymaga formowania i swą barwę zachowuje przez cały rok. Rośnie jednak nieco wolniej.

Wiele odmian żywotnika zachodniego doskonale nadaje się również do strzyżenia i formowania w różne figury geometryczne.

Żywotnik zachodni - odmiany kuliste

Żywotnik zachodni 'Danica' - karłowy krzew o pokroju kulistym osiągający w ciągu 10 lat zaledwie ok. 0,4 m średnicy. Jego pędy są krótkie, gęsto ułożone, jasnozielone. Wymaga gleb żyznych i wilgotnych. Tuja 'Danica' świetnie nadaje się do małych ogrodów przydomowych, na skalniaki i na cmentarze, a także do uprawy w pojemnikach. Może rosnąć zarówno w pełnym słońcu jak i półcieniu.

Tuja, żywotnik zachodni 'Danica'
Fot. depositphotos

Żywotnik zachodni 'Globosa' - w porównaniu do odmiany 'Danica' rośnie nieco silniej osiągając 1 m szerokości, a jej łuski posiadają szarozielone zabarwienie. Niestety starsze egzemplarze mogą tracić swój zwarty, kulisty pokrój.

Żywotnik zachodni 'Hoseri' - karłowa odmiana żywotnika zachodniego o polskim rodowodzie, wyselekcjonowana w Arboretum Kórnickim. Podobnie jak odm. 'Danica' w ciągu 10 lat osiąga 0,4 m szerokości. Zastosowanie i wymagania ma identyczne.

Żywotnik zachodni 'Golden Globe' - jest odmianą kulistą, o złocistożółtym zabarwieniu, osiągającą w ciągu 10 lat 0,8 m szerokości. Świetnie sprawdza się w niewielkich kompozycjach mieszanych. Wymaga pełnego słońca.

Żywotnik zachodni 'Teddy' - stosunkowo młoda, karłowa odmiana pokroju kulistego, osiągająca zaledwie 30 cm szerokości. Jej pędy są delikatne, cienkie, gęsto ułożone. U form młodocianych pokryte igiełkami. Wymaga gleb żyznych i wilgotnych. Ładnie prezentuje się w ogrodach skalnych i małych ogródkach przydomowych.

Żywotnik zachodni 'Aurescens' - odmiana wąskostożkowa, żywopłotowa

Żywotnik zachodni - odmiany kolumnowe i stożkowe

Żywotnik zachodni 'Aurescens' - to odmiana polska, wyhodowana w Arboretum Kórnickim, o pokroju wąsko stożkowym i dość silnym wzroście (w ciągu 10 lat dorasta do 2,5 m wysokości) oraz złocistożółtym zabarwieniu gałązek. Na szpalery i żywopłoty rośliny sadzi się co 70 cm. Sprawdza się w nasadzeniach cmentarnych i w mieszanych kompozycjach barwnych.

Żywotnik zachodni 'Brabant' - to najszybciej rosnąca odmiana żywotnika zachodniego o kolumnowym pokroju, która w ciągu 10 lat potrafi dorosnąć do wys. 3, a nawet 3,5 m. Dla utrzymania ładnego pokroju i gęstości wymaga cięcia, dlatego polecana jest na żywopłoty formowane. Stała się bardzo popularną rośliną żywopłotową, w handlu oferowana najczęściej po prostu jako tuja Brabant. Łuski tej odmiany są jasnozielone. Niestety w zimie ma tendencję do brązowienia. Na żywopłot w rzędzie sadzi się co 50 -70 cm.

Żywotnik zachodni 'Columna' - jest to odmiana wąska, kolumnowa, o silnym wzroście (dorasta do 3 m wys. w ciągu 10 lat) i ciemnozielonym zabarwieniu łusek. Może rosnąć zarówno w słońcu jak i półcieniu. Polecana na żywopłoty nieformowane, w rzędzie sadzi się co 60 - 70 cm.

Żywotnik zachodni 'Filiformis' - bardzo ciekawa, szeroko stożkowa, wolno rosnąca (osiąga do 1,5 m wys.) odmiana o zielonym zabarwieniu. Jej pędy są bardzo nietypowe - sznurkowate i zwisające, przez co wygląda zupełnie inaczej niż inne żywotniki zachodnie. Może rosnąć w słońcu i półcieniu, na glebach żyznych i wilgotnych. Ładnie prezentuje się w ogrodach japońskich, a z racji na niewielkie rozmiary z powodzeniem można ją sadzić w ogrodach przydomowych.

Żywotnik zachodni 'Smaragd' - najpopularniejsza chyba odmiana żywotnika zachodniego o stożkowym pokroju i średnio silnym wzroście (w ciągu 10 lat dorasta do 2,5 m wysokości). Gałązki delikatne, ciemnozielone, nie brązowieją w czasie zimy. Doskonała roślina żywopłotowa, w sklepach powszechnie sprzedawana jako tuja Szmaragd. W rzędzie sadzi się co 50 do 60 cm.

Żywotnik zachodni 'Spiralis' - ciekawa odmiana o pokroju stożkowatym i ciemnozielonych, śrubowato skręconych gałązkach. Rośnie silnie, osiągając w ciągu 10 lat 3 m wysokości. Świetnie prezentuje się jako soliter (w nasadzeniach pojedynczych), chętnie sadzona na cmentarzach.

Zobacz także:

Iglaki szybkorosnące na żywopłot
Iglaki to bardzo dobre rośliny do tworzenia żywopłotów. Są ozdobne cały rok i szybko rosną, dzięki czemu tworzą wysoki żywopłot w krótkim czasie. Mogą być przycinane lub rosnąć bez cięcia. Dowiedz się jakie są najlepsze iglaki szybkorosnące na żywopłot. W poniższym artykule wymieniono najlepsze odmiany iglaków szybkorosnących na żywopłoty, a także krótko opisano ich wymagania. Więcej...

Opracowano na podstawie: Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 656 - 658; T. Bojarczuk, Żywotniki - najpopularniejsze iglaki, Działkowiec, Nr 8/2003, s. 12 - 13 oraz Katalog roślin - drzewa, krzewy, byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o.o., Warszawa 2006, s. 42 - 45.