Śliwa mirabelka - właściwości, odmiany, uprawa
Śliwa mirabelka to niezbyt wymagający gatunek śliwy, odporny na mróz i choroby. Niewielkie owoce mirabelki są zdrowe, słodkie i niezwykle aromatyczne, doskonałe do jedzenia prosto z drzewa oraz na przetwory. Poznaj bliżej właściwości śliwy mirabelki oraz zasady jej uprawy. Podpowiadamy, jak zadbać o śliwę mirabelkę by zdrowo rosła i obficie owocowała!
Śliwa mirabelka - Prunus domestica subsp. syriaca
Fot. Stanislas PERRIN, Public domain, Wikimedia Commons
Jak wygląda śliwa mirabelka
Śliwa mirabelka (Prunus domestica subsp. syriaca var. cerea) jest podgatunkiem śliwy domowej (Prunus domestica). Często bywa mylona ze śliwą ałyczą, ze względu na dosyć zbliżony wygląd owoców tych drzew.
Należąca do rodziny różowatych (Rosaceae) śliwa mirabelka to średniej wielkości drzewo dorastające do 4 - 6 m wysokości. Pędy tej śliwy są porośnięte przez niewielkie, sztywne, ostro zakończone liście. Wiosną drzewo to pokrywa się białymi pachnącymi kwiatami, stanowiąc wspaniały widok.
W sierpniu dojrzewają owoce mirabelki. Są niewielkie, kuliste lub owalne, o skórce w kolorze żółtym, czasem z delikatnym czerwonym rumieńcem lub cętkami. Żółty, soczysty miąższ mirabelki jest soczysty, słodki i aromatyczny. W środku znajduje się pestka, która stanowi około 10-15% masy całego owocu. W odróżnieniu od ałyczy, pestkę mirabelki można łatwo oddzielić od miąższu.
Śliwa mirabelka - właściwości
Niedoceniane śliwki mirabelki są bogate w związki biologicznie czynne oraz mają szereg właściwości zdrowotnych i leczniczych. Do tego owoce są dietetyczne - w 100 g zawierają tylko 60 kcal.
Soczyste i smaczne mirabelki zawierają witaminy z grupy B, E, C, K, kwas foliowy, cukry, fosfor, potas, wapń i magnez. Ze względu na wysoką zawartość błonnika wskazane jest spożywanie mirabelek przez osoby mające problemy z pracą jelit. Antocyjany i kwasy fenolowe biorą udział w funkcjonowaniu układu krążenia i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób serca. Lecznicze właściwości śliwy mirabelki mogą także poprawiać funkcje poznawcze i chronić przed chorobą Alzheimera.
Śliwa mirabelka - Prunus domestica subsp. syriaca
Fot. Stanislas PERRIN, Public domain, Wikimedia Commons
Owoce mirabelki nie nadają się do długiego przechowywania. Można je umieścić w lodówce maksymalnie na 2-3 dni. Po tym czasie zaczynają się psuć. Śliwki mirabelki można za to łatwo zamrozić. Wystarczy przekroić owoce, pozbyć się pestek i zapakowane w torebki do mrożenia umieścić w zamrażalniku.
Nalewki, dżemy, konfitury i galaretki z mirabelki zachwycają smakiem i aromatem a zdrowotne właściwości mirabelki są ich dodatkowym atutem.
Śliwa mirabelka - odmiany
Śliwa mirabelka jest uprawiana na całym świecie i istnieje wiele jej odmian różniących się kolorem, smakiem i rozmiarem owoców. Oto najpopularniejsze odmiany śliwy mirabelki:
Śliwa mirabelka 'Bellamira' - jest odporna na mróz i na choroby. Ta samopłodna odmiana dość późno kwitnie a jej owoce dojrzewają w drugiej połowie sierpnia. Żółte śliwki z czerwonym cętkami są duże, twarde i soczyste. Te deserowe owoce nie spadają same, a po zbiorze długo zachowują świeżość.
Kwiaty śliwy mirabelki
Fot. Helge Klaus Rieder, CC0, Wikimedia Commons
Śliwa mirabelka 'Brennergold' - odznacza się drobnymi owocami o silnym aromacie i bardzo dużej zawartości cukru. Śliwki te są polecane do produkcji konfitur oraz alkoholi.
Śliwa mirabelka 'Mirabelka Flotowa' - jest odmianą obcopylną, dobrymi zapylaczami dla niej są np. 'Renkloda Ulena' i 'Stanley'. Śliwka 'Mirabelka Flotowa' jest odporna na mróz oraz choroby. Niewielkie owoce dojrzewają w lipcu i sierpniu, mają żółtą skórkę pokrytą białym nalotem i czerwonymi cętkami. Aromatyczny miąższ jest słodki i soczysty. Owoce łatwo opadają z drzewa i są wrażliwe na uszkodzenia.
Śliwa mirabelka 'Mirabelka z Nancy' - odmiana pochodząca z Francji, samopłodna i odporna na choroby śliwy. Drobne owoce mogą mieć kolor od jasnożółtego do pomarańczowego, są bardzo słodkie i aromatyczne, dojrzewają w połowie sierpnia.
Śliwa mirabelka 'Miragrande' - to odmiana podobna do 'Bellamiry', ale jej owoce dojrzewają o 3 tygodnie później. Jest samopłodna, wcześnie owocuje, a duże owoce długo pozostają na drzewie.
Owoce mirabelki
Fot. pixabay
Śliwa mirabelka - uprawa
Śliwa mirabelka to roślina o niewysokich wymaganiach, która jest stosunkowo łatwa w uprawie. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu chociaż dobrze toleruje półcień. Wystarczająco mrozoodporna mirabelka może rosnąć na terenie całego kraju, chociaż młode egzemplarze warto na zimę osłonić agrowłókniną.
Gleba dla mirabelki powinna być dość ciężka, gliniasta o dużej pojemności wodnej i odczynie pH 5,5 – 6,0. Podłoże musi być przy tym przepuszczalne - roślina ta nie toleruje zastojów wody, które mogą się przyczyniać do gnicia korzeni oraz obniżać odporność drzewa na mróz.
Śliwa mirabelka - Prunus domestica subsp. syriaca
Fot. pixabay
Ze względu na płytki system korzeniowy śliwy mirabelki wymagają regularnego podlewania, zwłaszcza podczas dłuższych okresów suszy. W okresie wegetacyjnym warto nawozić je nawozami organicznymi lub mineralnymi, co pozwoli na uzyskanie bogatszego plonu.
Ściółkowanie kompostem jest doskonałym zabiegiem, który z jednej strony pomoże zatrzymać wilgoć w podłożu a z drugiej dostarczy śliwie mirabelce składników odżywczych.
Śliwa mirabelka - przycinanie
Śliwa mirabelka nie wymaga przycinania, ale dzięki regularnemu cięciu pielęgnacyjnemu i prześwietlającemu możemy uzyskać większy i dorodniejszy plon. Oszczędnym cięciem możemy także skorygować kształt korony oraz jej rozmiar.
Regularnego cięcia wymagają odmiany mirabelki szczepione na pniu - usuwamy odrosty wyrastające z podkładki oraz odrosty korzeniowe pojawiające się w pobliżu drzewa.
Za przycinanie śliwy mirabelki najlepiej zabrać się wczesną wiosną lub jesienią po zbiorach. Lepiej nie wykonywać tego zabiegu podczas zimowego spoczynku, ponieważ mirabelka jest w tym okresie podatna na infekcje i przemarzanie.
Śliwa mirabelka - rozmnażanie
Samodzielne rozmnażanie śliwy mirabelki kosztuje nieco zachodu, ale z pewnością daje wiele satysfakcji. Odmiany mirabelki najlepiej rozmnażać wegetatywnie, w ten sposób młode drzewka na pewno odziedziczą cechy rodzicielskie.
Rozmnażanie śliwy mirabelki przez sadzonki
Mirabelkę można rozmnażać przez sadzonki pędowe pobierane jesienią. Z jednorocznych pędów tniemy 20 cm odcinki, z których każdy powinien mieć przynajmniej dwie pary pąków. Tak przygotowane sadzonki śliwy mirabelki umieszczamy pionowo w skrzynkach lub doniczkach z wilgotnym piaskiem. Ustawiamy je w chłodnym miejscu, na przykład w piwnicy lub garażu. Wiosną rośliny dołujemy na rozsadniku, a na wybrane miejsce sadzimy je dopiero jesienią, gdy się dobrze ukorzenią.
Rozmnażanie śliwy mirabelki przez okulizację
Rozmnażając amatorsko śliwę mirabelkę przeprowadza się okulizację śpiącym oczkiem. Najlepszym terminem na okulizację jest czas od połowy lipca do połowy sierpnia.
Żeby wykonać zabieg potrzebna będzie podkładka, najlepiej ałycza, oraz pobrany w dzień szczepienia zraz, czyli fragment jednorocznego pędu odmiany, którą chcemy rozmnożyć. Z pędu wycinamy zraz okulizacyjny, który powinien posiadać jeden dobrze wykształcony pąk liściowy na korze z cienką warstwą drewna. Następnie podkładkę nacinamy w kształt litery T, w nacięcie wsuwamy zraz i obwiązujemy miejsce okulizacji folią ogrodniczą lub sznurkiem tak, by elementy dobrze do siebie przylegały.
Pędy z zaszczepionych pąków wyrosną w następnym roku, a pierwsze zbiory owoców będą możliwe po 2-3 latach od przeprowadzenia okulizacji.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Przeczytaj również:
- Śliwa tarnina - uprawa, wymagania, przycinanie
- Dlaczego śliwa nie owocuje?
- Śliwa japońska - odmiany, uprawa
- Opryski śliw. Kiedy i czym pryskać śliwki od robaków i na choroby?
Opracowano na podstawie:
1. A. Głowacka, Ałycza czy mirabelka w Działkowiec 11/2018, s. 32;
2. G. Hodun, Mirabelki i ałycze w Działkowiec 1/2014, s. 41-42;
3. A. Mika, Owoce dla amatorów, Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców, Warszawa 1994, s. 43-45.
