Serduszka okazała - odmiany, uprawa, rozmnażanie

Serduszka okazała (Lamprocapnos spectabilis, syn. Dicentra spectabilis) przywędrowała do Europy z Chin i Japonii. Dzięki dużej odporności na niekorzystne warunki atmosferyczne dobrze się przyjęła w naszym klimacie. Po latach zapomnienia serduszka wraca do łask sadzona w ogrodach oraz uprawiana w pojemnikach i na kwiat cięty. Poznaj zasady uprawy serduszki okazałej, a także wskazówki dotyczące jej przycinania i rozmnażania. Przedstawiamy najpiękniejsze odmiany serduszki polecane do ogrodów.

Serduszka okazała - Lamprocapnos spectabilis
Fot. pixabay

Jak wygląda serduszka okazała?

Serduszka okazała, jak sama nazwa wskazuje, jest rośliną o okazałym wyglądzie, dorastającą do 60-100 cm wysokości. Wczesną wiosną pojawiają się pierzasto złożone, niebieskozielone liście serduszki, przypominające liście paproci. Z nich wyrastają długie, łukowato wygięte pędy zakończone jednostronnymi gronami dużych, efektownych, różowych lub białych kwiatów w kształcie serca. Serduszka kwitnie w maju i czerwcu, by po ustaniu kwitnienia zaschnąć i po okresie 2-3 tygodni całkowicie zniknąć z rabaty.

Gdzie posadzić serduszkę okazałą?

Elegancka serduszka okazała dobrze czuje się w cienistych zakątkach i ogrodach leśnych. Najlepiej sadzić ją tak, aby inne rośliny zasłaniały zasychające w lipcu liście serduszki. Roślina ta świetnie się zaprezentuje sadzona w towarzystwie takich roślin jak: paprocie, funkie, bodziszki i tawułka Arendsa.

Urodę serduszek podkreślą gatunki, które pojawiają się później wiosną i wypełnią miejsca po przekwitnięciu serduszki np, żurawka, bereberys, tiarella czy zawilec jesienny. Żeby poradzić sobie z lukami po uschniętej serduszce warto pod jej liśćmi posadzić rośliny jednoroczne np. niecierpki, aby rozwijały się po tym, gdy serduszka zasycha.

Serduszka okazała - Lamprocapnos spectabilis
Fot. pixabay

Serduszka okazała może również ozdabiać balkony i tarasy, tworząc piękne kompozycje z innymi roślinami np. stokrotkami, niezapominajkami czy późnymi odmianami tulipanów.

Serduszka okazała - odmiany

Serduszka okazała 'Alba' - dorasta do 60 cm wysokości. To niezwykle dekoracyjna odmiana, której śnieżnobiałe kwiaty i pierzaste, zielone liście ozdobią każdy ogród.

Serduszka okazała 'Gold Heart' - odznacza się różowymi kwiatami i złocistymi, gęsto rosnącymi liśćmi. Jako jedna z nielicznych serduszek utrzymuje liście aż do jesieni. Roślina dorasta do wysokości ok. 50 cm.

Serduszka okazała 'White Gold' - jej białe kwiaty oraz żółte liście ładnie komponują się z roślinami o ciemnych liściach, szczególnie z ciemnozielonymi i niebieskimi hostami.

Serduszka okazała 'Alba'
Fot. pixabay

Serduszka okazała 'Valentine' - to bardzo efektowna odmiana o niezwykłych czerwono - różowych kwiatach pojawiających się na przełomie maja i czerwca. Dorasta do 80 cm wysokości, tworząc duże kępy. Ze względu na spore rozmiary ta odmiana serduszki okazałej najlepiej prezentuje się pojedynczo jako soliter ogrodowy. Z uwagi na zwarty pokrój jest także polecana do uprawy w pojemnikach.

Serduszka okazała 'King of Hearts' - jej jasnoróżowe kwiaty w kształcie serca zebrane w grona oraz niebiesko-zielone liście przypominających liście pietruszki stanowią piękną ozdobę każdego ogrodu.

Serduszka okazała 'Cupid' - jest niezwykłą odmianą o pastelowych różowych kwiatach oraz bladozielonych liściach. Wspaniale prezentuje się uprawiana w pojemniku, dzięki czemu pełnię urody tej rośliny można docenić ze wszystkich stron.

Serduszka okazała - uprawa w ogrodzie

Serduszka okazała preferuje gleby przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe oraz cieniste i półcieniste stanowiska. Młode rośliny najlepiej czują się w glebie o odczynie obojętnym, natomiast starsze preferują podłoże lekko kwaśne (5,6-6,5 pH). Ciężka i nadmiernie wilgotna gleba oraz zbyt słoneczna wystawa mogą osłabiać kwitnienie serduszki. Jeśli dysponujemy wyłącznie nasłonecznionym stanowiskiem, należy zadbać o wystraczającą wilgotność podłoża. Wówczas nic nie stanie na przeszkodzie żeby posadzić tam serduszkę.

Stanowisko, na którym planujemy posadzić serduszkę, należy odchwaścić, dobrze przekopać oraz zasilić porcją obornika lub wymieszać wybraną z dołka ziemię z dobrze rozłożonym kompostem. Roślina ma stosunkowo niewielkie wymagania pokarmowe, ale bardzo dobrze reaguje na nawożenie organiczne. W odstępach co 50 cm wykopujemy dołki nieco większe niż bryła korzeniowa, sadzimy rośliny i obsypujemy ziemią. Karpy przykrywamy 3-4 cm warstwą podłoża, aby delikatne liście i pędy mogły szybko pojawić się nad powierzchnią gleby. Nie zapominamy o obfitym podlaniu sadzonek. Serduszka, jak na bylinę, wyrasta dość spora, dlatego należy sadzić ją w ilości zaledwie 1-3 sztuki na m².

Aby zabezpieczyć korzenie serduszki przed przemarznięciem oraz ograniczyć parowanie wody z podłoża, co roku jesienią ściółkujemy glebę kompostem, by na wiosnę wymieszać go z podłożem.

Pielęgnacja serduszki okazałej przede wszystkim obejmuje regularne nawożenie. Kiedy wiosną pojawiają się młode liście, glebę wokół rośliny warto zasilić nawozem wieloskładnikowym o opóźnionym działaniu oraz nawozami bogatymi w fosfor i potas, aby zachęcić serduszkę do obfitego kwitnięcia. Żeby pobudzić roślinę do wzrostu oraz wytwarzania kwiatów, dobrze jest wczesną wiosną lub jesienią, po zaschnięciu liści, regularnie dzielić bryłę korzeniową. Serduszka z reguły potrzebuje sezonu lub dwóch, aby jej kwitnienie było pełne.

Serduszka okazała - Lamprocapnos spectabilis
Fot. pixabay

Serduszka okazała - przycinanie

Serduszka okazała po wytworzeniu kwiatostanów i przekwitnięciu powoli zamiera. Ważne jest, żeby nie ścinać więdnących liści, dopóki całkowicie nie zżółkną, ponieważ dzięki chlorofilowi, serduszka do ostatniej chwili wytwarza substancje pokarmowe, które gromadzi w spichrzowych korzeniach. To z nich wiosną wyrastają nowe rośliny. Na początku lipca tuż nad ziemią ścinamy wszystkie zżółknięte lub zaschnięte części rośliny. Silne przycinanie roślin po kwitnieniu może opóźnić starzenie (a także sprzyjać ponownemu kwitnieniu).

Serduszka okazała - rozmnażanie

Serduszka może być rozmnażana generatywnie z siewu nasion, a także wegetatywnie - przez podział oraz przez sadzonki pędowe.

Rozmnażanie serduszki z siewu nasion - nasiona wysiewa się zaraz po zbiorze, od sierpnia do października. Podłożem właściwym do wysiewu jest mieszanka ziemi liściowej, torfu i piasku w stosunku 1:1:1. Do kiełkowania nasiona wymagają stratyfikacji (chłodzenia) przez 6 tygodni w temperaturze od -4°C do 0°C. Następnie przenosimy skrzynki do szklarni, w której utrzymujemy temp. od 12 do 15°C. Po umieszczeniu skrzynek w szklarni najważniejsze jest utrzymanie właściwej wilgotności w pomieszczeniu. Po upływie 8-12 tygodni siewki sadzi się po 1-5 sztuk do doniczek w podłoże, które powinno być takie same jak to, do którego wysiewaliśmy nasiona. Rośliny sadzimy na miejsce docelowe wiosną, gdy warunki pogodowe będą na to pozwalały.

Rozmnażanie serduszki przez podział - jest to najskuteczniejszy sposób, aby uzyskać nowe rośliny. W tym celu wczesną wiosną lub po zakończeniu kwitnienia, gdy pędy ze śpiącymi pąkami są najlepiej rozwinięte, bylinę wykopujemy z ziemi i delikatnie rozdzielamy jej bryłę korzeniową. Ponieważ korzenie są mięsiste i słabo rozgałęzione rozmnażanie serduszki okazałej przez podział jest trudne, trzeba być bardzo ostrożnym, aby nie uszkodzić korzeni. Uzyskane w ten sposób nowe rośliny od razu wysadzamy na miejsce docelowe.

Rozmnażanie serduszki z sadzonek pędowych - nowe rośliny możemy również pozyskać przez sadzonkowanie pędów bocznych. Wiosną pobieramy młode pędy odziomkowe ze zdrewniałym fragmentem tzw. piętką i umieszczamy w donicy wypełnionej mieszanką torfu i piasku w stosunku 1:1. Sadzonki przygotowujemy w taki sposób, żeby każda miała przynajmniej dwa węzły, z których wypuści korzenie. Młode rośliny umieszczamy w szklarni lub inspekcie o temp., ok. 18°C nie zapominając o regularnym podlewaniu. Późnym latem wysadzamy rośliny na miejsce stałe.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Czuchaj P., Serduszka okazała w Rośliny Ozdobne 2/2014;
2. Grabowska B., Kubala T., Encyklopedia bylin, Zysk i S-ka, Poznań 2011, s. 306;
3. Encyklopedia ogrodnictwa, Agencja Elipsa, Warszawa 1995, s. 322-324;
4. Mayer J., Rośliny balkonowe, Hachette Livre, Warszawa, 2005, s. 116.

Przeczytaj również:

Byliny wieloletnie długo kwitnące - całe lato i jesienią
Szukając roślin do ogrodu chcemy, by efekt dekoracyjny z ich zastosowaniem był jak najdłuższy, a rośliny nie wymagały wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Oto zestawienie 20 najciekawszych wieloletnich bylin kwitnących całe lato i jesienią! Więcej...

Kwiaty balkonowe cieniolubne. Co posadzić na balkonie w cieniu?
Balkon położony w cieniu wcale nie oznacza rezygnacji z kwitnących roślin. Zobacz co posadzić na balkonie w cieniu aby był on równie kolorowy i ciekawy, jak ten położony w pełnym słońcu. Więcej...

Rośliny do cienia. Co posadzić w cienistym miejscu w ogrodzie?
Miejsca cieniste w ogrodzie często wydają się problemem. Co posadzić, gdy dociera tu tak mało słońca? Czy znajdziemy ładne rośliny do cienia? Otóż okazuje się, że przy odrobinie trudu można w cienistych zakątkach działki stworzyć prawdziwe leśne zakątki, tętniące życiem. Oto najlepsze rośliny ogrodowe do cienia! Więcej...