Tulipany - najciekawsze odmiany ogrodowe

Tak jak róża jest królową kwiatów, tak tulipany to niekwestionowani królowie wiosny. Ogromna różnorodność i liczebność odmian tulipanów, świadczy dobitnie o tym, że jest to jeden z najpopularniejszych kwiatów na świecie. Odmiany tulipanów są tak liczne, że dla ułatwienia podzielono je aż na 15 grup. Przeciętnej osobie jednak trudno się w tym połapać. Poznaj najciekawsze odmiany tulipanów i możliwości ich zastosowania.

Jeden z najpopularniejszych tulipanów na świecie i sztandarowy tulipan swojej grupy Triumph 'Strong Gold', wytrzymały i odporny na choroby oraz szkodniki, o pięknej, czystej żółtej barwie, zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz kielicha

Jak powstawały odmiany tulipanów

Odmiany tulipanów uprawiane w Europie oraz ich późniejsze mieszańce, wywodzą się prawdopodobnie od tulipanów przywiezionych z Turcji do Europy w XVI w. Tulipan od dawna był niezwykle cenioną rośliną ozdobną, a swoje chwile chwały święcił w Europie na przełomie XVI i XVII, kiedy to za cebulki niektórych odmian, płacono ogromne sumy (np. równowartość domów czy posiadłości). Przypadek i niewiedza sprawiły, że najwyższe ceny osiągały tulipany chore. Konkretnie zarażone wirusem pstrości tulipana, który powoduje oryginalne przebarwienia na płatkach w postaci smug. Jednak w skutek tej właśnie choroby, rośliny słabły i z czasem ginęły. Dlatego krótkotrwały, za to zawrotny boom cenowy na tulipany, siłą rzeczy szybko musiał się skończyć. Jednak same tulipany na popularności nie straciły, tyle że ich ceny bardzo znacznie spadły, a rośliny stały się dostępne dla większej grupy ich miłośników.

Europejską kolebką większości odmian tulipanów jest Holandia. To właśnie holenderscy hodowcy wyspecjalizowali się w ich tworzeniu, uprawie i wprowadzaniu na rynki światowe. W poszczególnych latach moda na konkretne kolory i odmiany kwiatów zmieniała się, w zależności od światowych trendów. Już nie tylko klasyczne i proste w formie pojedyncze tulipany są w centrum zainteresowania miłośników tych kwiatów, chociaż niewątpliwie te właśnie najlepiej nadają się na kwiat cięty. Bardzo zyskały na popularności również tulipany liliokrztałtne, ze względu na swoje czyste i intensywne barwy oraz oryginalny i elegancki pokrój kwiatu, a także klasyczne w formie odmiany Triumph o sztywnych łodygach, które zachwycają mnóstwem odmian barwnych.

Nie sposób przy tej okazji pominąć niesłychanie spektakularnych kwiatów odmian papuzich, o pełnych kwiatach i dużych, pofałdowanych często wielobarwnych płatkach. Ciekawe są również odmiany z grupy fryzowanych, o mocno postrzępionych brzegach.

Właściwie większość z uprawianych dzisiaj tulipanów, to mieszańce starych odmian tulipanów, powstałe w wyniku różnorodnych krzyżówek. Wyhodowanie nowej odmiany, to żmudny, wieloletni proces selekcji, a celem jest uzyskanie roślin o jak najciekawszych kolorach i kształtach kwiatów oraz odpornych na choroby i szkodniki. W poszczególnych grupach co roku pojawia się kilka nowości, jednak nie wszystkie zasługują na jednakowe zainteresowanie.

Kolejny przedstawiciel grupy Triumph - odmiana 'Cheers', o delikatnej, kremowobiałej barwie płatków

Tulipany - odmiany z grupy Triumph

Niewątpliwie na czoło w rankingu popularności, wysuwa się grupa odmian tulipanów Triumph, kwiaty są wysokie, duże a przede wszystkim zachwycają wielością barw. Z ciekawszych odmian można wymienić: 'Flaming Kiss' (o przepięknych, wielobarwnych płatkach w odcieniach ciemnoróżowych, czerwonych i kremowobiałych), 'Debutante' (wiśniowo-czerwone płatki, biało obrzeżone), 'Kees Nelis' (klasyczna czerwień płatków z szerokim, żółtym obrzeżem), 'Strong Gold' (żółty, klasyczny tulipan, odporny na choroby i szkodniki, jeden z najpopularniejszych tulipanów w Polsce), 'Gavota' (przepiękny bordowy tulipan z szerokim, żółtym obrzeżem płatków), 'New Design' (bladoróżowe płatki, przechodzące w ciemny róż u góry, wnętrze kielicha ciemnoróżowe, liście zielone z białą obwódką), 'Helmar' (wspaniała, pstra, żółto-czerwona odmiana) 'Arabian Mystery' (fioletowe płatki z białą obwódką i jasnym dnem kielicha wewnątrz kwiatu) czy 'Princess Irene' (pomarańczowe płatki, od dołu zabarwione na ciemniejszy szarofioletowy kolor).

Tulipany liliokształtne zawdzięczają nazwę i powodzenie pięknemu, smukłemu kształtowi kwiatu, którego płatki mają spiczasto zakończone końce. Na zdjęciu 'West Point' - elegancka, czysto żółta odmiana, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz kielicha

Tulipany - odmiany liliokształtne

Następna grupa zawdzięcza swoją popularność ciekawemu kształtowi płatków, które są smukłe i zakończone spiczasto u góry. Do ciekawszych odmian tulipanów Liliokształtnych, bo o niej właśnie mowa, możemy zaliczyć: 'Pretty Woman' (klasyczna, wysmukła piękność w kolorze czerwieni), 'Marilyn' (białe, spiczasto zakończone płatki, zdobią czerwono-różowe smugi, od tej odmiany wywodzi się np. 'White Wings'), 'Aladdin' (czerwone płatki zdobi żółte obrzeże, odmiana dała początek kilku innym hybrydom), 'Maytime' (piękny liliowo-fioletowy kwiat, z białym obrzeżem i żółtym dnem kwiatowym wewnątrz kielicha), 'Queen of Sheba' (piękny wysmukły kształt kwiatu, płatki w kolorze czerwonym z bardzo delikatnym żółtym obrzeżem), 'Sapporo' (wysmukły kształt kwiatu ze śnieżnobiałymi płatkami), 'West Point' (czysto żółte, słoneczne kwiaty, o bardzo wysmukłym kształcie), 'Yellow Spider' (nietypowy, bardzo oryginalny pełny kwiat, w intensywnie żółtym kolorze) oraz 'Claudia' (niezwykle ciekawe umaszczenie kwiatu: płatki od zewnątrz bordowe, zwieńczone białym obrzeżem, wewnątrz biało-bordowe z żółtym dnem kwiatowym).

Interesującą grupą są tulipany strzępiaste (fryzowane). Na zdjęciu odmiana 'Fancy Frills' - niezwykle piękny kwiat w kilku odcieniach różu i bieli, ozdobiony kremowymi smugami

Tulipany - odmiany strzępiaste

Do naszych ogrodów chętnie też sięgamy po tulipany o płatkach z postrzępionymi, a czasem koronkowymi brzegami. Tulipany strzępiaste, zwane też Crispi, pięknie wyglądają na rabatach kwiatowych. Do interesujących odmian należą: 'Fancy Frills' (niezwykle piękny kwiat w kilku odcieniach różu i bieli, ozdobiony kremowymi smugami), 'Canasta' (czerwone płatki z białym strzępieniem na obwódce), 'Hamilton' (klasycznie żółty tulipan, z żółtymi pylnikami wewnątrz kielicha), 'Burgundy Lace' (delikatnie strzępione brzegi płatków, dno kwiatowe żółte, płatki w kolorze pięknej czerwieni), 'Estafette' (niezwykle elegancka, śnieżnobiała odmiana), 'Davenport' (kontrastowe barwy płatków - żywo czerwone z intensywnie żółtym, strzępionym obrzeżem), 'Lambada' (intensywnie pomarańczowoczerwone płatki, zwieńczone mocnym strzępionym brzegiem w kolorze żółtym) oraz 'Swan Wings' (śnieżnobiały kwiat, o wystrzępionych mocno krawędziach płatków, żółty słupek i pylniki wewnątrz kielicha).

Tulipany - odmiany z grupy mieszańce Darwina

Mieszańce Darwina to dość młoda grupa odmian tulipanów, powstała z tulipanów Darwina oraz  Fosteriana. O ich atrakcyjności dla naszych ogrodów świadczy wysoka odporność na choroby oraz duże kwiaty, na ogół w jednolitym kolorze. Wśród ciekawszych odmian możemy wymienić: 'Apeldoorn' (klasyczna czerwień płatków, z ciemniejszymi brzegami), 'Apeldoorn Elite' (ciemnoróżowe płatki z szerokim, żółtym obrzeżem), 'Golden Apeldoorn' (klasycznie żółte płatki z czarnym dnem kielicha i pylnikami), 'Oxford' (klasycznie czerwone płatki, z żółtym dnem kwiatowym i czarnymi pręcikami), 'Banja Luka' (intensywnie żółte płatki z dużą ilością czerwonych smug).

Sadzenie i uprawa tulipanów
Tulipany to jedne z najbardziej popularnych późnowiosennych kwiatów cebulowych. Doskonale prezentują się na ogrodowych rabatach, jak i w wazonie jako kwiaty cięte. Niektóre odmiany tulipanów nadają się nawet na skalniak, a także do uprawy w pojemnikach na tarasie lub balkonie. Zobacz jak przygotować stanowisko i wykonać sadzenie tulipanów, a także jak wygląda dalsza pielęgnacja i uprawa tulipnaów w ogrodzie. Więcej...

Tulipany - odmiany pojedyncze późne

Odmiany tulipanów z grupy pojedynczych późnych posiadają również wiele pięknych odmian jak: 'Colour Spectacle' (żółta, z szerokimi smugami czerwieni, zgodnie z nazwą niezwykle spektakularne kwitnienie), 'World Expression' (wspaniała odmiana o kremowo-białych płatkach, ozdobionymi od dołu wyrazistymi smugami czerwieni, kwiat duży i chyba jeden z najpiękniejszych w tej grupie), 'Sorbet' (wspaniały biało-kremowy kwiat, z delikatnymi smugami koloru karminowego),  'Queen of Night' (o bardzo ciemnej, niemal czarnej barwie płatków).

Najbardziej spektakularną grupę tulipanów, stanowią odmiany papuzie, całkowicie zasługują na nazwę zapożyczoną od tych kolorowych i pięknych ptaków. Na zdjęciu odmiana 'Rococo' o czerwonych, mocno pokarbowanych płatkach z zielonymi akcentami na brzegach

Tulipany - odmiany papuzie

I dochodzimy do najwspanialszych tulipanów ogrodowych czyli grupy odmian tulipanów papuzich, które całkowicie zasłużenie noszą swoją nazwę. Ich fantastyczne kształty i kolory zapierają bowiem dech i przypominają wspaniałe, barwne ptaki, od których grupa zapożyczyła nazwę. Podam kilka ciekawych odmian, jednak właściwie wszystkie kwiaty tej grupy są naprawdę wspaniałe.

Wśród odmian tulipanów papuzich warto wymienić: 'Estella Rijnveld' (czerwono-biała, pstra, o powcinanych brzegach płatków), 'Weber's Parrot'(biały z różowymi smugami), 'Rococo' (czerwone, pokarbowane płatki z zielonymi akcentami na brzegach), 'Flaming Parrot' (żółty, karbowany z czerwonymi smugami), 'Black Parrot' (ciemnobordowy, silnie postrzępiony na brzegach), 'Apricot Parrot' (niesamowity barwny spektakl pofałdowanych, żółto-czerwono-pomarańczowych płatków) 'Orange Favorite' (pomarańczowe, cieniowane płatki o mocno pofalowanych i postrzępionych brzegach) 'Irene Parrot' (pochodzący od 'Princess Irene', pomarańczowy z fantastycznie postrzępionym brzegiem), 'Blumex' (pofalowane płatki zniewalają niezwykłą feerią barw pomarańczowo-różowo-czerwono-żółtych, kwiaty duże i mięsiste), 'Air' (płatki pokarbowane, o ciekawym, liliowym kolorze, przetykane zielonymi smugami)  'Top Parrot' (czerwone, mocno postrzępione płatki) , 'Rai' (niezwykle piękny kwiat, postrzępione, ciemnofioletowe płatki, z wieloma akcentami zieleni i żółcieni) czy 'Super Parrot' (białe, postrzępione płatki z silnymi zielonymi akcentami).

Na zdjęciu inny przedstawiciel grupy papuzich, wspaniała, biała odmiana 'Madonna', z delikatnymi muśnięciami zieleni na zewnętrznej stronie płatków

Tulipany - odmiany pełne

Fantastyczne są również odmiany pełne tulipanów, przypominające często kwiaty peoni, nierzadko wielobarwne. Doskonale prezentują się na rabatach, ale wyższe odmiany mogą też stanowić ozdobę w wazonie. Pełne wczesne zakwitają już w połowie kwietnia, natomiast późne nawet w drugiej połowie maja. Z pełnych wczesnych pięknymi odmianami są: 'Monte Carlo' (wspaniały, czysto żółty i niewysoki), 'Peach Blossom' (płatki różowe z żółtym wnętrzem), 'Orange Princes' (płomiennie pomarańczowe płatki, cieniowane od dołu ciemniejszymi smugami). Z pełnych późnych: 'Angelique' (różowo białe płatki, prawie eteryczne, kwiat wypełniony dużą ilością płatków), 'Carnaval de Nice' (niezwykle piękny kwiat w kolorze czystej bieli z wyraźnymi czerwonymi smugami), 'Ice Cream' (bardzo niezwykły kształt kwiatu, płatki zewnętrzne w kolorze ciemnoróżowym, wewnętrzne są śnieżnobiałe i spiętrzone u góry, jak gałki puszystych lodów), 'Wirosa' (czerwone płatki przechodzące u góry w czystą biel, bardzo niski), 'Casablanca' (eleganckie, kremowobiałe płatki z żółtymi smugami), 'Lilac Perfection' (fioletowo liliowe kwiaty z ciemniejszymi smugami), 'Horizon' (płatki w połowie białe, a w połowie ciemnoczerwone).

Tulipany pełne nazywane czasem peoniowymi, często bardzo przypominają swoim kształtem i formą kwiaty peoni. Na zdjęciu odmiana wczesna 'Double Price', we wspaniałym, klasycznie "peoniowym" różowym kolorze, z żółtym dnem kwiatowym i czarnymi pylnikami

Tulipany - odmiany z grupy Viridiflora

Należy też wspomnieć o młodej ale bardzo ciekawej grupie odmian tulipanów Viridiflora, w której znajdują się rośliny o interesującym umaszczeniu kwiatów. Cechą charakterystyczną grupy, jest występowanie na płatkach zielonego pasa. Pięknie prezentują się tu np. 'Spring Green' (biały z zielonym pasem), 'Groenland' (różowe z szerokim, zielonym pasem na płatkach), 'Esperanto' (różowoczerwone, z zielonożółtym pasem, dodatkowym walorem są zielone liście ozdobione białym brzegiem oraz białymi smugami) czy niezwykły 'Golden Artist' (wspaniałe połączenie intensywnej żółcieni płatków z zielenią środkowego pasa).

Tulipany - odmiany z grupy Rembrandta

Niestety, zarażone wirusem kwiaty, zwane tulipanami Rembrandta, nadal mają swoich zwolenników. I trudno się temu dziwić, gdyż wirus powoduje na płatkach przebarwienia tak oryginalne i ciekawe, że trudno się im oprzeć. Odmian tego typu jest jednak dostępnych na rynku niewiele, chociaż dzisiaj możemy już spotkać takie, które są pozbawione wirusa np. 'Cordell Hull' (białe z czerwonymi smugami).

Tulipany - odmiany z polskim akcentem

Mówiąc o ciekawych odmianach tulipanów, nie da się pominąć tych, które zostały nazwane na cześć sławnych ludzi w tym Polaków, znaleźć tu możemy np. 'Lecha Wałęsę' (biało-czerwone, narodowe barwy kwiatu), 'Marię Kaczyńską' (delikatny, biało-kremowy kolor płatków), 'Irenę Sendler' (czerwony kwiat, z jasnym dnem kielicha), 'Hillary Clinton' (różowe płatki z białym zwieńczeniem) czy 'Preludium Chopina' (różowe płatki z jasnoróżowym obrzeżem). Twórcą wymienionych odmian dedykowanych oraz popularnej 'Strong Gold', jest wiodący holenderski hodowca i botanik Jan Lighart.

Katarzyna Józefowicz

Przeczytaj również:

Kwiaty cebulowe sadzone jesienią
Kwiaty cebulowe sadzone jesienią to grupa wspaniałych roślin ogrodowych, które swoimi kwiatami ubarwią nasz ogród już od wczesnej wiosny. Są wśród nich jednak wyjątki, które zakwitną już tej samej jesieni! Zobacz jak przygotować się do sadzenia kwiatów cebulowych, jak wykonać sadzenie i na jakiej głębokości oraz jakie są wymagania poszczególnych gatunków kwiatów cebulowych sadzonych jesienią. Więcej...

Bukiety z tulipanów
Bukiety z tulipanów to jedne z najpopularniejszych bukietów kwiatowych. Nadają się na wiele okazji, a kwiaty tulipanów występują w wielu ciekawych kolorach i kształtach, co daje także okazję do łączenia tulipanów z wieloma innymi roślinami. Oto ciekawe i inspiracje i pomysły na bukiety z tulipanów, które doskonale sprawdzą się przy różnych okazjach. Więcej...

Hiacynt - uprawa, sadzenie, pielęgnacja po przekwitnięciu
Hiacynt (Hyacinthus) to bardzo popularna roślina cebulowa kwitnąca wiosną. Hiacynty mogą być uprawiane na ogrodowych rabatach, w pojemnikach na balkonach i tarasach, jak również pędzone w doniczce w domu. Zobacz jak sadzić cebule hiacyntów, kiedy sadzić hiacynty w ogrodzie, czym się różni pielęgnacja hiacynta w ogrodzie i w doniczce oraz co robić po jego przekwitnięciu. Więcej...