Nagietek lekarski - właściwości lecznicze, zastosowanie, uprawa

Nagietek lekarski (Calendula officinalis) to jednoroczna roślina ozdobna, uprawiana z siewu nasion. Ceniony jest ze względu na urokliwe kwiaty, które są nie tylko ładne ale i jadalne. Stanowią cenny surowiec zielarski, zaś obecność nagietka w ogrodzie pomaga walczyć ze szkodnikami roślin. Poznaj pełne właściwości lecznicze nagietka, zobacz jakie ma zastosowanie nagietek lekarski w ogrodzie, ochronie roślin, ziołolecznictwie i w kosmetyce, a także przekonaj się jak łatwa jest uprawa nagietka lekarskiego we własnym ogródku!

Nagietek lekarski - Calendula officinalis

Jak wygląda nagietek lekarski

Nagietek lekarski (Calendula officinalis) jest jednoroczną rośliną należącą do rodziny astrowatych (Asteraceae). Tworzy wzniesione, rozgałęzione łodygi o wysokości 20-50 cm oraz lancetowate liście wydzielające aromatyczną woń. Na wierzchołkach łodyg tworzą się kwiatostany w postaci koszyczków o średnicy 2-5 cm, barwy żółtej lub pomarańczowej.

Kiedy kwitnie nagietek

Nagietek kwitnie bardzo długo, bo od końca maja aż do października. Przez cały ten czas jego kwiaty stanowią nie tylko atrakcyjną ozdobę rośliny ale też są cennym pożytkiem dla pszczół. Wydajność miodowa z jednego hektara uprawy nagietka lekarskiego wynosi 150-200 kg.

Nagietek lekarski - właściwości zdrowotne

To właśnie kwiaty nagietka lekarskiego (a dokładnie - wysuszone koszyczki kwiatowe) są cennym surowcem zielarskim, powszechnie stosowanym przy chorobach i stanach zapalnych skóry. Ale nagietek lekarski wykazuje też właściwości przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, rozkurczowe oraz żółciopędne. Swoje właściwości lecznicze nagietek zawdzięcza zawartości szeregu substancji, takich jak: olejek eteryczny, flawonoidy, karotenoidy, saponzydy, związki śluzowe i żywicowe oraz gorczyce.

Nagietek lekarski - zastosowanie

Dzięki swoim leczniczym właściwościom nagietek lekarski jest cennym surowcem zielarskim. Ma także zastosowanie w kuchni i kosmetyce. Jego zalety docenią też ogrodnicy!

Nagietek - zastosowanie lecznicze

W ziołolecznictwie stosuje się najczęściej alkoholowe lub olejowe wyciągi z kwiatów nagietka, które mają zastosowanie przy leczeniu ran, uszkodzeń skóry, owrzodzeń, stłuczeń i stanów zapalnych. Preparaty z nagietka w formie kropli to naturalny sposób na przemęczenie oczu i zapalenie spojówek. Nagietek może być stosowany też wewnętrznie przy chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz chorobach pęcherzyka żółciowego.

Samodzielnie możemy z nagietka przyrządzić płukankę na stany zapalne jamy ustnej, gardła i skóry. W tym celu jedną łyżkę stołową suszonych płatków nagietka zalewa się szklanką wrzątku i parzy pod przykryciem około 10 minut, po czym odcedza. Pije się to dwa razy dzienni po 1/2 szklanki.

Nagietek zastosowanie w kosmetyce

Nagietek jest popularnym składnikiem maseczek, mleczek, kremów, szamponów i olejków na cerę suchą, łuszczącą się i skłonną do infekcji. Pomaga w gojeniu ran po odmrożeniach i oparzeniach. Kremy z nagietka można przygotowywać domowym sposobem ale jest to dość skomplikowane i lepiej kupować kosmetyki gotowe.

Surowcem zielarskim są suszone kwiaty nagietka

Czy nagietek jest jadalny

Nagietek lekarski jest jadalny. W celach spożywczych mogą się przydać nie tylko kwiaty ale i liście nagietka lekarskiego. I tak młode liście nagietka można stosować jako składnik sałatek i surówek, zaś suszone płatki kwiatowe dodaje się do zup i sosów. Płatki kwiatowe nagietka, podobnie jak szafran i kurkuma, mogą być używane do barwienia potraw.

Nagietek - zastosowanie w ogrodzie

W ogrodzie nagietek lekarski to przede wszystkim wdzięczna i mało wymagająca roślina ozdobna, kwitnąca od wiosny do jesieni. Stanowi doskonały pożytek dla pszczół przez cały okres ich aktywności. Warto nagietek sadzić w towarzystwie pomidorów, gdyż rośliny te mają wzajemny dobroczynny wpływ oraz wykorzystać fakt, że kwiaty nagietka przyciągają owady z rodziny bzygowatych. Larwy tych owadów zjadają żerujące na roślinach mszyce. A zatem uprawa nagietka w ogrodzie może być naszym naturalnym sposobem na walkę z mszycami.

Zastosowanie nagietka do... przewidywania pogody!

Warto wiedzieć, że nagietek rosnący w ogródku może nam pomóc przewidzieć pogodę na dany dzień. Jeśli przed godz. 9 rano płatki kwiatowe nagietka są rozchylone i ułożone równolegle do ziemi, to znak, że w tym dniu nie będzie padał deszcz.

Nagietek lekarski - uprawa

Nagietek lekarski może być uprawiany zarówno na ogrodowych rabatach, jak i w doniczkach na balkonach i tarasach, byle by stanowisko było słoneczne. Nagietek jest tolerancyjny wobec gleby i nie wymaga dodatkowego nawożenia. Pamiętajmy tylko o odchwaszczaniu i podlewaniu gdy jest sucho.

Jeśli u nagietka nadmiernie rozwijają się liście, a kwitnienie jest bardzo słabe, to znak że ziemia jest zbyt żyzna i wilgotna. Ograniczamy wówczas podlewanie i w żadnym wypadku nie nawozimy.

Nagietek lekarski - kiedy siać

Nasiona nagietka lekarskiego wysiewa się pod koniec marca lub na początku kwietnia bezpośrednio do gruntu. To bardzo upraszcza uprawę nagietka, gdyż nie trzeba przygotowywać rozsady i potem jej wysadzać. Nagietki najlepiej wysiewać w rzędy oddalone od siebie o 20-30 cm, zasypując nasiona warstwą ziemi o grubości około 1-1,5 cm. Jeśli wschody będą zbyt obfite, siewki przerywamy, pozostawiając w rzędzie rośliny w odległościach co 15-20 cm.

Nagietek lekarski - choroby

Problemem w uprawie nagietka może być choroba grzybowa - mączniak prawdziwy. Objawia się ona białym, mączystym nalotem na górnej stronie liści. Trochę wygląda to tak, jakby roślina była oprószona mąką. Przy silnym porażeniu rośliny będą wolniej rosnąć, słabo kwitnąć, a nawet całkowicie zamierać. Aby jej zapobiec tej chorobie nagietka w sposób naturalny, co jest szczególnie ważne jeśli chcemy kwiaty nagietka wykorzystywać jako surowiec zielarski, wykonujmy od wiosny opryski zapobiegawcze preparatem Biosept Active, opartym na wyciągu z grapefruita. Gdy mimo to objawy choroby wystąpią, usuwamy porażone rośliny lub ich fragmenty (np. pojedyncze liście) i wykonujemy dodatkowy oprysk.

Przeczytaj również:

Rośliny lecznicze i prozdrowotne w Twoim ogrodzie!
Rośliny lecznicze i prozdrowotne są stosowane od setek, a nawet tysięcy lat. Współczesna nauka tylko potwierdziła to, o czym od dawna wiedzieli zielarze, znachorzy i szamani. Doniczka na balkonie albo grządka w ogródku może stać się Twoją własną domową apteką. Oto 5 roślin, które pomogą zadbać o Twoje zdrowie, kondycję i dobry wygląd! Więcej...

Rumianek pospolity - uprawa, zastosowanie, właściwości lecznicze
Rumianek pospolity to niezwykle pożyteczna roślina, kwitnąca na biało od wiosny do końca lata. Może rosnąć jako chwast lub roślina uprawna. Rumianek jest łatwy w uprawie i często wykorzystywany w zielarstwie. Posiada bardzo szerokie zastosowanie i ceniony jest za swoje właściwości lecznicze. Poznaj zalety rumianku i dowiedz się jak uprawiać go w ogrodzie. Więcej...

Mniszek lekarski - opis, zastosowanie, właściwości, przepisy
Mniszek lekarski to roślina przez wielu uważana za chwast. Tymczasem ma on wiele pożytecznych właściwości, które możemy wykorzystać w domu i w ogrodzie. Od lat mniszek lekarski ma szerokie zastosowanie w medycynie i ziołolecznictwie, a ogrodnicy na jego bazie przygotowują preparaty pomocne w ochronie roślin przed szkodnikami. Poznaj sekret jak wykorzystać tę roślinę, która tylko z pozoru jest chwastem! Więcej...