Stihl Cash Back
Strona główna / Rośliny ozdobne / Irga błyszcząca - uprawa, cięcie, rozmnażanie

Irga błyszcząca - uprawa, cięcie, rozmnażanie

Irga błyszcząca to ozdobny, gęsto ulistniony krzew, doskonały do tworzenia żywopłotów oraz zielonych ekranów. Mało wymagająca, odporna na mróz oraz na miejskie zanieczyszczenia, irga błyszcząca jest jednym z najcenniejszych krzewów ozdobnych. Podpowiadamy jak wygląda uprawa irgi błyszczącej w ogrodzie, jak przycinać ten krzew aby był gęsty i foremny, a także jakie są najlepsze sposoby na rozmnażanie irgi błyszczącej.

Irga błyszcząca
Irga błyszcząca - Cotoneaster lucidus
Fot. depositphotos

Jak wygląda irga błyszcząca?

Irga błyszcząca (Cotoneaster lucidus) zwana także irgą żywopłotową należy do rodziny różowatych (Rosaceae) i w naturze występuje w górach Ałtaju, gdzie spotykają się Rosja, Chiny, Mongolia i Kazachstan.

Irga osiąga wysokość 2,5-3,0 m, a jej wyprostowane, sztywne pędy porastają duże, jajowate, błyszczące liście. Wiosną i latem liście mają barwę zieloną, a jesienią przebarwiają się na kolor pomarańczowy i czerwony. Irga błyszcząca nie jest gatunkiem zimozielonym - późnią jesienią gubi listowie.

Wiosną, wśród zieleni, pojawiają się delikatne kwiaty, najczęściej białe lub różowe. Zebrane w luźne grona kwiaty, ładnie kontrastują z intensywna barwą liści. Po przekwitnięciu irgi obsypują się ciemnofioletowymi jagodami - przysmakiem ptaków. Owoce irgi błyszczącej utrzymują się aż do przymrozków.

Warto wiedzieć!
Pojawiające się w maju i czerwcu kwiaty irgi błyszczącej stanowią źródło nektaru dla pszczół i motyli. Żywopłot z tej miododajnej rośliny jest także ostoją bioróżnorodności - dostarcza wielu gatunkom nie tylko pożywienia, lecz także schronienia i materiału do budowy gniazd.

Ze względu na wzniesiony, zwarty pokrój i tolerancję na cięcie, irga błyszcząca jest często wykorzystywana do tworzenia żywopłotów. Oprócz żywopłotów formowanych i swobodnych, irga nadaje się do sadzenia w pojemnikach, jest doskonałą rośliną osłaniającą na balkony i tarasy. Tworzy zieloną ścianę odgradzającą od miejskiego hałasu, zanieczyszczeń oraz od sąsiadów.

Krzewy mogą być sadzone pojedynczo lub w większych skupiskach pełniąc nie tylko funkcje dekoracyjne, lecz także okrywowe. Irga błyszcząca w towarzystwie innych krzewów liściastych lub bylin tworzy kompozycje atrakcyjne przez cały rok. Jako gęste, zwarte krzewy, irgi bywają także wykorzystywane jako rośliny na obwódki wieloletnie.

Irga błyszcząca - jak szybko rośnie

Irga błyszcząca dorasta do 3 m wysokości a jej sztywne i wyprostowane pędy przyrastają rocznie zaledwie o około 20 cm. Ten nadający się na żywopłoty krzew możę osiągać do 2 m szerokości.

Warto wiedzieć!
Chociaż irga jest krzewem wolno rosnącym, jest również rośliną długowieczną. Może rosnąć w jednym miejscu nawet przez 50 lat!

Irga błyszcząca - uprawa

Irga błyszcząca posadzona w odpowiednim miejscu wymaga bardzo niewiele uwagi. Co prawda roślina najlepiej wybarwia się oraz owocuje w miejscu pełnym słońca, ale dobrze sobie radzi także półcieniu. Krzewy preferują żyzne gleby o odczynie od lekko kwaśnego do lekko zasadowego (pH 5,5-7,5). Irga może rosnąć także na podłożu mniej zasobnym, o ile będzie ono wystarczająco luźne i przepuszczalne.

W pełni mrozoodpornej irdze błyszczącej (strefa mrozoodporności roślin 4) nie szkodzą miejskie zanieczyszczenia, oraz zasolenie gleby, co zwiększa jej atrakcyjność jako rośliny wykorzystywanej na terenach zieleni miejskiej.

Irga błyszcząca
Irga błyszcząca - Cotoneaster lucidus
Fot. depositphotos

Jak gęsto sadzić irgę?

Chcąc uzyskać szeroki żywopłot sadzimy rośliny w szachownicę w odległości co 30 cm od siebie. Możemy także sadzić krzewy w rzędzie co 50-60 cm, uzyskując żywopłot o luźniejszym pokroju. Na klombie zwykle zachowujemy 0,5-1,0 m odległości pomiędzy roślinami.

Irgę błyszczącą sadzimy wiosną lub jesienią. Przed umieszczeniem rośliny w dołku warto jest na dnie usypać warstwę drenażu (żwirek lub keramzyt), dzięki któremu krzew będzie miał zapewnione optymalne warunki wodne i powietrzne. Rośliny należy sadzić na tę samą głębokość, na jakiej rosły do tej pory, czyli tak by szyjka korzeniowa znajdowała się na poziomie gruntu.

Irga błyszcząca - pielęgnacja

Irga błyszcząca nie ma dużych potrzeb wodnych i wymaga podlewania tylko podczas długotrwałych suszy. Dobry pomysłem jest ściółkowanie roślin od razu po posadzeniu. Zanim się rozkrzewią i osłonią glebę, ściółka stłumi chwasty oraz zapobiegnie parowaniu wody z podłoża. Do mulczowania możemy wykorzystać korę ogrodową, kompost, trawę lub wysuszone chwasty, takie jak pokrzywa czy rumianek. Rozkładająca się ściółka dostarczy glebie składników mineralnych oraz poprawi jej strukturę. W takiej sytuacji dodatkowe nawożenie irgi błyszczącej nie jest konieczne, ponieważ roślina ta nie ma dużych wymagań pokarmowych. Jeżeli jednak zaobserwujemy, że rośliny słabiej rosną lub kwitną, możemy zasilić je uniwersalnym nawozem mineralnym wieloskładnikowym.

Irga błyszcząca
Irga błyszcząca - Cotoneaster lucidus
Fot. depositphotos

Irga błyszcząca - cięcie

Irga błyszcząca dobrze znosi przycinanie, dzięki czemu możemy ją dowolnie formować uzyskując kształtny żywopłot lub atrakcyjne roślinne rzeźby - topiary. Cięcie irgi błyszczącej wykonujemy latem, po kwitnieniu, skracając nadmiernie wybujałe pędy.

Zapamiętaj!
Podczas cięcia formującego dozwolone jest usuwanie pędów maksymalnie o 1/3 długości. Natomiast odmładzając starsze okazy możemy przyciąć pędy, aż do starego drewna. Pobudzimy w ten sposób rośliny do krzewienia oraz uzyskamy gęsty i bujny pokrój. Cięcie pędów wykonujemy zawsze nad pąkiem.

Irga błyszcząca - rozmnażanie

Irgę błyszczącą najczęściej rozmnaża się przez sadzonki zielne. Jesienią tniemy fragmenty młodych pędów na odcinki 10 cm, z których każdy powinien mieć 3-5 par liści. Następnie umieszczamy je w podłożu do ukorzeniania. Pojemnik z sadzonkami ustawiamy w jasnym i ciepłym miejscu i osłaniamy folią lub szkłem. Rośliny muszą mieć zapewnioną temperaturę ok. 21°C i wysoką wilgotność. Po 5-8 tygodniach sadzonki powinny się ukorzenić, a wtedy przesadzamy je do pojedynczych doniczek. Wiosną lub jesienią możemy posadzić młode rośliny w gruncie.

Irga często tworzy samosiewy. Takie młode siewki możemy delikatnie wykopać z bryłą ziemi i przesadzić na rozsadnik lub do doniczek. Po 2-3 latach, wyrośnięte już okazy, sadzimy na miejsce stałe. Należy pamiętać, że starsze rośliny źle znoszą przesadzanie.

Opracowano na podstawie:
1. M. Czekalski, Krzewy i drzewa liściaste, PWRiL, Warszawa 1995, s. 29-30;
2. M. Janicka, Miododajne żywopłoty ochronne w Pasieka 5/2010, s. 38;
3. E. Jerzak, Wszechstronne irgi w Działkowiec 10/2010, s. 4-6.

Przeczytaj również: