Choroby i szkodniki świerków

Świerki stosunkowo rzadko zapadają na choroby, znacznie częściej pojawiają się szkodniki świerków. Świerka białego i jego odmiany często atakuje przędziorek sosnowiec, zaś na świerku kłującym pojawia się szkodnik świerkowiec większy. Zobacz jak rozpoznawać choroby i szkodniki świerków oraz poznaj najlepsze sposoby ochrony świerków przed chorobami i szkodnikami.

Choroby i szkodniki świerków - galasy na pędach świerka tworzone przez ochojnika

Choroby świerków

Świerki dość rzadko zapadają na choroby. Brązowienie igieł świerka najczęściej jest wynikiem zalania systemu korzeniowego lub zgnilizny korzeni i podstawy pnia świerka, czyli fytoftorozy. W tym drugim przypadku brązowieniu i opadaniu igieł towarzyszy widoczna u podstawy pnia brunatna plama, która rozszerza się na obwodzie i postępuje w kierunku wierzchołka. Świerki porażone fytoftorozą należy wykopać wraz z korzeniami i usunąć, a miejsce gdzie roślina rosła odkazić fungicydem. W tym samym miejscu nie powinno się sadzić ponownie świerków ani innych gatunków wrażliwych na fytoftorozę. Rośliny rosnące w pobliżu zapobiegawczo należy podlać preparatem biologicznym Polywersum WP.

Żółknięcie i brązowienie wierzchołków pędów świerka oraz zwisanie końcówek pędów ku dołowi wskazuje, iż roślinę poraziła zaraza wierzchołków pędów świerka. Pędy z takimi objawami należy wyciąć poniżej miejsca występowania objawów, a następnie roślinę opryskać dwoma preparatami. Najpierw stosujemy Proplant 722 SL, a po około 2 tygodniach - Biosept Active.

Czasem też po dokładnym przyjrzeniu się (warto użyć szkła powiększającego) można dostrzec plamy na igłach świerka. Początkowo są one żółte, z czasem stają się brązowe, potem czarne, aż w końcu cała igła zamiera. Ta choroba to plamistość igieł świerka lub inaczej osutka świerka. Po jej stwierdzeniu całą roślinę należy opryskać preparatem Topsin M 500 SC. Po ok. 10 dniach oprysk należy powtórzyć. Jeżeli nie chcemy nadużywać środków chemicznych, przy drugim oprysku można użyć preparatu Biosept Active. W kolejnych latach jeżeli pogoda jest wilgotna, profilaktycznie rośliny opryskiwać co 2 tygodnie środkami Biosept Active oraz Biochikol.

Opadanie igieł świerka. Dlaczego świerk gubi igły?
Opadanie igieł świerka może mieć różne przyczyny. Wynikają one z nieodpowiedniego stanowiska, innym razem z infekcji lub inwazji szkodnika. Jak zapobiec żółknięciu i gubieniu igieł przez świerka? Poznaj 3 najczęstsze przyczyny dlaczego świerk gubi igły i dowiedz się jak z nimi walczyć! Więcej...

Szkodniki świerków

Bardziej niż choroby, świerkom zagrażają szkodniki świerków. Między innymi brudnica mniszka, której gąsienice zjadają igły. Młode gąsienice są czarne, natomiast starsze są jasno- lub ciemnobrązowe z białym wzorem na grzbiecie i niebieskimi brodawkami na bokach. Larwy brudnicy mniszki wylęgają się od kwietnia do maja i żerują na roślinach do lipca. Uszkadzają wiele drzew i krzewów ale najczęściej świerki i sosny. W walce z tym szkodnikiem na pniach świerków zakłada się opaski lepowe, które wyłapują larwy wędrujące w górę pnia. Można też stosować opryski insektycydami.

Na pniach i gałęziach świerków występują białe mszyce wełniste, czyli zrostek świerkowy. Szkodnik ten atakuje najczęściej odmiany świerka białego, pokrywając pędy tych iglaków białym nalotem i powodując skręcanie się igieł. Objawy te obserwuje się od kwietnia do czerwca. Aby zapobiec uszkodzeniom świerków przez zrostka świerkowego, rośliny opryskuje się na początku maja preparatem mszycobójczym, np. Pirimix Nowy AE lub Piromor 500 WG. Ogrodnicy unikający stosowania chemii w ogrodzie mogą przeprowadzić zwalczanie mszyc naturalnym preparatem Emulpar 940 EC.

Inną mszycą atakującą świerki jest ochojnik świerkowiec, który u nasady pędów świerka tworzy ananasowate, kolczaste narośla zwane galasami. Szkodnika należy zwalczyć zanim ukryte w galasach larwy zaczną żerować. Dlatego przegląd świerków pod kątem występowania galasów należy wykonać już na przedwiośniu i jeżeli stwierdzimy ich obecność, robimy oprysk olejem parafinowym. W tym celu można użyć preparat Treol 770 EC.

Galasy na pędach tworzy też ochojnik świerkowo-modrzewiowy. Zwalcza się go tak samo jak ochojnika świerkowca. Podstawowa różnica jaką można zaobserwować między tymi dwoma ochojnikami, polega na tym, że jeden tworzy galasy u nasady pędów, a drugi na ich końcówkach, zniekształcając młode przyrosty.

Ochojnik świerkowo-modrzewiowy. Opryski i zwalczanie ochojników!
Ochojnik świerkowo-modrzewiowy jest mszycą bytującą na modrzewiach i świerkach. Szkodnik ten zimuje ukryty w spękaniach kory, wiosną zniekształca igły modrzewia, a latem pokrywa pędy białą woskową wydzieliną. Zobacz jak powinno wyglądać zwalczanie ochojników na iglakach i poznaj najlepsze opryski na tego szkodnika! Więcej...

Więcej zdjęć galasów na pędach świerka i informacji o zwalczaniu ochojników jest na naszym forum w temacie dziwne przyrosty na świerkach.

Na świerkach może też żerować mszyca świerkowa zielona. W wyniku jej bytowania można zaobserwować jasne smugi i paski na igłach świerków, często mówi się że igły stają się pasiaste. Z czasem igły brązowieją i opadają. Do zwalczania tego szkodnika polecany jest preparat Fastac 100 EC, a oprysk najlepiej wykonać już wczesną wiosną.

Przędziorek sosnowiec na świerku białym 'Conica'

Przędziorek sosnowiec powoduje zaś mozaikowate przebarwienia, żółknięcie igieł i ich opadanie. Towarzyszą temu charakterystyczne pajęczyny na iglakach. Zimą na korze pędów świerka można też znaleźć skupiska zimujących bursztynowych jaj przędziorka. Po zauważeniu zimujących jaj przędziorka na przedwiośniu należy wykonać oprysk wspomnianym już wyżej preparatem Emulpar 940 EC, zaś w okresie wegetacyjnym - od maja do czerwca stosuje się preparaty przędziorkobójcze, np. Karate Zeon 050 CS.

Przędziorek sosnowiec na iglakach - objawy, zdjęcia, zwalczanie
Przędziorek sosnowiec jest szkodnikiem często pojawiającym się na iglakach. Najczęściej atakuje on cyprysiki, świerka pospolitego i białego, jałowce, jodłę koreańską i tuje. Efektem pojawienia się przędziorka na iglakach może być utrata koloru igieł, potem ich masowe brązowienie i opadanie. Zobacz jak poprawnie rozpoznać objawy żerowania przędziorka na iglakach, porównaj zdjęcia oraz poznaj najlepsze sposoby na zwalczanie tego szkodnika. Więcej...

Świerkami mogą też interesować się ptaki. Warto wiedzieć, że nasiona świerka w szyszkach stanowią zimowe pożywienie dla wielu dzięciołów, krzyżodziobów i wiewiórek. Zimą również pączki oraz igły świerka stanowią pożywienie dla głuszców. Ptaki te jednak nie powodują dużych zniszczeń na roślinach i zamiast je odstraszać, cieszmy się, że świerki w naszych ogrodach mogą im dostarczyć pożywienia w trudnym dla ptaków okresie, jakim jest zima.

Przeczytaj również:

Świerk pospolity - opis, odmiany, sadzenie, uprawa
Świerk pospolity to nasz rodzimy gatunek świerka, w warunkach naturalnych rosnący jako wysokie drzewo. W ogrodach zaś możemy sadzić rozmaite, ciekawe odmiany świerka pospolitego o ograniczonym wzroście, ciekawym pokroju czy bardziej odporne na niekorzystne warunki uprawy. Zobacz jakie odmiany świerka pospolitego warto wybrać do ogrodu oraz jak wygląda sadzenie i uprawa świerków w ogrodzie. Więcej...

Choroby i szkodniki iglaków
Choroby iglaków i szkodniki najczęściej atakują rośliny zaniedbane ale mogą porażać też iglaki właściwie pielęgnowane. Zobacz co zrobić gdy występuje opadanie lub brązowienie igieł, na iglakach pojawiają się przebarwienia lub zniekształcenia pędów, zauważymy szkodniki iglaków takie jak mszyce czy przędziorek. Oto jak rozpoznać i zwalczać najczęściej występujące choroby i szkodniki iglaków. Więcej...

Tuje - choroby grzybowe, brązowienie igieł tui
Tuje to rośliny bardzo chętnie sadzone w ogrodach, wśród nich są doskonałe odmiany na żywopłoty. Niestety wraz ze wzrostem popularności tui coraz częściej spotykane są też choroby tui. Mogą być to zarówno choroby wynikające z niewłaściwej pielęgnacji jak i choroby grzybowe tui. Najczęściej obserwowanym objawem chorobowym na tujach jest brązowienie igieł tui. Zobacz jak rozpoznać na co choruje tuja i jak zwalczać choroby tui. Więcej...

Opracowano na podstawie: G. Łabanowski, G. Soika, L. Orlikowski, A. Wojdyła, Pielęgnacja roślin ogrodowych - choroby i szkodniki, Multico, W-wa 2001, s. 145-148. Fot. Iwona&Wiki, forum.PoradnikOgrodniczy.pl oraz ©Rafał Okułowicz.