Świerk pospolity - opis, odmiany, sadzenie, uprawa

Świerk pospolity to nasz rodzimy gatunek świerka, w warunkach naturalnych rosnący jako wysokie drzewo. W ogrodach zaś możemy sadzić rozmaite, ciekawe odmiany świerka pospolitego o ograniczonym wzroście, ciekawym pokroju czy bardziej odporne na niekorzystne warunki uprawy. Zobacz jakie odmiany świerka pospolitego warto wybrać do ogrodu oraz jak wygląda sadzenie i uprawa świerków w ogrodzie.

Świerk pospolity - Picea abies

Świerk pospolity - opis gatunku

Świerk pospolity (Picea abies) należy do rodziny sosnowatych czyli Pinaceae. Jest to dość duże drzewo dorastające nawet do 50 m wysokości, przy średnicy pnia 1,5-2 m. Kora świerku jest łuskowata. Pędy są barwy brązowej, mogą być lekko owłosione. Gałęzie świerka są pokryte igłami o długości 1-3,5 cm, ciemnozielonymi i kłującymi. Świerk pospolity wytwarza duże szyszki o dł. 10-20 cm, są one zwisające.

Świerk pospolity występuje w środkowej i północnej Europie. Warto pamiętać, że jest to nasz jedyny rodzimy gatunek świerka. W naturze przede wszystkim można go spotkać w górskich borach świerkowych oraz mieszanych borach regla dolnego.

Co posadzić pod starymi świerkami?
Nasadzenia pod starymi świerkami mogą stanowić wyzwanie dla ogrodnika. Na szczęście istnieje sporo pięknych roślin, które dobrze będą rosły w cieniu świerków. Zobacz co posadzić pod świerkami aby miejsca tętniły życiem i rozmaitymi barwami. Oto najlepsze rośliny pod świerki! Więcej...

Sadzenie i uprawa świerków

Świerk pospolity preferuje gleby świeże, gliniasto-piaszczyste, oraz chłodne stanowiska i nie za suche i czyste powietrze. Gatunek ten nie nadaje się do sadzenia w suchych piaszczystych glebach, w dużych miastach, a szczególnie w rejonach przemysłowych, ze względu na dużą wrażliwość na kurz i zanieczyszczenia powietrza. Natomiast warto wiedzieć, iż świerk pospolity dobrze znosi strzyżenie, dzięki czemu często sadzony jest na żywopłot ze świerka, stanowiący bardzo dobrą barierę przeciwwiatrową i przeciwśnieżną.

Sadzenie świerka pospolitego powinno być poprzedzone odpowiednim przygotowaniem miejsca sadzenia. Należy pamiętać, iż rośliny iglaste, zwłaszcza duże, należy sadzić z bryłą korzeniową, czyli ziemią wokół systemu korzeniowego. W zależności od wielkości bryły korzeniowej świerka, najpierw wykopujemy odpowiednio duży dół, który powinien być 2 razy większy od samej bryły korzeniowej. Po wykopaniu dołu, należy spulchnić dno. Gdy mamy już przygotowany dół, wkładamy do niego delikatnie korzenie świerka i zasypujemy je ziemią. Należy dobrze udeptać ziemię i obficie podlać. Wszelki ubytek ziemi powstały po ubiciu podłoża należy uzupełnić, aż poziom ziemi będzie równy z poziomem gruntu.

Świerk pospolity można sadzić od wiosny do jesieni, najlepiej jednak sadzić świerk na jesień, gdy roślina przechodzi w stan spoczynku lub wczesną wiosną gdy jeszcze nie wybudziła się z uśpienia. Sadzimy do wystąpienia pierwszych przymrozków.

Nieco łatwiej jest z młodymi świerkami, najczęściej odmianami ogrodowymi, które od młodości były w szkółce uprawiane w pojemnikach. Tu nie ma obawy o uszkodzenie korzeni, jak w przypadku sadzonek kopanych z gruntu, a rośliny łatwiej się przyjmują. Świerki z pojemników bez obaw można sadzić przez cały okres wegetacyjny - od wiosny do jesieni.

Opadanie igieł świerka. Dlaczego świerk gubi igły?
Opadanie igieł świerka może mieć różne przyczyny. Wynikają one z nieodpowiedniego stanowiska, innym razem z infekcji lub inwazji szkodnika. Jak zapobiec żółknięciu i gubieniu igieł przez świerka? Poznaj 3 najczęstsze przyczyny dlaczego świerk gubi igły i dowiedz się jak z nimi walczyć! Więcej...

Świerk pospolity - odmiany ogrodowe

Świerk pospolity doczekał się bardzo wielu odmian, które są często sadzone w ogrodach jako niezwykle cenne okazy. Odmiany świerka są przeróżne, od dużych i wysokich po zupełnie karłowe. Warto pamiętać, iż odmiany świerka pospolitego są bardziej odporne na zanieczyszczenia powietrza oraz mają mniejsze wymagania co do wilgotności gleby, dlatego nadają się bardziej do sadzenia w miastach i ogrodach przydomowych.

Świerk pospolity 'Aurea' - gęsta i stożkowa odmiana świerka pospolitego, o żółtym zabarwieniu igieł. Najlepiej wygląda sadzona pojedynczo jako soliter. Dorasta do 20 m wysokości po 30 latach.

Świerk pospolity 'Barryi' - wolnorosnąca odmiana świerka pospolitego, w młodych latach niemal kulista, z wiekiem bardziej stożkowata. Igły ciemnozielone, po 30 latach osiąga 2 m wysokości. Polecana do mniejszych ogrodów.

Świerk pospolity 'Cupressina' - ciekawa odmiana wąsko-kolumnowa. Po 30 latach osiąga 8 m wysokości.

Świerk pospolity 'Echiniformis' - gęsto i wolno rosnąca odmiana, po 10 latach osiąga 0,4 m wysokości. Polecana do ogrodów skalnych lub pojemników.

Świerk pospolity 'Frohburg' - odmiana świerka o zwisającym pokroju. Po 10 latach osiąga 2 m wysokości. Niezwykle ciekawa odmiana, najlepiej wygląda sadzona pojedynczo, jako soliter.

Świerk pospolity 'Inversa'
Fot. ©PoradnikOgrodniczy.pl

Świerk pospolity 'Inversa' - również odmiana płacząca, jednak znacznie mniejsza od odmiany 'Frohburg'. Osiąga taką wysokość na jakiej została zaszczepiona.

Świerk pospolity 'Little Gem' - silnie karłowa odmiana, o prawie kulistym pokroju. Świerk pospolity 'Little Gem' nadaje się do sadzenia w ogrodach skalnych lub w pojemnikach.

Świerk pospolity 'Little Gem'
Fot. depositphotos

Świerk pospolity 'Nidiformis' - karłowa odmiana świerka pospolitego, bardzo popularna. Posiada pokrój gniazdkowaty, z charakterystycznym zagłębieniem na szczycie. Po 10 latach osiąga 0,4 m wysokości przy 1 m szerokości.

Świerk pospolity 'Nidiformis'
Fot. depositphotos

Świerk pospolity 'Procumbens' - ciekawa forma świerka pospolitego, posiadająca płożący pokrój, po 10 latach osiąga ok. 0,2 m wysokości.

Świerk pospolity 'Virgata' - niezwykła odmiana świerka pospolitego. Jest dziwna, posiada luźny pokrój z wężowatymi pędami, prawie nierozgałęzionymi. Silnie rośnie, po 30 latach może osiągnąć 15 m wysokości.

Ogromna różnorodność odmian świerków sprawia, że niemal każdy może wybrać coś do swojego ogrodu.

Przeczytaj również:

Choroby i szkodniki świerków
Świerki stosunkowo rzadko zapadają na choroby, znacznie częściej pojawiają się szkodniki świerków. Świerka białego i jego odmiany często atakuje przędziorek sosnowiec, zaś na świerku kłującym pojawia się szkodnik świerkowiec większy. Zobacz jak rozpoznawać choroby i szkodniki świerków oraz poznaj najlepsze sposoby ochrony świerków przed chorobami i szkodnikami. Więcej...

Sadzenie iglaków - kiedy i jak sadzić iglaki
Prawidłowe sadzenie iglaków w dużej mierze decyduje o tym czy roślina się przyjmie i jak będzie wyglądał jej wzrost w najbliższych latach. Dlatego warto dowiedzieć się jakie iglaki wybierać do sadzenia i na jakie cechy roślin zwrócić uwagę przed zakupem, jak przygotować miejsce do sadzenia iglaków i jak postępować podczas sadzenia tych roślin. Oto wszystko, co trzeba wiedzieć aby właściwie posadzić iglaki. Więcej...

Iglaki szybkorosnące na żywopłot
Iglaki to bardzo dobre rośliny do tworzenia żywopłotów. Są ozdobne cały rok i szybko rosną, dzięki czemu tworzą wysoki żywopłot w krótkim czasie. Mogą być przycinane lub rosnąć bez cięcia. Dowiedz się jakie są najlepsze iglaki szybkorosnące na żywopłot. W poniższym artykule wymieniono najlepsze odmiany iglaków szybkorosnących na żywopłoty, a także krótko opisano ich wymagania. Więcej...



Katarzyna Matuszak

Opracowano na podstawie: W. Seneta, J. Dolatowski, Dendrologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 43-45. Fot. depositphotos oraz archiwum własne.