Aster gawędka - odmiany, uprawa, właściwości
Aster gawędka jednym z najwcześniej kwitnących astrów jesiennych. Ten kompaktowy, mało wymagający oraz obficie kwitnący aster jest często uprawiany na rabatach, w pojemnikach oraz na skalniakach. Dowiedz się jak wygląda uprawa i sadzenie astra gawędka w ogrodzie oraz jakie właściwości ma ta wieloletnia roślina. Przedstawiamy najciekawsze odmiany astra gawędka, które warto mieć w swojej kolekcji.
Aster gawędka - Aster amellus
Fot. pixabay
Aster gawędka - właściwości i zastosowanie
Aster gawędka (Aster amellus) to bylina należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae) występująca w stanie naturalnym w środkowej, południowej i wschodniej Europie oraz w Azji. Aster ten rośnie dziko także w naszym kraju. W Polsce stanowiska astra gawędka można spotkać na Pomorzu Wschodnim, Roztoczu, Wyżynie Lubelskiej oraz Małopolskiej i w dorzeczu Wisły.
Warto wiedzieć!
Aster gawędka w stanie naturalnym jest w Polsce pod ścisłą ochroną. Dziko występujących roślin, pod karą grzywny, nie wolno zrywać, uszkadzać oraz niszczyć.
Aster gawędka to roślina wieloletnia, wolno rosnąca, o krzaczastym pokroju i wysokości 60-80 cm. Cała roślina jest porośnięta ostrymi włoskami. Wzniesione pędy pokryte są wydłużonymi, wąskimi, ciemnozielonymi liśćmi. Koszyczkowate kwiaty zebrane są w luźne kwiatostany i utrzymują się od sierpnia do września. Kwiatostan o żółtym środku otoczony jest przez języczkowe kwiaty w kolorze różowym fioletowym oraz białym.
Astry gawędka dobrze wyglądają na rabatach, zwłaszcza bylinowych, w towarzystwie roślin takich jak: dzielżan, rudbekia czy zawilec japoński. Doskonale prezentują się w alpinariach, ogrodach skalnych, naturalistycznych oraz w pojemnikach. Nadają się także na kwiat cięty.
Aster gawędka - Aster amellus
Fot. pixabay
Już w czasach starożytnych aster gawędka miał zastosowanie lecznicze. Młode liście i pędy astra są bogate w wapń, fosfor, żelazo, magnez, sód, witaminę C oraz witaminy z grupy B. Średniowieczni zielarze wykorzystywali tego bylinowego astra w leczeniu nowotworów, niedrożności jelit, histerii i epilepsji.
W wielu kulturach napary z kwiatów i korzeni astra gawędka stosuje się w leczeniu malarii i zapaleniu oskrzeli. Sok z korzenia astra jest wykorzystywany w Nepalu w leczeniu niestrawności oraz zewnętrznie w usuwaniu czyraków.
Warto wiedzieć!
W starożytności uważano astry za kwiaty bogów. Rzymianie i Grecy dekorowali nimi ołtarze i spalali, żeby odstraszać złe duchy oraz węże.
Aster gawędka - odmiany
Aster gawędka doczekał się wielu odmian, różniących się kolorem, wysokością oraz pokrojem. W tabeli poniżej przedstawiamy najładniejsze odmiany astra gawędka, polecane do uprawy w gruncie oraz w pojemnikach.
Aster gawędka - uprawa
Aster gawędka dobrze rośnie w pełnym słońcu, na glebach średnio żyznych, przepuszczalnych i zasadowych.
Zalecane jest sadzenie astrów gawędka wyłącznie wiosną, ponieważ w terminie jesiennym niezbyt dobrze się przyjmują. Najlepszym sposobem pozyskania sadzonek astra jest rozmnażanie przez podział roślin (kwiecień-maj) lub sporządzenie sadzonek wierzchołkowych (w maju).
Astry gawędka sadzimy w rozstawie 30-40x30-40cm, tak by zapewnić im dostęp słońca oraz dobrą cyrkulację powietrza.
Aster gawędka - Aster amellus
Fot. pixabay
Aster gawędka to gatunek odporny na suszę, jedynie młode rośliny wymagają podlewania w przypadku długotrwałego braku opadów.
Dość wymagający pod względem pokarmowym aster gawędka dobrze reaguje na wiosenne nawożenie dojrzałym kompostem. Wiosną i latem co 2 tygodnie zasilamy astry nawozami wieloskładniowymi przeznaczonymi dla roślin kwitnących.
Aster gawędka jest gatunkiem mrozoodpornym i nie wymaga osłaniania na zimę. Wystarczy po kwitnieniu ściąć tuż nad ziemią uschnięte pędy, żeby nie stały się pożywką dla chorób i szkodników.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Przeczytaj również:
- Kwiaty jesienne do ogrodu
- Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
- Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
Opracowano na podstawie:
1. M. Monder, Astry, czyli gwiazdy w Działkowiec 9/2017, s. 4-6;
2. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002 s. 154;
3. K. Oszkinis, Kwiaty od A do Z, PWRiL, Warszawa 1979, s. 94-95;
4. Rośliny ozdobne, Skrypt dla studentów wydziałów ogrodniczych akademii rolniczych, PWN, Warszawa 1987, s. 385.
