Rudbekia - odmiany i uprawa
Rudbekia to jedna z bardziej znanych roślin, która co roku cieszy nas swoim wspaniałym wzrostem i kolorem kwiatów. Rudbekie to duże i piękne rośliny, dlatego nie sposób przejść obok nich obojętnie. Nadają się zarówno na rośliny rabatowe jak i do wazonu, są naprawdę szeroko stosowane. Zanim jednak posadzimy rudbekię w ogrodzie warto zapoznać się z jej wymaganiami, a także odmianami rudbekii, których naprawdę jest wiele.
Rudbekia błyskotliwa 'Goldstrum' jest byliną kwitnącą aż do września. Ma duże koszyczki kwiatowe, o średnicy do 12 cm
Rudbekia - charakterystyka
Rudbekia (Rudbeckia) to rodzaj roślin obejmujący około 30-40 gatunków pochodzących z Ameryki Północnej. Do naszych ogrodów przywędrowało zaledwie kilka gatunków, o zmiennej długości życia. Rudbekie to rośliny jednoroczne, dwuletnie lub byliny zielne. Posiadają niezwykle żywe kolory kwiatów. Kwiaty to charakterystyczne koszyczki z żywo wybarwionymi kwiatami języczkowymi a także ciemnymi kwiatami rurkowymi skupionymi w środku kwiatu (to właśnie kwiaty rurkowe tworzą charakterystyczny ciemny środek kwiatu). Kwiaty pojawiają się dość późno, ale są bardzo duże i liczne. Rośliny te dorastają do 60-90 cm.
Uprawa rudbekii
Rośliny należące do rodzaju rudbekia nie są wymagające. Lubią słoneczne, otwarte miejsca, tolerują większość przepuszczalnych gleb, nie wysychają latem. Wysokie rośliny należy palikować, ponieważ mogą się łamać pod wpływem wiatru, lub silnych deszczów.
Uwaga!
Wszystkie rudbekie należy chronić przed ślimakami, gyż bardzo łatwo padają ich łupem.
Rudbekie są roślinami miododajnymi, lubianymi przez pszczoły i motyle
Uprawa rudbekii nie jest trudna. Byliny należy sadzić wczesną wiosną lub późną jesienią. Aby przedłużyć kwitnienie należy regularnie usuwać przekwitnięte kwiaty. Pod koniec jesieni byliny powinny być nisko cięte, ok 15-20 cm nad ziemią. Zaletą uprawy rudbekii jest też łatwe rozmnażanie, głównie z nasion. Obecnie jednak można kupić już wyrośnięte okazy w szkółkach, co znacznie przyspiesza uprawę rudbekii. Na stałe miejsce rośliny sadzimy w odstępach co 30-60 cm, w zależności od gatunku lub odmiany rudbekii. Można też rozmnażać rudbekię poprzez podział kęp, zabieg wykonujemy na wiosnę. Należy być delikatnym, żeby nie uszkodzić korzeni rośliny.
Ciekawostka!
Jeżeli ścinamy rudbekie do wazonu, warto przed włożeniem do wody, zanurzyć na pół minuty końce ich pędów we wrzącej wodzie.
Rudbekia - gatunki i odmiany
Rudbekie ze względu na łatwą uprawę i piękny efekt końcowy stały się naprawdę popularne, toteż ich gatunków i odmian hodowcy uzyskali naprawdę sporo. Oto najpopularniejsze z nich:
Rudbekia purpurowa (Rudbeckia purpurea) - jest to wysoka roślina, o sztywnych pędach, dzięki czemu nie trzeba jej palikować. Posiada niezwykły kolor kwiatów, jak dla tego rodzaju ponieważ jest on ciemno fioletowy. Rudbekia purpurowa jest byliną o szerokim zastosowaniu, może być sadzona na rabatach, lub ścinana do wazonów. Można ją nabyć w pojemniku, już wyhodowaną, lub też wysiać z nasion. Rudbekię purpurową wysiewamy w maju lub czerwcu. Preferuje stanowiska słoneczne. Jest bardzo odporna na mróz, a także wszelkie ataki szkodników czy patogenów. Warto wiedzieć, że rudbekia purpurowa jest rośliną miododajną.
Rudbekia owłosiona (Rudbeckia hirta) - posiada sztywne i grube łodygi, pokryte szorstkimi włoskami. Liście długości 10 cm., lancetowate, grubo ząbkowane i podobnie jak łodygi owłosione. Kwiaty są koloru złocistej żółci, bardzo pięknie prezentują się na rabatach. Dorasta do 80 cm wysokości. Dostępna jest w wielu ciekawych odmianch.<
Rudbekia owłosiona - Rudbeckia hirta
Fot. pixabay
Rudbekia owłosiona 'Goldilocks' - roślina jednoroczna, jest jedną z najpopularniejszych i najpiękniejszych odmian rudbekii. Posiada piękne, złociste kwiaty, szerokości do 8 cm. Kwitnie od połowy lata do późnej jesieni. Pojedyncza roślina ma 60 cm wysokości i 30 cm szerokości.
Rudbekia owłosiona 'Rustic Dwarfs' - ta odmiana rudbekii posiada kwiaty wielkości 15 cm!
Rudbekia owłosiona 'Cat's Eye' - jedna z najnowszych odmian rudbekii, posiada żółte kwiaty o zielonym środku.
Rudbekia owłosiona 'Toto' lub 'Becky' - są to niskie rudbekie, 25-40 cm, ale o dużych kwiatach do 10 cm średnicy.
Rudbekia owłosiona 'Sonora' i 'Marmalade' - są to odmiany rudbekii owłosionej o średnim wzroście.
Rudbekia dwubarwna (Rudbeckia hirta var. pulcherrima) - jest to roślina jednoroczna, dorasta nawet do 1 m wysokości. Jest to krzyżówka rudbekii owłosionej, dlatego łodygi jak i liście są owłosione. Kwiaty są niezwykle piękne, czarny środek, od wewnątrz ciemno-pomarańczowe na zewnątrz żółte. Przepięknie prezentuje się na rabatach. Stanowisko najlepiej słoneczne, wtedy bardziej obficie kwitnie. Nasiona można wysiewać na miejsce stałe już w maju. Rudbekia dwubarwna to niezwykle dekoracyjna roślina, a uprawa jej jest łatwa, dlatego warto poszerzyć swoją kolekcję o ten gatunek.
Rudbekia błyskotliwa 'Goldstrum' (Rudbeckia fulgida) - jest to bylina. Kwitnie długo i obficie, VII-IX. Kwiaty w kolorze złotej żółci, pędy rozgałęzione. Tworzy szeroką i zwartą kępę. Rudbekia błyskotliwa preferuje słoneczne stanowisko, ze średnio-wilgotną glebą, gliniastą i żyzną.
Rudbekia naga 'Plena' (Rudbeckia laciniata) - bardzo wysoka bylina, 160-200 cm. Wydaję kaskadę pięknych, pełnych i żółtych kwiatów, VIII-IX. Ze względu na wysoki wzrost rudbekia naga wymaga czasem podpór. Należy pamiętać o zasilaniu nawozem. Aby pędy były bardziej sztywne należy w połowie czerwca przyciąć je do połowy wysokości. Jesienią przycinamy u podstawy. Najlepiej rozmnażać przez podział kępy, wiosną. Preferuje słoneczne stanowisko.
Rudbekia trójklapowa (Rudbeckia triloba) - jednoroczna, wspaniale kwitnąca rudbekia. Kwiaty żółto-pomarańczowe, o czarnym i wypukłym środku, VII-IX. Dorasta do 100-140 cm wysokości, dlatego czasem wymaga podpory.
Rudbekia a jeżówka - różnice
Rudbekie bywają czasem mylone z jeżówkami. Chociaż zarówno jeżówka, jak i rudbekia należą do różnych rodzajów, to zaliczają się do tej samej rodziny astrowatych (Asteraceae), stąd ich duże podobieństwo.
Obie rośliny tworzą wzniesione pędy, na których latem rozwijają się koszyczkowe kwiatostany. Dawniej kwiaty jeżówki wyróżniały się barwą fioletoworóżową, a rudbekii ciepłymi odcieniami żółci i pomarańczu. Obecnie, za sprawą różnorodności odmian, oba rodzaje występują w różnych odcieniach purpury, różu, czerwieni, bieli, żółci, pomarańczu i brązu.
Jak zatem odróżnić jeżówkę od rudbekii? Oto kilka wskazówek.
Różnice między roślinami uwidaczniają się głównie w wyglądzie koszyczkowych kwiatostanów, które u jeżówki są większe niż u rudbekii. Kwiaty rurkowe jeżówki są ostro zakończone i tworzą kolczasty środek, mają zazwyczaj kolor od pomarańczowego po brązowy. Kwiaty języczkowe zaś są promieniste, a ich końcówki są często lekko wygięte ku górze.
Kwiaty rurkowe rudbekii są zazwyczaj ciemnobrązowe, prawie czarne, tępo zakończone. Kwiaty języczkowe rudbekii lekko się zwieszają.
Katarzyna Matuszak
Opracowano na podstawie:
1. Dr. D.G. Hessayon, Ekspert - rośliny rabatowe, Muza S.A., Warszawa 2000, s. 35;
2. Bernard Hertle, Peter Kiermeier, Marion Nickig, Najpiękniejsze kwitnące Kwiaty Ogrodów, Delta W-Z, Warszawa 1994, s. 175-176;
3. Zuzanna Dawidowicz, Popularne Rośliny Ogrodowe, Wydawnictwo Ryszard Kluczyński, Kraków 1996, s. 165-166.
Przeczytaj również:
Astry jesienne wieloletnie
Astry jesienne to chyba najbardziej popularne kwiaty, które mogą zdobić ogrodowe rabaty, a także balkony i tarasy, w okresie późnej jesieni, kiedy to wygląd większości roślin nieubłaganie przypomina nam o tym, że ich czas dobiega już końca. Więcej...
Czosnek ozdobny - uprawa, odmiany, sadzenie
Czosnek ozdobny to roślina cebulowa o bardzo ciekawych kwiatostanach. U części odmian są to wręcz ogromne, kuliste kwiatostany na szczycie wysokiej łodygi, co sprawia, że od razu przykuwają uwagę. Więcej...
Dalie, georginie - uprawa, sadzenie, odmiany ogrodowe
Dalie, lub inaczej - georginie, to przepięknie kwitnące rośliny bulwiaste. Cenione są za swoje wspaniałe kwiatostany, u niektórych odmian w postaci ogromnych, soczyście wybarwionych kul, oraz długi termin kwitnienia - od początku lata aż do jesieni. Więcej...
