Kapusta pekińska. Właściwości, odmiany i uprawa na działce
Kapusta pekińska to warzywo pochodzące z Chin. Ze względu na bogate właściwości odżywcze kapusty pekińskiej oraz możliwość uprawy jako rośliny poplonowej zasługuje ona na większe zainteresowane. Zobacz jak wygląda uprawa kapusty pekińskiej na działce oraz które odmiany kapusty pekińskiej warto wybrać. Podpowiadamy jak uzyskać smaczną kapustę pekińską z własnej uprawy!
Kapusta pekińska
Fot. depositphotos
Kapusta pekińska - właściwości
Kapusta pekińska (Brassica rapa subsp. Pekinensis) wytwarza podłużne, owalne liście o długości od 30 do 60 cm. Z zewnątrz zabarwione są na jasnozielony kolor, wewnątrz są zaś kremowe. Środkowe nerwy kapusty są mięsiste, białe i wstęgowato rozkrzewione. Główki kapusty pekińskiej są owalne lub podłużne w zależności od odmiany.
Kapustę pekińską można spożywać na surowo lub po ugotowaniu, a także jako warzywo kwaszone. Ma zatem ona szerokie zastosowanie w kuchni. Warto ją wykorzystać również dlatego, że w porównaniu do innych odmian kapust, kapusta pekińska jest najlżej strawna i najdelikatniejsza w smaku.
Odżywcze i zdrowotne właściwości kapusty pekińskiej wynikają z wysokiej zawartości soli mineralnych: wapnia, fosforu, żelaza, magnezu, potasu oraz olejków gorczycznych. Kapusta pekińska zawiera również znacznie ilości białka łatwo przyswajalnego przez organizm ludzki, o korzystnym składzie aminokwasowym. Z tego względu warto kapustę pekińską włączyć do diety wegańskiej.
Kapusta pekińska jest bogata w witaminę C, której ilość może być jednak różna w zależności od terminu uprawy i odmiany. Wartość kaloryczna kapusty pekińskiej wynosi ok. 36 kcal na 100g warzywa.
Kapustę pekińską można spożywać na surowo, jak i gotowaną
Fot. pixabay
Odżywcze właściwości kapusty pekińskiej sprawiły, że warzywo to polecane jest w rozmaitych dietach prozdrowotnych. Zawarte w kapuście pekińskiej żelazo zapobiega anemii, wapń wzmacnia kości, zaś potas jest odpowiedzialny za pracę mięśni i dobrą koncentrację. Kapusta pekińska to także cenne źródło kwasu foliowego. Poleca się ją dla kobiet w ciąży, gdyż w przeciwieństwie do innych kapust nie powoduje wzdęć.
Warto zwrócić uwagę również na zawartą w kapuście pekińskiej siarkę, która poprawia wygląd włosów, paznokci i skóry. Z zawartości siarki wynika jednak również nieprzyjemny zapach kapusty pekińskiej, wydzielający się podczas gotowania. Można go uniknąć dodając do garnka nieco orzechów włoskich lub gotując kapustę bardzo krótko, bez przykrycia.
Kapusta pekińska - odmiany
Odmiany kapusty pekińskiej różnią się między sobą długością okresu wegetacji, okresem uprawy, zalecanym miejscem uprawy, a przede wszystkim kształtem i wysokością główek, odpornością na wybijanie w pęd kwiatostanowy (czyli tzw. jarowizację) i wrażliwością na choroby. Wymagania kapusty pekińskiej co do temperatury, sprawiają, że do uprawy amatorskiej na działce, czy w ogródku, najlepiej wybierać odmiany do uprawy na zbiór jesienny. Wówczas uprawę kapusty pekińskiej rozpoczyna się w lipcu, mająć możliwość zapewnienia jej jak najwyższych temperatur w początkowej fazie wzrostu.
Odmiany kapusty pekińskiej polecane do uprawy na grządkach na zbiór jesienny to:
- kapusta pekińska 'Granaat' - tworzy zwarte, długie, główki wysokości ok. 50 cm i szerokości 12 cm. Doskonale nadaje się do uprawy z siewu wprost do gruntu w terminie letnim,
- kapusta pekińska 'Bristol' - nasiona tej odmiany wysiewa się do doniczek w połowie czerwca, zaś na grządki rośliny wysadza się w drugiej połowie lipca. Ze względu na delikatny system korzeniowy, należy pamiętać o regularnym nawadnianiu roślin. Zbiór będzie możliwy we wrześniu lub październiku. Główki tej odmiany kapusty pekińskiej najlepsze są do bezpośredniego spożycia.
Jeżeli chcemy zdecydować się na wiosenną uprawę kapusty pekińskiej, musimy pamiętać o zapewnieniu produkowanej rozsadzie odpowiedniej temperatury w szklarni lub ogrzewanym tunelu. Z odmian kapusty pekińskiej do uprawy wiosennej nadają się:
- kapusta pekińska 'Optico F1' - odmiana wczesna, przydatna do uprawy w gruncie i pod osłonami. Można spożywać na surowo, jak i po ugotowaniu. Nadaje się na zbiór późnowiosenny i wczesnoletni (wysiew marzec-kwiecień na rozsadniku lub od razu do gruntu), a także na zbiór jesienny (wysiew czerwiec-lipiec),
- kapusta pekińska 'Manoko F1' - odmiana wczesna do uprawy pod osłonami i w gruncie. Polecana do bezpośredniego spożycia i krótkiego przechowywania. Odporna na jarowizację podczas uprawy wiosennej (brak skłonności do przedwczesnego tworzenia kwiatostanów pod wpływem wahań temperatury), wymaga jednak przygotowania rozsady w temp. nie niższej niż 20°C.
Oczywiście warto też zwrócić uwagę na inne cechy odmian kapusty pekińskiej, jak np. odporność na najczęściej występujące choroby tego warzywa. Tolerancją wobec kiły kapusty odznaczają się odmiany kapusty pekińskiej 'Chorus' i 'Parkin', zaś wczesna odmiana 'Nerva' wyróżnia się dobrą odpornością na wybijanie w pęd kwiatostanowy i brunatnienie brzegów liści. Z kolei odmiana kapusty pekińskiej 'Sapporo' idealnie sprawdza się w świeżych sałatkach ze względu ma bardzo kruche i soczyste liście.
Kapusta pekińska - uprawa
Kapustę pekińską uprawia się z siewu wprost do gruntu lub z rozsady. Uprawę z rozsady stosuje się w uprawie pod osłonami oraz w uprawie na grządkach na wcześniejszy zbiór. Kapusta pekińska może być uprawiana na grządkach warzywnych w okresie wiosennym, letnim i jesiennym ale tylko w tym ostatnim udaje się z siewu wprost do gruntu. Natomiast w szklarni lub w tunelach uprawia się ją najczęściej jako przedplon wczesną wiosną lub jako poplon późną jesienią.
Kapusta pekińska uprawiana na działce
Fot. depositphotos
Kapusta pekińska uprawiana w szklarni wczesną wiosną powinna być zebrana do połowy kwietnia, gdyż opóźnienie zbioru może spowodować wybijanie w pęd kwiatostanowy, czyli tzw. jarowizację. Z tego samego powodu uprawy jesiennej kapusty pekińskiej nie należy rozpoczynać przed połową lipca.
Wiosenna uprawa kapusty pekińskiej w polu udaje się tylko z rozsady. Wysadzając rozsadę na pole należy dobrze zabezpieczyć sadzonki przed spadkami temperatur np. przykrywając je agrowłókniną.
Do prawidłowego wzrostu i wytworzenia zwartych główek o dobrych walorach smakowych kapusta pekińska wymaga dość specyficznego przebiegu temperatur:
- około 20°C w początkowej fazie wzrostu, na etapie produkcji rozsady (jeżeli nie zapewni się odpowiednio wysokiej temperatury rośliny będą podatne na jarowizację, czy zbyt wczesne wybijanie w kwiatostany),
- 15-16°C podczas wiązania główki,
- 10-13°C. w końcowej fazie uprawy aż do zbiorów.
Taki układ temperatur, czyli ciepło na początku uprawy i chłodniej im bliżej terminu zbioru, w uprawie amatorskiej kapusty pekińskiej na działce lub w ogródku najłatwiej uzyskać przy wysiewie latem na zbiór jesienny. Dlatego najlepsze zbiory kapusty pekińskiej pozyskuje się z uprawy jesiennej, uprawiając ją na grządkach od wysiewu w połowie lipca do zbioru w październiku. W tym czasie kapusta pekińska może być uprawiana jako poplon po grochu, sałacie lub szpinaku.
Terminy siewu, sadzenia i zbioru kapusty pekińskiej zebraliśmy w pomocnej tabelce.
Pobierz tę tabelę w wersji do wydrukowania:
Kapusta pekińska źle reaguje na ciężką, zbitą glebę i stojącą wodę. Odczyn pH gleby do uprawy kapusty pekińskiej powinien wynosić od 6,5 do 7,5. Na glebach o niższym pH kapusta pekińska źle rośnie i jest łatwo porażana przez kiłę kapusty. Gleby lekkie dobrze jest wzbogacić w próchnicę dużymi dawkami kompostu lub obornika.
W uprawie kapusty pekińskiej bardzo ważne jest zmianowanie. Tak jak i przy innych kapustnych, tak i przy kapuście pekińskiej, obowiązuje zasada uprawy na tym samym stanowisku nie częściej jak raz na 3 lata. Bardzo dobrym przedplonem dla kapusty pekińskiej będą wczesne ziemniaki. Kapusta pekińska sama też jest dobrą rośliną na przedplon. Dobrze zacienia podłoże, utrzymuje gruzełkowatą strukturę i hamuje rozwój chwastów.
Jeżeli kapusta pekińska siana jest od razu na grządki, na powierzchni 10m² wysiewamy ok. 2g nasion kapusty pekińskiej. Przy uprawie z rozsady, nasiona kapusty pekińskiej najlepiej siać do doniczek aby potem móc je delikatnie przesadzić do gruntu. Jest to ważne, gdyż korzenie kapusty pekińskiej są delikatne i łatwo je uszkodzić. W uprawie amatorskiej dobrym rozwiązaniem jest wysiew nasion do doniczek torfowych. Podczas wysadzania roślin na grządki sadzi się je razem z doniczkami, które w ziemi szybko się rozłożą, użyźniając podłoże. Wówczas nie ma żadnego ryzyka uszkodzenia korzeni przy przesadzaniu.
Kapusta pekińska - zbiór i przechowywanie
Zbiory kapusty pekińskiej przeprowadzamy po około 60-100 dniach od wysiewu, gdy główki są już dobrze wykształcone. Dokładny termin zależy oczywiście od okresu wegetacji danej odmiany.
Jeżeli kapusta pekińska jest przeznaczona do bezpośredniego spożycia z uprawy jesiennej można ją zbierać od końca września do końca października. Po ścięciu główki kapusty najlepiej od razu usunąć zewnętrzne liście i zawinąć główkę w folię, co zapobiegnie utracie wilgoci. Pamiętajmy aby wszystkie główki kapusty zebrać zanim przyjdą pierwsze przymrozki.
Podczas zbioru kapusty pekińskiej do przechowywania postępuje się nieco inaczej. Otóż nie usuwa się liści ochronnych, a głąb ścina się tuż pod nimi. Następnie główki kapusty układamy pionowo w skrzyneczkach i przenosimy do pomieszczenia przechowalniczego.
Główki kapusty pekińskiej można przechowywać przez okres kilku tygodni w komorach chłodniczych w temperaturze od 0 do 3°C. W warunkach domowych możemy ją zaś przechowywać w lodówce, na dolnej półce, przez maksymalnie 2 tygodnie.
Pamiętajmy przy tym aby kapusty pekińskiej nie trzymać w pobliżu warzyw i owoców wydzielających etylen. Unikajmy zatem przechowywania kapusty pekińskiej obok jabłek, gruszek i pomidorów. W ich towarzystwie liście kapusty pekińskiej zaczną szybko żółknąć.
mgr inż. Joanna Białowąs
Przeczytaj również:
- Warzywa kapustne - rodzaje, gatunki, przykłady. Lista polecanych odmian
- Szkodniki kapusty i ich zwalczanie
- Jakie warzywa sadzić obok siebie - tabela
