Złotnica żółta - jak wygląda, uprawa, zastosowanie

Złotnica żółta (Asphodeline lutea) to mało znana, okazała bylina doskonała na rabaty, obwódki oraz skalniaki w słońcu. Niezbyt wymagająca złotnica najlepiej rośnie na przepuszczalnej, kamienistej glebie w zacisznym i słonecznym miejscu. Zobacz jak wygląda złotnica żółta, jakie jest zastosowanie tej rośliny oraz czy uprawa złotnicy żółtej możliwa jest w Twoim ogrodzie. Podpowiadamy także jak pozyskać sadzonki złotnicy żółtej i gdzie warto je posadzić.

Złotnica żółta - Asphodeline lutea
Fot. depositphotos

Jak wygląda złotnica żółta

Złotnica żółta (Asphodeline lutea) należy do rodziny liliowatych (Liliaceae). W naturze bylina ta występuje w basenie Morza Śródziemnego i w Azji Mniejszej, gdzie porasta górskie zbocza i nieużytki.

Złotnica żółta to bylina osiągająca wysokość od 60 do 120 cm. Z mięsistych korzeni wyrastają długie, szydlaste, ciemnozielone lub niebieskozielone liście zebrane w rozetę. Wzniesione pędy kwiatostanowe są luźno ulistnione do poziomu pierwszych kwiatów, które pojawiają się w maju i czerwcu. Jaskrawożółte, dość duże, gwiaździste kwiaty złotnicy żółtej są zebrane w długie kłosy.

Złotnica żółta - kwiatostany
Fot. ©Anna Błaszczuk

Dekoracyjny wygląd złotnicy podkreślają kuliste, błyszczące, ciemne torebki nasienne. Ponieważ kwiaty złotnicy rozwijają się nierównomiernie, w tym samym czasie można obserwować zarówno nowe, rozwijające się kwiaty, jak i dojrzewające już kuliste torebki nasienne.

Złotnica żółta - kwiaty i torebki nasienne
Fot. ©Anna Błaszczuk

Złotnica żółta - zastosowanie

Ze względu na efektowne kwiaty, owoce i ozdobny wygląd liści, złotnica żółta ma zastosowanie jako roślina ozdobna. Doskonale sprawdza się w ogrodach naturalistycznych, żwirowych oraz jako bylina na skalniak w słońcu. Może być sadzona na mieszanych rabatach oraz jako soliter. Złotnica żółta ma także zastosowanie we florystyce i jest wykorzystywana na kwiaty cięte oraz do tworzenia suchych bukietów.

Złotnica żółta - torebki nasienne
Fot. ©Anna Błaszczuk

Aby podkreślić urodę złotnicy zaleca się sadzenie w jej pobliżu roślin o kontrastowym pokroju oraz kolorze kwiatów. Złociste kwiaty złotnicy żółtej pięknie prezentują w sąsiedztwie roślin kwitnących na niebiesko i fioletowo, jak na przykład: lawenda wąskolistna, kocimiętka Fassena, szałwia omszona, rozwar wielkokwiatowy.

U podstawy wysokich pędów złotnicy dobrze prezentują się także: kraspedia kulista, mikołajek, szarotka alpejska czy żagwin ogrodowy.

Złotnica żółta - Asphodeline lutea
Fot. depositphotos

Złotnica żółta ma też zastosowanie kulinarne. Mięsiste korzenie złotnicy były cenione przez starożytnych Greków za walory smakowe oraz odżywcze. Podawano je pieczone z solą i oliwą lub ucierano z dojrzałymi figami. Pędy złotnicy, zbierane późnym latem i jesienią, można jeść po ugotowaniu, zaś złociste kwiaty, ze względu na słodki smak, mają zastosowanie w cukiernictwie - stanowią dodatek do lodów i deserów.

Złotnica żółta - uprawa

Złotnica żółta - uprawa Złotnica żółta jest łatwą w uprawie byliną odporną na słońce i krótkotrwałą suszę. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej, kamienistej, umiarkowanie żyznej glebie o obojętnym odczynie. Ze względu na wysokość roślina wymaga osłony przed silnymi wiatrami. Dlatego warto posadzić ją w miejscu osłoniętym i zacisznym.

Bylina ta zaliczana jesto do strefy mrozoodporności roślin 6-7). Wytrzymuje spadki temperatury do -15°C. W rejonach o ostrzejszych zimach wskazane jest osłanianie złotnicy na zimę stroiszem lub agrowłókniną.

Złotnica żółta - Asphodeline lutea
Fot. pixabay

Złotnica żółta jest odporna na suszę, ale jeżeli latem przez bardzo długi czas nie spadnie deszcz, konieczne będzie umiarkowane podlewanie roślin. Zwłaszcza młode okazy powinny mieć zapewnioną dostateczną ilość wody, gdyż w innym przypadku nie ukorzenią się prawidłowo. Podczas podlewania złotnicy żółtej warto mieć na uwadze, że przelanie bardzo niekorzystnie wpływa na system korzeniowy złotnicy, który szybko gnije i obumiera.

W uprawie złotnicy żółtej warto kilka razy w sezonie stosować zbilansowany nawóz dla roślin kwitnących.

Złotnica żółta - jak pozyskać sadzonki

Złotnica żółta może być łatwo rozmnożona przez nasiona oraz przez podział roślin.

Sadzonki złotnicy z siewu nasion

Nasiona złotnicy żółtej wysiewamy pod osłonami. Wczesną wiosną, w marcu lub kwietniu, siejemy nasiona do skrzynek z podłożem do ukorzeniania. Kiełkowanie następuje zwykle w ciągu 1-3 miesięcy w temperaturze 15°C. Gdy siewki wytworzą 2-4 liście właściwe, przesadzamy je do doniczek i hodujemy pod osłonami aż do wiosny następnego roku. Na rabacie sadzimy rozsadę w drugiej połowie maja. Rozstawa sadzenia złotnicy wynosi 30-45 cm.

Rozmnażanie złotnicy żółtej przez podział

Chociaż najlepszym czasem na rozmnażanie złotnicy żółtej przez podział jest wczesna wiosna lub późne lato, to może być ona z powodzeniem dzielona przez cały sezon wegetacyjny, o ile jest dobrze wyrośnięta i prawidłowo pielęgnowana.

Żeby przygotować sadzonki złotnicy żółtej najpierw należy wykopać dojrzałą roślinę i podzielić ją na mniejsze części. Każda sadzonka powinna mieć zdrowy korzeń i kilka pędów. Rany po cięciu zabezpieczamy węglem drzewnym, po czym umieszczamy sadzonki złotnicy w doniczkach z podłożem złożonym z piasku i torfu (1:1). Doniczki ustawiamy w miejscu ciepłym i jasnym, ale osłoniętym przed ostrymi promieniami słońca. Po około sześciu tygodniach sadzonki złotnicy żółtej powinny się ukorzenić.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Przeczytaj również:

• Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
• Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
• Żółty ogród - rośliny kwitnące na żółto, żółte liście i owoce

Opracowano na podstawie:
1. B. Grabowska, T. Kubala, Encyklopedia bylin t. I, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2011, s. 139;
2. J. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002, s. 152.