Storczyk cymbidium - odmiany, uprawa w domu, choroby

Storczyk cymbidium (Cymbidium) to bardzo dekoracyjna i długo kwitnąca roślina doniczkowa o obfitych kwiatostanach. Miniaturowe odmiany cymbidium dobrze czują się w naszych mieszkaniach i wspaniale kwitną. Z tego artykułu dowiesz się jak powinna wyglądać uprawa cymbidium w domu oraz które odmiany storczyka cymbidium są najciekawsze. Wyjaśniamy również jakie choroby i szkodniki mogą zagrażać tej roślinie.

Storczyk Cymbidium
Fot. depositphotos

Storczyk cymbidium - jak wygląda i kiedy kwitnie?

Rodzaj Cymbidium obejmuje ponad 50 gatunków roślin należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczyki te występują w stanie naturalnym na obszarze od Himalajów po Australię. Storczyki cymbidium stały się szeroko rozpowszechnione w Europie dzięki pięknie kwitnącej hybrydzie Cymbidium alexander 'Westonbirt'. Ta odmiana Cymbidum została wyhodowana na początku XX wieku w Anglii przez hodowcę X. G. Alexanderna.

Storczyki z rodzaju Cymbidium są hodowane na całym świecie i każdego dnia powstają nowe mieszańce międzygatunkowe. W wyniku eksperymentów powstała cała grupa roślin zwanych Cymbidium hybridum, z których najpopularniejsze są rośliny miniaturowe, najczęściej hodowane w naszych domach.

Pędy cymbidium są wzniesione i osiągają wysokość do 50-60 cm. Wyrastają z pseudobulw otoczonych wąskimi, ostrymi, skórzastymi liśćmi. Na jednym pędzie kwiatostanowym znajduje się 15-20 kwiatów. Cymbidium kwitnie raz w roku, a kwiaty zachowują swoje piękno i świeżość nawet przez 3 miesiące.

Storczyk cymbidium - odmiany

Co roku hodowane są nowe odmiany cymbidium, ale większość z nich sprzedawana jest bez nazwy. Tylko specjalistyczne szkółki i sklepy oferują konkretne gatunki i odmiany tych storczyków. Oto niektóre z ciekawszych odmian storczyków Cymbidium dostępnych w sprzedaży:

• Cymbidium 'Groen Getouft' - kwiaty zielonożółte
• Cymbidium 'Nicole`s Valentine' - kwiaty w tonacji czerwonej
• Cymbidium 'Wit' - kwiaty białe z różowymi plamkami
• Cymbidium 'Dural' - kwitnie w tonacji pomarańczowej
• Cymbidium 'Beatriz Kunning' - kwiatostan purpurowo-pomarańczowy
• Cymbidium 'Ensichlor' - miniaturowa odmiana o kremowych kwiatach
• Cymbidium 'Marie Bashir' - kwiaty w tonacji pomarańczowej

Storczyk cymbidium - uprawa w doniczce

Cymbidium to wyjątkowo światłolubne storczyki, które wymagają przez cały rok miejsca jasnego i pełnego rozproszonego światła. Latem, od połowy maja do września, korzystnie jest wynosić rośliny na zewnątrz, osłaniając przed bezpośrednim słońcem i deszczem. Jesienią przenosimy storczyki do pomieszczeń, zapewniając im jak najwięcej światła.

Storczyk Cymbidium
Fot. pixabay

W uprawie cymbidium niezwykle ważna jest temperatura otoczenia. Latem rośliny preferują temperatury w przedziale 22-27°C w dzień i o 3-4°C niższe w nocy. Ta różnica temperatur między dniem, a nocą jest niezbędna, by wykształciły się pąki kwiatowe. Jesienią przenosimy donice do pomieszczeń, w których temperatura nie powinna przekroczyć 14°C. Wrażliwe odmiany Cymbidium reagują zrzucaniem pąków w zbyt ciepłych pomieszczeniach. Kwiaty po rozwinięciu najdłużej utrzymują się w niezbyt wysokich temperaturach 16 -21°C.

Cymbidium sadzimy w specjalnej ziemi do storczyków (o odczynie pH 4,5-5,5) będącej mieszanką kory sosnowej, torfu, mchu, piasku i rozdrobnionych korzeni paproci. Ważne, żeby podłoże dla storczyków było lekkie i przepuszczalne.

Storczyki cymbidium lubią dość wysoką wilgotność powietrza. Latem dobrze reagują na regularne zraszanie, ale wyłącznie ciepłą deszczówką lub wodą destylowaną. Zimą lepiej zrezygnować ze zraszania, ponieważ zbyt wysoka wilgotność w tym okresie naraża rośliny na choroby oraz zagniwanie. Lepiej ustawić w pobliżu doniczki nawilżacz powietrza.

Storczyk Cymbidium
Fot. pixabay

Storczyki cymbidium potrzebują częstego podlewania, lecz nie tolerują zbyt wilgotnego podłoża i zastoin wody. Podlewamy je obficie przez cały rok, latem co 3-4 dni, a zimą raz w tygodniu. Unikamy podlewania storczyków z góry. Lepiej zanurzyć na krótko doniczkę do połowy w wodzie, a następnie pozwolić nadmiarowi wody odpłynąć.

Regularne i obfite nawożenie Cymbidium wiosną i latem jest konieczne dla prawidłowego wzrostu oraz kwitnienia roślin. Możemy połączyć nawożenie z podlewaniem, raz w tygodniu zasilając cymbidium specjalistycznymi nawozami do storczyków. W razie potrzeby, można też stosować dokarmianie dolistne.

Nawożenie storczyków. Kiedy i czym nawozić storczyki?
Prawidłowy termin nawożenia i odpowiedni nawóz to podstawa, żeby storczyki kwitły bujnie i długo. Dowiedz się, kiedy i jak nawozić storczyki oraz jaki nawóz do storczyków zastosować. Więcej...

Storczyk cymbidium - przesadzanie

Czas na przesadzenie storczyka cymbidium to moment, w którym staje się zbyt duży i przerasta doniczkę, lub gdy rośnie w tym samym podłożu od 3-4 lat. Cymbidium powinny być przesadzane po przekwitnięciu wszystkich kwiatów. Wszelkie narzędzia oraz doniczki powinniśmy wysterylizować, ponieważ storczyki są niezwykle podatne na wiele chorób, zwłaszcza tych o podłożu grzybowym.

Wybierając doniczkę dla naszego storczyka szukamy takiej, która pomieści kilkuletnie przyrosty, jednak nie będzie zbyt obszerna. Idealna odległość między korzeniami, a bokiem doniczki wynosi 3 cm, zaś między podstawą doniczki, a bryłą korzeniową - 5 cm. Przezroczyste donice nie są konieczne dla cymbidium, ponieważ korzenie tych storczyków nie potrzebują światła. Mogą być jednak przydatne w celu sprawdzenia wilgotności podłoża oraz kondycji systemu korzeniowego.

Przesadzanie cymbidium rozpoczynamy od delikatnego wyjęcia rośliny z doniczki, usunięcia podłoża oraz martwych korzeni, liści i łusek ze starych psudobulw. Dzięki temu pozbywamy się potencjalnych źródeł infekcji. Roślina tworzy rozbudowany system korzeniowy złożony z pseudobulw. Gromadzą one wodę i substancje pokarmowe, więc nie powinniśmy ich pochopnie usuwać. Na spodzie doniczki umieszczamy warstwę drenującą - żwirek, lawę wulkaniczną lub keramzyt.

Przesadzanie storczyków
Jaki jest najlepszy termin na przesadzanie storczyków, jaka doniczka będzie odpowiednia i jaką ziemią wypełnić nową doniczkę? Poznaj te zasady, a Twój przesadzony storczyk będzie rósł zdrowo i obficie zakwitnie! Więcej...

Storczyk cymbidium w szklanej kuli

Egzotyczne kwiaty cymbidium stanowią element wielu nietypowych kompozycji florystycznych. Najłatwiejsza w wykonaniu jest ozdoba ze szklanej kuli, którą wypełniamy granulkami hydrożelu. Umieszczamy na nich pojedynczy kwiat cymbidium. Gdy kulki żelowe zaczynają tracić jędrność delikatnie je podlewamy.

Storczyk cymbium - rozmnażanie

Cymbidium rozmnażamy przez podział. Każda nowa sadzonka powinna mieć co najmniej dwie lub trzy pseudobulwy. Pseudobulwy storczyków są dość gęsto ułożone, dlatego przy przesadzaniu lub dzieleniu należy zachować ostrożność. Sadzonki od razu umieszczamy w docelowych pojemnikach.

Stare, bezlistne pseudobulwy mogą być również wykorzystywane do rozmnażania, nawet jeśli nie mają korzeni. Oddzielamy je od głównej rośliny, układamy na wilgotnym mchu i przykrywamy szklanym pojemnikiem lub umieszczamy w miniszklarni. Regularnie zraszamy, dopóki nie wytworzą korzeni.

Storczyk Cymbidium
Fot. pixabay

Storczyk cymbidium - błędy w uprawie

Często zła kondycja storczyków wynika nie tyle z porażenia przez choroby czy szkodniki, ale z powodu błędów w uprawie. Najczęściej popełniane błędy wynikają z:

• nadmiernego podlewania storczyków - w wyniku przelania korzenie roślin a gniją, a liście i kwiaty opadają. Można spróbować uratować przelaną roślinę usuwając uszkodzoną tkankę i wymieniając podłoże,
• przenawożenia roślin - wyniku zasolenia podłoża korzenie storczyka brunatnieją, miękną i wilgotnieją. Nie mogą prawidłowo pobierać wody i substancji pokarmowych. Możemy spróbować uratować uszkodzoną roślinę przepłukując korzenie, usuwając uszkodzoną tkankę i przesadzając roślinę do nowego podłoża. Dopóki storczyk nie wytworzy nowych korzeni dokarmiamy go wyłącznie dolistnie,
• ekspozycji na słońce - ostre promienie słoneczne mogą poparzyć roślinę. W wyniku poparzenia tkanki roślinne ulegają uszkodzeniu. Często dochodzi do zainfekowania tkanek chorobami grzybowymi. Najlepiej poparzone organy usunąć, a roślinę ustawić w nieco bardziej osłoniętym miejscu,
• niedostatecznego wietrzenia pomieszczeń - stojące powietrze sprzyja rozwojowi wirusów, bakterii i grzybów. Brak cyrkulacji jest szczególnie niebezpieczny po podlewaniu i zraszaniu roślin.

Storczyk cymbidium - choroby i szkodniki

Mokra zgnilizna bakteryjna storczyków - choroba powodowana przez bakterie Erwinia carotovora ssp. carotovora - objawia się wodnistymi, ciemnymi plamami na liściach, a czasem także na pseudobulwach. Powyżej zainfekowanych tkanek, blaszka liściowa żółknie, a następnie zamiera. Nieprzyjemny zapach rozkładających się tkanek jest charakterystyczny dla tej choroby storczyków. Gdy zauważymy pierwsze objawy infekcji usuwamy chore organy, a miejsce cięcie zasypujemy sproszkowanym węglem aktywnym.

Fytoftoroza storczyka - choroba wywoływana przez grzyby z rodzaju Phytophthora. W efekcie ataku fytoftorozy ciemne plamy pojawiają się u nasady pędów, stopniowo porażając cały pęd. Objawy infekcji pojawiają się także na kwiatach oraz środkowych częściach blaszki liściowej. Gdy zauważmy objawy fytoftorozy na storczyku Cymbidium przede wszystkim usuwamy porażone organy, a całe rośliny opryskujemy i podlewamy 2-4-krotnie co 10-14 dni stosując naprzemiennie preparaty Polyversum WP (w stężeniu 0,05%) i Biosept Active Spray.

Fuzarioza storczyka - to jedna z najpoważniejszych chorób storczyków wywoływana przez grzyby Fusarium Spp. Na podstawie pędu porażonych roślin widoczna jest ciemna zgnilizna z pomarańczowymi skupiskami zarodników grzyba. Dolne liście brązowieją i zamierają, pędy łamią się u podstawy. Chore rośliny coraz wolniej rosną, aż całkowicie zamierają. Porażone storczyki należy usunąć. Zapobiegawczo sąsiadujące rośliny możemy kilkukrotnie opryskać Biosept Active Spray.

Zgorzel zgnilakowa storczyka - ta choroba wywoływana przez grzyb Pythium ultimum objawia się spowolnionym wzrostem rośliny. Porażone liście blakną i marszczą się, a korzenie gniją. Żeby zapobiec chorobie przede wszystkim trzeba ostrożnie podlewać rośliny i nie dopuszczać do zastoin wody. Chore rośliny usuwamy, a pozostałe opryskujemy łącznie z podłożem preparatem Biosept Active w odstępach 10 dniowych.

Antraknoza storczyka - ta choroba, wywoływana przez grzyby Colletotrichum gloeosporioides, C. cinctum, objawia się występowaniem na liściach dużych, wodnistych, jasnobrązowych plam, które szybko zasychają. Na spodniej stronie blaszki liściowej, w miejscu infekcji, zarodniki grzyba układają się w charakterystyczne pierścienie. Na szypułkach kwiatów widoczne są lekko zagłębione, szybko powiększające się plamy.

Żeby zapobiec tej chorobie Cymbidium należy unikać uszkodzenia storczyków, podlewać rośliny wyłącznie do podłoża i w miarę możliwości obniżyć temperaturę oraz wilgotność powietrza w pomieszczeniu. Po zauważeniu objawów choroby rośliny opryskać 3-4-krotnie co 7-10 dni Biosept Biosept Active Spray.

Szara pleśń storczyka - to choroba wywoływana przez grzyb Botrytis cinerea, przejawiająca się występowaniem brązowych, wodnistych plam na sadzonkach oraz kwiatach storczyków. Na zainfekowanych powierzchniach pojawia się szary nalot zarodników grzyba. Porażone organy zamierają, zasychają bądź gniją. Choroba szybko się rozprzestrzenia na sąsiadujące rośliny. W celu zapobiegania infekcji szarą pleśnią należy unikać zagęszczenia roślin, zwilżania liści i kwiatów oraz wysokiej wilgotności powietrza. Po wystąpieniu objawów choroby storczyki opryskujemy 1-2-krotnie w odstępie 10 dni, stosując na zmianę Polyversum WP (0,05%) lub Biosept Active Spray.

Przędziorek storczykowiec - szkodnik żeruje na dolnej stronie liści, powodując nieregularne, zagłębione plamy. W uszkodzonych miejscach, na górnej stronie blaszki liściowej, widoczne są srebrzyste przebarwienia, które z czasem brązowieją. Mocno porażone rośliny nie kwitną lub zakwitają z dużym opóźnieniem, a kwiaty są nieliczne i drobne. W uprawie roślin doniczkowych do zwalczania przędziorków możemy użyć gotowych preparatów Emulpar Spray 750 ml, Agrococer Spray oraz Substral Multi-Insekt. Przy silnej inwazji szkodników warto sięgnąć po środek owadobójczy Karate Spray.

Wełnowce - żywią się sokami wysysanymi z roślin. Te szkodniki storczyków są bardzo charakterystyczne, gdyż skupiska owadów na dolnej stronie blaszki liściowej i na łodygach, przypominają kępki wełny. W wyniku żerowania wełnowców liście storczyka żółkną i opadają, a roślina przestaje kwitnąć. Gdy zauważymy wełnowce na storczykach opryskujemy rośliny preparatem Spruzit Spray na szkodniki AL.

Tarczniki - mają ciało pokryte płaską tarczką. Ich skupiska dostrzec można na spodniej stronie blaszki liściowej. Wysysają soki, osłabiając roślinę, powodując deformację liści, pędów i kwiatów. Suche powietrze oraz niskie temperatury sprzyjają pojawianiu się tych szkodników. Rośliny zaatakowane przez tarczniki opryskujemy gotowymi preparatami Substral Multi-Insekt, Polysect Długo Działający Hobby lub Sanium AL.

Wciornastki - wysysają soki z liści (srebrzyste przebarwienia na liściach) oraz pąków kwiatowych. Wraz z rozwojem infekcji liście żółkną i opadają, podobnie jak kwiaty. Osłabiona roślina coraz gorzej rośniej, aż w końcu zamiera. Aby wyeliminować wciornastki opryskujemy storczyki preparatami Agrococer Spray lub Karate Spray.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Egzotyka dla każdego - Storczyki w Mój Piękny Ogród 12/2018 s. 26-28,
2. Dżungla w słoiku w Mój Piękny Ogród 12/2018 s. 33-35,
3. E. Smolińska, Nowe lokum dla storczyka w Magnolia 12/2013, s. 48-49,
4. M. Narkiewicz, Trochę inne storczyki w Magnolia 2/2017, s. 48-52,
5. B. Goede, Storczyki, Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 2005, s. 134-150,
6. G. Łabanowski, L. Orlikowski, A. Wojdyła, Jak pielęgnować rośliny doniczkowe. Choroby i szkodniki, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2011, s.179 - 184.

Przeczytaj również:

Jak dbać o storczyki w doniczce?
Storczyki to wciąż jedne z najpopularniejszych roślin doniczkowych. Aby rośliny te jak najdłużej stanowiły ozdobę naszego domu, trzeba je odpowiednio pielęgnować. Zobacz jak dbać o storczyki w doniczce aby pięknie kwitły i zdrowo rosły! Więcej...

Dlaczego storczyk nie kwitnie
Głównymi powodami, dlaczego storczyk nie kwitnie, jest jego zła pielęgnacja oraz błędy w uprawie. Dowiedz się jak pomóc roślinie, by zdobiła Twoje mieszkanie jak najdłużej. Oto 5 najczęstszych powodów dlaczego storczyk nie kwitnie! Więcej...

Plamy na liściach storczyka
Plamy na liściach storczyka mogą mieć rozmaite kształty i kolory. Każdy rodzaj plam wskazuje na inną przyczynę ich powstania - błędy w pielęgnacji, chorobę lub szkodnika. Zobacz skąd się biorą plamy na liściach i jak leczyć storczyki z plamami! Więcej...