Języczka pomarańczowa - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie

Języczka pomarańczowa jest okazałą, mrozoodporną byliną o dużych, dekoracyjnych liściach i koszyczkowatych kwiatach. Polecana jest do cienistych, wilgotnych ogrodów i na obrzeża oczek wodnych. Zobacz, jak wygląda uprawa języczki pomarańczowej w ogrodzie oraz poznaj najładniejsze odmiany języczek. Podpowiadamy też najlepsze sposoby na rozmnażanie języczki pomarańczowej w uprawie amatorskiej.

Języczka pomarańczowa 'Othello'
Fot. depositphotos

Jak wygląda języczka pomarańczowa?

Języczka pomarańczowa (Ligularia dentata) to bylina należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae). Pochodzi z Japonii i Chin. Okazała roślina tworzy kępy dorastające nawet do 150 cm wysokości. Liście języczki są duże i często mają sercowaty lub talerzowaty kształt oraz ząbkowaną krawędź. Osadzone są na długich ogonkach. Z wierzchu liście są zielone. Od spodu zaś, w zależności od odmiany, mogą mieć zabarwienie brązowopurpurowe lub fioletowe.

Również kwiatostany języczki pomarańczowej stanowią atrakcyjną ozdobę. Od sierpnia do września roślina zakwita koszyczkowatymi kwiatami o średnicy 7-11 cm, zebranymi w wiechy liczące po 12-14 kwiatów. Żółtopomarańczowe, miododajne kwiaty języczki pięknie kontrastują z ciemnymi liśćmi.

Języczka pomarańczowa - zastosowanie

Języczka pomarańczowa jest doskonałą rośliną do cienia. Bywa wykorzystywana do nasadzeń o charakterze leśnym i naturalistycznym. Doskonale prezentuje się sadzona zarówno pojedynczo, jak i w grupach oraz jako tło dla mniejszych roślin. Ta dekoracyjna roślina polecana jest na sąsiedztwo dla gatunków o podobnych wymaganiach, takich jak: turzyca japońska, długosz Claytona, rodgersja kasztanowcolistna, bergenia sercowata oraz przywrotnik miękki. Języczka dobrze komponuje się również z funkami, miodunką plamistą, miodunką pstrą i tawułką Arendsa.

• Byliny wieloletnie długo kwitnące - całe lato i jesienią
• Jakie rośliny posadzić wokół oczka wodnego?
• Byliny do cienia i półcienia. Byliny cieniolubne kwitnące i ozdobne z liści
• Byliny na skalniak w cieniu

Języczka pomarańczowa - odmiany

Do rodzaju języczka (Ligularia) należy około 150 gatunków, z których większość jest ozdobna z liści, a niektóre także z kwiatów. Języczka pomarańczowa doczekała się kilkunastu dekoracyjnych odmian, a najpopularniejsze z nich opisujemy poniżej.

Języczka pomarańczowa 'Britt Marie Crawford' - jest średniej wielkości, kępiastą byliną. Ma duże, błyszczące, bordowe liście, a od połowy lata do wczesnej jesieni obficie zakwita złocistymi kwiatami. Roślina po 2-5 latach osiągnie wysokość 1,5 m i szerokość około 1 m.

Języczka pomarańczowa - Ligularia dentata
Fot. pixabay

Języczka pomarańczowa 'Dark Beauty' - dorasta do 1,5 m wysokości oraz 1 m szerokości. Dekoracyjne, duże liście są purpurowozielone z wierzchu oraz ciemnopurpurowe od spodu. W sierpniu na wysokich pędach kwiatostanowych pojawiają się pomarańczowe kwiaty.

Języczka pomarańczowa 'Desdemona' - dorasta do 1 m wysokości i podobnej szerokości. Jej łodygi i liście są purpurowe od spodu, a kwiaty pomarańczowe.

Języczka pomarańczowa 'Franz Feldweber' - tworzy gęste kępy dorastające do 1 m wysokości i podobnej szerokości. Ząbkowate, ciemnozielone, purpurowo nabiegłe liście mają bordowy spód, a pojawiające się latem koszyczkowe kwiaty są żółtopomarańczowe z brązowym środkiem.

Języczka pomarańczowa 'Moorblut' - to krzaczasta, tworząca kępy bylina o zaokrąglonych, ząbkowanych, purpurowobrązowych liściach i gronach pomarańczowożółtych kwiatów, utrzymujących się od połowy lata do wczesnej jesieni.

Języczka pomarańczowa 'Osiris Cafe Noir' - jest odmianą kompaktową, dorastającą do 0,6 m wysokości. Mocno powcinane liście zmieniają kolor w trakcie sezonu: z fioletowych na brązowe a następnie na oliwkowozielone. Z barwą liści ładnie kontrastują żółtopomarańczowe kwiaty.

Języczka pomarańczowa 'Orange Queen' - odznacza się bardzo dużymi kwiatami o intensywnej, pomarańczowej barwie. Duże, zielone z wierzchu liście języczki, od spodu są czerwonobrązowe.

Języczka pomarańczowa - 'Othello'
Fot. pixabay

Języczka pomarańczowa 'Othello' - jest byliną o zaokrąglonych, talerzowatych liściach, niezbyt mocno powcinanych. Liście wiosną stają się purpurowe by z biegiem czasu zmieniać barwę na zieloną. Latem pojawiają się jasne, żółte kwiaty. Roślina dorasta do 0,8-1 m wysokości i tworzy okazałe kępy.

Oprócz języczki pomarańczowej, popularne w naszym kraju są także inne gatunki języczek:

Języczka dłoniasta (Ligularia x palmatiloba) to hybryda powstała ze skrzyżowania języczki pomarańczowej z języczką japońską. Ta dekoracyjna roślina tworzy zwarte kępy dorastające do 1,5 m wysokości. Ozdobne liście są bardzo duże, talerzowate z nieregularnymi, ostro ząbkowanymi klapami. Języczka dłoniasta kwitnie wcześnie, bo już w lipcu, a czasem zakwita nawet w czerwcu. Niewielkie, złocistożółte kwiaty języczki dłoniastej zebrane w luźne, które grona utrzymują się do sierpnia.

Ciekawe ulistnienie języczki Hessego 'Laternchen'
Fot. Salicyna, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Języczka Hessego (Ligularia x hessei) powstała ze skrzyżowania języczki pomarańczowej z języczką Wilsona. Gatunek ten jest wyjątkowo okazały, roślina osiąga wysokość do 2 m. Bardzo duże, sercowate liście języczki Hessego wyrastają na mięsistych ogonkach tworząc luźne kępy. W lipcu na wysokim pędzie kwiatostanowym pojawiają się duże, ciemnożółte kwiaty zebrane w wydłużone kwiatostany. Kwitnienie trwa od lipca do sierpnia.

Języczka Przewalskiego (Ligularia przewalskii) to bylina, którą w stanie naturalnym można spotkać w północnych Chinach. Roślina osiąga wysokość 1,0-1,5 m. Wzniesione, sztywne, cienkie łodygi mają kolor brązowy. Osadzone na długich ogonkach liście języczki Przewalskiego są sercowate, dłoniasto wcinane. Kontrastujące z zielonymi liśćmi drobne, żółte kwiaty tworzą wąski, kłosowaty kwiatostan. Gatunek ten kwitnie od lipca do września.

Języczka przewalskiego - Ligularia przewalskii
Fot. Cephas, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Języczka syberyjska (Ligularia sibirica) jest byliną naturalnie występującą od Francji aż po Chiny i Japonię. W Polsce języczka syberyjska jest zagrożona wyginięciem i występuje tylko na kilku stanowiskach. Gatunek ten dorasta do 1,5 m wysokości. Odziomkowe, ciemnozielone liście języczki są sercowate, o ostro ząbkowanej krawędzi blaszki. W lipcu i sierpniu roślina kwitnie żółtymi, drobnymi kwiatami zebranymi w kłosowaty, wąski kwiatostan przewieszający się lekko na wierzchołku.

Języczka wąskogłówkowa (Ligularia stenocephala) występuje naturalnie w Chinach, Japonii i na Tajwanie. Roślina dorasta do 1,2 m wysokości. Pędy tego gatunku języczki są czerwonobrązowe, a odziomkowe, sercowate, głęboko wcinane liście - zielone. W lipcu i sierpniu pojawiają się gęste, długie kwiatostany złożone z niewielkich, żółtych kwiatów.

Języczka pomarańczowa - Ligularia dentata
Fot. depositphotos

Języczka pomarańczowa - uprawa

Jeśli zapewnimy jej odpowiednie stanowisko, języczka pomarańczowa nie sprawi dużych problemów w uprawie.

Przede wszystkim trzeba pamiętać, że języczka najlepiej czuje się w zacisznym, półcienistym zakątku ogrodu. Roślina poradzi sobie także w pełnym cieniu, jednak nie będzie tak efektownie wybarwiona i słabiej zakwitnie. Absolutnie nie wolno sadzić tej byliny w pełnym słońcu. Bezpośrednie nasłonecznienie powoduje blaknięcie liści, więdnięcie rośliny oraz przyczynia się do opadania pąków kwiatowych.

Podłoże dla języczki powinno być stale wilgotne, próchnicze, gliniaste i żyzne, o odczynie zbliżonym do obojętnego.

Zapamiętaj!
Należy pamiętać, że nawet przy właściwej pielęgnacji języczka może tracić turgor z powodu niedostatku wody, zwłaszcza w upalne dni. Nie należy się z tego powodu martwić - w ten sposób roślina oszczędza wodę.

W uprawie języczki najkorzystniej jest utrzymywać glebę stale wilgotną, podlewając obficie rośliny raz w tygodniu. Młode okazy mogą wymagać częstszego podlewania zanim dobrze się ukorzenią i będą mogły wykorzystywać wodę z głębszych warstw ziemi.

Jeśli zapewniliśmy języczce pomarańczowej glebę żyzną i bogatą w próchnicę, można roślin w ogóle nie nawozić przez kilka lat. Na słabszych glebach konieczne będzie ściółkowanie roślin kompostem, i to dwa razy w sezonie, wiosną i latem. Dzięki grubej warstwie ściółki utrzymamy dłużej wilgoć w podłożu, a rozkładający się kompost będzie powoli oddawał roślinom składniki pokarmowe.

Języczka pomarańczowa jest byliną całkowicie mrozoodporną w naszych warunkach klimatycznych i nie potrzebuje zabezpieczania przed mrozem.

Języczka pomarańczowa - cięcie

W uprawie języczki pomarańczowej przycinanie nie jest konieczne. Po przekwitnięciu kwiatów możemy je usunąć, a przed nadejściem zimy ściąć część nadziemną rośliny nad powierzchnią gleby.

Języczka pomarańczowa - rozmnażanie

Języczka pomarańczowa może być rozmnażana wegetatywnie od kwietnia do momentu, gdy rozpoczyna kwitnienie. Do podziału tej byliny wybieramy dojrzałe, kilkuletnie okazy. Roślinę wykopujemy delikatnie, żeby nie uszkodzić korzeni, po czym dzielimy na kilka części, z których każda powinna mieć 1-2 pędy oraz silne korzenie. Tak pozyskane sadzonki sadzimy od razu na wybrane miejsce w rozstawie 40-50 x 40-50 cm. Pamiętaj, aby po posadzeniu obficie podlać rośliny.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Przeczytaj również:

• Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
• Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
• Żółty ogród - rośliny kwitnące na żółto, żółte liście i owoce

Opracowano na podstawie:
1. H. Chmiel (redakcja), Uprawa roślin ozdobnych, PWRiL, Warszawa 1980, s. 393-393;
2. J. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002, s. 292;
3. A. Marosz, Roślinne kandelabry w Działkowiec 1/2013, s. 10-12.