Jak pozbyć się nornic z ogrodu? Najlepszy sposób na nornice!

Nornice to drobne gryzonie, wyrządzające duże szkody w naszych ogrodach. Wyjadają nasiona, owoce, uszkadzają korzenie roślin i cebule kwiatów, a także obgryzają korę młodych drzew w sadzie. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawać szkody wyrządzane przez nornice oraz dowiedzieć się jak pozbyć się nornic z ogrodu aby powstrzymać ich niszczycielską działalność. Podpowiadamy najlepszy sposób na nornice, który pozwoli się ich pozbyć w zaledwie kilka dni!

Jak pozbyć się nornic z ogrodu?
Fot. freeimages.com

Jak wygląda nornica?

Nornice (Myodes) to niewielkie ssaki należące do podrodziny karczowników. Do rodzaju nornica należy kilka gatunków ale w Polsce w środowisku naturalnym spotkamy wyłącznie nornicę rudą (Myodes glareolus).

Nornica ruda, określana też czasem niepoprawnie jako nornica polna, to dość uciążliwy szkodnik ogrodowy, często mylony z innymi gryzoniami, takimi jak mysz polna (Apodemus agrarius), czy karczownik (Arvicola), a także z ryjówką (Soricini), która gryzoniem wcale nie jest. Co więcej ryjówka nie jest też szkodnikiem, a wręcz naszym sprzymierzeńcem w walce ze szkodliwymi owadami i ślimakami, objętym ochroną gatunkową.

Warto zatem nauczyć się odróżniać nornice od pozostałych zwierząt do nich podobnych. Nie tylko dlatego, że środowisko ich życia, szkodliwość i sposoby zwalczania nieco się różnią, ale też i po to, aby nie zabijać pożytecznych ryjówek.

Nornica ruda

Nornica ruda (Myodes glareolus) jest jednym z najliczniejszych reprezentantów gryzoni z rodziny chomikowatych i ten właśnie gatunek najczęściej żeruje w naszych ogrodach. Jest to bardzo drobny ssak osiągający do 15 cm długości (do 10 cm długość tułowia oraz 5 cm długość ogona). W Polsce występuje na terenie całego kraju. Prowadzi wieczorno-nocny tryb życia.

Nornica ruda - Myodes glareolus
Fot. depositphotos

Nornica ruda może ważyć od 10 do 38 gramów, a zatem bardzo niewiele. Pyszczek ma nieznacznie zaostrzony i wyposażony w wąsy. Na grzbiecie sierść nornicy rudej jest szara z rudawym odcieniem (stąd nazwa nornica ruda), zaś boki i część brzuszna są szare. Ogon nornicy rudej jest dwubarwny, pokryty łuskami.

Nornica a mysz polna - różnice

Nornice bywają często mylone z myszami, dlatego warto dowiedzieć się jak odróżnić nornicę rudą od myszy. Otóż, w porównaniu do myszy, nornice są mniejsze, mają też krótsze ogony i łapy, a za to gęstsze i bardziej miękkie futro. To ostatnie jest związane z małymi rozmiarami nornicy, przez co potrzebuje ona grubszej warstwy termoizolacji.

Nornica, a mysz polna - różnice
Fot. pixabay

Nornice będą buszować jedynie w ogrodzie i nie ma obawy, że zalęgną się tak jak myszy w domu czy budynkach gospodarczych. Z kolei zniszczenia powodowane przez nornice bywają mylone ze zniszczeniami powodowanymi przez krety. Jednak robiąc dziury w ziemi i drążąc korytarze, nornice nie usypują kopców tak jak krety.

Nornica czarna..? Nie! To ryjówka!

Ostatnio bardzo dużo osób pyta nas o nornicę czarną. Ogrodnicy skarżą się, że nornica czarna nie tylko panoszy się po ogrodzie ale też wdziera do domów, altan i innych zabudowań.

Tymczasem nie ma takiego gatunku jak nornica czarna. Podobnym zwierzęciem o czarnym futerku jest natomiast ryjówka. I to ona prawdopodobnie jest błędnie określana jako nornica czarna.

Ryjówka to ssak z rodziny ryjówkowatych (Soricidae) . W Polsce powszechnie występują dwa gatunki: ryjówka malutka (Sorex minutus) oraz ryjówka aksamitna (Sorex araneus). Maksymalnie ryjówki osiągają długość do około 12 cm (wraz z ogonkiem) i wagę zaledwie kilku gram. Charakteryzują się one brunatno-szarym ubarwieniem grzbietu, ale ryjówka aksamitna może jesienią zmieniać ubarwienie na niemal czarne. Prawdopodobnie od jej wyglądu wzięło się błędne określenie nornica czarna. Charakterystyczną cechą wyglądu ryjówki jest jej wydłużony, spiczasty ryjek.

Ryjówka aksamitna - Sorex araneus
Fot. depositphotos

Jeżeli takie czarne zwierzątko zobaczymy w naszym domu lub ogrodowej altanie, to na pewno nie będzie to nornica, gdyż nornice do domów nie wchodzą, a żerują jedynie w polu. Ryjówki zaś są objęte częściową ochroną i pracują na rzecz ogrodników, zjadając ślimaki i owady będące szkodnikami. W odróżnieniu od nornic, ryjówki nie drążą tuneli i tym samym nie niszczą roślin. Chętnie natomiast zajmują norki pozostawione przez inne drobne zwierzęta.

Ponieważ ryjówki nie zapadają w sen zimowy i żerują przez cały rok, często w okresie jesienno-zimowym pojawiają się w naszych domach, gdzie poszukują pożywienia. Dlatego walcząc z myszami, upewnijmy się czy na pewno są to myszy. Jeśli okaże się, że to ryjówki, to lepiej ich nie zabijać, a złapać do żywołapek i wypuścić do ich naturalnego środowiska, jakim są lasy i łąki. Żywołapki trzeba jednak kontrolować kilka razy dziennie, bo ryjówka ginie pozostawiona bez pokarmu choćby na kilka godzin.

Jakie szkody powodują nornice w ogrodzie?

Nornice budują system korytarzy biegnących tuż pod ziemią. Są one zazwyczaj liczne, silnie rozgałęzione i tworzą skomplikowaną sieć o wielu wylotach. Nornice nie lubią kopać tuneli w zbyt zwięzłej ziemi, dlatego preferują gleby mniej zwięzłe lub drążą korytarz w ściółce. Ta ostatnia informacja jest dość istotna, bo unikanie grubej warstwy ściółki na rabatach, to jeden ze sposobów walki z nornicami. Ale o tym za chwilę :-)

Nornica ruda obok swojej norki
Fot. Andreas Eichler, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Zwierzęta te potrafią też wspinać się po pniach i gałęziach drzew i krzewów. Co bardzo istotne nornice nie zapadają w sen zimowy i są aktywne cały rok. Jesienią budują specjalne zimowe gniazda. Wiosną i latem nornice żywią się nasionami, larwami, owadami, pąkami drzew, korą drzew, liśćmi, porostami itp. Natomiast zimą pożywieniem nornic są nadziemne, niezdrewniałe części roślin, owoce, nasiona, różne kłącza, a czasem i bezkręgowce.

Najczęściej zauważane szkody wyrządzane przez nornice to powyjadane nasiona, bulwy, kłącza i cebule kwiatowe. Kora drzew i krzewów uszkadzana jest głównie zimą, gdy nornicom brakuje innego pokarmu. Gdy obserwujemy tego typu szkody w ogrodzie, warto zastanowić się jak pozbyć się nornic z ogrodu i poznać najlepsze sposoby na nornice.

Kret, a nornica. Czym się różni kret od nornicy?
Kret i nornica, budując swoje tunele i poszukując pokarmu, niszczą ogrodowe grządki i trawniki. Objawy ich działalności są podobne, ale jak poznać czy mamy do czynienia z kretem, czy z nornicą? Zobacz czym się różni kret od nornicy i jak szybko rozpoznać, które z nich narobiło szkód! Więcej...

Sposoby aby pozbyć się nornic z ogrodu

Aby pozbyć się nornic z ogrodu, warto pod uwagę wziąć kilka metod stosowanych jednocześnie. Zazwyczaj żadna metoda na nornice stosowania w odosobnieniu, nie będzie w pełni skuteczna. Jeśli jednak zastosujemy kilka sposobów na raz, możemy tak bardzo utrudnić życie nornicom, że na dobre wyniosą się z naszego ogrodu.

Warto wiedzieć!
Zanim jednak omówimy sposoby zwalczania nornic w ogrodach, pragnę zwrócić uwagę aby koncentrować się wyłącznie na wypłoszeniu ich z ogrodu. Choć nornice są szkodliwe w ogrodach, nie powinniśmy ich zabijać, gdyż pełnią bardzo ważną rolę w przyrodzie. Mało kto wie, że nornice stanowią aż 36% pożywienia innych zwierząt zamieszkujących polskie lasy. Niektórzy leśnicy wręcz twierdzą, że od tych małych stworzeń leśny ekosystem jest wręcz uzależniony. A zatem nornice przepędzajmy, unikając ich zabijania i stosowania trutek.

1. Niszcz tunele i syp cynamon na nornice

Przede wszystkim należy regularnie kontrolować czy pojawiają się nowe tunele budowane przez nornice. Tunele nornic należy zatykać lub zalewać wodą. Pomaga też przekopywanie całej gleby w ogrodzie.

Choć nie znaleźliśmy badań naukowych potwierdzających aby ten domowy sposób na nornice działał, wiele osób poleca sypać cynamon. Może mieć to sens, bo silnego aromatu tej przyprawy nie lubi wiele szkodników. Cynamon w ogrodzie ma też wiele innych ciekawych zastosowań. Warto zatem wypróbować cynamon na nornice i wsypać nieco tej przyprawy do znalezionej norki.

A jeżeli cynamon nie podziała, warto sięgnąć po dostępny w sklepach ogrodniczych karbid. W odróżnieniu od cynamonu, jego skuteczność jest potwierdzona! Granulat ten wsypuje się do korytarzy nornic. Pod wpływem wilgoci zawartej w glebie, z granulek karbidu uwalnia się acetylen. Jest to gaz o bardzo silnym zapachu, który rozchodząc się po korytarzach skutecznie odstrasza nornice.

2. Unikaj grubej warstwy ściółki

Choć ściółkowanie gleby jest korzystne dla wielu roślin i ogranicza wyrastanie chwastów, nie stosujmy zbyt grubej warstwy ściółki na rabatach i grządkach, ponieważ jest to wręcz zaproszenie dla nornic. Ten sposób na nornice będzie szczególnie skuteczny, gdy mamy w ogrodzie ziemię bardzo ciężką, gliniastą. Otóż nornica wówczas nie daje rady kopać korytarzy w tak zwięzłej ziemi i drąży je tuż pod ściółką. Brak tej ściółki będzie dla nornic dużym utrudnieniem. Aby uniknąć obgryzania pni drzewek i krzewów owocowych, w sadzie w ogóle ziemia nie powinna być ściółkowana (utrzymywanie czarnego ugoru).

3. Utrudniaj nornicom dostęp do roślin

Aby przed dostępem nornic uchronić pnie drzewek owocowych, warto szczelnie obłożyć je słomą lub zastosować osłonki sadownicze z tworzywa sztucznego. Chronimy w ten sposób głównie drzewka młode, niedawno posadzone, bo to ich miękka kora staje się przysmakiem nornic. Konieczne jest też regularne usuwanie chwastów. Cebulki kwiatowe sadź w specjalnych koszyczkach i osłonkach, które utrudnią dostęp nornicy. Ponieważ jednak osłonki z plastiku bywają przez nornice przegryzane, warto poszukać nieco solidniejszych osłonek drucianych (najlepiej z ocynkowanego drutu stalowego, które tak szybko nie przerdzewieją).

4. Posadź rośliny odstraszające nornice

Bardzo skuteczną metodą aby pozbyć się nornic jest obsadzenie ogrodu roślinami, których nornice nie lubią. Do takich roślin zaliczane są: czosnek (sprawdza się zarówno tradycyjny czosnek pospolity, czosnki ozdobne, jak i czosnek niedźwiedzi), cesarska korona, wilczomlecz, nostrzyk, rącznik pospolity, gorczyca, mięta, porzeczka czarna.

Gdy odkryjemy nowy tunel, do wlotu warto włożyć gałązkę żywotnika (tui), liście orzecha włoskiego lub ząbki czosnku. Skuteczne są również wysuszone pędy bzu, ścięte w czasie kwitnienia, długości ok. 15 cm.

Rośliny odstraszające krety i nornice
Krety i nornice są w ogrodzie szkodnikami, powodującymi wiele zniszczeń, takich jak kopce na rabatach i trawnikach, podziemne korytarze, podkopane i uszkodzone korzenie, bulwy i cebule roślin. Aby zniechęcić te zwierzęta do bywania w naszym ogrodzie warto posadzić rośliny odstraszające krety i nornice. Oto zestawienie 7 najlepszych roślin, których krety i nornice zawsze unikają! Więcej...

5. Wykorzystaj naturalnych wrogów nornic

Naturalnymi wrogami nornic są różne drapieżne ptaki, dlatego też warto zaprosić ptaki do ogrodu, na przykład wbijając kilka długich drągów w ziemię, które będą stanowić dla ptaków punkt obserwacyjny. Skutecznymi sprzymierzeńcami w walce z nornicami są również koty i psy. Warto więc ulubionego czworonoga zabierać ze sobą na działkę.

6. Odstraszacze dźwiękowe na nornice

Kolejny sposób aby pozbyć się nornic z ogrodu to samodzielna budowa odstraszacza dźwiękowego. Taki odstraszacz dźwiękowy możemy wykonać wkopując pod skosem butelkę. Wiatr, wpadając w butelkę, będzie wydawać zawodzący dźwięk, który odstrasza nornice. W sklepach dostęne są także specjalnie odstraszacze akustyczne przeciw gryzoniom. Bardzo praktyczne są urządzenia solarne, które nie wymagają podłączenia do prądu. Emitują niesłyszalne dla ludzi sygnały dźwiękowe oraz wibracje, które odstraszają krety, nornice i inne gryzonie.

7. Świece dymne na nornice

Kolejnym możliwym do wykorzystania sposobem na nornice jest użycie świec dymnych. Świecę należy zapalić i włożyć do czynnej nory lub korytarza nornicy. Wytwarzany dym zawiera biobójczą substancję czynną, która osadza się w tunelu odstraszając szkodnika. Skuteczność tej metody wymaga jednak od nas prowadzenia stałej obserwacji aby znaleźć tunele aktualnie używane przez nornice. Wiąże się też ze skażeniem środowiska substancjami wydobywającymi się ze świecy. Dlatego nie nadużywajmy tego sposobu.

8. Zastosuj naturalny preparat na nornice

W ostateczności aby pozbyć się nornic z ogrodu wiele osób sięga po środki chemiczne przeciw gryzoniom. Należy jednak pamiętać, że zawarte w nich trucizny są bardzo toksyczne i mogą zaszkodzić również innym zwierzętom w ogrodzie, a także drapieżnikom, które żywią się nornicami.

Dlatego zamiast stosowania trutek polecamy wykonać oprysk ogrodu naturalnym preparatem KRETOMAX. Zawiera on w składzie substancje naturalne, otrzymywane z roślin, takie jak: olej rycynowy (otrzymywany z rącznika pospolitego), olejek lawendowy i ekstrakt z czosnku pospolitego. Jest zatem oparty na naturalnych substancach pochodzących z roślin odstraszających nornice. Przy okazji oprysk KRETOMAX'em pozwoli pozbyć się też kretów. Jedno opakowanie preparatu na nornice KRETOMAX wystarczy do opryskania 300m² ogrodu. Pozwala to chronić cały ogród, a nie tylko wybiórczo pojedyncze rośliny czy rabaty. Dzięki temu skuteczność odstraszania nornic jest bardzo wysoka i szybko można pozbyć się ich z ogrodu.



Katarzyna Matuszak

Przeczytaj również:

Krety, nornice, karczownik, mysz polna - zwalczanie
Często gdy zauważymy, iż na trawniku pojawiły się kopczyki świeżej ziemi, a pod powierzchnią grządek można znaleźć wydrążone korytarze, pierwsze podejrzenie pada na kreta. Jak się jednak okazuje, równie dobrze może to być karczownik, mysz polna lub nornica. Zobacz jak odróżnić te szkodniki i jak skutecznie z nimi walczyć aby na dobre opuściły nasz ogród! Więcej...

Jak pozbyć się ślimaków z ogrodu? Sprawdzony sposób!
Ślimaki potrafią być utrapieniem w każdym ogrodzie, a ich licznemu występowaniu sprzyja wilgotna pogoda. Lubują się w liściach wielu roślin, pozostawiając na nich śluzowate ślady i wygryzione dziury. Przy bardzo licznej inwazji ślimaków w ogrodzie, mogą nawet powodować gołożer, zjadając niemal całe liście roślin. Na szczęście do dyspozycji mamy nowy, naturalny i bezpieczny dla środowiska, a przy tym bardzo skuteczny sposób aby pozbyć się ślimaków. Więcej...

Zwalczanie mrówek w ogrodzie
Zwalczanie mrówek w ogrodzie zazwyczaj nie jest polecane, gdyż owady te pełnią ważną rolę w środowisku. Gdy jednak mrówek w ogrodzie zbyt dużo, gromadnie wędrują po roślinach lub przechodzą do naszych domów, zwalczanie mrówek w ogrodzie staje się koniecznością. Zobacz kiedy zwalczanie mrówek w ogrodzie jest konieczne oraz poznaj najlepsze sposoby na zwalczanie mrówek - od środków naturalnych po preparaty chemiczne. Więcej...