Dzik w ogrodzie. Jak odstraszyć dziki z działki?

Dziki coraz mniej boją się ludzi - widywane są w miastach i parkach. Przychodzą również na działki i do ogrodów w poszukiwaniu łatwo dostępnego pożywienia. Zryty trawnik i rabaty, wyjedzone bulwy kwiatów i warzyw, porozrzucany kompost czy przewrócone śmietniki - taki bałagan mogą po sobie pozostawić dziki. Z tego artykułu dowiesz się jak odstraszyć dziki z działki, poznasz polecane domowe sposoby na dziki oraz kilka ciekawostek o tych groźnie wyglądających, ale inteligentnych zwierzętach.

Dziki coraz częściej zaglądają do miast i ogrodów
Fot. depositphotos

Jak wygląda dzik?

Dzik (Sus scrofa) jest przodkiem świni domowej. Dorasta nawet do 2 m długości. Samica dzika nazywana jest lochą, samiec odyńcem, a młode dziki - warchlakami. Zwierzęta te szybko się rozmnażają. Już niespełna roczne dziki mogą mieć średnio 4-6 warchlaków. Widzą na niewielką odległość. Mają za to bardzo dobry węch i słuch. Uwielbiają taplać się w błocie a następnie ocierać o drzewa. W ten sposób ochładzają się i usuwają pasożyty. Zaschnięte błoto chroni skórę dzików przed słońcem oraz kąsającymi je owadami.

Choć dzika bardzo nie lubią rolnicy, a u większości ludzi wzbudza on respekt, warto wiedzieć, że dzik pełni ważną rolę w ekosystemie. Jego pożywieniem są drobne gryzonie oraz larwy owadów niszczące rośliny uprawne. Dziki żywią się także padliną, zapobiegając przy tym rozprzestrzenianiu się wielu chorób. Można je zatem nazwać czyścicielami lasu. Ryjąc w lasach, dziki spulchniają i napowietrzają ziemię oraz przyczyniają się do rozsiewania nasion.

Ciekawostka!
Najskuteczniejszą bronią dzików są długie kły. Te krótsze, wyrastające ze szczęki górnej, nazywane są fajkami, natomiast dolne - szablami.

Dlaczego dziki wchodzą do miast i ogrodów

Na początku warto zastanowić się skąd bierze się tak wiele dzików, dlaczego nie boją się ludzi i mieszkają już nie tylko w lasach, ale także w miastach. Naturalnymi wrogami dzików są wilki i rysie, jednak ich populacje nie są aż tak liczne. Ponadto, drapieżniki te, mając do wyboru łatwiejsze do upolowania zwierzęta np. sarnę, wybiorą ją zamiast ważącego nawet ok. 200 kg dzika.

Dawniej populacja dzików zmniejszała się z powodu chorób i po ostrych zimach, gdy głód dziesiątkował stada. Jednak zimy są coraz bardziej łagodne, a jedzenie łatwiej dostępne - resztki zbiorów na polach, otwarte ogrody i parki oraz śmietniki, które są dla dzików wykwintną restauracją.

Dzik na terenach podmiejskich
Fot. depositphotos

Coraz częściej ingerujemy w naturalne środowisko, a domy budowane są w pobliżu naturalnych siedlisk dzikiej zwierzyny. Podobnie jak świnie, dziki są zwierzętami sprytnymi i inteligentnymi. Zaczęły zapuszczać się na nowe tereny i szybko nauczyły się, że w miastach nikt na nie nie poluje, a tam gdzie są ludzie, tam i jedzenie. Poza tym, przyzwyczaiły się do naszego wyglądu. Można powiedzieć, że sami ułatwiamy im życie - one tylko korzystają z tego, co człowiek podsuwa im pod nos.

• Sarny w ogrodzie. Jak odstraszyć sarny i uratować obgryzione drzewka?
• Zające w ogrodzie. Jak odstraszyć zające i uratować obgryzione drzewo?
• Jak zabezpieczyć drzewka owocowe na zimę
• Jeż w ogrodzie. Jak zwabić jeża do ogrodu?

Co je dzik?

Dziki są wszystkożerne - jedzą owoce, nasiona, bulwy, korzenie, pędy krzewów i drzew, owady i ich larwy, małe gryzonie, płazy, pisklęta, jaja ptaków oraz padlinę. Ich przysmakami są żołędzie, kukurydza oraz młode ziemniaki.

W ostre i śnieżne zimy, zamarznięta ziemia utrudnia dzikom poszukiwanie pokarmu w lasach. Przychodzą wtedy do miejsc, w których mogą znaleźć coś do jedzenia. Łatwo dostępnymi stołówkami dla dzików są ogrody, działki i śmietniki, w których dziki żerują głównie nocą.

Ciekawostka!
Buchtowisko to miejsce zryte przez dziki poszukujące pożywienia.

Jak odstraszyć dzika?

Dziki, choć wyglądają groźnie, są dość płochliwe. Mogą wystraszyć się dźwięków (np. huku, strzałów), reagują na intensywne światło i błyski oraz, co jest bardzo często wykorzystywane w metodach odstraszania, unikają nieprzyjemnych dla nich zapachów (m.in. potu człowieka).

W odstraszaniu dzików pomogą:

• solidne ogrodzenie działki - metoda najbardziej skuteczna;
• pastuchy elektryczne (z atestem) - zakładając je należy pamiętać o wywieszeniu tabliczki informującej o ogrodzeniu elektrycznym;
• gotowe preparaty odstraszające zapachem - dostępne są w różnej formie - w płynie (np. Hukinol - środek o zapachu potu ludzkiego), proszku lub granulacie (np. Antydzik, Wildgranix) albo w postaci woreczków z nieprzyjemną dla dzików kompozycją zapachową (np. Kunagone na dziki z sierścią psów różnych ras);
• armatki hukowe - zasilane są gazem propan-butan i co jakiś czas wydają głośny huk, również w nocy, dlatego nie nadają się do upraw, w pobliżu których mieszkają ludzie;
• petardy - ich huk przepłoszy dziki, ale nie polecamy tej metody, gdyż jest stresująca dla wszystkich zwierząt w okolicy;
• odstraszacz ultradźwiękowy - emituje fale dźwiękowe o różnych częstotliwościach odstraszające dziki. Urządzenia te często zasilane są energią słoneczną, mogą też posiadać czujnik ruchu;
• odstraszacz solarny - posiada diody LED emitujące nieprzyjemne dla dzików, błyskające światło stroboskopowe.

Domowe sposoby na dziki

Wśród osób poszukujących metod na odstraszenie dzików polecane są często tzw. domowe sposoby na dziki. Pozwalają one pozbyć się dzików bez konieczności kupowania specjalnych preparatów i urządzeń, ale ich skuteczność często jest bardzo mała. Jednym pomogą, u innych w ogóle nie zadziałają. Najlepiej więc stosować kilka poniższych metod naraz i zmieniać je co jakiś czas, by zwierzęta się do nich nie przyzwyczaiły. Wtedy szanse na odstraszenie dzików są większe.

Domowe sposoby na dziki opierają się na wiedzy, że dziki nie lubią niektórych zapachów (w tym zapachu człowieka), odgłosów czy błyskającego światła. Do odstraszania dzików domowymi sposobami wykorzystuje się zatem następujące metody:

• ludzkie włosy - można o nie poprosić u fryzjera, włożyć do siatek lub starych rajstop i rozmieścić na terenie działki na ogrodzeniu, wbitych palikach lub drzewach, ewentualnie porozrzucać na ziemi. Zapach człowieka utrzyma się na nich do czasu pierwszego ulewnego deszczu;
• sierść psa - woreczki z nią rozmieszczamy na terenie, który chcemy chronić;
• mydło lub proszek do prania - postępujemy podobnie jak z włosami;
• przepocona odzież - należy rozwiesić ją przy ogrodzeniu albo ubrać w nią popularne "strachy na wróble", które teraz mają za zadanie odstraszać nie wróble, lecz dziki;
• metalowe puszki lub plastikowe butelki powieszone na sznurkach lub wbite na pręty - gdy poruszy nimi wiatr wydają dźwięki odstraszające dziki;
• ścierki lub sznurki nasączone ropą - powieszone na ogrodzeniu lub wbitych kijach;
• pasta do butów - jej woń ma odpędzić dziki, wysmarowane pastą paliki wbija się co kilka metrów w ziemię w granicy działki;
• stare płyty CD - mienią się i odbijają promienie słoneczne, co może (ale nie musi) odstraszyć zwierzęta. Można je powiesić na drzewach otaczających posesję. Jednak to rozwiązanie będzie działać tylko w ciągu dnia a dziki żerują zazwyczaj w nocy;
• gnojowica wylewana w pobliżu upraw - tę metodę można stosować jedynie w odległych od siedzib ludzkich miejscach ze względu na fetor.

Czasami gminy w trosce o dobro mieszkańców wydają specjalne środki na dziki, pomocne w ich odstraszaniu. Warto więc zapytać o to w odpowiednim urzędzie.

Dziki w lesie
Fot. pixabay

Jak się zachować, gdy spotkamy dzika?

Zdrowe zwierzęta uciekają od człowieka i jeśli nie czują się zagrożone, nie atakują. Jednak dziki osaczone, ranne lub opiekujące się młodymi mogą być waleczne i niebezpieczne dla ludzi. Gdy więc na swojej drodze spotkamy dzika, należy zachować spokój, nie krzyczeć, nie prowokować go i powoli się wycofywać. Gwałtowne ruchy mogą wyzwolić w nim agresję.

Zwierzęta te biegają dość szybko, nawet do 45 km/h, więc rozjuszony dzik łatwo dogoni człowieka. Jest jednak mało zwrotny, dlatego podczas ucieczki przed dzikiem należy często zmieniać kierunek, by go spowolnić. Wejście na podwyższenie, do którego dzik nie podskoczy także jest dobrym pomysłem, w lesie może to być drzewo lub duży, stromy głaz.

Pomocne w odstraszeniu dzika podczas zbyt bliskiego spotkania może być także intensywnie migające światełko z telefonu lub latarki albo głośne odtworzenie dźwięku huku z Internetu.

Monika Chwała

Przeczytaj również:

• Wiewiórka w ogrodzie - jak zwabić, czym dokarmiać, jak zrobić domek
• Dokarmianie ptaków zimą. Jak, kiedy i czym dokarmiać ptaki?
• Budki lęgowe dla ptaków. Kiedy wieszać i jak czyścić?
• Pszczoła murarka ogrodowa - hodowla, jak zrobić domek