Choroby i szkodniki budlei. Dlaczego budleja słabo rośnie, usycha i ma żółte liście?

Budleja jest rośliną dość odporną, a choroby i szkodniki budlei pojawiają się raczej rzadko. Czasami jednak wygląd budlei może niepokoić. Wówczas warto wiedzieć, co jest przyczyną gorszego stanu rośliny. Czytając ten artykuł dowiesz się dlaczego budleja słabo rośnie, usycha oraz dlaczego budleja ma żółte liście. Oto najczęściej występujące choroby i szkodniki budlei oraz sposoby ich zwalczania.

Budleja Dawida, motyli krzew - Buddleja davidii
Fot. pixabay

Choroby fizjologiczne budlei

Choroby fizjologiczne budlei pojawiają się przy nieprawidłowych warunkach uprawy i nie są zakaźne. Mogą wynikać z niedoboru lub nadmiaru składników pokarmowych ale też z powodu braku lub nadmiaru wody. Dlatego, zanim zaczniemy szukać przyczyny w ataku choroby lub szkodnika, warto upewnić się czy zapewniliśmy budlei odpowiednie warunki do wzrostu.

Dlaczego budleja słabo rośnie i nie kwitnie

Budleja słabo rośnie i nie kwitnie, gdy nie jest nawożona. Równie niekorzystne jest nadmierne nawożenie, które może spowodować przebarwienia i zmianę wyglądu liści. Przy nadmiarze azotu budleja będzie wytwarzała wiele ciemnozielonych liści kosztem kwiatów a przy nadmiarze chloru liście budlei zżółkną i zbrązowieją. Gdy podłoże w wyniku przedawkowania nawozów będzie zbyt zasolone, roślina nie będzie mogła pobierać z gleby składników pokarmowych, co także niekorzystnie wpłynie na jej wygląd i wzrost.

Sposobem na przenawożenie budlei jest solidne kilkukrotne podlewanie, które wypłucze nadmiar nawozu z podłoża. Potem do nawożenia używajmy tylko biohumus. Ten bogaty w żywe mikroorganizmy nawóz organiczny korzystnie wpływa na poprawę jakości ziemi i oczyszcza glebę z nadmiaru soli mineralnych czy chlorków. Pamiętajmy też aby w dalszej przyszłości do nawożenia budlei stosować nawóz do roślin kwitnących, który zawiera mało azotu, a za to to więcej fosforu i potasu, które wspomagają kwitnienie.

Więdnięcie i usychanie liści budlei

Więdnięcie i usychanie liści budlei może być spowodowane przez niedobór wody. Krzew ten należy podlewać, szczególnie w czasie upałów.

Żółknięcie i opadanie liści budlei pojawić się może przy nadmiernym podlewaniu. Gdy roślina posadzona jest na nieprzepuszczalnej, słabo napowietrzonej, gliniastej glebie, woda ze strefy korzeni nie będzie skutecznie odprowadzana. Wzrost i kwitnienie krzewu na takim stanowisku będą słabsze.

Choroby grzybowe budlei

Budleje mogą być atakowane również przez patogeny grzybowe, wywołujące choroby infekcyjne. W ich przypadku poprawa warunków wzrostu rośliny nie wystarczy i konieczne mogą okazać się opryski środkami grzybobójczymi.

Brunatna plamistość liści budlei

Brunatna plamistość liści to choroba grzybowa wywoływana przez patogen Cladosporium heugelinianum. Jej rozprzestrzenianiu sprzyjają częste opady i wysoka wilgotność powietrza. W wyniku ataku tej choroby budlei na wierzchniej stronie liści pomiędzy nerwami pojawiają się drobne, brązowo-czarne plamy. Na spodniej stronie widoczny jest szary nalot grzyba. Porażone liście budlei żółkną i brązowieją a następnie obumierają i opadają. Budleja gorzej wygląda i słabo rośnie, ponieważ jej wzrost zostaje zahamowany.

Brunatna plamistość liści (porażony liść pszenicy)
Fot. Agronom, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Grzyb zimuje na opadłych liściach, dlatego należy je usuwać a porażone pędy wycinać. Dbanie o to, by krzewy nie rosły zbyt gęsto oraz usuwanie chwastów poprawi wentylację wokół roślin. Nie powinno się także zraszać liści w czasie podlewania. Do oprysku można użyć biopreparatów, takich jak: Bioczos płynny lub Biosept Active.

Jeśli preparaty naturalne okażą się nieskuteczne, można sięgnąć po silniejsze środki grzybobójcze, jak np. Signum 33 WG lub Switch 62.5 WG.

Zamieranie pędów budlei

Tę chorobę budlei wywołuje grzyb Phomopsis buddleiae. Na pędach w różnych miejscach pojawiają się brązowe plamy, czasem z pęknięciami. Na ich powierzchni widoczne są drobne, czarne punkty (piknidia). Jeśli plamy obejmą cały obwód łodygi, wyżej położone liście budlei żółkną i brązowieją a pęd obumiera.

Zarodniki grzyba przenoszą się wraz z wodą i zakażają, wnikając przez drobne rany na pędach, powstające w wyniku działania owadów lub przy pracach pielęgnacyjnych. Patogen zimuje na porażonych pędach, dlatego trzeba je niszczyć, odcinając pęd w obrębie zdrowej tkanki, poniżej nekrozy.

Do oprysku stosować można naturalny środek Polyversum WP lub fungicyd Scorpion 325 SC.

Szkodniki budlei

Budleje mogą być też atakowane przez szkodliwe owady. Niektóre z nich, jak np. mszyce są dość łatwe do identyfikacji i dobrze widoczne na roślinie. Inne jednak, jak np. nicień węgorek chryzantemowiec, mogą sprawić dużo problemów, żerować w ukryciu i pozostawać niezauważonymi, podstępnie niszcząc roślinę.

Węgorek chryzantemowiec

Niewidoczny gołym okiem nicień węgorek chryzantemowiec (Aphelenchoides ritzemabosi) żeruje na pąkach kwiatowych i liściach budlei. Pomiędzy nerwami liści pojawiają się kanciaste, żółtawozielone plamy, które z czasem ciemnieją. Silnie porażone pąki kwiatowe stają się czarne i zamierają, w wyniku czego budleja nie kwitnie. Gdy populacja szkodnika jest mała, kwiatostany wykształcają się, ale są mniejsze i zdeformowane.

Nicienie zimują w nadziemnych częściach roślin, aktywne stają się wiosną. Na pąki i liście przenoszą się wraz z kroplami wody dlatego sprzyja im deszczowa pogoda. Podczas podlewania należy unikać moczenia liści a porażone przez węgorka liście wycinać.

Przędziorek chmielowiec

Roztocz przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) to częsty szkodnik wielu roślin. Żeruje także na budlejach, wysysając soki na spodniej stronie liści. W miejscach tych, na wierzchniej stronie liści tworzą się jaśniejsze plamy, które z czasem zlewają się i obejmują coraz większą powierzchnię. Zaatakowane liście budlei szarzeją i przedwcześnie opadają.

Przędziorek chmielowiec na spodniej części liści róży
Fot. depositphotos

Samice przędziorka zimują w opadłych liściach i w spękaniach kory. Pod koniec kwietnia wychodzą na żer. Jaja składają na spodniej stronie liści. Szkodnikowi sprzyjają suche i bezdeszczowe lata, w ciągu sezonu rozwija się kilka pokoleń.

Pomocne w zwalczaniu przędziorka będą naturalne preparaty: Agrocover Koncentrat, Emulpar 940 EC oraz Limocide. Domowym sposobem na ograniczenie populacji przędziorków jest oprysk domowej roboty wyciągiem z czosnku, cebuli albo gotowym preparatem Bioczos płynny wyciąg z czosnku.

Mszyca burakowa

Na budlei w czerwcu i w lipcu żerować może mszyca burakowa (Aphis fabae). Szkodnik ten wysysa sok roślinny, co doprowadza do ogładzania roślin, które przez to gorzej rosną. Najmłodsze liście budlei są zniekształcone i pokryte lepką spadzią.

Mszyca burakowa - Aphis fabae
Fot. Rob Hille, Public domain, Wikimedia Commons

Mszyce na budlei można zwalczać stosując ekologiczne preparaty takie jak: wyciąg z łusek cebuli lub czosnku albo naturalne, gotowe produkty: Agrocover Koncentrat, Emulpar 940 EC, Bioczos płynny wyciąg z czosnku oraz Limocide.

Zmienik lucernowiec

Zmienik lucernowiec (Lygus rugulipennis) to pluskwiak, którego dorosłe osobniki pojawiają się na budlei latem i żerując, wysysają z nich sok. Tkanka w miejscach nakłucia z czasem brązowieje i wykrusza się a na liściach budlei widoczne są dziury.

Zmienik lucernowiec - Lygus rugulipennis
Fot. Bj.schoenmakers, CC0, Wikimedia Commons

Szkodnik ten zimuje pod opadłymi liśćmi, wiosną wychodzi na żer. Do zwalczania zmiennika można użyć preparatu Mospilan 20 SP.

Monika Chwała

Przeczytaj również:

• Dlaczego budleja nie kwitnie?
• Budleja skrętolistna - odmiany, uprawa, cięcie
• Krzewy ozdobne kwitnące od wiosny do jesieni
• Krzewy kwitnące na różowo. Są piękne i łatwe w uprawie!

Opracowano na podstawie:
1. G. Łabanowski, L. Orlikowski, G. Soika, A. Wojdyła, Pielęgnacja roślin ogrodowych. Choroby i szkodniki, Multico, Warszawa 2011, s. 19-21.