Sosna górska, kosodrzewina - uprawa i polecane odmiany

Sosna górska (Pinus mugo) to bardzo zmienny gatunek, który dziko rośnie w wysokich górach Europy Środkowej. Sosna górska, określana też jako kosodrzewina, spotykana jest w wielu ciekawych odmianach, o różnej sile wzrostu i pokoju. Poznaj najbardziej polecane odmiany sosny górskiej oraz zobacz jak wygląda uprawa kosodrzewiny w ogrodzie. Oto wszystko co warto wiedzieć, zanim posadzimy sosnę górską w ogrodzie!

Sosna górska, kosodrzewina
Fot. Nova, CC BY 2.5, Wikimedia Commons

Sosna górska to iglasty krzew osiągający wysokość do 2,5 m, rzadziej niewysokie drzewo, którego gałęzie ścielą się po ziemi, a ich wierzchołki wznoszą się ku górze. Pokrój jest zmienny w zależności od podgatunku i siedliska. Sztywne igły sosny górskiej zebrane są po dwie w pęczku, gęsto osadzone na pędzie, bez woskowego nalotu, o ciemnozielonej barwie.

Sosna górska świetnie wygląda w ogrodach skalnych i wrzosowiskowych, można ją spotkać także w parkach. Kosodrzewina dobrze się prezentuje na rabatach w kompozycjach z innymi iglakami w ogrodzie. Dobrym towarzystwem dla kosodrzewiny, szczególnie na rabacie żwirowej, będą niektóre trawy ozdobne.

Co posadzić pod sosną?
Gdy w ogrodach rosną stare i wysokie sosny, zazwyczaj pod nimi pozostaje pusta, niezagospodarowana przestrzeń. W takich przypadkach warto się zastanowić co posadzić pod sosną aby to miejsce atrakcyjnie zaaranżować. Więcej...

Sosna górska, kosodrzewina - uprawa

Sosna górska preferuje słoneczne stanowiska. Dobrze znosi przesuszenie i zanieczyszczenia powietrza. Kosodrzewina jest niezwykle wytrzymała i łatwo dostosowuje się do panujących warunków. Doskonale udaje się zarówno na suchych, piaszczystych glebach, torfowiskach, jak i na glebach żyznych, próchnicznych. Sosna górska łatwo rozmnaża się z nasion, które obficie obradza. Z uprawą sosny górskiej nie ma większych problemów, roślina rzadko choruje na choroby grzybowe, jest także odporna na mróz.

Przycinanie sosny. Jak i kiedy przycinać sosnę?
Zobacz jak przycinać sosnę aby ograniczyć jej wzrost i kiedy jest najlepszy termin na przycinanie sosny. Z tym poradnikiem sprawisz, że sosny w Twoim ogrodzie będą rosły tak jak chcesz i z łatwością nadasz im oczekiwany kształt. Więcej...

Sosna górska, kosodrzewina - polecane odmiany

Sosna górska jest gatunkiem bardzo zmiennym. Wyróżnia się co najmniej 3 podgatunki: mughus, pumilio, rostrata.

Sosna górska ssp. mughus rośnie krzewiasto, ma gałęzie pokładające się, ze wzniesionymi wierzchołkami. Starsze krzewy kosodrzewiny z tego podgatunku są luźno ugałęzione. Ten podgatunek sosny górskiej często można spotkać w parkach.

Sosna górska ssp. pumilio to podgatunek słabo rosnący, wysokości do 1 m i szerokości do 3 m, jego pokrój jest rozpostarty mocno rozgałęziony, ze ścielącymi się gałęziami. Do tego podgatunku sosny górskiej należą niskie, krzewiaste formy spotykane w uprawie.

Sosna górska ssp. rostrata rośnie drzewiasto lub w formie wysokiego, wielopniowego krzewu o wyprostowanych gałęziach.

Ostatnio bardzo poszukiwane są niskie, wolno rosnące i zwarte formy kosodrzewiny trwale zachowujące swój pokrój. Szczególnie cenne na ogrodowe skalniaki i do małych ogrodów przydomowych. W handlu spotkamy odmiany kosodrzewiny zaszczepione na niewysokim pniu, w tzw. formie piennej. Takie miniaturowe drzewka świetnie wyglądają w donicach ustawione na tarasach lub balkonach. Oto kilka polecanych odmian sosny górskiej, dla których warto znaleźć miejsce w ogrodzie.

Sosna górska 'Mops'
Fot. Raffi Kojian, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Sosna górska 'Mops' - to jedna z najpopularniejszych, polecanych odmian kosodrzewiny o zwartym, regularnym, kulistym pokroju. Po 10 latach uprawy sosna górska 'Mops' osiąga średnicę 0,7m dorastając do 1,5 wysokości. Z biegiem czasu jej pokrój staje się mniej regularny.

Sosna górska 'Gnom'
Fot. Agnieszka Kwiecień, CC BY 2.5, Wikimedia Commons

Sosna górska 'Gnom' - jest kolejną wolno rosnącą odmianą kosodrzewiny, początkowo o pokroju kulistym, w starszym wieku przybierająca kształt szerokiego, nieregularnego stożka. Po 10 latach osiąga 1 m średnicy. Pędy tej odmiany sosny górskiej są bardzo gęste, a igły długie, ciemnozielone, błyszczące, ułożone na pędzie promieniście.

Sosna górska 'Humpy'
Fot. Andrzej Otrębski, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Sosna górska 'Humpy' - jeżeli szukamy bardzo wolno rosnącej odmiany kosodrzewiny warto wybrać sosnę górską w odmianie 'Humpy'. Krzew ten ma pokrój zwarty, płaskokulisty, pędy ułożone bardzo gęsto. Po 10 latach uprawy dorasta do 0,5m średnicy i 0,3 m wysokości.

Sosna górska 'Pal Maleter' - różni się od wyżej opisywanych odmian kosodrzewiny m. in. pokrojem, który przybiera kształt stożka. Po 10 latach dorasta do 1 m, przy 0,6 m szerokości. Sosna górska 'Pal Maleter' ma ciekawe zabarwienie igieł w okresie zimowym, kiedy to końcówki igieł stają się kremowobiałe, kontrastując z resztą rośliny. Pędy tej odmiany sosny górskiej są wyprostowane i sztywne.

Sosna górska 'Winter Gold'
Fot.Karduelisi, Public Domain, Wikimedia Commons

Sosna górska 'Winter Gold' - jest ciekawą odmianą kosodrzewiny, która zimą ożywi ogród swoją jaskrawą barwą, bowiem kiedy temperatura jest coraz niższa sosna zmienia zabarwienie igieł na jasnozłoty odcień. Wiosną, kiedy rozpoczyna się wegetacja igły ponownie stają się zielone. Sosna górska 'Winter Gold' to karłowa, krzaczasta forma sosny górskiej o powolnym wzroście, osiągająca po 10 latach 1m wysokości i 1,5m średnicy.

mgr inż. Joanna Białowąs

Przeczytaj również:

Pielęgnacja iglaków wiosną. Jak zadbać o iglaki po zimie?
Iglaki po zimie często nie zachwycają swoim wyglądem. Gdy obejrzymy je dokładniej, okazuje się że pędy straciły swój soczyście zielony kolor, a niektóre gałązki całkowicie uschły. W takich sytuacjach konieczne jest właściwa pielęgnacja iglaków wiosną, która zabezpieczy je przed dalszymi zniszczeniami i przyspieszy regenerację roślin. Więcej...

Opadanie igieł sosny. Dlaczego sosna gubi igły?
Opadanie igieł sosny może być zarówno procesem naturalnym, jak i związanym z atakiem choroby lub szkodnika. Jak jednak rozpoznać naturalne zrzucanie igieł od infekcji? Zobacz dlaczego sosna gubi igły i co wówczas robić! Więcej...

Choroby i szkodniki sosny - opisy, zdjęcia, zwalczanie
Sosny to piękne krzewy i drzewa, zazwyczaj odporne i dobrze rosnące w naszym klimacie. Mogą być jednak atakowane przez choroby i szkodniki. Zobacz jak rozpoznawać choroby i szkodniki sosny, w czym pomogą Ci opisy objawów i zdjęcia sosen porażonych przez patogeny, a także sprawdzone sposoby na zwalczanie chorób i szkodników na sosnach. Więcej...

Opracowano na posdstawie: Bartels A., Wszystko o drzewach i krzewach, 1500 drzew i krzewów do ogrodu, Wydawnictwo Świat Książki, s. 263; Bugała W., Drzewa i krzewy, PWRiL, s. 75-76; Muras P., Katalog roślin, drzewa, krzewy, byliny, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o. o.