Kariota łagodna, palma orzechowa - uprawa i choroby

Kariota łagodna, określana też jako palma orzechowa, to tropikalna roślina doniczkowa zaliczana do palm. Jest bardzo dekoracyjna, lecz niestety trudna w uprawie. Warto dokładnie poznać jej wymagania aby móc cieszyć się pięknem karioty we własnym domu. Zobacz, jak wygląda uprawa palmy orzechowej, poznaj zasady jej pielęgnacji i dowiedz się jakie choroby i szkodniki mogą zagrażać kariocie łagodnej.

Kariota łagodna, palma orzechowa - Caryota mitis
Fot. depositphotos

Kariota łagodna, palma orzechowa - występowanie

Kariota łagodna (Caryota mitis), nazywana także kariotą miękką, kariotą bezbronną lub palmą orzechową, należy do rodziny arekowatych (Arecaceae). Palma ta w naturalnym środowisku występuje w krajach południowej Azji. Po raz pierwszy została opisana w 1790 roku przez portugalskiego przyrodnika João de Loureiro podczas jego wizyty w Wietnamie.

Jak wygląda kariota łagodna, palma orzechowa

Ta efektowna palma słynie z ciekawych liści - wachlarzowych, o szorstkich krawędziach, przypominających płetwę ogonową ryby, stąd angielska nazwa gatunku Fishtail palm.

Palma kariota uprawiana w doniczce tworzy liczne, gęsto ułożone łodygi dorastające do 2 m. Osiągnięcie ostatecznej wysokości zajmuje roślinie od 5 do 10 lat. Dekoracyjne są także kuliste, ciemnoczerwone owoce palmy karioty tworzące długie sznury przypominające korale. Niestety uprawiana w domu roślina zazwyczaj nie kwitnie.

Warto wiedzieć!
Kariota łagodna to trująca roślina doniczkowa zarówno dla ludzi jak i zwierząt. Po spożyciu jakiegokolwiek fragmentu rośliny mogą wystąpić wymioty, nudności i utrata apetytu.

Kariota łagodna, palma orzechowa - uprawa

Uprawa palmy karioty najlepiej udaje się w miejscach jasnych o rozproszonym świetle. Dłuższa ekspozycja na bezpośrednie słońce sprawia, że jej liście stają się wyblakłe, mogą też się na nich pojawić brązowe plamy.

Palma orzechowa potrzebuje dość wysokich i zróżnicowanych w ciągu doby temperatur, bo 18°C w nocy i aż 29°C w dzień. Nie można pozwolić, aby temperatura spadła poniżej 15°C, gdyż wówczas wzrost palmy zostaje zahamowany a liście żółkną i opadają. Latem można donicę z palmą wynieść do ogrodu lub na balkon. Pod koniec sezonu, gdy temperatury zaczną spadać, należy przenieść ją ponownie do wnętrza.

Kariota łagodna, palma orzechowa w czasie kwitnienia
Fot. depositphotos

Palma orzechowa wymaga wilgotnej, dobrze przepuszczalnej gleby. Można ją posadzić w ziemi przeznaczonej dla palm lub w uniwersalnej ziemi dla roślin doniczkowych z dodatkiem piasku (3:1). Kariota lubi mieć dość ciasną doniczkę, więc nie trzeba jej często przesadzać. Na dno doniczki koniecznie sypiemy warstwę drenażu, gdyż roślina nie toleruje stagnującej wody.

Ponieważ palma orzechowa pochodzi z tropikalnych regionów Azji do prawidłowego rozwoju wymaga dużej wilgotności powietrza, na poziomie co najmniej 60%. Żeby zapewnić jej odpowiedni mikroklimat, zwłaszcza zimą, można ustawić donicę na podstawce z wilgotnym żwirem lub umieścić w pobliżu nawilżacz powietrza. Regularne zraszanie palmy miękką wodą także sprzyja jej prawidłowemu rozwojowi.

Kariota łagodna, palma orzechowa - atrakcyjne liści
Fot. depositphotos

Jeżeli chodzi o podlewanie karioty łagodnej, to najlepiej pozwolić, aby górna warstwa gleby wyschła na kilka centymetrów przed kolejnym podlaniem. W miesiącach zimowych należy ograniczyć nawadnianie do 1-2 razy w miesiącu. Woda do podlewania karioty łagodnej powinna być miękka i odstała. Jako że palma słabo toleruje chlor oraz fosfor, korzystnie jest uprzednio wodę przefiltrować.

Brak wystarczającej ilości wody kariota sygnalizuje utratą turgoru, słabym wzrostem oraz matowieniem liści. Z kolei przelanie palmy karioty przejawia się szybkim żółknięciem dolnych liści, brązowymi plamami na liściach, więdnięciem i gniciem palmy.

Nawożenie palmy orzechowej wykonujemy co 2-3 tygodnie w okresie od marca do września. Warto zasilać ją specjalistycznym nawozem do palm.

Kariota łagodna, palma orzechowa - choroby i szkodniki

Kariota łagodna jest dość odporna na choroby. Najczęściej spotykaną jest rizoktonioza palmy objawiająca się ciemnymi plamami na liściach. Choroba ta jest niemożliwa do wyleczenia. Zapobieganie polega na właściwej pielęgnacji rośliny i zapewnieniu je optymalnych warunków do rozwoju. Oprysk naturalnym preparatem Biosept Active Spray wyprodukowanym na bazie wyciągu z grapefruita wzmacnia palmy dzięki czemu stają się odporniejsze i mniej wrażliwe na choroby.

Szkodniki porażające palmę kariotę powodują jej osłabienie, żółknięcie, usychanie i opadanie liści. Na kariocie występują:

• przędziorki, które można rozpoznać po niewielkich pajęczynkach na roślinie;
• wełnowce przypominające białe kłaczki pokrywające liście;
• tarczniki tworzące na spodniej stronie liścia skupiska czarnych, płaskich tarczek.

Do zwalczenia wymienionych szkodników w mieszkaniach najlepiej zastosować naturalne opryski bezpieczne dla ludzi oraz zwierząt. Do takich preparatów należą Emulpar Spray 750 ml oraz Substral Multi-Insekt. Do ziemi w doniczce warto włożyć także Sanium PIN pałeczki doglebowe na szkodniki, które zawierają nawóz oraz środek owadobójczy. Jednocześnie wzmacniają roślinę i eliminują szkodliwe owady.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Przeczytaj również:

• Choroby palm doniczkowych. Objawy i zwalczanie
• Palma waszyngtonia - uprawa, zimowanie, choroby
• Palma liwistona okrągłolistna - uprawa i pielęgnacja
• Daktylowiec, palma daktylowa - pielęgnacja i uprawa w domu, choroby

Opracowano na podstawie:
1. J. Courtier, G. Clarke, Kwiaty w domu. Jak dobierać i pielęgnować rośliny doniczkowe, Reader's Digest, Warszawa 1998, s. 153;
2. G. Łabanowski, L. Orlikowski, A. Wojdyła, Jak pielęgnować rośliny doniczkowe. Choroby i szkodniki, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011, s. 139-143;
3. D. Kämpfer, Palmy w mieszkaniu, Wydawnictwo Diogenes, Warszawa 2003, s. 77-78.