Jaskier azjatycki - uprawa, sadzenie, odmiany

Jaskier azjatycki jest byliną bulwiastą pochodzącą z Azji Mniejszej i górzystych terenów Afryki Północnej. W ogrodach spotykane są zazwyczaj odmiany jaskra azjatyckiego o wspaniałych pełnych lub półpełnych kwiatach, stanowiące kolorowy akcent na rabacie. Zobacz jak wygląda uprawa jaskra azjatyckiego w ogrodzie i co robić aby rośliny te co roku obficie kwitły. Oto wszystko, co trzeba wiedzieć o jaskrach azjatyckich.

Jaskier azjatycki - Ranunculus asiaticus
Fot. Yoko Nekonomania, CC BY 2.0, Wikimedia Commons

Jaskier azjatycki - kiedy kwitnie

Kwiaty jaskra azjatyckiego rozkwitają późną wiosną lub wczesnym latem. Kwitnienie jaskrów przypada zazwyczaj na miesiące czerwiec i lipiec, choć zdarza się, żę jaskier azjatycki zakwita wcześniej. Kwiaty utrzymują się około jednego miesiąca. Mogą być barwy białej, żółtej, pomarańczowej, czerwonej lub różowej. U gatunku kwiaty są pojedyncze i przypominają nieco kwiaty maków polnych lub pełnika europejskiego.

Jaskier azjatycki - odmiany

Ogrodowe odmiany jaskra azjatyckiego są mieszańcami, tworzącymi kwiaty półpełne lub pełne, zazwyczaj jednobarwne, choć zdarzają się też wielobarwne. Dzieli je się na grupy, takie jak np. francuskie, tureckie, perskie, peoniowe itp. Rośliny osiągają do 0,5 m wysokości i zazwyczaj tworzą 1-3 kwiatów na łodydze. Liście są zielone, pierzasto-klapowane.

Oto najpopularniejsze odmiany jaskra azjatyckiego:

Jaskier azjatycki 'Azur Red' - kwiaty czerwone, pełne, przypominają kwiaty kamelii;
• Jaskier azjatycki 'Aviv White' - kwiaty białe, pełne, z jasnozielonym środkiem;
• Jaskier azjatycki 'Elegance Orange' - kwiaty pomarańczowe, pełne, środki kwiatów są jasnożółte;
• Jaskier azjatycki 'Elegance White' - kwiaty białe, pełne, przypominające kamelie;
• Jaskier azjatycki 'Elegance Yellow' - kwiaty żółte, pełne, z delikatnie jasnozielonymi środkami;
• Jaskier azjatycki 'Mache Orange' - kwiaty koloru pomarańczowego, pełne, w typie kamelii;
• Jaskier azjatycki 'Mache Purple' - kwiaty fioletowe, pełne, przypominające kamelie;
• Jaskier azjatycki 'Mache Rose' - kwiaty różowe, pełne; w pełnym rozkwicie przypominają róże;
• Jaskier azjatycki 'Pon Pon Malva' - kwiaty różowe, cieniowane zielenią, pełne, przypominają pompony.

Jaskier azjatycki - Ranunculus asiaticus
Fot. pixabay

Czy jaskier azjatycki jest trujący?

Jaskier azjatycki jest rośliną trującą, podobnie zresztą jak inne gatunki z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Zawiera ranunkulinę - glikozyd o toksycznym działaniu, który rozkłada się na anemoninę oraz protoanemoninę. Związki te działają podrażniająco na skórę i błony śluzowe. Należy tu zaznaczyć, że jaskier azjatycki jest trujący wyłącznie po spożyciu. Bez obaw możemy go uprawiać jako roślinę ozdobną. Pamiętajmy jednak aby prace pielęgnacyjne przy jaskrach wykonywać w rękawiczkach ochronnych. Dzięki temu unikniemy ewentualnego podrażnienia skóry dłoni.

Jaskier azjatycki - sadzenie

Jaskier azjatycki może być sadzony w grupach na rabacie, na kwiat cięty, a także uprawiany w pojemnikach. Jaskry sadzi się od kwietnia do maja po wcześniejszym namoczeniu bulw przez kilka godzin w letniej wodzie, co przyspieszy ich wegetację. Bulwy sadzimy na głębokości 5-7 cm i w rozstawie co 12-15 cm. Bulwy jaskrów do doniczek można sadzić już w marcu. Wówczas na zewnątrz doniczki wystawiamy dopiero w drugiej połowie maja, gdy minie ryzyko przymrozków.

Jaskier azjatycki - uprawa

Uprawa jaskra azjatyckiego wymaga zapewnienia roślinie przede wszystkim dobrych warunków wodnych oraz cieplnych. Bylina ta najlepiej rośnie w miejscach osłoniętych, zacisznych i ciepłych, na glebach piaszczysto-gliniastych, średnio wilgotnych, o odczynie obojętnym do lekko kwaśnego.

Jaskier azjatycki - Ranunculus asiaticus
Fot. pixabay

Od wiosny rośliny podlewa się, gdy tylko ukażą się ich pierwsze liście, konieczne regularnie ale niezbyt obficie, gdyż przy nadmiernym podlewaniu rośliny łatwo atakują choroby jaskra azjatyckiego, takie jak mączniak czy szara pleśń. Aby im zapobiegać, opryskujmy rośliny stosując biopreparaty, gdyż po wystąpieniu objawów chorób, jaskry bardzo szybko tracą swój urok. Warto w tym czasie podawać też mocno rozcieńczony nawóz płynny.

Podlewanie jaskra azjatyckiego przerywa się po przekwitnięciu aby łodygi zaschły i wytworzyły się dorodne podziemne bulwy jaskra azjatyckiego, które wykopiemy jesienią. Procesowi dojrzewania bulw sprzyja ciepłe i suche lato.

Jaskier azjatycki - zimowanie

Zazwyczaj jaskier azjatycki nie może zimować w gruncie i konieczne jest wykopanie jego cebul jesienią, a następnie przezimowanie ich w pomieszczeniu zabezpieczonym przed mrozem (w temp. 8-10°C, przysypane trocinami) do wiosny następnego roku. Jedynie w najcieplejszych rejonach Polski, na ciepłych i osłoniętych stanowiskach, można spróbować przezimować jaskry w gruncie. W tym celu jesienią należy je zabezpieczyć usypując grubą warstwę ściółki z suchych liści, trocin lub słomy.

Jaskier azjatycki - Ranunculus asiaticus
Fot. pixabay

Jaskier azjatycki - rozmnażanie

Rozmnażanie jaskra azjatyckiego najłatwiej wykonać z bulw wykopywanych jesienią. Bulwki potomne wytwarzają się nad starą bulwą macierzystą. Określa je się mianem "pazurków" i zazwyczaj mają długość 2-3 cm. Podział bulwy macierzystej wykonujemy bardzo ostrożnie, aby nie odłamać kruchych bulwek potomnych. Po przezimowaniu bulwy sadzi się w kwietniu na głębokości 5-7 cm i w rozstawie co 12-15 cm. Przed sadzeniem bulwy jaskra azjatyckiego należy wymoczyć przez kilka godzin w letniej wodzie aby napęczniały.

Jaskra azjatyckiego można też wysiewać z nasion. Nasiona wysiewamy wiosną, najlepiej do mieszanki torfu i ziemi darniowej (wymieszanych w proporcjach 1:2). Nasiona należy wysiać na powierzchnię ziemi, a następnie przykryć około 0,5 cm warstwą podłoża. Gdy siewki wytworzą po 3-4 liście, co zazwyczaj następuje po 6-8 tygodniach od siewu, można przystąpić do pikowania, przesadzając młode rośliny do doniczek.

Mniej doświadczeni ogrodnicy mogą też wiosną zakupić gotowe sadzonki jaskrów azjatyckich, dostępne w szerokim wachlarzu barw kwiatów.

Przeczytaj również:

• Kwiaty cebulowe sadzone wiosną
• Begonia - odmiany i uprawa
• Piwonie - uprawa, sadzenie, rozmnażanie, odmiany ogrodowe
• Jaskier polny - zastosowanie, właściwości lecznicze, zwalczanie

Opracowano na podstawie:
1. B. Janowska, Jaskry, Działkowiec, nr 10/09, s. 13;
2. Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 521.