Żuraweczka, Heucherella - odmiany, uprawa, rozmnażanie

Żuraweczka (Heucherella) to zimozielona bylina powstała ze skrzyżowania żurawki z tiarellą. Ta cieniolubna roślina tworzy kępy barwnych liści oraz wiechy dzwonkowatych kwiatów, które zdobią ogród przez całe lato. Zobacz jak wygląda uprawa żuraweczki oraz poznaj najpiękniejsze odmiany Heuherelli polecane do ogrodów. Przedstawiamy też sprawdzone sposoby na rozmnażanie żuraweczki w warunkach uprawy ogrodowej.

Żuraweczka - Heucherella
Fot. depositphotos

Jak wygląda żuraweczka, Heucherella?

Żuraweczka (Heucherella), zwana także żurawkotenellą, to grupa odmian powstałych w wyniku skrzyżowania roślin: żurawka (Heuchera) oraz tiarella (Tiarella). Stworzone w ten sposób hybrydy posiadają najlepsze cechy roślin wyjściowych. Żuraweczka zachwyca urodą barwnych liści, odziedziczonych po żurawkach. Natomiast obfite grona drobnych, uroczych kwiatków żuraweczka otrzymała od tiarelli.

Żuraweczki osiągają wysokość od 20 do 60 cm. Kompaktowe kępy tworzone są przez długoogonkowe, okrągłe lub sercowate liście. Blaszka liściowa jest powcinana, klapowana, wyraźnie unerwiona i atrakcyjnie wybarwiona. Latem na długich, cienkich pędach pojawiają się delikatne, dzwonkowate kwiaty zebrane w luźne grona. Kwiaty żuraweczki mogą być białe lub różowe.

Warto wiedzieć!
Pierwsze mieszańce żurawki i tiarelli powstały we Francji w XX wieku i zostały nazwane Heucherella x tiarelloides.

Żuraweczka, Heucherella - zastosowanie

Ze względu na bogactwo kształtów i kolorów żuraweczka ma szerokie zastosowanie w ogrodach oraz na terenach zieleni publicznej.

Kopulaste kępy kolorowych liści sadzi się na rabatach, wzdłuż ścieżek, ogrodzeń i ścian budynków. W cienistych zakątkach barwne żuraweczki pięknie komponują się z roślinami o soczyście zielonych liściach takich jak: paprocie ogrodowe, funkie, jasnota plamista, brunnera czy bergenia sercolistna.

Żuraweczka w towarzystwie funkii
Fot. depositphotos

W naturalistycznych ogrodach żuraweczka tworzy lekkie, subtelne kompozycje z ażurowo kwitnącymi roślinami takimi jak: jarzmianka większa, tawułka Arendsa, pluskwica, tawułka japońska czy języczka wąskogłówkowa.

Ze względu na swoje niewielkie rozmiary żuraweczka może być także uprawiana w pojemnikach i stanowić dekorację tarasu lub balkonu. Żuraweczki mogą tworzyć w donicach ciekawe kompozycje z roślinami takimi jak: funkie, niskie trawy ozdobne, smagliczka, dichondra, werbena, lobelia czy stokrotka afrykańska.

Żuraweczka 'Gobelin' na rabacie ogrodowej
Fot. depositphotos

Żuraweczka, Heucherella - odmiany

Na świecie istnieje wiele odmian żuraweczki i co roku powstają nowe. Oto najczęściej polecane, doskonałe do uprawy zarówno w ogrodzie, jak i w pojemnikach.

Żuraweczka 'Berry fizz' - wyróżnia się fioletowymi, błyszczącymi liśćmi z różowymi i brązowym wzorami. W maju i czerwcu nad rozetą liści górują wysokie pędy zwieńczone gronami niewielkich, białych kwiatów. Roślina dorasta do 40 cm wysokości.

Żuraweczka 'Mojito' - tworzy kępy dorastające do 40 cm wysokości. Efektowne, limonkowe liście żuraweczki są krótkoogonkowe i mocno powcinane. Żuraweczka 'Mojito' kwitnie w czerwcu i lipcu białymi kwiatami zebranymi w obfite grona.

Żuraweczka 'Obsydian' - to wyjątkowa odmiana wyróżniająca się liśćmi w intensywnym filoletowobrązowym odcieniu. Błyszczące liście nie tracą urody nawet na słonecznym stanowisku. Żuraweczka 'Obsydian' dorasta do 40 cm wysokości i kwitnie na biało.

Żuraweczka 'Obsydian'
Fot. depositphotos

Żuraweczka 'Pink revolution' - ma ażurowe, głęboko powcinane, ciemnozielone liście z ciemnym rysunkiem. W maju i czerwcu roślina zakwita mnóstwem różowych, drobnych kwiatów zebranych w obfite kwiatostany.

Żuraweczka 'Redstone Falls' - to niewielka, wyjątkowo wybarwiona odmiana. Kolor jej liści zależy od stopnia oświetlenia. W intensywnym świetle liście stają się czerwone z ciemniejszymi żyłkami, a w słabszym oświetleniu są pomarańczowe lub żółte z zielonym odcieniem. Kwiaty żuraweczki 'Redstone Falls' są drobne, jasnoróżowe, zebrane w średniej wielkości wiechy.

Żuraweczka 'Redstone Falls'
Fot. depositphotos

Żuraweczka 'Red rover' - ma wyjątkowo atrakcyjne, intensywnie czerwone liście, z którymi kontrastują białe kwiaty. Ta niewysoka bylina dorasta do zaledwie 20 cm wysokości.

Żuraweczka 'Solar eclipse' - wyróżnia się okrągłymi liśćmi, czerwonobrązowymi z jasnozielonym marginesem. Kwiaty są drobne, białe, zebrane w niewielkie, luźne wiechy. Roślina ma zwarty pokrój i dorasta do 30 cm wysokości.

Żuraweczka 'Solar Power'
Fot. depositphotos

Żuraweczka 'Solar power' - ma żółtozielone liście z rysunkiem ciemniejszych, czerwonobrązowych plamek. Roślina kwitnie na biało. Żuraweczka 'Solar power' tworzy dość luźne kępy osiągające do 40 cm wysokości.

Żuraweczka 'Sweet tea' - ma szeroki pokrój, kępy liści dorastają do 40 cm wysokości oraz 60 cm szerokości. Liście mają czerwonopomarańczowy kolor, który latem jest ciemniejszy i bardziej nasycony, a jesienią traci na intensywności. Kwiaty są białe, drobne, pojawiają się wczesnym latem.

Żuraweczka 'Sweet tea'
Fot. Daderot, CC0, Wikimedia Commons

Żuraweczka 'White revolution' - dorasta do 45 cm wysokości i tworzy zwarte, gęste kępy. Głęboko powcinane liście mają zielony kolor i ciemniejsze unerwienie. Kwiaty żuraweczki są białe i utrzymują się od maja do sierpnia.

Żuraweczka, Heucherella - uprawa

Żuraweczka najlepiej rośnie w półcieniu. W pełnym słońcu rośliny słabiej kwitną, a ich liście tracą intensywną barwę. Odmiany o ciemnych liściach sadzi się w miejscach bardziej zacienionych, natomiast te o liściach jaśniejszych - w miejscach bardziej słonecznych. Nowo powstające odmiany, takie jak: 'Obsydian', 'Sweet tea' są bardziej odporne na bezpośrednie działanie promieni słonecznych.

Gleba dla żuraweczek powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna o dużej pojemności wodnej. Rośliny preferują podłoże o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego. (5,5-6,5 pH).

W uprawie heucherelli bardzo ważne jest właściwe podlewanie. Rośliny są dość odporne na krótkotrwałą suszę, ale podczas dłuższych okresów bez deszczu należy je regularnie podlewać. Jako że żuraweczki są bardzo wrażliwe na przelanie i nie tolerują stagnującej wody, podlewanie powinno być częste, ale nie nazbyt obfite.

Żuraweczki mają wysokie zapotrzebowanie na składniki mineralne, ale ich nawożenie zależy od jakości gleby. Te uprawiane na mniej zasobnym podłożu podlewamy pełną dawką nawozu, a rosnące w żyznej glebie - tylko połową zalecanej dawki. W uprawie żuraweczki najlepiej stosować nawóz dla roślin kwitnących o obniżonej zawartości azotu.

Sadzonki żuraweczek w doniczkach
Fot. depositphotos

Mrozoodporne żuraweczki pod śnieżną pokrywą wytrzymują spadki temperatury do -40°C. Należy jednak pamiętać, że jako rośliny zimozielone (nie zrzucają liści na zimę) są narażone na uszkodzenie przez zimne suche wiatry, oraz ostre zimowe słońce. Dlatego w czasie mroźnych, ale bezśnieżnych zim warto jest okrywać rośliny stroiszem lub agrowłókniną.

Ze względu na wysokie wymagania glebowe żuraweczki nie powinny rosnąć na tym samym miejscu dłużej niż przez 3-4 lata. Po tym czasie należy je przesadzić. Przesadzanie można połączyć z podziałem, w wyniku którego pozyskamy nowe rośliny.

Żuraweczka, Heucherella - rozmnażanie

Mieszańcowe żuraweczki rozmnażamy wyłącznie wegetatywnie przez:

• Podział wiosną. Dzielimy dojrzałe 3-4 letnie kępy, tak by każda sadzonka miała 1-2 pąki oraz silne korzenie. Sadzonki można od razu posadzić w docelowym miejscu lub umieścić je najpierw w doniczkach, by lepiej się ukorzeniły.
• Sadzonki pędowe pobrane późnym latem. Pobrane sadzonki pędowe umieszczamy w wodzie, gdzie w ciągu miesiąca powinny wypuścić korzenie. Ukorzenione rośliny umieszczamy w doniczkach i ustawiamy w ciepłym i słonecznym miejscu. Gotową rozsadę sadzimy na docelowe miejsce do końca września. Rośliny sadzone na rabacie nie potrzebują wiele miejsca. Zalecana rozstawa sadzenia żuraweczki to 12 roślin na 1 m² grządki.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Przeczytaj również:

• Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
• Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
• Byliny wieloletnie zimujące w gruncie
• Byliny do cienia i półcienia. Byliny cieniolubne kwitnące i ozdobne z liści

Opracowano na podstawie:
1. B. Grabowska, T. Kubala, Encyklopedia bylin, Zysk i S-ka, Poznań 2011, s. 308;
2. J. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002 s. 247.