Parch jabłoni - objawy, opryski, zapobieganie, zwalczanie
Parch jabłoni to jedna z najczęstszych i najstarszych chorób jabłoni uprawianych w naszym kraju. Powoduje liczne uszkodzenia, w tym korkowacenie skórki na jabłkach. Objawy choroby pojawiają się co roku i konieczne jest regularne zwalczanie parcha. Zobacz jak pokonać tę chorobę jabłoni, jakie opryski są skuteczne przeciw parchowi oraz czy można uniknąć chemii i pokonać parcha metodami naturalnymi.
Parch jabłoni - korkowacenie skórki jabłek
Uwaga!
Na końcu tego artykułu znajdziesz informację o nowym, naturalnym i ekologicznym preparacie na parcha, który pojawił się w 2018 roku. Jego użycie może całkowicie zmienić Twoje podejście do walki z parchem jabłoni i być może pozwoli zrezygnować ze stosowanych dotychczas chemicznych środków ochrony roślin. Dlatego koniecznie przeczytaj ten artykuł do końca!
Parch jabłoni - objawy, opis szkodliwości
Parch jabłoni wywoływany jest przez grzyb Venturia inaequalis. Grzyb poraża wszystkie nadziemne i niezdrewniałe części jabłoni. Objawy parcha widoczne są najczęściej na liściach i owocach, ale patogen infekuje również ogonki liściowe, części kwiatu, szypułki owoców, pędy i pąki.
Na liściach, na ich górnej stronie, tworzą się ciemnooliwkowe plamy pokryte aksamitnym nalotem. Plamy są przeważnie okrągłe i mogą być różnej wielkości. Czasem, w warunkach sprzyjających rozwojowi grzyba, plamy mogą się ze sobą zlewać, tworząc tym samym znaczne powierzchnie nekrotyczne. Przy silnym porażeniu tkanka liścia ulega deformacji i wykrusza się. Porażone liście przedwcześnie opadają.
Objawy parcha na liściach i młodych owocach
Fot. shutterstock.com
Najgroźniejsze jest jednak porażenie zawiązków owoców. Objawy parcha na owocach to ciemne, okrągłe plamy, w których obrębie skórka ulega nekrozie. Roślina broniąc się przed nadmierną utratą wody tworzy w tych miejscach warstwę korka, będącą swoistą blizną. W przypadku infekcji starszych owoców powstają na nich niewielkie, strupowate plamy. Takie jabłka nie nadają się do spożycia.
Jabłka porażone parchem
Fot. depositphotos
Jabłonie porażane są najczęściej na wiosnę, kiedy to zarodniki workowe są uwalniane z owocników pod wpływem wilgoci z opadów atmosferycznych. Zarodniki mogą być przenoszone z prądem powietrza na odległość kilkuset metrów. W naszych warunkach klimatycznych wysiew zarodników trwa od początku wiosny do końca czerwca. Proces uwalniania zarodników ulega spowolnieniu w niskiej temperaturze oraz w nocy. Najbardziej intensywne uwalnianie zarodników przypada w fazie rozwoju różowego pąka oraz kwitnienia jabłoni, właśnie wtedy jest okres największego zagrożenia ze strony parcha jabłoni.
Choroba ta atakuje też inne drzewa owocowe. W polskich sadach, poza parchem jabłoni, może pojawiać się też parch gruszy.
Choroby jabłoni i ich zwalczanie
Choroby jabłoni mogą prowadzić do obniżenia jakości i liczebności plonu, osłabienia całych drzew, a nawet ich zamierania. Warto nauczyć się rozpoznawać poszczególne choroby jabłoni oraz poznać metody ich zwalczania. Oto najczęściej występujące choroby jabłoni i ich zwalczanie w ogrodach działkowych i przydomowych. Więcej...
Parch jabłoni - opryski, zwalczanie chemiczne
Zwalczanie parcha jabłoni można przeprowadzić różnymi metodami, które można podzielić na chemiczne i naturalne.
Chemiczne zwalczanie parcha jabłoni polega na używaniu chemicznych środków grzybobójczych, czyli fungicydów. Opryski na parcha jabłoni fungicydami wykonane przed lub w momencie infekcji hamują kiełkowanie zarodników grzyba i tworzą warstwę zabezpieczającą na powierzchni chronionych części jabłoni. Trwałość takich fungicydów to 6-8 dni od momentu zabiegu w okresie kwitnienia i 10-14 dni po kwitnieniu. Pod warunkiem, że fungicyd nie został zmyty przez deszcz.
Opryski przeciw parchowi wykonane po wystąpieniu objawów chorobowych, niszczą zarodniki konidialne lub grzybnię. Przy tego rodzaju fungicydach wskazane jest zrobienie 2 oprysków w odstępie 5-7 dni.
Parch jabłoni - plamy na liściach
Opryski na parcha jabłoni wykonuje się w fazie ukazywania się liści, zielonego pąka kwiatowego, różowego pąka kwiatowego, kwitnienia oraz wzrostu zawiązków. Do oprysków najwcześniejszych można stosować m. in. preparaty Miedzian 50 WP, Syllit 65 WP, Carpene 65 WP lub Score 250 EC, do późniejszych oprysków Kaptan zawiesinowy 50 WP lub Merpan 80 WG. Ponieważ jednak niemal co roku zalecenia dotyczące stosowania środków ochrony roślin ulegają zmianie, przed ich zakupem należy się zapoznać z aktualnym programem ochrony jabłoni na dany rok.
Parch jabłoni - zapobieganie, zwalczanie metodami naturalnymi
Na terenie ogrodów przydomowych i działkowych powinniśmy jednak ograniczać opryski jabłoni chemicznymi środkami ochrony roślin i jak najczęściej posiłkować się metodami naturalnymi.
Do tego typu metod bez wątpienia zaliczyć można mechaniczne niszczenie i usuwanie opadłych jesienią liści jako źródła infekcji. Ogranicza się potencjalną liczbę zarodników workowych, obniżając przez to możliwość zakażenia wiosną. Ta metoda jednak nie likwiduje całkowicie zagrożenia zakażeniem, ze względu na przenoszenie zarodników workowych na odległość nawet kilkuset metrów przez wiatr.
Parch zimuje na opadłych liściach. Warto je usuwać spod drzew
Fot. shutterstock.com
Biologiczne zwalczanie parcha jabłoni. Ta metoda zwalczania parcha jabłoni polega na zaszczepianiu opadłych liści jabłoni antagonistycznymi grzybami. Plusem tej metody jest zmniejszanie rozwoju parcha jabłoni o 80%. Minusem jest wysoka cena i skomplikowany sposób aplikacji grzybów antagonistycznych. Sposób ten stosowany jest wyłącznie w sadach produkcyjnych i nie dotyczy upraw amatorskich.
Uprawa odmian jabłoni odpornych na parcha jabłoni. Najnowszymi odmianami wykazującymi odporność na parcha jabłoni są: Topaz, Rubinola, Florina. Starsze wysoko odporne odmiany to Antonówka i Kosztela. Należy jednak pamiętać, że takie odmiany są często bardziej wrażliwe na inne choroby np. zarazę ogniową czy choroby kory. Warto się nimi jednak zainteresować w rejonach, w których parch jabłoni atakuje najsilniej.
Oprysk na parcha mocznikiem. To bez wątpienia najbardziej godna polecenia metoda na zwalczanie parcha jabłoni. Do oprysku należy przygotować roztwór mocznika o stężeniu 5%. Taki roztwór mocznika można uzyskać mieszając 0,5 kg nawozu z mocznika wraz z 10 litrami wody. Opryski drzew owocowych mocznikiem przeciwko parchowi należy wykonać jesienią. Najlepiej w momencie, gdy na jabłoniach są jeszcze liście. Taki czas przypada pod koniec października, lub na początku listopada w zależności od pogody.
Jesienią opryskujemy drzewa mocznikiem
Fot. shutterstock.com
Zabieg opryskiwania 5% roztworem mocznika należy wykonać bardzo dokładnie. Trzeba opryskać wszystkie liście na drzewie, jak i te, które opadły już na ziemię. Im dokładniej wykonamy zabieg tym większe prawdopodobieństwo, że parch jabłoni nie porazi naszych jabłoni w przyszłym roku, na wiosnę. Podczas kilkuletnich badań prowadzonych w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach stwierdzono, że poprzez jesienne opryski drzew owocowych mocznikiem można zlikwidować nawet 90% owocników grzyba tworzących się na liściach jabłoni. Za pomocą takiego samego oprysku zwalczamy też parcha gruszy.
Jak wykonać oprysk mocznikiem przeciwko parchowi pokazujemy też w materiale filmowym. Zobacz to w skrócie jeszcze raz. Dzięki temu lepiej zapamiętasz co i jak zrobić. Zapraszamy do obejrzenia inspirującego video :-)
Ekologiczny oprysk na parcha ze skrzypu polnego
Ten fragment dopisuję z początkiem 2018 roku, gdyż właśnie teraz do sprzedaży wszedł nowy, fenomenalny preparat do oprysków przeciwko parchowi. Jest w pełni naturalny i dozwolony do stosowania w uprawach ekologicznych :-)
Skrzyp Ekstrakt ProBio Ogród - to naturalny preparat oparty na skrzypie polnym. Dobroczynne działanie i wysoka skuteczność oprysków preparatami ze skrzypu są cenione przez ekologicznych ogrodników od wielu lat. Do tej pory trzeba było jednak samodzielnie zbierać ziele skrzypu i przygotowywać na jego bazie preparaty, co było dość czasochłonne. Przez to wiele osób rezygnowało z tej cenionej metody. Teraz wystarczy gotowy ekstrakt ze skrzypu wlać do odmierzonej ilości wody i oprysk mamy gotowy!
Ekologiczne opryski przeciwko parchowi jabłoni ze skrzypu polnego możemy wykonywać od fazy pękania pąków kwiatowych do zasychania kwiatów, wykonując w sumie 2-6 zabiegów w odstępach co 7 dni. W ten sam sposób zwalczamy także mączniaka jabłoni oraz kędzierzawość liści brzoskwini.
Przeczytaj również:
Choroby drzew owocowych - opisy, zdjęcia, zwalczanie, opryski
Choroby drzew owocowych mogą być powodowane przez grzyby, bakterie i wirusy. Czasem przyczynami chorób mogą być również czynniki nieinfekcyjne, takie jak błędy w nawożeniu, czy niekorzystne warunki uprawy. Typowymi objawami chorób są przebarwienia, zniekształcenia i więdnięcie roślin. Zobacz zdjęcia i opisy chorób drzew owocowych i poznaj metody ich zwalczania. Więcej...
Cięcie jabłoni
Jabłonie są najpowszechniej uprawianymi drzewami owocowymi w naszym kraju. Ich owoce mają szereg zastosowań, a drzewa jabłoni najlepiej radzą sobie w naszym klimacie spośród wszystkich drzew owocowych. Jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych gwarantującym obfity plon jabłek jest cięcie jabłoni. Oto jak prawidłowo wykonać cięcie jabłoni i jakie są właściwe terminy wykonania tego zabiegu. Więcej...
Jak zwalczać choroby grzybowe roślin bez stosowania chemii w ogrodzie?
Szara pleśń na owocach i kwiatach, mączniaki, plamistości liści, zamieranie trawników, fytoftoroza powodująca zamieranie różaneczników i iglaków - to tylko niektóre spośród chorób roślin, spędzających nam sen z oczu. Na szczęście dziś przeciw tym problemom nie musimy wytaczać całej artylerii chemicznych środków ochrony roślin. Właśnie przekonałem się jak skuteczny może być nowy, w pełni naturalny sposób na ochronę roślin przed chorobami grzybowymi. Więcej...
Opracowano na podstawie: M Grabowski, Choroby drzew owocowych, Wydawnictwo Plant Press, Kraków 2006, s. 48-55 oraz A. Bielenin, B. Meszka, Ochronę jabłoni przed parchem należy rozpocząć już jesienią, Hasło Ogrodnicze, Nr 10/1999. Fot. (1 - objawy na owocach)Jan Homann, zdjęcie udostępnione jako własność publiczna, źródło: Wikimedia Commons oraz (2 - objawy na liściach) forum.PoradnikOgrodniczy.pl.
