Stihl Cash Back

Arizema amurska. Uprawa ogrodowa

Arizema amurska jest rośliną o oryginalnych kwiatach w formie lejka. Kolekcjonerom ciekawych i rzadkich okazów znana jest od dawna, ale w przydomowych ogrodach nie jest spotykana zbyt często. Pora więc to zmienić. Zobacz jak wygląda arizema amurska i jakie może mieć zastosowanie w ogrodzie. Wyjaśniamy również jak wygląda uprawa arizemy amurskiej i w jaki sposób można rozmnażać tę bylinę.

Arizema amurska
Arizema amurska - Arisaema amurense
Fot. Sunoochi, CC BY-SA 2.0, Wikimedia Commons

Arizema amurska - opis i pochodzenie

Arizema amurska (Arisaema amurense) należy do rodziny obrazkowatych (Araceae). Należą do niej również bardziej popularne i uprawiane w domach: skrzydłokwiat, anturium, cantedeskia, monstera. Arizema amurska w naturze rośnie pod okapem drzew na obszarach północno-wschodniej Azji, nad rzeką Amur. Znana jest także pod innymi nazwami - wytryszek lub kokorza. Jest ozdobna zarówno z liści, kwiatów, jak i czerwonych owocostanów w kształcie kolby.

Jak wygląda arizema amurska

Arizema amurska dorasta do 30-50 cm wysokości i ma lekko rozłożysty pokrój. Wyrasta ze spłaszczonej, okrągławej bulwy, która jest magazynem składników pokarmowych. Gdy zostaną one przez roślinę zużyte, bulwa zamiera a nad nią tworzy się kolejna bulwa, gromadząca zapasy na kolejny sezon wegetacyjny.

Z bulwy wyrastają najpierw liście, następnie kwiaty arizemy amurskiej. Ciemnozielone liście na długich ogonkach złożone są z 3-5 szerokolancetowatych listków.
Podobnie, jak u innych obrazkowatych, kwiaty arizemy mają ciekawy, dzbankowaty kształt. Wyrastają bezpośrednio z bulwy. Przyjmują formę kolby otoczonej pochwiastym liściem w kremowo zielone paski zakończonym daszkiem. Roślina zazwyczaj kwitnie w maju.

Arizema amurska
Arizema amurska - Arisaema amurense
Fot. Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Kwiaty arizemy posiadają ciekawą cechę. U młodych roślin pojawiają się kwiaty męskie, cała energia skierowana jest wtedy na rozwój bulwy. U starszych roślin, gdy w bulwie znajduje się wystarczająco dużo składników odżywczych, roślina może wydać kwiat męski lub żeński.

Jesienią u roślin, które zgromadziły dużą ilość substancji pokarmowych w bulwie, pojawią się ozdobne owocostany w kształcie wydłużonej kolby (kwiat żeński). Tworzą ją błyszczące, przylegające do siebie pomarańczowe i czerwone jagody. Każda z nich zawiera jedno nasiono.

Arizema amurska
Arizema amurska - Arisaema amurense
Fot. Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Arizema amurska - zastosowanie

Arizema amurska jest rośliną o bardzo oryginalnym wyglądzie, dlatego najlepiej będzie się prezentowała w miejscach wyeksponowanych. Dobrym wyborem będą półcieniste rabaty pod okapem drzew lub krzewów, naturalistyczne ogrody leśne lub parkowe. W takich miejscach stworzy wiosną atrakcyjną kompozycję z roślinami cebulowymi np. niskimi tulipanami, śnieżyczkami, szafirkami czy hiacyntami. Najlepszymi sąsiadami dla arizemy będą rośliny, które jej nie zagłuszą. Warto posadzić je w pewnym oddaleniu.

Arizemę można również sadzić przy zbiornikach wodnych (w miejscach, w których nie ma zastoisk wodnych) oraz na skalniakach w półcieniu. Arizemy to także doskonałe rośliny do ogrodu zimowego i do uprawy w donicach.

Zapamiętaj!
Arizema amurska wegetację rozpoczyna dość późno, dlatego miejsce jej sadzenia warto oznaczyć, by nie posadzić zbyt blisko niej innych roślin albo nie uszkodzić bulw podczas prac ogrodowych.

Arizema amurska - uprawa

Arizema najlepiej rośnie na stanowiskach półcienistych i zacisznych. Optymalnie dla rośliny byłoby, gdyby przez 4-6 godzin przed południem docierało do niej światło słoneczne.

Arizema amurska ma dość wysokie wymagania glebowe - preferuje ziemię żyzną, próchniczą i przepuszczalną, najlepiej o kwaśnym odczynie. Zasobne w składniki pokarmowe, torfowe lub lekko gliniaste podłoże jest najbardziej zbliżone do tego, w którym arizema rośnie w naturze. Roślina ta potrzebuje wilgoci, ale nie powinna rosnąć w miejscu, gdzie tworzą się zastoiska wodne. W czasie suszy trzeba ją podlewać.

Arizemę można także posadzić w zadołowanym w ogrodzie pojemniku, w którym łatwiej będzie utrzymać wilgoć i wyjąć roślinę wraz z nim, by przezimowała w bardziej komfortowych warunkach, np. w nieogrzewanej szklarni.

Arizema amurska
Arizema amurska - Arisaema amurense
Fot. Sunoochi, CC BY-SA 2.0, Wikimedia Commons

Roślinę warto podsypywać kompostem. Ściółkowanie przekompostowaną korą z drzew iglastych zapobiegnie szybkiemu wysychaniu gleby, ograniczy rozrost chwastów oraz utrzyma prawidłowy odczyn podłoża. Rozkładająca się ściółka i liście wzbogacą podłoże w tak potrzebne tym roślinom składniki odżywcze. Wiosną arizemę można również zasilać nawozem mineralnym wieloskładnikowym.

Arizema amurska - zimowanie

Arizema w polskim klimacie zimuje w gruncie ale bardzo mroźne i bezśnieżne zimy mogą być dla niej zagrożeniem. Na pewno młode rośliny warto na zimę okrywać ściółką z liści lub stroiszem. Jeśli stanowisko, na którym rośnie arizema, jest wilgotne a poziom wody zimą znacznie się podnosi, korzystniejsze będzie wykopanie bulw na zimę. Przechowuje się je w miejscu suchym o temperaturze 5°C i do ogrodu ponownie wysadza wiosną.

Arizema amurska - rozmnażanie

Arizemę można rozmnożyć przez wysiew nasion oraz przez podział bulw.

Nasiona arizemy wysiewamy na umiarkowanie wilgotne podłoże, przykrywamy cienką warstwą gleby i przechowujemy w zacienionym miejscu. Temperatura otoczenia powinna wynosić około 20°C. Nasiona kiełkują dość długo (nawet do 6 m-cy), a rośliny z nich wyhodowane zakwitną dopiero po kilku latach.

Bulwy starszych okazów arizemy wytwarzają małe bulwki przybyszowe. Oddzielamy je od rośliny matecznej i sadzimy na miejsce stałe wczesną jesienią, na głębokość ok. 15-30 cm.

Arizema amurska - choroby i szkodniki

Pędy arizemy mogą być atakowane przez ślimaki, natomiast podziemne bulwy przez gryzonie, m.in. nornice.

Jeśli roślina zostanie posadzona na nieodpowiednim stanowisku, z zalegającą wodą, bulwy mogą zacząć gnić.

Przeczytaj również: