Piwonia chińska - odmiany, uprawa, rozmnażanie
Piwonia chińska jest niezwykle efektowną, długowieczną byliną królującą w ogrodach wiejskich, naturalistycznych i orientalnych. Duże, pastelowe lub jaskrawo zabarwione kwiaty różnych odmian piwonii chińskiej doskonale prezentują się na rabacie, jak i w wazonie. Podpowiadamy jak wygląda uprawa piwonii chińskiej, jakie wymagania trzeba spełnić aby roślina ta obficie kwitła oraz jakie są najlepsze sposoby na rozmnażanie piwonii we własnym zakresie.
Piwonia chińska - Paeonia lactiflora
Fot. depositphotos
Jak wygląda piwonia chińska?
Piwonia chińska (Paeonia lactiflora, syn. P. albiflora, syn. P. chinensis) jest byliną należącą do rodziny piwoniowatych (Peoniaceae). Gatunek ten występuje naturalnie w Chinach, Japonii i na Syberii. Ze względu na wysoką mrozoodporność piwonie zyskały popularność niemal na całym świecie.
Wzniesione pędy piwonii chińskiej wyrastające z ze zgrubiałych, wrzecionowatych korzeni, dorastają do 60-100 cm wysokości. Pierzastodzielne, ciemnozielone liście porastające rozgałęzioną łodygę mają czerwone żyłkowanie.
Niezwykle duże i dekoracyjne kwiaty piwonii pojawiają się w maju i czerwcu i występują w wielu odcieniach bieli, różu i czerwieni. Kwitnienie jest zazwyczaj bardzo intensywne i bujne, ale niestetu krótkie - trwa tylko około 2 tygodni.
U wielu odmian piwonii chińskiej atrakcyjne są nie tylko kwiaty, ale też liście - intensywnie zielone latem, jesienią zmieniają kolor na złoty, czerwony lub brunatny.
Piwonia chińska - Paeonia lactiflora
Fot. pixabay
Piwonia chińska - zastosowanie
Będąc długowieczną byliną, piwonia chińska doskonale sprawdza się jako niski żywopłot lub obwódka. Rośliny bywają też sadzone wzdłuż ogrodzeń, ścieżek czy żywopłotów z krzewów. Piwonie chińskie to również klasyczne byliny do ogrodów wiejskich, naturalistycznych oraz orientalnych. Piwonie doskonale wyglądają w niewielkich grupach lub na mieszanych rabatach, nadają się także na kwiat cięty.
Warto wiedzieć!
Piwonia zawiera substancje, które mogą być szkodliwe dla ludzi - wywołują zaburzenia układu pokarmowego. Piwonia chińska może być także trująca dla kota oraz psa. Zwierzęta domowe nie powinny spożywać żadnej z części tej rośliny, ponieważ wywołuje u nich nudności, biegunkę oraz otępienie.
Piwonia chińska - odmiany
W uprawie stosowane są głównie odmiany mieszańcowe piwonii o obfitym kwitnieniu i przedłużonej trwałości. Znanych jest kilkaset odmian o kwiatach w różnych kolorach i o zróżnicowanej budowie. Właśnie na podstawie budowy kwiatów dzielimy piwonie chińskie na kilka grup:
- piwonie pojedyncze - kwiaty mają jeden okółek złożony z 8 płatków, oraz całkowicie wykształcone pręciki i słupki;
- piwonie pełne - o kwiatach w których słupki i pręciki są przekształcone w płatki;
- piwonie japońskie - kwiaty mają jeden okółek płatków zewnętrznych oraz środek wypełniony krótkimi wewnętrznymi płatkami pręcikowymi, często mającymi inny kolor niż płatki zewnętrzne;
- piwonie anemonowe - o kwiatach z jednym okółkiem płatków oraz pręcikami przekształconymi w szerokie, płaskie płatki.
Piwonia chińska - Paeonia lactiflora
Fot. pixabay
Do najciekawszych odmian piwonii chińskich można zaliczyć liczne odmiany niemieckie, francuskie, amerykańskie oraz polskie.
Piwonia chińska 'Barbara' - dorasta do 80 cm wysokości i tworzy duże kwiaty typu anemonowego w kolorze karminowym. Zewnętrzne płatki są intensywnie wybarwione, a wewnętrzne mają jasną nasadę i żółtą pręgę. Piwonia chińska 'Barbara' wcześnie zakwita i obficie oraz długo kwitnie. Odmiana polecana do uprawy na kwiat cięty.
Piwonia chińska 'Charles White' - jest atrakcyjną odmianą o kwiatach pełnych, białych do lekko kremowego. Roślina dorasta do 80 cm, kwitnie późno, bo dopiero w czerwcu.
Piwonia chińska 'Ewelina' - wolno rośnie, a jej sztywne pędy nie wymagają podpór. Efektowne kwiaty typu japońskiego pojawiają się w połowie czerwca i mają kolor jasnożółty z wiśniowym rumieńcem. Pręciki w kolorze morelowym są postrzępione i wygięte.
Delikatna, kremowobiała polska odmiana piwonii 'Ewelina'
Piwonia chińska 'Hania' - dorasta do 80 cm wysokości i jest dobrze rozkrzewiona. W drugiej połowie czerwca pojawiają się duże kwiaty o postrzępionych płatkach zewnętrznych w kolorze wiśniowym i jaśniejszych płatkach wewnętrznych. Odmiana jest polecana na rabaty oraz na kwiat cięty.
Piwonia chińska 'Jadwiga' - tworzy w drugiej połowie czerwca duże, półpełne kwiaty, których powcinane płatki mają kolor wiśniowy. Duże ciemnozielone liście piwonii mają srebrzysty spód. Roślina dobrze się krzewi i ma silne, sztywne pędy niewymagające podwiązywania. Odmiana jest polecana na rabaty oraz na kwiat cięty.
Piwonia 'Jadwiga' jest kolejną polską odmianą, pachnącą, o półpełnych, różowych kwiatach
Piwonia chińska 'Niemcewicz' - jest wysoka, dorasta do 100 cm i tworzy luźna kępę. W czerwcu zakwita dużymi kwiatami typu anemonowego o intensywnym, wiśniowym kolorze. Dzięki sztywnym pędom piwonia chińska 'Niemcewicz' jest polecana na kwiat cięty.
Piwonia chińska 'Profesor Wójcicki' - odznacza się pachnącymi, amarantowymi kwiatami typu anemonowego. Kwiaty pojawiają się bardzo wcześnie, bo już pod koniec maja. Piwonia chińska 'Profesor Wóycicki' dorasta do 90 cm wysokości i ma rozłożysty pokrój a jej silne pędy są gęsto ulistnione. Jest polecana na kwiat cięty.
Ciemnoróżowe, pełne kwiaty piwonii 'Profesor Wójcicki'
Piwonia chińska 'Sarah Bernhardt' - to jedna ze starszych, klasycznych odmian piwonii o pełnych, jasnoróżowych kwiatach, których płatki są efektownie postrzępione. Ta średniopóźna odmiana jest doskonała do uprawy na kwiat cięty.
Piwonia chińska 'Ursynów' - dorasta do 90-100 cm wysokości i ma dość luźny pokrój. Pełne, różowe kwiaty pojawiają się w drugiej połowie czerwca. Pędy, silnie rozkrzewione, są porośnięte przez duże, ciemnozielone liście i mogą wymagać podpory.
Ogromne, pełne i pięknie pachnące kwiaty piwonii 'Ursynów'
Piwonia chińska 'Władysława' - tworzy pachnące kwiaty typu japońskiego, średniej wielkości. Zewnętrzne płatki mają kolor wiśniowy, a wewnętrzne kontrastujący - żółtopomarańczowy. Ta średniowczesna odmiana kwitnie obficie i długo. Roślina ma krzaczasty, gęsty pokrój i dorasta do 70 cm wysokości.
Piwonia 'Władysława' to polska odmiana o kwiatach typu japońskiego
Piwonia chińska - uprawa
Piwonie nie są problematyczne w uprawie, jeśli zapewnimy im odpowiednie stanowisko i podłoże. Rośliny te najlepiej rosną i kwitną w pełnym słońcu, ale tolerują lekki popołudniowy cień. Piwonie powinny być sadzone z dala od dużych drzew lub krzewów, ponieważ będą konkurować o przestrzeń i składniki odżywcze, co wpłynie na wielkość i jakość kwitnienia.
Mrozoodporne piwonie zimują w gruncie na terenie całej Polski i nie potrzebują osłaniania przed mrozem.
Piwonia preferuje gleby przepuszczalne, o dużej pojemności wodnej i kwaśnym odczynie (5-6 pH). Najlepsza dla niej będzie ziemia próchnicza i gliniasta, utrzymująca wilgoć nawet w gorące, suche miesiące. Zbyt ciężka ziemia może być dla piwonii zabójcza, gdyż stagnująca woda, zwłaszcza w okresie zimowym, jest niezwykle szkodliwa dla mięsistych korzeni tej rośliny.
Piwonia chińska - podlewanie
Jeśli zapewnimy piwonii chińskiej właściwe warunki, wtedy dobrze zniesie nawet krótkotrwałe susze. Zwiększonej wilgotności gleby piwonie wymagają zwłaszcza wczesną wiosną, gdy zawiązują pąki oraz w okresie kwitnienia. Po podlaniu roślin ziemia powinna zostać spulchniona, dzięki czemu korzenie będą wystarczająco dotlenione. Piwonia nie znosi zaskorupiałej gleby.
Piwonie warto podlewać w okresie zawiązywania pąków i kwitnienia
Fot. depositphotos
Piwonia chińska - nawożenie
Piwonie mają spore wymagania pokarmowe, ale nawożąc rośliny łatwo przesadzić z ilością dostarczonych składników odżywczych, a zwłaszcza azotu. W efekcie przenawożenia rośliny są wyciągnięte, słabo kwitną i są podatne na porażenie przez choroby.
Jeśli podczas sadzenia piwonii zapewniliśmy roślinom żyzne, próchnicze podłoże, nawożenie zaczynamy dopiero po 3-4 latach od posadzenia.
Jako, że piwonia dobrze reaguje na nawożenie organiczne, korzystnie jest wyściółkować rośliny wiosną kompostem lub przekompostowanym obornikiem w ilości 8-10 kg/m². Przed nadejściem zimy taką ściółkę płytko przekopuje się z wierzchnią warstwą ziemi, a wiosną rozkłada na nowo. Nie pozostawiamy ściółki na zimę ze względów sanitarnych oraz by nie dopuścić do stagnowania wody w podłożu.
Zapamiętaj!
Nigdy nie stosuj do nawożenia piwonii świeżego obornika, gdyż rośliny tego nie tolerują. Odpowiedni będzie natomiast suchy obornik granulowany dostępny w sklepach ogrodniczych.
Do nawożenie piwonii można takie wykorzystać nawozy mineralne wieloskładnikowe. Takie nawozy najlepiej aplikować roślinom trzy razy w czasie sezonu wegetacyjnego:
- Wiosną, gdy następuje intensywny wzrost, powinny to być nawozy z większa ilością azotu;
- Podczas zawiązywania pąków i kwitnienia stosujemy nawozy do roślin kwitnących (zawierają mniej azotu, a więcej fosforu i potasu);
- Po kwitnieniu stosujemy nawozy fosforowo-potasowe, często sprzedawane jako nawozy jesienne.
- Piwonia drzewiasta - odmiany, uprawa, rozmnażanie
- Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
- Byliny wieloletnie zimujące w gruncie
- Byliny wieloletnie długo kwitnące - całe lato i jesienią
Piwonia chińska - Paeonia lactiflora
Fot. pixabay
Czym nawozić piwonie - domowe sposoby
Piwonie dobrze reagują na nawożenie organiczne więc w ich uprawie możemy zastosować roślinną gnojówkę z pokrzywy zawierającą fosfor, potas, magnez i żelazo. Gnojówka z pokrzywy dostarcza także znaczne ilości azotu, więc najlepiej stosować ją do podlewania piwonii tylko wiosną. Żeby przygotować ten naturalny nawóz 1 kg ziela zalewamy 10 l wody i odstawiamy pod przykryciem na 2-3 tygodnie, aż przefermentuje.
Żeby uodpornić rośliny na choroby grzybowe można do nawożenia piwonii wykorzystać gnojówę ze skrzypu polnego. Te roślinny nawóz nie tylko wzmacnia rośliny, ale także odstrasza szkodniki oraz poprawia urodzajność gleby. Gnojówkę ze skrzypu polnego przygotowujemy podobnie, jak gnojówkę z pokrzywy i stosujemy z umiarem, ze względu na zawartość azotu.
Cięcie kwiatów piwonii
Fot. depositphotos
Piwonia chińska - cięcie
Piwonia chińska nie wymaga specjalnego cięcia, ale wytworzy większe kwiaty, jeśli boczne pąki na każdej łodydze zostaną usunięte, zaś pąk wierzchołkowy pozostanie nienaruszony.
Przekwitłe kwiatostany piwonii usuwamy na bieżąco, aby poprawić kwitnienie i zachować atrakcyjność roślin.
Jesienią ścinamy wszystkie pędy piwonii tuż nad ziemią, żeby zapobiec pojawieniu się chorób grzybowych.
Piwonia chińska - rozmnażanie
Piwonia chińska może rosnąć na jednym miejscu wiele lat bez wykopywania. Kiedy jednak zauważymy, że rośliny są mniej wyrośnięte i słabiej kwitną, należy je odmłodzić. Podczas przesadzania rozmnaża się rośliny dzieląc dojrzałe kępy.
Do rozmnażania piwonii przez podział przystępujemy późnym latem, w sierpniu lub na początku września. Wykopujemy całą roślinę po czym ostrym narzędziem dzielimy ją na części, tak by każda z nich miała co najmniej 2 dobrze wykształcone pąki i silne korzenie. Rany po cięciu zasypujemy środkiem grzybobójczym lub sproszkowanym węglem aktywnym. Sadzonki od razu sadzimy w docelowym miejscu.
Jak sadzić piwonie, żeby obficie kwitły
Piwonie chińskie z nagim korzeniem sadzimy jesienią, natomiast rośliny sprzedawane w pojemnikach możemy sadzić zarówno jesienią, jak i wczesną wiosną. Piwonie chińskie sadzimy w rozstawie 80x40 lub 90x50 cm.
Często popełnianym błędem w uprawie piwonii jest zbyt głębokie sadzenie roślin. Niewłaściwie posadzone piwonie karłowacieją, kwitną bardzo słabo lub wcale.
Zapamiętaj!
Po posadzeniu piwonii pąki wyrastające z karp powinny znaleźć się na głębokości 3-5 cm pod powierzchnią ziemi. Zbyt głębokie sadzenie jest jedną z głównych przyczyn dlaczego piwonia nie kwitnie.
mgr inż. Anna Błaszczuk
Przeczytaj również:
Opracowano na podstawie:
1. Uprawa roślin ozdobnych, praca zbiorowa pod redakcją H. Chmiel, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1980, s. 407-409;
2. R. Dębicz, Licencja na piękno. Piwonie w Mój Piękny Ogród 6/2016, s. 13-16;
3. M. Henschke, Miejsce dla piwonii w Działkowiec 8/2014, s. 64;
4. J. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002 s. 324-325.
