Phalaenopsis - uprawa i pielęgnacja

Phalaenopsis to zdecydowanie jedne z najpiękniejszych storczyków choć duża popularność sprawiła, że ich piękno przygasło w naszych oczach. Dlatego pamiętajmy, że są to jedne z najpiękniej i najdłużej kwitnących roślin doniczkowych. Kolekcja kilku storczyków Phalaenopsis na parapecie to prawdziwa uczta dla oczu i nawet największym sceptykom zaczynają się błyszczeć oczy na ich widok. Warto więc poznać bliżej świat Phalaenopsis.

Phalaenopsis to jedne z najczęściej uprawianych storczyków

Charakterystyka rodzaju Phalaenopsis

Storczyki z rodzaju Phalaenopsis pochodzą głównie z południowej Azji, gdzie występują od Indii do Japonii i dalej na południe aż do Filipin. Jak widać są to rośliny preferujące ciepły i wilgotny klimat, stąd ich upodobania uprawowe. Co ciekawe, choć w domach uprawiamy je w doniczkach wypełnionych specjalnym podłożem, w naturze Phalaenopsis zazwyczaj rosną jako storczyki epifityczne np. na konarach drzew.

Te storczyki mają naprawdę zróżnicowaną wielkość. Spotkać już można kilku centymetrowe rośliny, a największe Phalaenopsisy mierzą czasem do 2 metrów rozpiętości liści. Te najmniejsze potrafią stracić liście na zimę żeby na wiosnę z powrotem się odrodzić. Tak jak wielkość roślin również wielkość kwiatów jest zróżnicowana. U tych storczyków kwiaty w zależności od rodzaju mogą mieć od 1 - 2 cm, aż do ponad 15 cm!

Storczyki typu Phalaenopsis to rośliny o wzroście monopodialnym, co oznacza, że tworzą silnie ulistniony pęd ze stale dominującym pąkiem szczytowym. Korzenie wyrastają z węzłów na całej długości pędu. Co warto wiedzieć, u starszych osobników u nasady pędu tworzą się nowe rośliny, które sprawiają, że storczyk wygląda znacznie masywniej, jest bardziej rozłożysty.

Jak dbać o storczyki w doniczce?
Storczyki to wciąż jedne z najpopularniejszych roślin doniczkowych. Aby rośliny te jak najdłużej stanowiły ozdobę naszego domu, trzeba je odpowiednio pielęgnować. Zobacz jak dbać o storczyki w doniczce aby pięknie kwitły i zdrowo rosły! Więcej...

Uprawa i pielęgnacja Phalaenopsis

Uprawa Phalaenopsis nie jest bardzo skomplikowana. Twierdzenie, że są to rośliny bardzo kapryśne i łatwo zapadające na choroby storczyków, wzięło się stąd, że te pięknie kwitnące storczyki zazwyczaj dawane są w prezencie. Osoba obdarowana często nie wie nic o storczykach i popełnia podstawowe błędy w uprawie. Dlatego warto poznać najważniejsze zasady pielęgnacji Phalaenopsis, a wówczas roślina będzie rosła pięknie i zdrowo.

Stanowisko, oświetlenie
Storczyki z rodzaju Phalaenopsis wymagają przede wszystkim dostępu światła. Preferują wszystkie ekspozycje oprócz północnej, gdzie dociera najmniej światła słonecznego. Najlepsze jest dla nich okno od strony wschodniej lub zachodniej.

Uwaga! Phalaenopsisy bardzo przyzwyczajają się do swojego miejsca na parapecie dlatego niedopuszczalne jest okręcanie ich, lub przenoszenie na inne stanowiska po kwitnieniu! Takie przekręcanie powoduje długie przerwy w kwitnieniu. Rośliny bowiem zwracają swoje liście do słońca. Okręcenie ich lub zmiana miejsca sprawia, że muszą na nowo przyzwyczajać się do nowego miejsca, co czasem trwa 3-6 miesięcy!

Temperatura
Storczyki Phalaenopsis dobrze rosną w temperaturze umiarkowanej dlatego tak dobrze czują się w naszych domach.

Podlewanie
Podstawową zasadą o jakiej trzeba pamiętać, to mocne podlewanie raz na tydzień, które sprawia, że storczyki te naprawdę dobrze się rozwijają. Najlepiej nie podlewać "z góry", tylko zanurzyć doniczkę w wodzie, aby podłoże nasiąkło wilgocią. Więcej na ten temat w artykule jak podlewać storczyka.

Przesadzanie
Phalaenopsisy bardzo szybko rosną, a ich korzenie szybko zaczynają wychodzić z doniczki, dlatego raz na rok trzeba storczyk przesadzić.

Nawożenie
Silny wzrost powoduje, że storczyki te potrzebują dużo składników pokarmowych, dlatego należy je zasilać odpowiednimi nawozami do storczyków. Natomiast jesienią i zimą, należy zmniejszyć nawożenie ponieważ w tym okresie rośliny przechodzą w stan spoczynku, powodowany mniejszą ilością światła.

Rozmnażanie Phalaenopsis

Rozmnażanie Phalaenopsis
Phalaenopsisy, które widzimy w sklepach rozmnażane są drogą tkankową, czyli poprzez rozmnażanie roślin in vitro, co sprawia, że można mieć 100-procentową pewność, że roślina potomna będzie mieć takie same cechy jak roślina mateczna. Do tego jest to bardzo wydajna ekonomicznie metoda. Natomiast przy rozmnażaniu z nasion nigdy nie wiadomo jak geny się wymieszają i jak będzie wyglądać roślina potomna, na której kwiat zresztą trzeba często czekać kilkanaście lat. Choć tego rodzaju czekanie nie zniechęca miłośników storczyków typu Phalaenopsis, którzy wręcz wolą rozmnażać storczyki z nasion. W warunkach amatorskich jest to jednak niezwykle trudne i często kończy się niepowodzeniem.

Szczególnie atrakcyjnie prezetują się storczyki Phalaenopsis o kwiatach wielobarwnych oraz pokrytych rozmaitymi wzorkami. Na fot. Phalaenopsis Maritea

Odmiany Phalaenopsis

1. Mieszańce międzyrodzajowe
Phalaenopsis bardzo dobrze łączą się z innymi rodzajami z rodziny Storczyków. Bardzo łatwo jest np. wymieszać Phalaenopsis z Vanda, choć ich potomstwo nie jest aż tak spektakularne jak rodzice. Popularne są natomiast mieszańce: Asconopis ‘Irene Dobkin’ (Phalaenopsis i Ascocentrum) oraz Renanthopis ‘Mildred Jameson’ (Phalaenopsis i Renanthera), a także Doritaenopsis (Phalaenopsis i Doritis).

2. Phalaenopsis miniaturowe
W tej grupie jest bardzo duży wybór roślin, wyróżniamy trzy grupy miniatur, w zależności od roślin matecznych (rodzicielskich). Przede wszystkim storczyki miniaturowe różnią się kolorem kwiatów, długością pędów kwiatostanowych, wielkością kwiatów itp.

3. Phalaenopsis średniej wielkości (Table Dance)
Jest to nowość na rynku. Storczyki te przeważnie mają trzy pędy kwiatostanowe i rosną w doniczkach o średnicy 9 cm. Pędy kwiatostanowe są rozgałęzione a kwiaty mają średnicę 2-3 cm. Ta grupa storczyków to jedna z najokazalszych i każdy tego typu Phalaenopsis to prawdziwy klejnot. Dodatkowo mimo piękna są to rośliny odporne, które dobrze się czują w warunkach pokojowych. Dlatego odmiany Phalaenopsis z tej grupy uchodzą za storczyki łatwe w uprawie.

4. Phalaenopsis standardowe
W latach 70 były to głównie rośliny hodowane na kwiaty cięte. Wielkość ich kwiatów w tamtych czasach osiągało nawet 12 cm średnicy, a rozpiętość ich liści wynosiła ponad metr! Jednak chcąc hodować te storczyki jako rośliny doniczkowe, trzeba było zmniejszyć ich wielkość. Storczyki z tej grupy to najpopularniejsze odmiany Phalaenopsis jakie mamy przeważnie okazję podziwiać. Dobrze znoszą krótkie przechłodzenie, a w długości kwitnienia nie mają sobie równych.

5. Phalaenopsis Harlekin
Pochodzą głównie z Tajwanu. Te odmiany mają kwiaty wielobarwne, i regularny lub nieregularny wzór na listkach okwiatu. Te storczyki są tak ciekawie ubarwione, że w ostatnich czasach naprawdę stały się przebojem. Wymagają więcej ciepła niż standardowe Phalaenopsis.

6. Phalaenopsis żółte
Szczyt popularności te storczyki osiągnęły w latach 80-tych. Ze względu na swój żółty kolor były sprzedawane za najwyższe ceny. Dzisiaj są mniej popularne choć nadal niezwykle atrakcyjne. Warto pamiętać, że u tych Phalaenopsisów nie należy odcinać pędu kwiatostanowego ponieważ co roku wypuszczają na starym pędzie nowe kwiaty produkując do tego nowy pęd kwiatostanowy. Dlatego często jedna roślina posiada od 2 do 5 pędów kwiatostanowych!

7. Phalaenopsis pachnące Phalaenopsis violaceae i P. lueddemanniana posiadają kwiaty pachnące. Często wiec ich potomstwo także ma pachnące kwiaty. Nie są to jednak zbyt popularne storczyki. Wymagają dużo przestrzeni, do tego źle znoszą zbyt duże nawożenie. Potrzebują też zacienionego stanowiska i temperatury minimum 18°C. Im wyższa wilgotność tym silniejszy zapach.

8. Phalaenopsis o różnobarwnych liściach
Jest to całkowita nowość wśród storczyków. Czasem liście są tak efektowne, że kompletnie przysłaniają kwiaty. Przeważnie te odmiany pochodzą z Tajwanu i posiadają żółto zielone liście.

Katarzyna Matuszak

Przeczytaj również:

Pachnące kwiaty doniczkowe. 5 roślin o przyjemnych zapachu!
Pachnące kwiaty doniczkowe wypełniają mieszkania wspaniałymi aromatami. Dzięki nim można się zrelaksować po ciężkim dniu i wprowadzić miły nastrój. A znając termin kwitnienia każdego z nich, możemy dobrać gatunki tak, aby kwitnąc po sobie, przez cały rok mogły cieszyć nas swym zapachem. Oto 5 roślin doniczkowych o bardzo przyjemnym zapachu! Więcej...

Dendrobium - pielęgnacja storczyka
Większość osób kojarzy storczyki z rodzajem Phalaenopsis, tymczasem jest jeszcze wiele innych pięknych storczyków. Dendrobium to jedna z bardziej zróżnicowanych grup storczyków. Kwiaty tych roślin są równie zachwycające co u Phalaenopsis. Warto mieć w swojej kolekcji choć jeden okaz Dendrobium ponieważ te storczyki są naprawdę piękne, a ich pielęgnacja wcale nie jest uciążliwa. Oto sekrety ich uprawy. Więcej...

Dlaczego storczyk nie kwitnie
Głównymi powodami, dlaczego storczyk nie kwitnie, jest jego zła pielęgnacja oraz błędy w uprawie. Dowiedz się jak pomóc roślinie, by zdobiła Twoje mieszkanie jak najdłużej. Wyeliminuj z nami błędy, przez które storczyk nie kwitnie i ciesz się pięknymi kwiatami przez długi czas. Oto 5 najczęstszych powodów dlaczego storczyk nie kwitnie! Więcej...

Opracowano na podstawie: Lutz Rollke, Storczyki uprawa i pielęgnacja, Warszawa 2010, s. 100-108. Fot. sxc.hu