Dipladenia, Mandevilla - uprawa, rozmnażanie, zimowanie, choroby

Dipladenia lub inaczej Mandevilla to ozdobna roślina pnąca o pięknych kwiatach i błyszczących liściach. Dipladenię można uprawiać we wnętrzach, na tarasach lub w oranżeriach. Pielęgnacja tej rośliny nie jest trudna, trzeba tylko pamiętać o kilku ważnych zasadach. Dowiedz się, jakiej ziemi potrzebuje, jak często trzeba ją podlewać i kiedy najlepiej ją rozmnażać. Oto wszystko co trzeba wiedzieć o uprawie dipladenii.

Dipladenia, Mandevilla
Fot. pixabay

Jak wygląda Dipladenia, Mandevilla?

Dipladenia, zwana również Mandevillą, to tropikalne pnącze, pochodzące głównie z rejonów Brazylii. Należy do rodziny toinowatych (Apocynaceae). Dipladenia ma długie i ciemnozielone liście, z wierzchu są błyszczące, dzięki czemu dobrze kontrastują one z dużymi kwiatami. Wiotkie pędy dipladenii mogą osiągać do 3 m długości.

Kiedy kwitnie Dipladenia, Mandevilla?

Prawidłowo pielęgnowana Dipladenia kwitnie długo, bo od maja do listopada. Pojedynczy kwiat utrzymuje żywotność przez 2-4 tygodnie. Kwiaty są lejkowate, o średnicy ok. 7 cm, w kolorze od różowego do białego.

Warto wiedzieć!
Od Dipladenii, a dokładniej od gatunku Mandevilla atroviolacea pochodzi seria bardzo popularnych odmian Sundaville, które doskonale wyglądają w pojemnikach na tarasach i balkonach. Grupa Sundaville to obecnie najmodniejsze odmiany z rodzaju Dipladenia.

Czy dipladenia jest trująca?

Dipladenia jest rośliną trującą zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt. Wszystkie części rośliny (liście, łodygi, kwiaty) zawierają toksyczne alkaloidy i glikozydy, które mogą powodować objawy zatrucia, takie jak: nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, zaburzenia rytmu serca, u zwierząt także ślinotok. Spożycie rośliny może prowadzić do podrażnienia jamy ustnej, gardła i przewodu pokarmowego. Kontakt skóry z mlecznym sokiem tej trującej rośliny doniczkowej może powodować podrażnienia lub reakcje alergiczne.

Dipladenię najlepiej uprawiać poza zasięgiem dzieci i zwierząt. W przypadku kontaktu z sokiem rośliny, należy dokładnie umyć ręce a wszelkie prace pielęgnacyjne wykonywać w rękawiczkach. Jeśli dojdzie do spożycia rośliny, należy skontaktować się z lekarzem albo weterynarzem.

• Rośliny doniczkowe trujące dla kota. Tych kwiatów lepiej unikać!
• Jakich kwiatów nie trzymać w domu? Szkodliwe rośliny doniczkowe

Dipladenia, Mandevilla - gatunki i odmiany

Rodzaj Dipladenia obejmuje wiele gatunków i odmian, które różnią się kolorem kwiatów i pokrojem. Istnieją także mieszańce gatunków, które często są bardziej odporne na choroby.

Dipladenia sanderi

Dipladenia sanderi to gatunek uprawiany najczęściej. Ma duże kwiaty, w kształcie trąbki, w kolorach różowym, czerwonym lub białym.

Dipladenia sanderi
Fot. Jnn, CC BY 2.1 JP, Wikimedia Commons

Popularne odmiany:

• Dipladenia sanderi 'Rosea' - ma łososiowo-różowe, duże kwiaty z żółtą gardzielą;
• Dipladenia sanderi 'Sundaville Red' - odmiana o intensywnie czerwonych kwiatach;
• Dipladenia sanderi 'Cosmos White' - posiada duże, białe kwiaty;
• Dipladenia sanderi 'Rosacea' - ma jasnoróżowe kwiaty z ciemniejszym obrzeżeniem i żółtą gardzielą.

Dipladenia boliviensis

Dipladenia boliviensis jest gatunkiem o mniejszych, ale licznych, pachnących kwiatach w kolorze białym z żółto-pomarańczowym środkiem. Cenioną odmianą do uprawy w domu jest:

• Dipladenia boliviensis 'Alba' - ma czysto białe kwiaty z pomarańczowo zabarwioną gardzielą.

Dipladenia boliviensis 'Alba'
Fot. Dulce Dias, Public domain, Wikimedia Commons

Dipladenia splendens

Dipladenia splendens to gatunek o dużych, różowych kwiatach z żółtym środkiem. Ciekawą odmianą jest:

• Dipladenia splendens 'Pink' - ma różowe kwiaty z żółtym środkiem.

Dipladenia, Mandevilla - uprawa, wymagania

Dipladenie mogą być przez cały rok uprawiane w mieszkaniach, oranżeriach i ogrzewanych szklarniach, a na lato wystawiane na balkony i tarasy.

Dipladenia, Mandevilla - stanowisko

Stanowiko uprawy Dipladenii powinno być jasne ale nie bezpośrednio nasłonecznione. Najlepsze jest światło rozproszone, a jeśli rośliny na lato wystawiamy na zewnątrz, najlepiej ustawić je w miejscu półcienistym aby uniknąć poparzeń liście od zbyt silnego słońca. W mieszkaniu donicę z Dipladenią ustawmy od strony południowej, południowo-wschodniej lub zachodniej, blisko okna. Dobrze jest jednak, jeśli dochodzące światło jest filtrowane przez firankę.

Dipladenia, Mandevilla
Fot. pixabay

Jeśli rośliny lato spędzają na tarasie lub balkonie, zadbajmy aby miejsce to było osłonięte od wiatru i zadaszone, gdyż silne deszcze mogą uszkadzać kwiaty Dipladenii.

Dipladenia - temperatura

Jeżeli chcemy zapewnić jak najlepsze warunki uprawy Dipladenii należy zadbać o wysoką temperaturę powietrza. Od maja do jesieni temperatura powinna wynosić 20°C i więcej. Zimą temperaturę zmniejszamy do 15-18°C. Należy zadbać aby temperatura, w jakiej rośnie Mandevilla, nigdy nie spadała poniżej 13°C.

Dipladenia - podlewanie i spryskiwanie

Dipladenia nie lubi nadmiernej wilgotności podłoża w doniczce. Dlatego nie należy zbyt często i obficie jej podlewać. Pozwólmy aby pomiędzy podlewaniami wierzchnia warstwa ziemi w doniczce lekko przeschła. Na okres zimowy częstotliwość podlewania zmniejszamy.

Dipladenia, Mandevilla
Fot. pixabay

Warto pamiętać, że wilgotne powietrze sprzyja powstawaniu pąków kwiatowych, dlatego często zraszajmy roślinę miękką wodą.

Zarówno do zraszania, jak i podlewania dipladenii, warto używać odstałej deszczówki lub wody wodociągowej, którą najpierw zagotowano lub przefiltrowano, a następnie odstawiono w temperaturze pokojowej na jedną dobę.

Dipladenia - nawożenie

Od kwietnia do września rośliny należy zasilać co 10-14 dni nawozem wieloskładnikowym o obniżonej zawartości wapnia.

Dipladenia - przycinanie

Młode Mandeville, jeszcze silnie rosnące, można przyciąć w celu ich rozkrzewienia się, zabieg ten możemy wykonać tylko raz, najlepiej wczesną wiosną. Starsze rośliny przycina się tylko w razie konieczności, jeśli są zbyt wybujałe, również wczesną wiosną.

Uwaga!
Przycinanie oraz inne zabiegi pielęgnacyjne przy dipladenii należy wykonywać w rękawiczkach ochronnych, a po zakończeniu prac dokładnie umyć ręce, gdyż biały sok dipladenii podrażnia skórę.

Dipladenia - przesadzanie

Dojrzałe rośliny należy przesadzać raz w roku na wiosnę. Młode, szybko rosnące rośliny przesadza się co roku do większej doniczki, u starszych roślin wystarczy wymienić tylko wierzchnią warstwę ziemi. Nie zapominajmy, że Dipladenia to pnącze, dlatego potrzebuje mocnej podpory.

Dipladenia - jaka ziemia

Najlepszym podłożem dla uprawy Dipladenii jest torf z perlitem lub torf z piaskiem wymieszane w proporcji 3:1. Odczyn pH podłoża, do którego przesadzamy roślinę powinien wynosić 6,0 do 6,5.

Dipladenia, Mandevilla
Fot. pixabay

Dipladenia - zimowanie

Prawidłowa uprawa dipladenii wymaga zapewnienia roślinie okresu spoczynku. Czas ten przypada w styczniu i lutym. Należy wtedy przenieść roślinę do pomieszczenia, gdzie panuje niższa temperatura 12-15°C. Podczas okresu spoczynku, podlewanie należy ograniczyć.

Zimą temperatura w pomieszczeniu nie może spaść poniżej 13°C, dlatego dipladenii nie można zimować na dworze. Najlepsza będzie chłodna oranżeria lub ogród zimowy.

Dipladenia, Mandevilla - rozmnażanie

Rozmnażanie dipladenii przeprowadza się wyłącznie wegetatywnie, przez sadzonki pędowe. Sadzonki pobiera się z dojrzałych pędów, powinny posiadać 1-2 węzły z liśćmi. Sadzonka powinna mieć łącznie ok. 3,5 cm wysokości. Następnie zanurza się dolną część sadzonki na dobę w naczyniu z wodą aby przyspieszyć wyciek soku mlecznego. Po wyjęciu z wody sadzonkę zanurza się w ukorzeniaczu i umieszcza w podłożu.

Dipladenia, Mandevilla
Fot. pixabay

Przy sadzeniu pamiętajmy, żeby temperatura podłoża wynosiła 22-25°C, jeżeli będzie niższa sadzonki Dipladenii się nie ukorzenią. Sadzonki ukorzeniają się po 5-7 tygodniach. Najlepiej sadzonkować od stycznia do marca dzięki czemu będziemy mieli dojrzałe i kwitnące rośliny już na początku lata (w czerwcu).

Dalsza uprawa Dipladenii polega na przesadzaniu do większych doniczek. Gdy sadzonki wytworzą pierwszą, nową parę liści należy je przesadzić po 2-4 sztuki do doniczek o średnicy 8-10 cm, wypełnionych takim samym, świeżym podłożem. Po przerośnięci podłoża przez korzenie przesadzamy młode Dipladenie do większych doniczek o średnicy 12 cm, wypełnionych podłożem z torfu i ziemi kompostowej w proporcji 2:1. Gdy rośliny znowu podrosną można je wysadzić do docelowych doniczek, w których chcemy uprawiać Dipladenię.

Ważne!
Podczas przesadzania dipladenii nie należy przycinać korzeni ponieważ wówczas bardzo łatwo gniją.

Dlaczego dipladenia nie kwitnie?

Brak kwitnienia u dipladenii może wynikać z kilku czynników, oto one:

• Niedobór światła - dipladenia potrzebuje jasnego, ale rozproszonego światła. Zbyt mało światła hamuje kwitnienie.
• Nieodpowiednie nawożenie - brak składników odżywczych, szczególnie fosforu i potasu, może ograniczać kwitnienie, natomiast nadmiar azotu powoduje rozwój liści kosztem kwiatów.
• Nieprawidłowe podlewanie - przelewanie doprowadza do gnicia korzeni i osłabienia rośliny, co wpływa na gorsze zawiązywanie pąków kwiatowych. Przesuszanie podłoża wywołuje stres środowiskowy powodujący ograniczenie kwitnienia.
• Zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura uprawy - roślina najlepiej rośnie w temperaturze 18-21°C. Zbyt niska temperatura hamuje rozwój pąków, zbyt wysoka może powodować ich opadanie.
• Nieprawidłowe cięcie - zbyt silne przycinanie zmniejsza kwitnienie. Odpowiednio przycinane rośliny lepiej się rozkrzewiają i bujniej kwitną.

Dipladenia, Mandevilla - choroby i szkodniki

Uprawiając dipladenię musimy liczyć się z tym, że rośliny tej nie omijają choroby roślin doniczkowych, zarówno o podłożu fizjologicznym jak i infekcyjne.

Choroby dipladenii

Z chorób o podłożu fizjologicznym najczęściej występuje żółknięcie liści dipladenii. Objawia się ono żółknięciem blaszki liściowej od brzegów lub wierzchołków liści. Z czasem liście mogą opadać. Przyczyną tych zaburzeń jest niedobór wody lub azotu. Aby im zapobiec należy dbać o odpowiednie nawożenie dipladenii oraz nie dopuszczać do przesuszenia rośliny.

Brązowienie lub brunatnienie liści dipladenii, zgnilizna pędów i zahamowanie wzrostu roślin może wskazywać na rizoktoniozę lub zgorzel zgnilakową dipladenii. W obu przypadkach porażone rośliny trzeba wyrzucić, a rosnące obok, jeszcze zdrowe, profilaktycznie opryskać fungicydami.

Na liściach mogą też pojawiać się okrągłe, lekko zagłębione, początkowo brązowe, a potem szarzejące plamy. Od spodu liści w obrębie plam widać pierścieniowo ułożone skupiska zarodnikowania grzyba. Takie objawy wskazują na plamistość pierścieniową dipladenii. Z kolei okrągłe, białawe, a z czasem szarzejące plamy na kwiatach dipladenii mogą wskazywać na porażenie przez szarą pleśń kwiatów dipladenii. W dalszym etapie nekroza przesuwa się na wierzchołki pędów i postępuje ku dołowi. W przypadku tych dwóch chorób porażone rośliny można wyleczyć, stosując oprysk odpowiednimi fungicydami.

Dipladenia - szkodniki

Na Dipladeniach mogą występować też szkodniki roślin doniczkowych. Dipladenie są szczególnie wrażliwe na tarczniki (drobne, owalne, twarde tarczki na pędach i liściach), wełnowce (przypominają białe kłaczki wełny), przędziorki (drobne, marmurkowate plamki na liściach oraz delikatne pajęczynki) oraz mączlika szklarniowego (małe białe muszki). Dipladenie wystawiane na lato na zewnątrz bywają też atakowane przez mszyce. Wszystkie te szkodniki można zwalczać za pomocą naturalnych preparatów owadobójczych, takich jak Emulpar Spray, Spruzit Spray na szkodniki AL lub silniejszego środka Sanium AL spray owadobójczy.

Przeczytaj również:

Surfinia - odmiany, pielęgnacja, choroby
Surfinia to niezwykle piękna roślina jednoroczna, charakteryzująca się bujnym kwitnieniem. Szczególnie dobrze surfinie wyglądają w pojemnikach podwieszanych pod zadaszeniem balkonów i tarasów lub przy balustradach, z których dumnie zwisają pędy surfinii obsypane kwiatami. Warto dowiedzieć się jak powinna wyglądać pielęgnacja surfinii, aby zapewnić sobie piękne i długie kwitnienie tych roślin, aż do pierwszych przymrozków. Więcej...

Werbena - uprawa i pielęgnacja
Werbena jest rośliną cenioną za swe walory dekoracyjne, głównie piękne kwiaty. Werbeny idealnie nadają się na rabaty kwiatowe, ale także doskonale czują się w pojemnikach na balkonach i tarasach. Szeroki wachlarz zastosowań sprawił, że werbeny to dzisiaj niezwykle popularne rośliny, dlatego warto zapoznać się bliżej z ich wymaganiami i licznymi gatunkami oraz odmianami. Więcej...

Fuksja - uprawa, pielęgnacja, zimowanie
Fuksja ogrodowa to piękna roślina ozdobna, ceniona za wspaniałe kwiaty. Można ją uprawiać w gruncie, jak i w pojemnikach na tarasach lub balkonach. Jak prawidłowo uprawiać fuksję, aby co roku kwitła? Na czym polega rozmnażanie fuksji i jak prawidłowo przezimować fuksję do następnej wiosny? Oto sekrety uprawy fuksji i najlepsze odmiany fuksji do uprawy na balkonie i w ogrodzie. Więcej...



Katarzyna Matuszak

Opracowano na podstawie: Mieczysław Czekalski, Rośliny ozdobne do dekoracji wnętrz, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 1996, s. 139 - 140; Halina Heitz, Christina Recht, Erika Marhmann, Kwiaty w domu, Delta W-Z, Warszawa 1997, s. 66. Fot. depositphotos