Bugenwilla - uprawa, odmiany, pielęgnacja

Bugenwilla jest urzekającą rośliną, o pięknych kwiatach, głównie kojarzoną z krajami o gorącym klimacie. U nas bugenwillę można również uprawiać, ale tylko w pomieszczeniach, a jedynie na lato wystawiać na zewnątrz. Zobacz, jak wygląda uprawa bugenwilli w domu, jak prawidłowo wykonać przycinanie bugenwilli i jak ją przezimować. Przedstawiamy również najpiękniejsze odmiany bugenwilli polecane do uprawy doniczkowej.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. depositphotos

Jak wygląda bugenwilla?

Bugenwilla (Bougainvillea) pochodzi z Brazylii i należy do rodziny dziwaczkowatych (Nyctaginaceae). Jest to prawdziwie egzotyczna roślina będąca pnączem. W swym naturalnym środowisku bugenwilla rozrasta się do ogromnych rozmiarów (3-4 m wysokości), a swymi pięknymi kwiatami przyćmiewa wszystko, co jest w sąsiedztwie.

Tak naprawdę zapierających dech w piersiach fioletowo-różowych kaskad nie tworzą kwiaty bugenwilli, tylko intensywnie zabarwione listki, tzw. przykwiatki. Właściwe kwiaty bugenwilli są koloru białożółtego i są schowane między efektownymi przykwiatkami. Wyraźnie to widać na zdjęciu prezentowanym poniżej. W naszych warunkach bugenwillę można uprawiać jedynie w dobrze oświetlonych wnętrzach, oranżeriach oraz ciepłych szklarniach, a jedynie na lato wystawiać na zewnątrz.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. pixabay

Bugenwilla - uprawa i wymagania

Bugenwilla to roślina kochająca słońce i ciepło. Dlatego najlepszym miejscem do uprawy bugenwilli jest ekspozycja południowa, południowo-zachodnia lub zachodnia. Dziennie bugenwilla musi być minimum 4 godziny w pełnym naświetleniu słońca. W uprawie bugenwilli liczy się zasada: im więcej światła słonecznego tym lepiej.

Jaka ziemia do bugenwilli?

Ziemia do bugenwilli powinna być żyzna i próchnicza o odczynie pH 5,5-7,5. W praktyce sprawdza się dostępna w sklepach ogrodniczych gotowa ziemia kwiatowa, do której można dodać niewielką ilość piasku aby ją rozluźnić. Doniczka musi mieć dobry drenaż. Osiągniemy to, wykonując w dnie doniczki kilka otworów o średnicy około 0,5 cm i wsypując na dno doniczki drobne kamyki lub keramzyt ogrodniczy.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. pixabay

Bugenwilla - przesadzanie

Ważne jest, żeby co roku na wiosnę przesadzać bugenwillę. Zwłaszcza młode rośliny wymagają corocznego przesadzania. Przy każdym przesadzeniu należy zadbać, żeby doniczka była nieco większa. Ostateczna wielkość doniczki dla bugenwilli powinna mieć średnicę 20 cm. Po osiągnięciu tego rozmiaru doniczki, co roku jedynie wymieniamy ziemię na świeżą.

Bugenwilla - podlewanie

Bugenwilla uwielbia słońce, jednak należy uważać czy przypadkiem jej delikatne listki i przykwiatki nie ulegają poparzeniu. Z tego względu podczas podlewania bugenwilli nie należy moczyć liści i kwiatów rośliny. Krople wody pozostające na liściach działają jak soczewki i w przypadku silnego nasłonecznienia w tych miejscach powstają plamy, będące efektem poparzenia liści.

Moczenie liści i kwiatów sprzyja też rozwojowi chorób grzybowych. Dlatego wodę lejemy zawsze bezpośrednio do ziemi, unikając jej rozchlapywania na nadziemne części rośliny.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. pixabay

Od wiosny do jesieni bugenwillę podlewamy obficie, pamiętając jednak aby po każdym podlaniu wylać nadmiar wody pozostający w podstawce pod doniczką. Podtapianie korzeni prowadzi do żółknięcia liści.

Bugenwilla - nawożenie

W okresie wiosenno-letnim prowadzimy nawożenie bugenwilli raz w tygodniu nawozem bogatym w potas. Dobrze sprawdzą się nawozy mineralne oferowane pod nazwą nawóz do roślin kwitnących. Takie nawozy mają zmniejszoną dawkę azotu i jednocześnie zawierają dużo fosforu i potasu, co wspiera obfite kwitnienie roślin.

Bugenwilla - przycinanie

Przycinanie bugenwilli jest konieczne, jeżeli zależy nam na zwartym, gęstym pokroju i bujnym kwitnieniu rośliny. Pnącze, którego nie tniemy, szybko przyrasta na długość, ale słabo się rozkrzewia i skromnie kwitnie.

Żeby bugenwilla prezentowała się okazale, już w pierwszym uprawy, co 4 tygodnie uszczykujemy końcówki wszystkich pędów, co pobudza roślinę do wypuszczania nowych przyrostów. W kolejnym roku możemy postępować z pnączem podobnie, jak w roku poprzednim, regularnie uszczykując końcówki wszystkich pędów.

Możemy także przestać ingerować we wzrost rośliny i cieszyć się jej kwitnieniem, choć nie będzie ono raczej spektakularne. Gdy bugenwilla przekwitnie, powinniśmy wszystkie pędy ściąć aż do fragmentów zdrewniałych, tak by na zimę nie pozostawiać na roślinie zielonych łodyg.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. pixabay

Wczesną wiosną, w okresie od lutego do marca, wykonujemy zasadnicze cięcie bugenwilli polegające na silnym przycięciu zeszłorocznych pędów bocznych. Bugenwilla kwitnie na pędach tegorocznych, więc należy uważać, żeby ich nie uszkodzić. Jeśli roślina jest zbyt wybujała, można także skrócić główne pędy.

W czasie sezonu wegetacyjnego warto regularnie usuwać przekwitłe kwiatostany bugenwilli wraz z fragmentami pędów. W ten sposób pobudza się roślinę do dalszego kwitnienia.

Żeby prowadzić bugenwillę w postaci drzewka, wbijamy przy roślinie palik, wokół którego oplatamy 2-3 wybrane pędy i podwiązujemy je do podpory w kilku miejscach. W czasie wegetacji regularnie usuwamy z pędów tworzących „pień” wszystkie przyrosty. Kiedy bugenwilla osiągnie już zaplanowaną wysokość, przycinamy pędy główne, żeby roślina rozkrzewiła się górnej części.

Bugenwilla - choroby i szkodniki

Chcąc prawidłowo pielęgnować bugenwillę należy unikać przeciągów i wszelkich dużych wahań temperatury. Przy chłodnej i deszczowej aurze bugenwilla nie będzie wytwarzała kolorowych przykwiatków, a jej liśćie łatwo zostaną porażone przez choroby grzybowe, takie jak np. szara pleśń.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. pixabay

Bugenwilla jest wrażliwa na takie szkodniki jak: mszyce, przędziorki oraz wełnowce, dlatego trzeba regularnie monitorować stan całej rośliny, zaglądając również na spodnią stronę liści, gdzie mogą ukrywać się szkodliwe owady.

Bugenwilla - zimowanie

Zimą należy zapewnić bugenwilli okres spoczynku. W tym celu przenosimy ją do jasnego i chłodnego pomieszczenia, ok. 8-10°C. Podlewanie ograniczamy na okres zimowy, ale nie możemy dopuścić do całkowitego przesuszenia bryły korzeniowej. Niestety, jeżeli nie posiadamy odpowiedniego pomieszczenia, zimowanie bugenwilli może być kłopotliwe. Mieszkańcy bloków mogą się na szczęście ratować wystawiając roślinę po prostu na klatkę schodową. Ważne jedynie aby sąsiedzi nie otwierali okien i nie było przeciągów.

Bugenwilla - rozmnażanie

W naszym klimacie bugenwilla nie zawiązuje nasion, lecz można ukorzenić jej sadzonki. W tym celu, w okresie od stycznia do marca tniemy półzdrewniałe części pędów na odcinki długości około 10 cm. Ich dolne końce zanurzamy w ukorzeniaczu i sadzimy do wilgotnego podłoża. Pojemnik nakrywamy folią, a sadzonki często zraszamy.

Niestety bardzo często sadzonki zamierają zanim się ukorzenią lub zostają zaatakowane przez choroby grzybowe. Z tego względu samodzielne rozmnażanie bugenwilli w uprawie amatorskiej nie jest raczej zalecane.

Bugenwilla - Bougainvillea
Fot. pixabay

Bugenwilla - odmiany

W uprawie spotykana jest najczęściej bugenwilla gładka (Bougainvillea glabra) o purpurowo-różowych, pojawiających się latem i jesienią przykwiatkach, które silnie kontrastują z białymi kwiatami. Dekoracyjne przykwiatki mogą się utrzymywać przez dłuższy czas jeszcze po zwiędnięciu kwiatów. Liście tego gatunku bugenwilli są eliptyczne, jasnozielone od spodu. W naszych domach spotykany jest jednak zazwyczaj nie czysty gatunek, a hodowlane odmiany bugenwilli gładkiej, takie jak:

• Bugenwilla 'Aleksandra' - to odmiana o purpurowych przykwiatkach, która wyjątkowo bujnie kwitnie,
• Bugenwilla 'Variegata' - odmiana bugenwilli gładkiej posiadająca kremowe brzegi liści,
• Bugenwilla 'Snow White' - posiada przykwiatki w kolorze białym.

Bougainvillea x buttiana, to kolejny, nieco delikatniejszy gatunek, który dał początek wielu mniejszym odmianom o różnokolorowych przykwiatkach:

• Bugenwilla 'Amethyst' - ta odmiana posiada cienkie jak papier przykwiatki w kolorze różowo brzoskwiniowym,
• Bugenwilla 'Killie Campbell', 'Orange King' oraz 'Golden Glow' - te odmiany B. x buttiana mają złoty i pomarańczowy odcień przykwiatków,
• Bugenwilla 'Jamaica Red' - ta odmiana bugenwilli posiada purpurowe przykwiatki,
• Bugenwilla 'Suprise' - ma kolor różowo-purpurowy, biały albo oba na raz (stąd jej nazwa).

Na zakończenie warto jeszcze wymienić bugenwillę okazałą (Bougainvillea spectabilis), która jest zazwyczaj zimozielonym pnączem o zdrewniałych, ciernistych pędach. Liście są eliptyczne do owalnych. Latem bugenwilla okazała tworzy wiechowato skupione, czerwonofioletowe przykwiatki.

Katarzyna Matuszak

Przeczytaj również:

• Surfinia - odmiany, pielęgnacja, choroby
• Bluszcz doniczkowy - pielęgnacja, rodzaje, choroby
• Truskawka pnąca - uprawa, pielęgnacja, odmiany

Opracowano na podstawie:
1. Halina Heitz, Andrea Kogel, 200 najpiękniejszych roślin doniczkowych, Świat Książki, Warszawa 1995 s. 44;
2. Jane Courtier i Graham Clarke, Kwiaty w domu - jak dobierać i pielęgnować kwiaty doniczkowe, Przegląd Ridger’s Digest, Warszawa 1998, s. 47.