Stokrotka pospolita - odmiany, uprawa, rozmnażanie

Stokrotka pospolita (Bellis perennis) należy do znanych i lubianych bylin, łatwo dostępnych w wielu odmianach. Sadzona w ogrodzie lub w donicy na tarasie będzie stanowić barwną ozdobę przyciągającą owady pożyteczne. Podpowiadamy jak wygląda uprawa stokrotki w ogrodzie i na balkonie, jakie odmiany stokrotki warto sadzić, a także jak przeprowadzić rozmnażanie stokrotki pospolitej z własnej uprawy.

Stokrotka pospolita - Bellis perennis
Fot. pixabay

Jak wygląda stokrotka pospolita

Stokrotka pospolita to bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae). Spotkać ją można powszechnie na łąkach i polach w całym kraju. Odmiany ozdobne stokrotki często uprawiane są w ogrodach oraz na terenach zieleni publicznej.

Stokrotka pospolita dorasta do 20 cm wysokości. Roślina tworzy podziemne rozłogi, z których wyrasta rozeta ciemnozielonych liści. Wiosną pomiędzy nimi pojawiają się charakterystyczne koszyczki kwiatostanowe o średnicy 1,5-2 w kolorach białym, różowym bądź czerwonym.

Stokrotka pospolita kwitnie od wczesnej wiosny do późnej jesieni, natomiast odmiany ozdobne stokrotek, nieco krócej - od marca do lipca. Często rośliny powtarzają kwitnienie jesienią, a kwiaty utrzymują się aż do przymrozków.

Odmiany ogrodowe stokrotki traktuje się jako rośliny dwuletnie - w pierwszym roku tworzą rozetę liści, natomiast dopiero w drugim roku zakwitają.

Stokrotka pospolita - odmiana ogrodowa ze zwielokrotnionymi okółkami kwiatów języczkowatych
Fot. pixabay

Stokrotka pospolita - zastosowanie

Stokrotka ma wszechstronne zastosowanie, jest zarówno rośliną ozdobną, jak również leczniczą i jadalną. Może być doskonałym elementem łąki kwietnej, obwódki rabatowej lub rośliną pojemnikową. Niektóre odmiany stokrotek wykorzystywane są również jako kwiaty cięty, często stanowiąc element bukietów ślubnych. Dzięki zawartości związków wspomagających trawienie kwiaty stokrotki można wykorzystać jako dodatek do surówek i sałatek. Napary ze stokrotki pomagają w problemach z nerkami, obniżają ciśnienie krwi, a stosowane zewnętrznie w trudno gojących się ranach, wykazują działanie łagodzące i antyseptyczne.

Stokrotka pospolita - odmiany

Ogrodowe odmiany stokrotki pochodzą od stokrotki pospolitej. Różnią się wysokością i paletą barw, a ze względu na budowę kwiatostanów dzielimy je na proste, półpełne i pełne (ze zwielokrotnionymi okółkami kwiatów języczkowatych).

Do najpopularniejszych odmian ogrodowych stokrotki należą:

Odmiany stokrotek z serii 'Rominette' o pełnych kwiatach skrywających żółty środek oraz palecie barw od białej do purpurowej. Odznaczają się długim okresem kwitnienia. Odmiany te nadają się na kwiat cięty, na obwódki i do uprawy w pojemnikach. Najlepiej radzą sobie w pełnym słońcu, na glebach równomiernie wilgotnych, ale nie tolerują stojącej wody. Są odporne na zanieczyszczenia i będą się dobrze rozwijały warunkach miejskich.

Odmiany stokrotek z serii 'Tasso' to rośliny o zwartym pokroju i dorastające do 15 cm wysokości, a zatem nieco niższe niż gatunek. Uprawiane są jako rośliny jednoroczne, z rozetami o ciemnych liściach i pomponowych, podwójnych kwiatostanach o średnicy do 6 cm, w odcieniach czerwieni, różu i bieli. Regularne usuwanie przekwitłych kwiatów zapewni stokrotkom obfite kwitnienie przez całe lato. Często używane do nasadzeń wraz z tulipanami na rabatach trawnikowych oraz w pojemnikach. Rosną na dobrze przepuszczalnej, umiarkowanie żyznej glebie w pełnym słońcu lub półcieniu.

Odmiana stokrotki o kwiatach różowych
Fot. pixabay

Seria odmian stokrotek 'Pomponette' to stokrotki o niewielkich, pełnych kwiatach w kształcie pomponów i ząbkowanych liściach tworzących rozety. Dorastają 20 cm i cieszą oczy długim okresem kwitnienia, od kwietnia aż do lipca.

Stokrotka 'Super Enoma' to odmiana obficie kwitnąca o dużych i pełnych kwiatach w kolorze białym, różowym lub czerwonym.

Seria odmian stokrotek 'Speedstar Plus' - rośliny o półpełnych kwiatach z żółtymi środkami charakteryzują się zwartym pokrojem, krótkim czasem uprawy oraz wysoką mrozoodpornością.

Stokrotka 'Old Strain' to odmiana stokrotki o pojedynczych, bladoróżowych kwiatach.

Stokrotka uprawiana w ogrodzie
Fot. pixabay

Stokrotka pospolita - uprawa w ogrodzie

Stokrotka pospolita nie ma wysokich wymagań uprawowych. Preferuje stanowiska słoneczne, ale toleruje też półcieniste. Wymaga wilgotnej, próchniczej, przepuszczalnej gleby o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie (pH 6,5-7,5). Odmiany ogrodowe stokrotki pospolitej nie są mrozoodporne i wymagają stanowisk zacisznych i ciepłych.

Stokrotki na rabatach sadzimy w rozstawie około 20x15 cm. Jeżeli chcemy stokrotkę zastosować jako roślinę okrywową, należy wówczas sadzić rośliny w ilości około 60 szt./m².

Pielęgnacja stokrotki pospolitej nie jest czasochłonna, polega głównie na odchwaszczaniu, podlewaniu i nawożeniu. Ponieważ system korzeniowy stokrotek jest płytki, nawadnianie musi być regularne, w przeciwnym razie z powodu braku wilgoci kwiatostany stają się małe, a odmiany pomponowe tracą atrakcyjny wygląd. Po podlaniu dobrze jest delikatnie spulchnić glebę wokół roślin, aby poprawić napowietrzenie korzeni.

Stokrotki to rośliny wieloletnie, ale najobficiej kwitną w drugim roku uprawy dlatego mówi się, że są roślinami dwuletnimi. Jeśli chcemy ograniczyć miejsce występowania stokrotki i nie chcemy samosiewów, musimy od razu po przekwitnięciu usuwać uschnięte kwiatostany aby nie zawiązały się nasiona.

Stokrotka pospolita - Bellis perennis
Fot. pixabay

Stokrotki dobrze reagują na nawożenie, więc można ją 2-3 razy w ciągu sezonu zasilić ją wieloskładnikowym nawozem. Pierwsze nawożenie stokrotki pospolitej należy przeprowadzić wczesną wiosną, aby pobudzić rośliny do kwitnienia.

Aby na zimę zabezpieczyć stokrotki przed mrozem oraz utratą wody przez parowanie, osłaniamy je stroiszem, grubą warstwą trocin, próchnicy lub torfu. Warstwa ściółki powinna mieć co najmniej 8 cm.

Stokrotka pospolita w doniczce. Uprawa na balkonie

Wczesną wiosną stokrotki mogą ozdobić nasz balkon lub taras. Możemy je sadzić do doniczek już w marcu w towarzystwie takich roślin jak: bratek ogrodowy, hiacynt, szafirki lub w kwietniu z niezapominajkami albo pełnikami.

Stokrotkę w doniczce na balkonie uprawiamy jako roślinę jednoroczną. Rozsadę sadzimy w pojemnikach w rozstawie co 10-15 cm. W ciepłe dni rośliny wymagają obfitego podlewania. Dobrze jest co 2 tygodnie zasilić stokrotki nawozem do roślin kwitnących. Żeby przedłużyć okres kwitnienia, przekwitłe kwiatostany stokrotek w doniczce na bieżąco usuwamy. Rośliny posadzone w doniczkach jesienią przenosimy na zimę do jasnych, chłodnych pomieszczeń, bądź pozostawiamy na powietrzu osłonięte stroiszem.

Stokrotka uprawiana na balkonie
Fot. pixabay

Stokrotka pospolita - rozmnażanie

Stokrotkę pospolitą można rozmnażać na 3 sposoby:

1. z nasion (tylko czysty gatunek i odmiany o prostych kwiatach, gdyż wiele wyszukanych odmina ogrodowych wysianych z nasion nie odtwarza cech rośliny matecznej),
2. z rozłogów,
3. przez podział rozrośniętych kęp.

Nasiona odmian stokrotki o prostych kwiatach wysiewamy w czerwcu na rozsadniku. Nie przykrywamy ich, a jedynie lekko przysypujemy piaskiem, ponieważ nasiona potrzebują światła słonecznego i temperatury około 20°C do kiełkowania. Gdy siewki mają po 3 - 4 listki, pikujemy je do doniczek, aby zapewnić lepsze warunki do dalszego rozwoju. We wrześniu możemy sadzonki wysadzać na miejsce docelowe. Stokrotki ogrodowe wyhodowane z nasion zakwitną wiosną następnego roku.

Stokrotka pospolita - Bellis perennis
Fot. pixabay

Stokrotki ogrodowe można również rozmnażać przez rozłogi. W tym celu wiosną lub jesienią pobieramy z rośliny matecznej rozłogi i sadzimy na miejsce stałe. W przypadku słabszych rozłogów najpierw umieszczamy je w inspekcie o temp. 10-12°C, aby się lepiej ukorzeniły. Należy pamiętać o regularnym podlewaniu młodych roślin. Aby stworzyć im optymalne warunki do rozwoju, można zastosować osłonę z folii, ograniczając w ten sposób parowanie wody.

Starsze i mocno rozrośnięte stokrotki warto rozmnażać przez podział rozet. Rośliny zwykle dzieli się wiosną, późnym latem lub jesienią. Kępę wykopuje się i dzieli na 4-6 części, po czym po usunięciu wszystkich kwiatów i pąków, odcięciu liści i skróceniu korzeni do 5-8 cm, wysadza się je do zimnego inspektu. Po ukorzenieniu można rośliny sadzić na miejsce stałe.

Choroby i szkodniki stokrotek

Stokrotki nie są podatne na choroby i szkodniki. W szczególnych wypadkach mogą być zaatakowane przez mszyce (po pojawieniu się tych szkodników można wykonać opryski naturalnym preparatem olejowym Emulpar 940 EC lub środkami owadobójczymi Karate Gold lub Mospilan 20 SP) oraz rdzę.

Rdza stokrotki to choroba objawiająca się drobnymi plamami na liściach. Na spodniej stronie liści widoczne są brązowawe, żółtawe skupiska grzyba, doprowadzającego do zamierania liści. Wierzchnia strona liścia pokryta jest rdzawymi plamami. Z rdzą najlepiej walczyć naturalnymi preparatami, takimi jak wyciąg z czosnku, cebuli lub napar z bylicy piołun.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Mayer.J. Rośliny balkonowe, Wydawnictwo Hachette Livre, Warszawa 2005;
2. Brickell C., Wielka encyklopedia roślin, Świat Książki, Warszawa 1996;
3. Grabowska B., Kubala T., Encyklopedia bylin, Zysk i S-ka, Poznań 2011.

Przeczytaj również:

Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
Łącząc ze sobą mało wymagające kwiaty jednoroczne i byliny, przy minimum pielęgnacji, możemy stworzyć pięknie i długo kwitnący ogród. Oto 10 łatwych w uprawie kwiatów ogrodowych, które sprawdzą się na każdej rabacie. Wystarczy je posiać lub posadzić i gotowe! Więcej...

Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące sprawią, że rabata kwiatowa będzie wypełniona barwnymi kwiatostanami niemal przez cały sezon od wiosny do jesieni. Oto nasze zestawienie - 20 najlepszych wieloletnich kwiatów ogrodowych o długim terminie kwitnienia, które ozdobią rabaty w Twoim ogrodzie od maja do października! Więcej...

Kwiaty ogrodowe wieloletnie niskie
Kwiaty ogrodowe wieloletnie stanowią w ogrodzie przysłowiową "kropkę nad i", bowiem dopełniają kompozycje na rabatach. Wśród ogromnej ilości ciekawych gatunków można znaleźć rośliny, które są niskie i świetnie będą prezentować się na brzegu rabaty lub na skalniaku. Oto 10 najciekawszych wieloletnich niskich kwiatów ogrodowych! Więcej...