Lantana pospolita - uprawa, rozmnażanie, zimowanie

Lantana pospolita (Lantana camara) to niewielki zimozielony krzew o przepięknych kulistych kwiatostanach. Odmiany lantany mogą kwitnąć na biało, żółto, różowo lub pomarańczowo. W naszym klimacie lantanę uprawia się w doniczce i na lato wystawia do ogrodu, na balkon lub taras. Zimowanie lantany pospolitej zaś musi odbywać się w pomieszczeniu zabezpieczonym przed mrozem. Poznaj wszystkie sekrety pielęgnacji lantany i zobacz co robić aby co roku obficie kwitła.

Lantana pospolita - Lantana camara
Fot. pixabay

Jak wygląda lantana pospolita?

Lantany to niewielkie zimozielone krzewy lub półkrzewy, które w swoim naturalnym środowisku mogą osiągać do 3 m wysokości. W naszym klimacie lantana pospolita uprawiana w doniczkach nie osiąga zazwyczaj więcej niż 1 m wysokości. Bardzo atrakcyjnie prezentują się formy szczepione (pienne) w postaci niewielkich drzewek o wysokości od 30 do 200 cm. Rośliny te doskonale prezentują się w donicach na tarasie.

Lantany należą do rodziny werbenowatych i jeśli komuś z wyglądu lantana przypomina znacznie bardziej popularne u nas werbeny, to skojarzenie to jest jak najbardziej poprawne :-)

Lantana pospolita tworzy zielone liście o jajowatym kształcie o długości od 5-10 cm. Są one szorstkie, a na brzegach lekko ząbkowane. Kwiaty są drobne, zebrane w bardzo ładne kuliste kwiatostany osiągające od 5 do 7,5 cm średnicy. Lantana pospolita kwitnie od czerwca do początku września, a zatem przez całe lato. W zależności od odmiany lantany kwiaty mogą być białe, żółte, pomarańczowe, różowe lub czerwone. Zdarza się, że jedna roślina wydaje kwiaty o różnych barwach.

Owocem lantany pospolitej jest czarny, kulisty pestkowiec o średnicy 5-7 mm. W środku każdego owocu znajduje się od 1 do 2 nasion, które są łatwo roznoszone przez ptaki. Owoce te wyglądem przypominają jeżyny, dla człowieka są jednak silnie trujące.

Lantana pospolita - Lantana camara
Fot. ©Krysia, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Lantana pospolita - odmiany

Mimo, iż uprawa lantany pospolitej nie jest w Polsce jeszcze bardzo popularna, już teraz roślinę tę można nabyć w kilku ciekawych odmianach. Lantana pospolita ''Snow White' ma kwiaty kremowo białe, zaś odmiana lantany 'Lemon Glow' ma kwiaty białe przebarwiające się na żółto. Lantana 'White Sun' ma kwiaty białe z żółtymi środkami, zaś lantanę 'Goldsonne' i 'Sundancer' zdobią kwiaty w pełni wybarwione na żółto. Odmiana lantany 'Feston Rose' ma kwiaty ciemnoróżowe, zaś odmiana 'Brasier Rouge' kwitnie w odcieniach różu i pomarańczy. W pełni pomarańczowe kwiaty znajdziemy u odmiany 'Orthenburg Castle'.

Najbardziej znane odmiany lantany o kwiatach wielobarwnych to 'Tutti Frutti' (kwiaty biało-pomarańczowo-różowe) oraz 'Pink Passion' (kwiaty kremowo-żółto-różowe). Jeśli dysponujemy niewielką ilością miejsca na balkonie lub tarasie, warto zwrócić uwagę na karłowe odmiany lantany, jak np. 'Cream Carpet', która osiąga zaledwie do 30 cm wysokości. W doniczkach wiszących na balkonach i tarasach dobrze sprawdza się płożąca odmiana 'Sundancer', której pędy pokryte żółtymi kwiatami będą ładnie zwisać z doniczki.

Lantana pospolita - właściwości

Zanim zdecydujemy się na uprawę lantany pospolitej, warto wiedzieć iż jest to trująca roślina doniczkowa. Trujące są wszystkie części tej rośliny, zarówno pędy, liście, kwiaty jak i owoce. Oczywiście nie ma przeciwwskazań aby uprawiać lantanę jako roślinę ozdobą ale warto zachować ostrożność jeśli mamy małe dziecko lub lubiącego podgryzać rośliny kota. Prace pielęgnacyjne przy lantanie, a szczególnie przycinanie jej pędów, warto wykonywać w rękawiczkach.

Wiele związków trujących w minimalnych dawkach może mieć jednak działanie lecznicze. I tak dawniej w medycynie ludowej wywar z liści lantany pospolitej był używany przy obrzękach i bólach ciała, zaś z cierpkiej kory przygotowywano balsam na wrzody w trądzie. Właściwości lecznicze lantany pospolitej jednak nigdy nie znalazły zastosowania na szerszą skalę, a roślinę uprawia się wyłącznie ze względu na jej walory ozdobne.

Lantana pospolita - Lantana camara
Fot. ©Krysia, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

W rejonach tropikalnych i subtropikalnych lantana pospolita uważana jest za chwast, gdyż bardzo łatwo się rozsiewa i wypiera inne rośliny. Pod tym względem nie ma jednak przeciwwskazań aby uprawiać lantanę w naszym klimacie, gdyż ze względu na brak mrozoodporności nie przetrwa ona zimy na zewnątrz. Warto jednak wiedzieć, iż posiada ona właściwości allelopatyczne i wpływa hamująco na wzrost innych roślin znajdujących się w jej otoczeniu. Dlatego doniczek z lantaną lepiej nie umieszczać w bezpośrednim sąsiedztwie innych roślin.

Lantana pospolita
Fot. ©Joanna Białowąs

Lantana pospolita - uprawa

Ze względu na brak mrozoodporności lantanę uprawiamy w donicach, wystawianych jedynie sezonowo na zewnątrz. Jest to doskonała roślina do posadzenia w donicach na tarasie lub balkonie. Dla lantany należy wybrać stanowisko słoneczne, ciepłe i osłonięte od wiatru. Ziemia w donicy z lantaną powinna być żyzna, przepuszczalna (najlepiej lekkie podłoże z dodatkiem gliny) oraz umiarkowanie wilgotna. Zalecana jest ziemia lekko kwaśna do obojętnej, najlepiej o odczynie pH 6-7.

Podczas sezonu wegetacyjnego warto pamiętać o podlewaniu lantany pospolitej, gdy ziemia w donicy nieco przeschnie, oraz o umiarkowanym nawożeniu. Do nawożenia lantany warto wybierać bogate w potas nawozy do roślin kwitnących, które wspomagają kwitnienie, zaś unikać nawozów azotowych, które sprawiają, że lantana wytwarza dużo liści i słabiej kwitnie.

Przekwitające kwiatostany warto uszczykiwać aby lantana nie wytwarzała owoców. Dzięki temu powstanie więcej nowych kwiatów, a termin kwitnienia ulegnie wydłużeniu.

Lantana pospolita - Lantana camara
Fot. ©Krysia, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Lantana pospolita - zimowanie

Jesienią, zanim nadejdzie wyraźne ochłodzenie (zazwyczaj w październiku) doniczki z lantaną należy zabrać do jasnych pomieszczeń o temperaturze 8-14°C, a pędy rośliny skrócić o 1/3 lub nawet połowę ich długości. W czasie zimy temperatura powinna się wahać w przedziale 6-10°C i nigdy nie spadać poniżej 5°C.

Ponieważ roślina jest zimozielona, wymaga pomieszczeń widnych z dostępem światła słonecznego. Dlatego przez zimę lantanę może być ciężko przechować osobom, które nie mają chłodnej oranżerii lub widnej i zabezpieczonej przed mrozem werandy. W takich sytuacjach można się ratować wystawieniem lantany pod okno na klatce schodowej.

Lantana pospolita - Lantana camara
Fot. ©Krysia, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Po przejściu zimowego okresu spoczynku, lantana ponownie rozpoczyna wzrost. Wówczas, wczesną wiosną można wykonać ponowne przycięcie pędów lantany aby skorygować te, które nadmiernie wyciągnęły się w okresie zimowym i nadać roślinie foremny kształt. W tym czasie roślinę warto też przesadzić do świeżej ziemi i nieco większej doniczki. Pamiętajmy jednak, że w zbyt dużych donicach lantany znacznie słabiej kwitną. Na zewnątrz doniczki z lantaną wystawiamy, gdy minie ryzyko przymrozków, a zatem w drugiej połowie maja.

W praktyce jednak lantanę nie zawsze udaje się przezimować, a osoby mające doświadczenie z tą rośliną, twierdzą, że wręcz nie warto próbować. Wynika to z faktu, że wiosną nowe sadzonki kupimy w niewygórowanych cenach, a nowe rośliny będą znacznie ładniejsze, niż te pochodzące z zimowego przechowywania.

Lantana pospolita - rozmnażanie

W środowisku naturalnym lantana pospolita bardzo łatwo rozmnaża się poprzez nasiona, które na większe odległości roznoszą ptaki. Roślina łatwo się przyjmuje i szybko rośnie. W naszym klimacie jednak wyhodowanie lantany z nasion może być kłopotliwe, a odmiany ozdobne nie powtarzają cech roślin matecznych. Dlatego z nasion warto rozmnażać tylko rośliny czyste gatunkowo. Pobrane z takich roślin nasiona wysiewa się wiosną w mnożarce.

Częściej praktykowane jest wegetatywne rozmnażanie lantany poprzez sadzonki. Latem z pędów lantany ścina się sadzonki zielne lub bliżej jesieni sadzonki półzdrewniałe. W tym drugim przypadku najlepiej pobrać sadzonki podczas przycinania lantany przed przeniesieniem jej do pomieszczenia na zimowanie. Ścięte pędy lantany umieszcza się w wilgotnym piasku i ustawia w jasnym i ciepłym (ok. 20°C) pomieszczeniu. Po około 1 miesiącu ukorzenione sadzonki przenosi się do doniczek i przetrzymuje do wiosny w bardzo jasnym pomieszczeniu w temp. 16-18°C.

Opracowano na podstawie:
1. J. Courtier, G. Clarke, Kwiaty w domu, Przegląd Reader's Digest, Warszawa 1998, s. 104;
2. Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 357-358;
3. Katalog Roślin - drzewa, krzewy, byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, praca zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o.o., Warszawa 2016, s. 235.

Przeczytaj również:

Sundaville - uprawa, pielęgnacja, rozmnażanie, zimowanie
Sundaville to modna i niezwykle atrakcyjna roślina balkonowo-tarasowa. Jej największą zaletą jest długie i obfite kwitnienie. Wadą zaś brak mrozoodporności. Dowiedz się więcej o uprawie, pielęgnacji i rozmnażaniu tego pnącza. Przekonaj się jak pięknie Sundaville może wyglądać na twoim tarasie lub balkonie. Oto sekrety uprawy Sundaville. Więcej...

Surfinia - odmiany, pielęgnacja, choroby
Surfinia to niezwykle piękna roślina jednoroczna, charakteryzująca się bujnym kwitnieniem. Szczególnie dobrze surfinie wyglądają w pojemnikach podwieszanych pod zadaszeniem balkonów i tarasów lub przy balustradach, z których dumnie zwisają pędy surfinii obsypane kwiatami. Warto dowiedzieć się jak powinna wyglądać pielęgnacja surfinii, aby zapewnić sobie piękne i długie kwitnienie tych roślin, aż do pierwszych przymrozków. Więcej...

Fuksja - uprawa, pielęgnacja, zimowanie
Fuksja ogrodowa to piękna roślina ozdobna, ceniona za wspaniałe kwiaty. Można ją uprawiać w gruncie, jak i w pojemnikach na tarasach lub balkonach. Jak prawidłowo uprawiać fuksję, aby co roku kwitła? Na czym polega rozmnażanie fuksji i jak prawidłowo przezimować fuksję do następnej wiosny? Oto sekrety uprawy fuksji i najlepsze odmiany fuksji do uprawy na balkonie i w ogrodzie. Więcej...